Władysław Wiro-Kiro

Władysław Wiro-Kiro
	porucznik rezerwy piechoty
Data i miejsce urodzenia	21 marca 1904 ; Wilno
Data i miejsce śmierci	30 października 1981 ; Warszawa
	Przebieg służby
Lata służby	1931-1945
Siły zbrojne	Wojsko Polskie
Jednostki	Batalion Podchorążych Rezerwy Piechoty Nr 7
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa (kampania wrześniowa)
Późniejsza praca	działacz sportowy
	Odznaczenia

Władysław Wiro-Kiro
Data i miejsce urodzenia	21 marca 1914 ; Wilno
Data i miejsce śmierci	30 października 1981 ; Warszawa
Wzrost	176 cm
Pozycja	bramkarz
Kariera seniorska
	↑ Uwzględniono wyłącznie rozgrywki ligowe. ;

Władysław Wiro-Kiro (ur. 21 marca 1904 w Wilnie, zm. 30 października 1981 w Warszawie^[1]) – polski hokeista, piłkarz grający na pozycji bramkarza, reprezentant kraju w hokeju na lodzie, trener hokejowy, sędzia piłkarski, działacz sportowy, nauczyciel, uczestnik kampanii wrześniowej.

Życiorys

Władysław Wiro-Kiro zarówno jako hokeista i piłkarz występował w klubie AZS Wilno, m.in. podczas turnieju finałowego Mistrzostw Polski 1928/1929^[2] (przemianowany później na Ognisko Wilno) na pozycji bramkarza. Jednak większe sukcesy odnosił w hokeju na lodzie, gdzie był członkiem reprezentacji Polski (4A), która podczas mistrzostw Europy 1929 w Budapeszcie zdobyła srebrny medal.

Po zakończeniu kariery sportowej rozpoczął karierę trenera hokejowego. W 1931 roku wraz z Kanadyjczykiem Haroldem Farlowem prowadził reprezentację Polski podczas mistrzostw świata 1931 w Krynicy-Zdroju, na reprezentacja Polski, których zajęła 4. miejsce, a w klasyfikacji mistrzostw Europy zdobyła srebrny medal, a potem był kierownikiem szkolenia PZHL^[3].

W tym samym roku został absolwentem Uniwersytetu Poznańskiego na kierunku wychowania fizycznego^[1]. W latach 1929–1934 był nauczycielem w Gimnazjum w Trzemesznie^[4], a w latach 1933-1939 w Państwowej Szkole Technicznej w Wilnie^[1].

Był również sędzią piłkarskim i prowadził mecze ekstraklasy^[5].

W międzyczasie odbywał również służbę wojskową w Batalionie Podchorążych Rezerwy Piechoty. Dnia 1 stycznia 1932 roku po odbyciu ćwiczeń wojskowych został awansowany do stopnia podporucznika rezerwy piechoty z przydziałem mobilizacyjnym do 5 pułku piechoty Legionów w Wilnie, a po kolejnych ćwiczeniach dnia 1 stycznia 1938 roku awansowany do stopnia porucznika rezerwy piechoty^[6]. W sierpniu 1939 roku został zmobilizowany do Wojska Polskiego, a miesiąc później bierze udział w kampanii wrześniowej na stanowisku adiutanta II batalionu 5 pułku piechoty Legionów w składzie 1 Dywizji Piechoty Legionów, gdzie walczył z III Rzeszą nad Narwią i Bugiem, potem pod Wyszkowem i na Lubelszczyźnie podczas bitwy pod Węgrowem. Podczas walk dostał się do niewoli niemieckiej, a potem przebywał głównie od 1940 roku w oflagu II C w Woldenbergu, gdzie działał w jenieckiej konspiracji wojskowej oraz prowadził zajęcia gimnastyczne dla jeńców^[7]. Po uwolnieniu z niewoli w 1945 roku powrócił do Polski.

Po zakończeniu II wojny światowej wydawał publikacje o tematyce sportowej oraz dwukrotnie prowadził hokejową reprezentację Polski: w latach 1955-1956 wraz z Mieczysławem Palusem podczas igrzysk olimpijskich 1956 w Cortina d’Ampezzo oraz w latach 1957-1958 wraz z Andrzejem Wołkowskim podczas mistrzostw świata 1958 w Oslo i na każdym z tych turniejów reprezentacja Polski kończyła swoje zmagania na 8. miejscu.

Władysław Wiro-Kiro zmarł dnia 30 października 1981 roku w Warszawie w wieku 77 lat. Został pochowany na Cmentarzu Komunalnym Północnym w Warszawie^[8].

Wychowanie Fizyczne: miesięcznik poświęcony higienie szkolnej i wychowawczej oraz kształceniu cielesnemu w domu, szkole, armii i stowarzyszeniach: organ Międzyuczelniany Studiów Wychowania Fizycznego [...] 1936.01/02 R.17 Z.1/2, Warszawa, 1936.
Zapasy i samoobrona dla hufców Powszechnej Organizacji „Służba Polsce”, Warszawa, Wydawnictwo Głównego Komitetu Kultury Fizycznej : Wydawnictwo „Prasa Wojskowa”, 1948.
Tor przeszkód, Warszawa, Wydawnictwo Głównego Komitetu Kultury Fizycznej : Wydawnictwo „Prasa Wojskowa”, 1951.

↑ ^a ^b ^c Marian Balul: Państwowa Szkoła Techniczna w Wilnie im. Marszałka Józefa Piłsudskiego. Wydawnictwo „Arkady”, 1991, s. 63. ISBN 83-213-3603-5.
↑ Hokejowe Mistrzostwa Polski. „Stadjon”. 1, s. 6, 3 stycznia 1928.
↑ Wreszcie na lodowisku mistrzów [data dostępu: 2011-05-07]
↑ Jan Leśny, Czesław Łuczak: Alma Mater Tremesnensis (1776-1996). Poznań: Wydawnictwo „PSO”, 1996, s. 114. ISBN 83-901155-8-1.
↑ Andrzej Gowarzewski: Lwów i Wilno w ekstraklasie : dzieje polskiego futbolu kresowego. Katowice: Wydawnictwo „GiA”, 1997, s. 133. ISBN 83-905424-1-2.
↑ Obrona Warszawy i Modlina - 1939 r.; nazwiska na "U - Ż". [dostęp 2013-04-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-04-28)].
↑ Ryszard Wryk: Akademicki Związek Sportowy 1908-1983: Wspomnienia i pamiętniki. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 1985, s. 11.
↑ Lista pochowanych. Władysław Wiro-Kiro. um.warszawa.pl. [dostęp 2017-01-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-06-18)].
↑ M.P. z 1955 r. nr 106, poz. 1419

Andrzej Gowarzewski: Mistrzostwa Polski. Ludzie (1918–1939). 100 lat prawdziwej historii (1), Wydawnictwo GiA, Katowice 2017

Bramkarze	Józef Stogowski Władysław Wiro-Kiro
Obrońcy	Aleksander Kowalski Lucjan Kulej
Napastnicy	Tadeusz Adamowski Jan Hemmerling Włodzimierz Krygier Wacław Kuchar Albert Mauer Roman Sabiński Aleksander Tupalski
Trener	Tadeusz Adamowski

Bramkarze	Tadeusz Sachs Józef Stogowski
Obrońcy	Tadeusz Adamowski Czesław Godlewski Aleksander Kowalski Lucjan Kulej Kazimierz Materski Kazimierz Sokołowski
Napastnicy	Józef Godlewski Jan Hemmerling Włodzimierz Krygier Roman Sabiński Karol Szenajch Aleksander Tupalski
Trener	Harold Farlow i Władysław Wiro-Kiro

Bramkarze	Edward Kocząb Władysław Pabisz
Obrońcy	Henryk Bromowicz Mieczysław Chmura Kazimierz Chodakowski Stanisław Olczyk Janusz Zawadzki
Napastnicy	Kazimierz Bryniarski Rudolf Czech Bronisław Gosztyła Marian Herda Szymon Janiczko Józef Kurek Zdzisław Nowak Hilary Skarżyński Adolf Wróbel Alfred Wróbel
Trener	Mieczysław Palus i Władysław Wiro-Kiro

Bramkarze	Edward Kocząb Józef Wacław
Obrońcy	Kazimierz Chodakowski Stanisław Olczyk Henryk Reguła Augustyn Skórski Marian Zawada
Napastnicy	Kazimierz Bryniarski Karol Burek Rudolf Czech Bronisław Gosztyła Stanisław Jończyk Józef Kurek Kazimierz Małysiak Jerzy Ogórczyk Marian Pawełczyk Sylwester Wilczek
Trener	Władysław Wiro-Kiro i Andrzej Wołkowski