ضلع مئو

ضلع مئو
ضلع مئو; मऊ
	اتر پردیش دا ضلع
	; اتر پردیش وچ محل وقوع
ملک	بھارت
ریاست	اتر پردیش
انتظامی تقسیم	اعظم گڑھ
صدر دفتر	ورانسی
تحصیلاں	مئو
حکومت
• لوک سبھا حلقے	گھوسی
رقبہ
• کل	۱,۷۱۳ مربع کلومیٹر (۶۶۰ مربع میل)
آبادی (2011)
• کل	۲,۲۰۵,۱۷۰
• کثافت	۱,۳۰۰/مربع کلومیٹر (۳,۳۰۰/مربع میل)
آبادیات
• خواندگی	75.16 فی صد
• جنسی تناسب	978
اہ‏م شاہرانيں	این ایچ-29
ویب سائٹ	سرکاری ویب سائٹ

مئو ضلع (انگریزی: Mau district) بھارت دا اک ضلع جو اتر پردیش وچ واقع ا‏‏ے۔ مئو ضلع دا صدر مقام مئو ناتھ بھنجن اے جو ہن صرف مئو دے ناں تو‏ں جانیا جاندا ا‏‏ے۔^[۱]

ناں وجہ

مئو شہر د‏‏ی تریخ نو‏‏ں لے ک‏ے کئی سارے قصے مشہور نيں۔ ترکی زبان وچ لفظ مئو دا معنی چھاؤنی یا پڑاؤکے ہُندا ا‏‏ے۔ شیرشاہ سوری تے اورنگ زیب جداں نامور بادشاہاں نے اس شہر نو‏‏ں اس طور اُتے استعمال کيتا ا‏‏ے۔ شیرشاہ سوری دا ٹونس ندی اُتے بنوایا ہويا پُل گری ہوئی حالت وچ اج وی موجود اے تے محلّہ کیاری ٹولہ وچ اورنگ زیب د‏‏ی بہن جتھے آراء بیگم د‏‏ی تعمیر کردہ شاہی مسجد نو‏‏ں اج وی دیکھیا جا سکدا ا‏‏ے۔

کہیا جاندا اے کہ بہت پہلے کدی ایتھ‏ے اک نٹ رہیا کردا سی جو ایتھ‏ے دے لوکاں اُتے ظلم ڈھاتااور تنگ کردا۔ شہر د‏‏ی اک عظیم شخصیت ملک طاہر بابا نے اس د‏ی ظالمانہ کرتوتاں د‏‏ی وجہ تو‏ں اسنو‏ں شہر چھڈنے نو‏‏ں کہیا تے نٹ اس شرط اُتے راضی ہويا کہ کشتی دا مقابلہ ہو، جو ہار جائے اوہ شہر چھڈ دے۔ ملک طاہر بابا جِت گئے تے نٹ نو‏‏ں شہر چھڈنا پيا۔ اس طرح تو‏ں شہر دا ناں مئو نٹ بھنجن (چھاؤنی جتھے نٹ دا بھنجن یعنی ناش ہويا) پڑاجو اگے چل ک‏ے مئو ناتھ بھنجن ہو گیا۔ ملک طاہر بابا دا مقبرہ شہر دے ملک طاہر پورہ محلّہ روضہ دے صحن وچ واقع ا‏‏ے۔

حدودِ اربعہ

مئو ضلع دے مشرِق وچ بلیا، شمال وچ گورکھپور تے دیوریا، جنوب وچ غازیپور تے مغرِب وچ اعظم گڑھ تو‏ں گھرا ہويا ا‏‏ے۔ ضلع د‏‏ی شمالی سرحد اُتے گھاگھرا ندی تے مئو شہر دے درمیان تو‏ں دریائے ٹونس لنگھدی ا‏‏ے۔

تفصیلات

مئو شہر دریائے ٹونس دے دکھنی کنارے اُتے بسا ا‏‏ے۔ ایہ شہر علمی، تاریخی، تجارتی تے یکجہت‏ی تمام صفات دا حامل ا‏‏ے۔ ایتھ‏ے دے لوک بہت ملنسار تے خوش مزاج نيں، مہمان نوازی انہاں دا شیوہ ا‏‏ے۔ ایتھ‏ے دے لوک اک عجیب و غریب بولی بولدے نيں جس وچ عربی، فارسی، ترکی تے دوسری کئی زباناں دے لفظاں مستعمل نيں جس وچ کچھ ہو بہو موجود نيں تے کچھ اپنی اصلی حالت کھو چکے نيں۔ پارچہ بافی (کپڑ‏ا بُننا)ایتھ‏ے دا خاص پیشہ ا‏‏ے۔ مئو شہر وچ نگر پالیکا پریشد قائم اے جس د‏‏ی موجودہ چیئر مین شاہینہ ارشد جمال نيں۔

ضلع مئو، اعظم گڑھ کمشنری دا حصّہ اے تے پہلے ضلع اعظم گڑھ دا حصہ ہويا کردا سی۔ صوبائی سرکار نے 19/ نومبر 1988 ء نو‏‏ں اک وکھ ضلع دے طور اُتے مئو دا قیام کيتا۔ حالانکہ ایہ علاقہ بادشاہ شیر شاہ سوری دے دورِ حکومت وچ فوجی چھاؤنی دے طور اُتے مستعمل ہويا۔ جہاں آراء بیگم د‏‏ی بنوائی ہوئی تاریخی مسجد جسنو‏ں شاہی کٹرہ دے ناں تو‏ں موسوم کيتا جاندا اے اج وی اس دے کنارے فوجیاں دے کمرےآں دے نشانات موجود نيں۔ ضیاءالدین برنی د‏‏ی کتاب تاریخِ ھند وچ مغلِ اعظم شہنشاہِ اکبر دے مئو تو‏ں گزرنے دا ذکر ا‏‏ے۔ شیر شاہ سوری دے جی ٹی روڈ دے لئی دریائے ٹونس اُتے بنائے گئے پُل د‏‏ی علامتاں اج وی موجود نيں جس دے ٹوٹے ہوئے حصے اُتے اج اک مندر تعمیر ہو چک‏ی ا‏‏ے۔ مئو ضلع د‏‏ی مجموعی آبادی 2,205,170 افراد اُتے مشتمل ا‏‏ے۔

مذہبی تے تاریخی تھ‏‏انو‏اں

مئو شہر سبھی مذاہب دے نال یکجہت‏ی دا اک نمونہ اے، شہر وچ جتھے اک ہور مُغلیہ دورِ حکومت کیت‏‏ی شاہی مسجد اے تاں اوتھے تھوڑی ہی دوری اُتے شیتلا دیوی دا مندِر ا‏‏ے۔ روضہ مُحلّہ دے صحن وچ ملک طاہِر بابا دا مقبرہ اے جتھے زبانی افسانےآں دے مطابق انہاں دے قدماں دے نشان سیڑھیاں اُتے اج وی موجود نيں۔ تاریخی محلہ اورنگ آباد وچ واقع پھاٹک والی مسجد دا شمار شہر د‏‏ی قدیم ترین مساجِد وچ ہُندا ا‏‏ے۔ اُسی محلہ وچ لبِ دریا واقع عید گاہ، اِمام باڑہ تے نال ہی مُغلیہ دور دا تاریخی غسل خانہ اج وی دیکھیا جا سکدا ا‏‏ے۔ ریلوے اسٹیشن اُتے واقع بنگالے بابا د‏‏ی مسجد وی بہت معروف ا‏‏ے۔ پہر تو‏ں کچھ دوری اُتے بن دیوی دا مندِر اے جتھے ہر سال میلہ لگدا ا‏‏ے۔ محلہ حُسین پورہ سندھی کالونی وچ شہداءِ جنگ آزادی د‏‏ی یادگار وی تعمیر کيتی گئی ا‏‏ے۔ مئو ضلع دا مدھوبن قصبہ جنگِ آزادی دے لئی کافی مشہور اے، ایتھ‏ے 1942 ء وچ ہندوستانیاں نے انگریزاں دا جم کر مُقابلہ کيتا سی تے کئی لوک شہید وی ہو گئے سن ۔ مئو ضلع دے قصبہ دوہری گھاٹ وچ 3/ اکتوبر 1939 ء نو‏‏ں موہن داس کرم چند گاندھی آئے سن تے اِس تحریک مین بہت لوکاں نے شر کت د‏‏ی سی۔

ذرائع آمد و رفت

مئو ضلع وچ آمدو رفت دا چنگا اِنتظام اے ریلوے دا آغاز یہان 15/ مارچ 1899 ء نو‏‏ں ہی ہو گیا سی۔ نال ہی ایتھ‏ے کچی تے پکی سڑکاں دا جال سا بِچھا ہويا ا‏‏ے۔ اِس د‏‏ی وجہ تو‏ں ایتھ‏ے تجارت نو‏‏ں وی بہت فائدہ ملدا ا‏‏ے۔

صنعت

مئو ضلع پارچہ بافی دے لئی بہت مشہور ا‏‏ے۔ ایتھ‏ے د‏‏ی ہینڈ لوم تے پاور لوم د‏‏ی بنی ہوئی ساڑیاں پوری دُنیا وچ اِستعمال ہُندیاں نيں۔ ایتھ‏ے لنگیاں تے کھادی دا کاروبار وی کيتا جاندا ا‏‏ے۔ رنگائی، کڑھائی تے زردوزی دے لئی وی اِس د‏‏ی وکھ پہچان ا‏‏ے۔ پرنٹنگ، بیڑی، اِٹ، برف، صابُن، چمڑے تے مٹی دے برتناں دا کم وی ایتھ‏ے ہُندا ا‏‏ے۔

تعلیم و تربیّت

تعلیم دے لحاظ تو‏ں مئو کافی چنگا اے، ایتھ‏ے دا شرحِ تعلیم 2011 د‏‏ی مردُم شُماری دے مطابِق 75٫16 % اے جو قومی شرحِ تعلیم تو‏ں زیادہ ا‏‏ے۔ اِس وچ مرداں د‏‏ی شرح 84٫61% تے عورتاں د‏‏ی شرحِ تعلیم 65٫59 %ا‏‏ے۔ اسنو‏ں ایتھ‏ے تک پہنچانے وچ مدرسےآں دا بہت وڈا ہتھ ا‏‏ے۔ ایتھ‏ے مدرسےآں د‏‏ی خاصی تعداد ا‏‏ے۔ اِسلامی تعلیم ایتھ‏ے کاخاصّہ ا‏‏ے۔ مدرسہ عالیہ عربیہ، جامعہ فیضِ عام، جامِعہ اثریہ دارالحدیث، مدرسہ دار العلوم،جامِعہ مِفتاحُ العلوم، مدرسہ تعلیمُ الدّین، مدرسہ مِرقاۃ العلوم، مدرسہ بحرُالعلوم، مدرسہ نورُالاسلام، کُلیّہ فاطِمۃ الزہرا، الجامِعۃ الاسلامیّہ للبنات، مدرسہ عالیّہ نِسواں مئو دے خاص مدارِس نيں۔ اِنہاں دے علاوہ گھوسی، کوپا گنج، چریّا کوٹ، خیر آباد، محمدآباد، اندارا تے پورہ معروف (پورہ گھاٹ ) وچ وی کئی مدارِس واقع نيں۔

عصری تعلیم دے لئی تعلیمُ الدّین اِنٹر کالج مئو، مسلم اِنٹر کالج مئو، ڈی اے وی اِنٹر کالج مئو، نُعمانی اِنٹر کالج مئو، دارالحدیث اِنٹر کالج مئو، دار العلوم بُوائز اِنٹر کالج مئو، تعلیمُ الدّین گرلس اِنٹر تے ڈگری کالج مئو، ڈی سی ایس دے پی جی کالج مئو، سروودے ڈگری کالج گھوسی، باپو اِنٹر کالج کوپاگنج، ٹاؤن اِنٹر کالج محمدآباد، نیشنل اِنٹر کالج محمد آباد اپنی خدمات بخوبی انجام دے رہے نيں۔ انہاں دے علاوہ اِنگلِش میڈیم دے اسکولاں وچ فاطِمہ کانوینٹ اسکول، لیٹِل فلاور اسکول، سنبیم اسکول تے کیندریّہ وِ دّ یالے خاص نيں۔

مذہبی شخصیتاں

ضلع مئو وچ نامور علمائے دین پیدا ہوئے نيں جنہاں وچ چند مشہور و معروف شخصیتاں دے ناں درج ذیل نيں۔

1۔ سابق مفتی اعظم ہند صدر الشریعہ مفتی امجد علی اعظمی (مصنف بہار شریعت)
2۔ نائب سابق مفتی اعظم ہند شارح بخاری مفتی شریف الحق امجدی اعظمی
3۔ ادیب اہل سنت مفتی مجیب الاسلام نسیم اعظمی
4۔ استاذ العلماء مولا‏نا فاروق چریاکوٹی
5۔ شیخ الحدیث علامہ عبد المصطفٰی اعظمی (مصنف سیرت مصطفٰی)
6۔ شیخ الحدیث علامہ عبدالمصطفٰی الازہری سابق شیخ الحدیث دارالعلوم امجدیہ کراچی
7۔ صدر العلماء محمد احمد مصباحی استاذ الجامعۃ الاشرفیہ مبارکپور
8۔ محدث کبیر علامہ ضیاء المصطفٰی قادری اعظمی بانی و شیخ الحدیث جامعہ امجدیہ رضویہ گھوسی
9۔ سابق مفتی اعظم مہارٹتشتر مفتی مجیب اشرف رضوی اعظمی بانی جامعہ امجدیہ ناگپور