über

über (język niemiecki)

wymowa:

IPA: /'yːbɐ/ ​

​ ​ ​

znaczenia:

przyimek

(1.1) …służący do określania położenia/ruchu → nad, na

(1.2) …służący do określania ruchu → przez

(1.3) …służący do określania czegoś, co jest powyżej granicy → ponad

(1.4) …służący do określania tematu → o

(1.5) …służący do określania pośredniej stacji na trasie → przez

odmiana:

nieodm.

przykłady:

(1.1) Das Bild hing über dem Regal. → Obraz wisiał nad regałem.

(1.1) Ich hängte das Bild über das Regal. → Zawiesiłem obraz nad regałem.

(1.1) Das Pferd sprang über einen Bach. → Koń przeskoczył nad strumykiem.

(1.1) Der Schweiß strömte ihm übers Gesicht. → Pot spływał mu po twarzy.

(1.2) Die Mutter macht sich Sorgen um ihre Kinder, weil sie unterwegs in die Schule über zwei Straßen gehen müssen. → Matka martwi się o dzieci, bo po drodze do szkoły muszą przechodzić przez dwie ulice.

(1.3) Du weißt doch, dass es über ihre Kräfte geht, sich bei mir zu entschuldigen. → Wiesz przecież, że przeproszenie mnie jest ponad jej siły.

(1.3) Der Verkauf unseres neuen Produktes wuchs um über 20 % (= zwanzig Prozent). → Sprzedaż naszego nowego produktu wzrosła o ponad 20 % (= dwadzieścia procent).

(1.4) Ich sah sie über die neue Direktorin quatschen. → Widziałem ją, jak plotkowała o nowej dyrektorce.

(1.4) Der Professor sprach vor allem über Politik und Diplomatie. → Profesor mówił przede wszystkim o polityce i dyplomacji.

(1.4) Was denkst du über meinen rosa Mantel? Ist die Farbe nicht zu grell? → Co myślisz o moim różowym płaszczu? Czy kolor nie jest zbyt krzykliwy?

(1.5) Wir fahren nach Paris über Berlin. → Jedziemy do Paryża przez Berlin.

składnia:

(1.1) über +Dat. (położenie) lub über +Akk. (ruch)

(1.2-4) über +Akk.

(1.5) używane bez rodzajnika

kolokacje:

synonimy:

(1.1) oberhalb

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

przyim. darüber, hierüber, worüber

przysł. überall, darüber, rüber, worüber

przedr. über-

związki frazeologiczne:

über sich bringen • über sein • über Kreuz liegen • über Eck anschauen

etymologia:

swn. ubar < goc. ufar

uwagi:

źródła: