szaleństwo

szaleństwo (język polski)

wymowa:

IPA: [ʃaˈlɛ̃j̃stfɔ], AS: [šalẽĩ ̯stfo], zjawiska fonetyczne: utr. dźw.• nazal.• rozs. artyk. ​

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj nijaki

(1.1) postępowanie, zachowanie kategorycznie wykraczające poza przyjęte, przeciętne normy

(1.2) stan umysłu człowieka, który nad sobą nie panuje

(1.3) pot. med. psych. choroba psychiczna

(1.4) zabawa, dobre bawienie się

(1.5) głupota, wariactwo, nieodpowiedzialne/irracjonalne zachowanie

odmiana:

(1.1-3)

 

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	szaleństwo	szaleństwa
dopełniacz	szaleństwa	szaleństw
celownik	szaleństwu	szaleństwom
biernik	szaleństwo	szaleństwa
narzędnik	szaleństwem	szaleństwami
miejscownik	szaleństwie	szaleństwach
wołacz	szaleństwo	szaleństwa

(1.4-5)

 

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	szaleństwo	szaleństwa
dopełniacz	szaleństwa	szaleństw
celownik	szaleństwu	szaleństwom
biernik	szaleństwo	szaleństwa
narzędnik	szaleństwem	szaleństwami
miejscownik	szaleństwie	szaleństwach
wołacz	szaleństwo	szaleństwa

przykłady:

(1.3) Lęk przed zachorowaniem – lub nozofobia – jest lękiem atawistycznym, podobnie jak strach przed śmiercią i szaleństwem.

(1.5) Służby pogotowia ratunkowego na hiszpańskich Balearach ostrzegły wczasowiczów przed zagrożeniami związanymi z zeskakiwaniem z balkonów i przekazały, że „balkoningowe” szaleństwo pochłonęło tego lata cztery życia i doprowadziło do poważnych okaleczeń u wielu turystów.

składnia:

kolokacje:

synonimy:

(1.2) wariactwo

(1.3) obłąkanie, niepoczytalność, obłęd, niezrównoważenie

(1.5) bezsens, wariactwo, brak piątej klepki

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. szalony mos, szał m, szaleniec m, szalej m, szalenie n, szaleńczość ż

czas. szaleć ndk., zaszaleć dk., poszaleć dk., wyszaleć się dk.

przym. szalony, szaleńczy

przysł. szalenie, szaleńczo

związki frazeologiczne:

do szaleństwa • doprowadzić do szaleństwa / doprowadzać do szaleństwa • białe szaleństwo • w tym szaleństwie jest metoda

etymologia:

uwagi:

zob. też szaleństwo w Wikicytatach

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) madness, insanity, craziness; (1.2) insanity; (1.3) insanity; (1.5) craziness
• arabski: (1.2) مس m (mass), جنون m (junūn); (1.3) جنون m (junūn); (1.5) حماقة ż (ḥamāqa)
• asturyjski: (1.3) llocura ż
• azerski: (1.3) dəlilik
• baskijski: (1.3) eromen
• białoruski: (1.2) шаленства n
• bułgarski: (1.3) лудост ż
• cerkiewnosłowiański: (1.1) бꙋйство n; (1.5) юродство n
• chiński standardowy: (1.1) 精神错乱 (jīng​shén​cuò​luàn)
• czeski: (1.3) šílenství n
• duński: (1.3) galskab w, vanvid n, sindssyge w; (1.4) galskab w, vanvid n, sindssyge w, sindsygeom w, sindslidelse w
• estoński: (1.3) hullus, hullumeelsus
• fiński: (1.3) hulluus
• francuski: (1.1) frénésie ż, folie ż; (1.2) folie ż; (1.3) folie ż
• hindi: (1.1) उन्माद m (unmāda)
• interlingua: (1.1) phrenesia; (1.3) insanitate
• islandzki: (1.3) geðbilun; (1.5) fásinna
• japoński: (1.3) 狂気(きょうき) (kyōki)
• jidysz: (1.5) טיפּשות (tipszus)
• kataloński: (1.3) bogeria ż
• koreański: (1.3) 광기 (kwanggi)
• lezgiński: (1.5) жунувал
• portugalski: (1.1) loucura ż; (1.3) loucura ż
• rosyjski: (1.1) безу́мие n, сумасше́ствие n; (1.2) безу́мие n, сумасше́ствие n, умопомеша́тельство n; (1.3) безу́мие n, сумасше́ствие n; (1.4) ша́лость ż; (1.5) безрассу́дство n, безу́мие n, полоу́мие n
• sanskryt: (1.1) उन्माद m (unmāda)
• słowacki: (1.3) blaznost ż, norost ż, šialenstvo n
• słoweński: (1.3) neprištevnost n
• szwedzki: (1.2) galenskap, dårskap; (1.3) galenskap, dårskap
• tajski: (1.3) ความบ้า (khwaam.baa)
• turecki: (1.3) delilik; (1.5) delilik
• ukraiński: (1.2) шале́нство n; (1.5) шале́нство n
• włoski: (1.2) follia ż

źródła: