ข้ามไปเนื้อหา

ผลต่างระหว่างรุ่นของ "เจ้าพระยาราชศุภมิตร (อ๊อด ศุภมิตร)"

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
เรียกดูประวัติแบบโต้ตอบ
← การแก้ไขก่อนหน้า
เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
เห็นภาพข้อความวิกิ
วรุฒ หิ่มสาใจ (คุย | ส่วนร่วม)
การแก้ไข 81,095 ครั้ง
ป้ายระบุ: แก้ไขด้วยอุปกรณ์เคลื่อนที่ แก้ไขด้วยเว็บอุปกรณ์เคลื่อนที่
ไม่มีความย่อการแก้ไข
ป้ายระบุ: แก้ไขด้วยอุปกรณ์เคลื่อนที่ แก้ไขด้วยเว็บอุปกรณ์เคลื่อนที่
 
(ไม่แสดง 24 รุ่นระหว่างกลางโดยผู้ใช้ 4 คน)
บรรทัด 1: บรรทัด 1:
{{infobox officeholder
{{infobox officeholder
| name = เจ้าพระยาราชศุภมิตร<br>(อ๊อด ศุภมิตร)
| name = เจ้าพระยาราชศุภมิตร<br>(อ๊อด ศุภมิตร)
| honorific-prefix = [[ยศข้าราชการทหารและพลเรือนของสยาม|พระตำรวจเอก]]
| honorific-prefix = [[ยศข้าราชการทหารและพลเรือนของสยาม|พระตำรวจเอก]]
| order = สมุหพระตำรวจ
| order = สมุหพระตำรวจ
| monarch = [[พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว]]
| monarch = [[พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว]]
| term_start = พ.ศ. 2456
| term_start = พ.ศ. 2456
| term_end = พ.ศ. 2469
| term_end = พ.ศ. 2469
| lieutenant =
| lieutenant =
| predecessor = [[พระยาอนุชิตชาญไชย (สาย สิงหเสนี)]]
| predecessor = [[พระยาอนุชิตชาญไชย (สาย สิงหเสนี)]]
| father = พระมหาสงคราม (ศุข)
| father = พระมหาสงคราม (ศุข)
| mother = ท่านเป้า
| mother = ท่านเป้า
| birth_date = {{วันเกิด|2398|1|8}}
| birth_date = {{วันเกิด|2399|1|8}}
| death_date = {{วันตายและอายุ|2472|4|20|2398|1|8}}
| death_date = {{วันตายและอายุ|2472|4|20|2399|1|8}}
| spouse = ท่านผู้หญิงแปลก <br> หม่อมกอง
| spouse = ท่านผู้หญิงแปลก <br> หม่อมกอง
| children = 3
| children = 3
}}
}}
[[ไฟล์:Phap Fi Phrahat (nd, p 22).jpg|thumb|ภาพล้อเจ้าพระยาราชศุภมิตร ฝีพระหัตถ์ รัชกาลที่ 6]]
[[ไฟล์:Phap Fi Phrahat (nd, p 22).jpg|thumb|ภาพล้อเจ้าพระยาราชศุภมิตร ฝีพระหัตถ์ รัชกาลที่ 6]]
พระตำรวจเอก '''เจ้าพระยาราชศุภมิตร''' นามเดิม '''อ๊อด''' เป็นขุนนางชาวสยาม ผู้ดำรงตำแหน่งสำคัญ เช่น [[องคมนตรี]] ราชองครักษ์พิเศษ [[สมุหพระตำรวจ]] ต้นสกุล'''ศุภมิตร'''<ref>ราชกิจจานุเบกษา, [http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2456/D/648.PDF ประกาศกระทรวงมุรธาธร เรื่อง ประกาศพระราชทานนามสกุล ครั้งที่ 1] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20111118111816/http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2456/D/648.PDF |date=2011-11-18 }}, เล่ม 30, ตอน 0 ง, 26 มิถุนายน พ.ศ. 2456, หน้า 650</ref>
พระตำรวจเอก '''เจ้าพระยาราชศุภมิตร''' (8 มกราคม พ.ศ. 2399 - 20 เมษายน พ.ศ. 2472) เป็นขุนนางชาวสยาม ผู้ดำรงตำแหน่งสำคัญ เช่น [[องคมนตรี]] ราชองครักษ์พิเศษ สมุหพระตำรวจ ต้นสกุล '''ศุภมิตร'''<ref>ราชกิจจานุเบกษา, [http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2456/D/648.PDF ประกาศกระทรวงมุรธาธร เรื่อง ประกาศพระราชทานนามสกุล ครั้งที่ 1] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20111118111816/http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2456/D/648.PDF |date=2011-11-18 }}, เล่ม 30, ตอน 0 ง, 26 มิถุนายน พ.ศ. 2456, หน้า 650</ref>


== ประวัติ ==
== ประวัติ ==
เจ้าพระยาราชศุภมิตร มีนามเดิมว่า'''อ๊อด''' เป็นบุตรพระมหาสงคราม (ศุข) กับท่านเป้า ธิดาพระยาศรีอรรคราชนารถภักดี (เมือง บุรานนท์) เกิดเมื่อวันอังคารที่ 8 มกราคม พ.ศ. 2398 ปีเถาะ<ref name="หน้า200">''เรื่องตั้งเจ้าพระยาในกรุงรัตนโกสินทร์'', หน้า 200</ref>
เจ้าพระยาราชศุภมิตร มีนามเดิมว่า '''อ๊อด''' เป็นบุตรพระมหาสงคราม (ศุข) กับท่านเป้า ธิดาพระยาศรีอรรคราชนารถภักดี (เมือง บุรานนท์) เกิดเมื่อเกิดเมื่อวันอังคาร ขึ้น 1 ค่ำ เดือน 2 ปีเถาะ ตรงกับวันที่ 8 มกราคม พ.ศ. 2399 (นับแบบใหม่)<ref name="หน้า200">''เรื่องตั้งเจ้าพระยาในกรุงรัตนโกสินทร์'', หน้า 200</ref>


ปี พ.ศ. 2411 ได้เข้ารับราชการในรัชสมัย[[พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว]] ตำแหน่งมหาดเล็กวิเศษ เวรฤทธิ์ ต่อมาในปี พ.ศ. 2427 ได้รับบรรดาศักดิ์เป็น''หลวงศิลปสารสราวุธ'' ถือศักดินา 800<ref> [http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2427/032/284_2.PDF พระราชทานสัญญาบัตร ตั้งตำแหน่ง (หน้า 285 ลำดับที่ 294)] </ref>ถึงปี พ.ศ. 2428 เลื่อนเป็น''จมื่นวิชิตไชยศักดาวุธ'' ถือศักดินา 1000<ref> [http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2429/021/164.PDF สัญญาบัตรปีระกาสัปตศก]</ref>ต่อมาในปี พ.ศ. 2430 ได้รับพระราชทานยศ "พันตรี" ถือศักดินา 1500<ref> [http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2430/009/66_2.PDF ข่าวพระราชทานสัญญาบัตรเลื่อนตำแหน่งข้าราชการ] </ref>และในวันที่ 21 พฤศจิกายน พ.ศ. 2435 ได้เลื่อนเป็น''พระราชวัลภานุสิษฐ์'' มีตำแหน่งราชการในกรมยุทธนาธิการ ถือศักดินา 1,000<ref>ราชกิจจานุเบกษา, [http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2435/035/291_1.PDF พระราชทานสัญญาบัตรขุนนาง] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200324061232/http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2435/035/291_1.PDF |date=2020-03-24 }}, เล่ม 9, ตอน 35, 27 พฤศจิกายน พ.ศ. 2435, หน้า 291</ref> โดยก่อนหน้านั้นในวันที่ 14 พฤศจิกายน พ.ศ. 2435 ได้รับโปรดเกล้าฯ แต่งตั้งให้ดำรงตำแหน่งเป็นราชองครักษ์ประจำการในตำแหน่ง ผู้บังคับการกองทหารมหาดเล็ก<ref> [http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2435/035/295_1.PDF ประกาศกรมยุทธนาธิการ ศาลายุทธนาธิการ] </ref>
ปี พ.ศ. 2411 ได้เข้ารับราชการในรัชสมัย[[พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว]] ตำแหน่งมหาดเล็กวิเศษ เวรฤทธิ์ ต่อมาในปี พ.ศ. 2427 ได้รับบรรดาศักดิ์เป็น''หลวงศิลปสารสราวุธ'' ถือศักดินา 800<ref> [http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2427/032/284_2.PDF พระราชทานสัญญาบัตร ตั้งตำแหน่ง (หน้า 285 ลำดับที่ 294)] </ref>ถึงปี พ.ศ. 2428 เลื่อนเป็น''จมื่นวิชิตไชยศักดาวุธ'' ถือศักดินา 1000<ref> [http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2429/021/164.PDF สัญญาบัตรปีระกาสัปตศก]</ref>ต่อมาในปี พ.ศ. 2430 ได้รับพระราชทานยศ "พันตรี" ถือศักดินา 1500<ref> [http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2430/009/66_2.PDF ข่าวพระราชทานสัญญาบัตรเลื่อนตำแหน่งข้าราชการ] </ref>และในวันที่ 21 พฤศจิกายน พ.ศ. 2435 ได้เลื่อนเป็น''พระราชวัลภานุสิษฐ์'' มีตำแหน่งราชการในกรมยุทธนาธิการ ถือศักดินา 1,000<ref>ราชกิจจานุเบกษา, [http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2435/035/291_1.PDF พระราชทานสัญญาบัตรขุนนาง] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200324061232/http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2435/035/291_1.PDF |date=2020-03-24 }}, เล่ม 9, ตอน 35, 27 พฤศจิกายน พ.ศ. 2435, หน้า 291</ref> โดยก่อนหน้านั้นในวันที่ 14 พฤศจิกายน พ.ศ. 2435 ได้รับโปรดเกล้าฯ แต่งตั้งให้ดำรงตำแหน่งเป็นราชองครักษ์ประจำการในตำแหน่ง ผู้บังคับการกองทหารมหาดเล็ก<ref> [http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2435/035/295_1.PDF ประกาศกรมยุทธนาธิการ ศาลายุทธนาธิการ] </ref>
บรรทัด 29: บรรทัด 29:
ถึงต้นรัชสมัย[[พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว]] เจ้าพระยาราชศุภมิตรได้ขอลาออกจากราชการ แต่ทรงตั้งท่านเป็นผู้กำกับการกรมพระตำรวจหลวงและพระราชทานเบี้ยบำนาญเป็นกรณีพิเศษ<ref name="หน้า203">''เรื่องตั้งเจ้าพระยาในกรุงรัตนโกสินทร์'', หน้า 203</ref>
ถึงต้นรัชสมัย[[พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว]] เจ้าพระยาราชศุภมิตรได้ขอลาออกจากราชการ แต่ทรงตั้งท่านเป็นผู้กำกับการกรมพระตำรวจหลวงและพระราชทานเบี้ยบำนาญเป็นกรณีพิเศษ<ref name="หน้า203">''เรื่องตั้งเจ้าพระยาในกรุงรัตนโกสินทร์'', หน้า 203</ref>


เจ้าพระยาราชศุภมิตร ป่วยด้วยโรคชรา ถึงแก่อสัญกรรมเมื่อวันที่ 20 เมษายน พ.ศ. 2472 ปีมะเส็ง สิริอายุ 74 ปี ได้รับพระราชทานโกศแปดเหลี่ยม ชั้นรอง 2 ชั้น ฉัตรเบญจา 4 คัน ประกอบศพเป็นเกียรติยศ<ref>ราชกิจจานุเบกษา, [http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2472/D/249.PDF ข่าวถึงอสัญญกรรม], เล่ม 46, ตอน ง, 28 เมษายน พ.ศ. 2472, หน้า 249-251</ref> ได้รับพระราชทานเพลิงศพในเดือนพฤษภาคม พ.ศ. 2473 ณ เมรุ[[วัดเบญจมบพิตรดุสิตวนารามราชวรวิหาร]]
เจ้าพระยาราชศุภมิตร ป่วยด้วยโรคชรา ถึงแก่อสัญกรรมเมื่อวันที่ 20 เมษายน พ.ศ. 2472 ปีมะเส็ง สิริอายุ 73 ปี ได้รับพระราชทานโกศแปดเหลี่ยม ชั้นรอง 2 ชั้น ฉัตรเบญจา 4 คัน ประกอบศพเป็นเกียรติยศ<ref>ราชกิจจานุเบกษา, [http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2472/D/249.PDF ข่าวถึงอสัญกรรม], เล่ม 46, ตอน ง, 28 เมษายน พ.ศ. 2472, หน้า 249-251</ref> ได้รับพระราชทานเพลิงศพในเดือนพฤษภาคม พ.ศ. 2473 ณ เมรุ[[วัดเบญจมบพิตรดุสิตวนารามราชวรวิหาร]]


== ยศ ==
== ยศ ==
* นายหมู่ตรี
* นายหมู่ตรี
* 4 พฤศจิกายน พ.ศ. 2454 - นายหมู่เอก<ref> [http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2454/D/1805_1.PDF พระราชทานสัญญาบัตรเสือป่า] </ref>
* 4 พฤศจิกายน พ.ศ. 2454 - นายหมู่เอก<ref> [http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2454/D/1805_1.PDF พระราชทานสัญญาบัตรเสือป่า] </ref>
* 11 มกราคม 2455 – นายหมู่ใหญ่<ref>[https://ratchakitcha.soc.go.th/documents/1043461.pdf พระราชทานสัญญาบัตรเสือป่า]</ref>
* 4 มิถุนายน 2456 – นายกองตรี<ref>[https://ratchakitcha.soc.go.th/documents/1044483.pdf พระราชทานสัญญาบัตรเสือป่า]</ref>
* นายกองเอก
* นายกองเอก
* 21 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2463 - นายกองใหญ่<ref>[https://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2463/D/4135.PDF พระราชทานยศนายเสือป่า (หน้า ๔๑๔๐)]</ref>
* 21 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2463 - นายกองใหญ่<ref>[https://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2463/D/4135.PDF พระราชทานยศนายเสือป่า (หน้า ๔๑๔๐)]</ref>
บรรทัด 56: บรรทัด 58:


== เครื่องราชอิสริยาภรณ์ ==
== เครื่องราชอิสริยาภรณ์ ==
{{ร.ว.|2454}}<ref>ราชกิจจานุเบกษา, [http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2454/D/1290.PDF พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์], เล่ม ๒๘ ตอนที่ ๐ ง หน้า ๑๒๙๑, ๑๗ กันยายน ๑๓๐</ref>
{{PAGENAME}} ได้รับพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ทั้งสยามและต่างประเทศ ดังนี้
=== เครื่องราชอิสริยาภรณ์สยาม ===
⚫
{{ป.จ.ฝ่ายหน้า|2463}}<ref>ราชกิจจานุเบกษา, [http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2463/D/2802_1.PDF พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160304211956/http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2463/D/2802_1.PDF |date=2016-03-04 }}, เล่ม ๓๗ ตอนที่ ๐ ง หน้า ๒๘๐๓, ๒๘ พฤศจิกายน ๒๔๖๓</ref>
{{ป.ช.|2456}}<ref>ราชกิจจานุเบกษา, [http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2456/D/1961.PDF พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160304215927/http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2456/D/1961.PDF |date=2016-03-04 }}, เล่ม ๓๐ ตอนที่ ๐ ง หน้า ๑๙๖๑, ๓๐ พฤศจิกายน ๒๔๕๖</ref>
{{ร.ว.ฝ่ายหน้า|2454}}<ref>ราชกิจจานุเบกษา, [https://ratchakitcha.soc.go.th/documents/1040732.pdf พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์], เล่ม ๒๘ ตอนที่ ๐ ง หน้า ๑๒๙๑, ๑๗ กันยายน ๑๓๐</ref>
{{ป.ม.|2453}}<ref>ราชกิจจานุเบกษา, [http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2453/D/2400.PDF พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์], เล่ม ๒๗ ตอนที่ ๐ ง หน้า ๒๔๐๒, ๑๑ มกราคม ๑๒๙</ref>
{{ป.จ.ฝ่ายหน้า|2463}}<ref>ราชกิจจานุเบกษา, [https://ratchakitcha.soc.go.th/documents/1061439.pdf พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์], เล่ม ๓๗ ตอนที่ ๐ ง หน้า ๒๘๐๓, ๒๘ พฤศจิกายน ๒๔๖๓</ref>
{{ว.ภ.|2462}}<ref>ราชกิจจานุเบกษา, [http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2462/D/6.PDF รายพระนามและนามผู้รับพระราชทานตราวัลลภาภรณ์ในวันที่ ๑ เมษายน พ.ศ. ๒๔๖๒ และแถลงความชอบของผู้นั้นๆ], เล่ม ๓๖ ตอนที่ ๐ ง หน้า ๑๐, ๖ เมษายน ๒๔๖๒</ref>
{{ป.ช.|2456}}<ref>ราชกิจจานุเบกษา, [https://ratchakitcha.soc.go.th/documents/1045366.pdf พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์], เล่ม ๓๐ ตอนที่ ๐ ง หน้า ๑๙๖๓, ๓๐ พฤศจิกายน ๒๔๕๖</ref>
{{ว.ม.ล.|2455}}<ref>ราชกิจจานุเบกษา, [http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2455/D/588_1.PDF พระราชทานตราวชิรมาลา], เล่ม ๒๙ ตอนที่ ๐ ง หน้า ๕๘๘, ๙ มิถุนายน ๑๓๑</ref>
{{ป.ม.|2453}}<ref>ราชกิจจานุเบกษา, [https://ratchakitcha.soc.go.th/documents/1039263.pdf พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์], เล่ม ๒๗ ตอนที่ ๐ ง หน้า ๒๔๐๒, ๑๑ มกราคม ๑๒๙</ref>
{{ร.ด.ม.(พ) ทหาร|2437}}<ref name="องคมนตรีสัญญาบัตรเครื่องราชอิสริยาภรณ์">ราชกิจจานุเบกษา, [http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2437/045/382_1.PDF ทรงตั้งองคมนตรี และพระราชทานสัญญาบัตร เครื่องราชอิสริยาภรณ์], เล่ม ๑๑ ตอนที่ ๔๕ หน้า ๓๘๓, ๓ กุมภาพันธ์ ๑๑๓</ref>
{{ว.ภ.|2462}} (ฝ่ายหน้า)<ref>ราชกิจจานุเบกษา, [https://ratchakitcha.soc.go.th/documents/1057208.pdf รายพระนามและนามผู้รับพระราชทานตราวัลลภาภรณ์ในวันที่ ๑ เมษายน พ.ศ. ๒๔๖๒ และแถลงความชอบของผู้นั้นๆ], เล่ม ๓๖ ตอนที่ ๐ ง หน้า ๑๐, ๖ เมษายน ๒๔๖๒</ref>
{{ร.จ.ม.|2436}}<ref>ราชกิจจานุเบกษา, [http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2436/041/454.PDF พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200703020651/http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2436/041/454.PDF |date=2020-07-03 }}, เล่ม ๑๐ ตอนที่ ๔๑ หน้า ๔๕๔, ๗ มกราคม ๑๑๒</ref>
{{ว.ม.ล.|2455}}<ref>ราชกิจจานุเบกษา, [https://ratchakitcha.soc.go.th/documents/1042419.pdf พระราชทานตราวชิรมาลา], เล่ม ๒๙ ตอนที่ ๐ ง หน้า ๕๘๘, ๙ มิถุนายน ๑๓๑</ref>
{{ร.ด.ม.(พ) ทหาร|2437}}<ref name="องคมนตรีสัญญาบัตรเครื่องราชอิสริยาภรณ์">ราชกิจจานุเบกษา, [https://ratchakitcha.soc.go.th/documents/1016332.pdf ทรงตั้งองคมนตรี และพระราชทานสัญญาบัตร เครื่องราชอิสริยาภรณ์], เล่ม ๑๑ ตอนที่ ๔๕ หน้า ๓๘๓, ๓ กุมภาพันธ์ ๑๑๓</ref>
⚫
* {{ว.ป.ร.2|2459}}<ref>[https://ratchakitcha.soc.go.th/documents/1051843.pdf พระราชทานเหรียญรัตนาภรณ์รัชกาลปัจจุบัน (หน้า 1261)]</ref>
{{ว.ป.ร.1|2464}}<ref>ราชกิจจานุเบกษา, [http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2464/D/2381.PDF พระราชทานเหรียญรัตนาภรณ์] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200708120650/http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2464/D/2381.PDF |date=2020-07-08 }}, เล่ม ๓๘ ตอนที่ ๐ ง หน้า ๒๓๘๒, ๒๐ พฤศจิกายน ๒๔๖๔</ref>
{{ร.จ.ม.|2436}}<ref>ราชกิจจานุเบกษา, [https://ratchakitcha.soc.go.th/documents/1015608.pdf พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์], เล่ม ๑๐ ตอนที่ ๔๑ หน้า ๔๕๔, ๗ มกราคม ๑๑๒</ref>
{{ร.จ.ท.6|2454}}<ref>ราชกิจจานุเบกษา, [http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2454/D/707.PDF พระราชทานเหรียญราชรุจิ], เล่ม ๒๘ ตอนที่ ๐ ง หน้า ๗๑๖, ๙ กรกฎาคม ๑๓๐</ref>
{{ร.ศ.ท.|2468}}<ref>ราชกิจจานุเบกษา, [https://ratchakitcha.soc.go.th/documents/1075884.pdf ส่งเครื่องราชอิสริยาภรณ์ไปพระราชทาน], เล่ม ๔๓ ตอนที่ ๐ ง หน้า ๔๔๕, ๒ พฤษภาคม ๒๔๖๙</ref>
⚫
{{ว.ป.ร.1|2464}}<ref>ราชกิจจานุเบกษา, [https://ratchakitcha.soc.go.th/documents/1063861.pdf พระราชทานเหรียญรัตนาภรณ์], เล่ม ๓๘ ตอนที่ ๐ ง หน้า ๒๓๘๒, ๒๐ พฤศจิกายน ๒๔๖๔</ref>
⚫
{{ร.จ.ท.6|2454}}<ref>ราชกิจจานุเบกษา, [https://ratchakitcha.soc.go.th/documents/1040450.pdf พระราชทานเหรียญราชรุจิ], เล่ม ๒๘ ตอนที่ ๐ ง หน้า ๗๑๖, ๙ กรกฎาคม ๑๓๐</ref>
{{ส.ม.|2425}}
{{ร.ศ.|2436}}
{{ร.ป.ม.|2440}}
{{ส.ผ.|2440}}
{{ท.ศ.|2446}}
{{ร.ร.ม.|2450}}
{{ร.ม.ศ.5|2451}}
{{ร.ร.ศ.6|2454}}
{{ร.ร.ศ.7|2468}}
=== เครื่องราชอิสริยาภรณ์ต่างประเทศ ===
* {{flag|ราชอาณาจักรอิตาลี}} :
** พ.ศ. 2444 – [[ไฟล์:Grande ufficiale OCI Kingdom BAR.svg|80px]] เครื่องราชอิสริยาภรณ์มงกุฎอิตาลี ชั้นที่ 2<ref name="อ๊อด">ราชกิจจานุเบกษา, [https://ratchakitcha.soc.go.th/documents/1023640.pdf พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ต่างประเทศ], เล่ม ๑๘ ตอนที่ ๓๕ หน้า ๖๘๘, ๑ ธันวาคม ๑๒๐</ref>
** พ.ศ. 2450 – [[ไฟล์:Grande ufficiale SSML Regno BAR.svg|80px]] เครื่องราชอิสริยาภรณ์นักบุญมอริซและลาซารัส ชั้นที่ 2<ref>ราชกิจจานุเบกษา, [https://ratchakitcha.soc.go.th/documents/1032060.pdf พระราชทานพระบรมราชานุญาตเครื่องราชอิสริยาภรณ์ต่างประเทศ], เล่ม ๒๔ ตอนที่ ๐ ง หน้า ๓๓๒, ๓๐ มิถุนายน ๑๒๖</ref>
* {{flag|เนเธอร์แลนด์}} :
** พ.ศ. 2444 – [[ไฟล์:NLD Order of Orange-Nassau - Grand Officer BAR.png|80px]] [[เครื่องราชอิสริยาภรณ์ออเรนจ์-นัสเซา]] ชั้นที่ 2<ref name="อ๊อด"/>
* {{flag|ราชอาณาจักรปรัสเซีย}} :
** พ.ศ. 2445 – [[ไฟล์:Ord.Aquilarossa-GUff..png|80px]] เครื่องราชอิสริยาภรณ์นกอินทรีแดง ชั้นที่ 2<ref name="ราชวัลลภา">ราชกิจจานุเบกษา, [https://ratchakitcha.soc.go.th/documents/1024670.pdf พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์และเหรียญต่างประเทศ], เล่ม ๑๙ ตอนที่ ๒๕ หน้า ๕๐๑, ๒๑ กันยายน ๑๒๑</ref>
* {{flag|เบลเยียม}} :
** พ.ศ. 2445 – [[ไฟล์:BEL - Order of Leopold - Grand Officer bar.svg|80px]] [[เครื่องราชอิสริยาภรณ์เลออปอล]] ชั้นที่ 2<ref name="ราชวัลลภา"/>
* {{flagicon image|Flagge Großherzogtum Baden (1891–1918).svg}} บาเดิน :
** พ.ศ. 2445 – [[ไฟล์:BAD Order of Berthold I ribbon.svg|80px]] เครื่องราชอิสริยาภรณ์แบร์ท็อลท์ที่ 1 ชั้นที่ 2<ref name="ราชวัลลภา"/>
* {{flag|ฝรั่งเศส}} :
** พ.ศ. 2445 – [[ไฟล์:Legion Honneur Commandeur ribbon.svg|80px]] [[เครื่องอิสริยาภรณ์เลฌียงดอเนอร์]] ชั้นที่ 3<ref name="ราชวัลลภา"/>
* {{flag|จักรวรรดิออสเตรีย-ฮังการี}} :
** พ.ศ. 2445 – [[ไฟล์:AUT KuK Order FJ military Comm-w-Star BAR.svg|80px]] เครื่องราชอิสริยาภรณ์ฟรันทซ์ โยเซ็ฟ ชั้นที่ 2<ref name="ราชวัลลภา"/>


== อ้างอิง ==
== อ้างอิง ==
บรรทัด 77: บรรทัด 106:


{{เรียงลำดับ|ราชศุภมิตร}}
{{เรียงลำดับ|ราชศุภมิตร}}
{{อายุขัย|2398|2472}}
{{อายุขัย|2399|2472}}
[[หมวดหมู่:บรรดาศักดิ์ชั้นเจ้าพระยา]]
[[หมวดหมู่:บรรดาศักดิ์ชั้นเจ้าพระยา]]
[[หมวดหมู่:องคมนตรีในรัชกาลที่ 5]]
[[หมวดหมู่:องคมนตรีในรัชกาลที่ 5]]

รุ่นแก้ไขปัจจุบันเมื่อ 08:55, 26 มิถุนายน 2567

พระตำรวจเอก
เจ้าพระยาราชศุภมิตร
(อ๊อด ศุภมิตร)
สมุหพระตำรวจ
ดำรงตำแหน่ง
พ.ศ. 2456 – พ.ศ. 2469
กษัตริย์พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว
ก่อนหน้าพระยาอนุชิตชาญไชย (สาย สิงหเสนี)
ข้อมูลส่วนบุคคล
เกิด8 มกราคม พ.ศ. 2399
เสียชีวิต20 เมษายน พ.ศ. 2472 (73 ปี)
คู่สมรสท่านผู้หญิงแปลก
หม่อมกอง
บุตร3
บุพการี
  • พระมหาสงคราม (ศุข) (บิดา)
  • ท่านเป้า (มารดา)
ภาพล้อเจ้าพระยาราชศุภมิตร ฝีพระหัตถ์ รัชกาลที่ 6

พระตำรวจเอก เจ้าพระยาราชศุภมิตร (8 มกราคม พ.ศ. 2399 - 20 เมษายน พ.ศ. 2472) เป็นขุนนางชาวสยาม ผู้ดำรงตำแหน่งสำคัญ เช่น องคมนตรี ราชองครักษ์พิเศษ สมุหพระตำรวจ ต้นสกุล ศุภมิตร[1]

ประวัติ

[แก้]

เจ้าพระยาราชศุภมิตร มีนามเดิมว่า อ๊อด เป็นบุตรพระมหาสงคราม (ศุข) กับท่านเป้า ธิดาพระยาศรีอรรคราชนารถภักดี (เมือง บุรานนท์) เกิดเมื่อเกิดเมื่อวันอังคาร ขึ้น 1 ค่ำ เดือน 2 ปีเถาะ ตรงกับวันที่ 8 มกราคม พ.ศ. 2399 (นับแบบใหม่)[2]

ปี พ.ศ. 2411 ได้เข้ารับราชการในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ตำแหน่งมหาดเล็กวิเศษ เวรฤทธิ์ ต่อมาในปี พ.ศ. 2427 ได้รับบรรดาศักดิ์เป็นหลวงศิลปสารสราวุธ ถือศักดินา 800[3]ถึงปี พ.ศ. 2428 เลื่อนเป็นจมื่นวิชิตไชยศักดาวุธ ถือศักดินา 1000[4]ต่อมาในปี พ.ศ. 2430 ได้รับพระราชทานยศ "พันตรี" ถือศักดินา 1500[5]และในวันที่ 21 พฤศจิกายน พ.ศ. 2435 ได้เลื่อนเป็นพระราชวัลภานุสิษฐ์ มีตำแหน่งราชการในกรมยุทธนาธิการ ถือศักดินา 1,000[6] โดยก่อนหน้านั้นในวันที่ 14 พฤศจิกายน พ.ศ. 2435 ได้รับโปรดเกล้าฯ แต่งตั้งให้ดำรงตำแหน่งเป็นราชองครักษ์ประจำการในตำแหน่ง ผู้บังคับการกองทหารมหาดเล็ก[7]

วันที่ 30 มกราคม พ.ศ. 2437 ได้รับแต่งตั้งเป็นองคมนตรีพร้อมทั้งเลื่อนยศและบรรดาศักดิ์เป็นนายพันโท พระยาราชวัลภานุสิษฐ์ มีตำแหน่งราชการในกรมยุทธนาธิการ ถือศักดินา 1,500[8] ปฏิบัติหน้าที่ราชองครักษ์ประจำรักษาพระองค์สมเด็จพระบรมโอรสาธิราช เจ้าฟ้ามหาวชิราวุธ สยามมกุฎราชกุมาร[9] อยู่ตลอดเวลาที่ทรงศึกษาอยู่ที่ประเทศอังกฤษ ในปี พ.ศ. 2443 พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว โปรดเกล้าฯ ให้ส่งสัญญาบัตรไปพระราชทาน พระยาราชวัลภานุสิษฐ์ เป็น นายพันเอก[10] ต่อมาทรงสำเร็จการศึกษาแล้วเสด็จกลับมาประทับ ณ พระนคร ท่านได้รับพระราชทานเลื่อนยศเป็นลำดับจนถึงนายพลตรี เมื่อวันที่ 15 พฤษภาคม พ.ศ. 2446[11]และพ้นจากหน้าที่ราชองครักษ์ประจำการเพราะครบกำหนดเมื่อวันที่ 25 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2446[12]

ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงโปรดเกล้าฯ ให้ถือน้ำตั้งเป็นองคมนตรีในวันที่ 24 ตุลาคม พ.ศ. 2453[13] และราชองครักษ์ประจำการตั้งแต่เดือนธันวาคม พ.ศ. 2453[14] ต่อมาได้รับแต่งตั้งเป็นสมุหพระตำรวจตั้งแต่วันที่ 1 เมษายน พ.ศ. 2456 แทนพระยาอนุชิตชาญไชย (สาย สิงหเสนี) ที่ลาออกด้วยปัญหาสุขภาพ[15] วันที่ 2 ธันวาคม พ.ศ. 2461 ได้เลื่อนยศเป็นพระตำรวจเอก[16] และในวันพฤหัสบดีที่ 11 พฤศจิกายน พ.ศ. 2463 ทรงสถาปนาเป็นเจ้าพระยา มีสมญาจารึกในหิรัญบัฏว่า เจ้าพระยาราชศุภมิตร์ วัลลภานุศิษฏ์สุรเสนี เทพวัชรีศรีมหาสวามิภักดิ์พิเศษ วิเทศจิรวาสีอัคระวราภิบาล สุจริตไพศาลสุนทรพจน์ อดุลยยศราชองครักษ์ อัคระรัตนไตรยสรณธาดา เมตตาชวาธยาศัย อภัยพิริยบรากรมพาหุ ถือศักดินา 10,000[17]

ถึงต้นรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว เจ้าพระยาราชศุภมิตรได้ขอลาออกจากราชการ แต่ทรงตั้งท่านเป็นผู้กำกับการกรมพระตำรวจหลวงและพระราชทานเบี้ยบำนาญเป็นกรณีพิเศษ[18]

เจ้าพระยาราชศุภมิตร ป่วยด้วยโรคชรา ถึงแก่อสัญกรรมเมื่อวันที่ 20 เมษายน พ.ศ. 2472 ปีมะเส็ง สิริอายุ 73 ปี ได้รับพระราชทานโกศแปดเหลี่ยม ชั้นรอง 2 ชั้น ฉัตรเบญจา 4 คัน ประกอบศพเป็นเกียรติยศ[19] ได้รับพระราชทานเพลิงศพในเดือนพฤษภาคม พ.ศ. 2473 ณ เมรุวัดเบญจมบพิตรดุสิตวนารามราชวรวิหาร

ยศ

[แก้]
  • นายหมู่ตรี
  • 4 พฤศจิกายน พ.ศ. 2454 - นายหมู่เอก[20]
  • 11 มกราคม 2455 – นายหมู่ใหญ่[21]
  • 4 มิถุนายน 2456 – นายกองตรี[22]
  • นายกองเอก
  • 21 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2463 - นายกองใหญ่[23]

ครอบครัว

[แก้]

เจ้าพระยาราชศุภมิตร สมรสกับท่านผู้หญิงแปลก ในปี พ.ศ. 2438 มีบุตรได้แก่ นางวิมลา บุรานนท์ ซึ่งสมรสกับนายประจวบ บุรานนท์ มีบุตรสามคน คือ

  1. พล.ต.ต. อังกูร บุรานนท์ (สามีของอดีตนางงามและอดีตนางเอกชื่อดังอมรา อัศวนนท์)
  2. นายประวิตร บุรานนท์
  3. นายทนง บุรานนท์

เจ้าพระยาราชศุภมิตร มีภรรยาอีกหนึ่งคนคือหม่อมกอง และมีบุตรชายคือมหาเสวกตรี พระยาสมบัติบริหาร (เอื้อ ศุภมิตร)[18] ซึ่งส่งไปศึกษาเรื่องป่าไม้ที่ประเทศอินเดีย และรับราชการในกรมป่าไม้ ต่อมาได้เป็นพระยาพระคลังข้างที่ สมรสกับคุณหญิงฟองแก้ว บุตรีหลวงโยธการพิจิตร (หม่องปันโหย่ว) เจ้าของสัมปทานป่าไม้ของเชียงใหม่และกาดต้นลำไย เรือนโบราณในโรงแรมเพชรงาม จ.เชียงใหม่ ร้านอาหารเฮือนโบราณ มีบุตรคือ

  1. นางสุมิตรา และ
  2. ร.ต. อานนท์ ศุภมิตร สมรสกับท่านผู้หญิงพึงจิตต์ (บุตรีหลวงพลหาญสงคราม (จิตร อัคนิทัต) กับนางไสว อัคนิทัต)(ถึงแก่อนิจกรรม เมื่อวันที่ 6 กันยายน พ.ศ.2566) คุณข้าหลวงคนแรกในสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง มีบุตรี 1 คน คือ นางจินตนันท์ ชญาต์ร ศุภมิตร อดีตสมาชิกสภานิติบัญญัติแห่งชาติ มีบุตรี 1 คนคือ ด.ญ.โสภิภาส์ ศุภมิตร ไล

ร.ต อานนท์ ศุภมิตร มีบุตรจากการสมรสครั้งก่อนๆ คือ1 นางอรอนงค์ -เรือเอกวินัย มงกุฎทอง 2 นางอังศณา -มร. คาส อดัม 3 นายอดิศร ศุภมิตร 4 นายศศิพงษ์ -นางรดา ศุภมิตร 5. นางอุมาภรณ์ เลสลี 6. นายศิริชัย-นางพนิดา ศุภมิตร

เจ้าพระยาราชศุภมิตร มีบุตรที่เกิดกับนางทรัพย์ 1 คน คือคุณหญิงอิง อนุชิตชาญชัย ภริยาพระตำรวจโท พระยาอนุชิตชาญชัย (พงษ์ สวัสดิ์-ชูโต)

เครื่องราชอิสริยาภรณ์

[แก้]

เจ้าพระยาราชศุภมิตร (อ๊อด ศุภมิตร) ได้รับพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ทั้งสยามและต่างประเทศ ดังนี้

เครื่องราชอิสริยาภรณ์สยาม

[แก้]

เครื่องราชอิสริยาภรณ์ต่างประเทศ

[แก้]

อ้างอิง

[แก้]
เชิงอรรถ
  1. ↑ ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศกระทรวงมุรธาธร เรื่อง ประกาศพระราชทานนามสกุล ครั้งที่ 1 เก็บถาวร 2011-11-18 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, เล่ม 30, ตอน 0 ง, 26 มิถุนายน พ.ศ. 2456, หน้า 650
  2. ↑ เรื่องตั้งเจ้าพระยาในกรุงรัตนโกสินทร์, หน้า 200
  3. ↑ พระราชทานสัญญาบัตร ตั้งตำแหน่ง (หน้า 285 ลำดับที่ 294)
  4. ↑ สัญญาบัตรปีระกาสัปตศก
  5. ↑ ข่าวพระราชทานสัญญาบัตรเลื่อนตำแหน่งข้าราชการ
  6. ↑ ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานสัญญาบัตรขุนนาง เก็บถาวร 2020-03-24 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, เล่ม 9, ตอน 35, 27 พฤศจิกายน พ.ศ. 2435, หน้า 291
  7. ↑ ประกาศกรมยุทธนาธิการ ศาลายุทธนาธิการ
  8. ↑ 8.0 8.1 ราชกิจจานุเบกษา, ทรงตั้งองคมนตรี และพระราชทานสัญญาบัตร เครื่องราชอิสริยาภรณ์, เล่ม ๑๑ ตอนที่ ๔๕ หน้า ๓๘๓, ๓ กุมภาพันธ์ ๑๑๓
  9. ↑ ราชกิจจานุเบกษา, กราบถวายบังคมลา, เล่ม 11, ตอน 45, 3 กุมภาพันธ์ ร.ศ.113, หน้า 383
  10. ↑ ส่งสัญญาบัตร์ทหารไปพระราชทาน
  11. ↑ พระราชทานสัญญาบัตรทหารบก
  12. ↑ ราชกิจจานุเบกษา, แจ้งความกรมยุทธนาธิการ เรื่อง ให้พระยารามกำแหง เป็นผู้บัญชาการทหารบก มณฑลกรุงเทพ ฯ ให้พระพิเรนทรเทพ เป็นราชองครักษ์ประจำการในสมเด็จพระบรมโอรสาธิราชเปลี่ยนพระยาราชวัลภานุสิษฐ์, เล่ม 20, ตอน 49, 6 มีนาคม พ.ศ. 2446, หน้า 835-6
  13. ↑ "บัญชีพระนามและนามองคมนตรี ที่พระราชทานสัญญาบัตรแล้ว" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 27 (ตอน 0 ง): หน้า 2276. 1 มกราคม ร.ศ. 129. สืบค้นเมื่อ 21 มีนาคม พ.ศ. 2564. {{cite journal}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= และ |date= (help)
  14. ↑ ราชกิจจานุเบกษา, แจ้งความกรมยุทธนาธิการ เรื่อง ให้นายพันโท พระยาอภัยพลภักดิ์ ออกจากตำแหน่งราชองครักษ์ประจำการ และรับพระราชทานเบี้ยบำนาญตามพระราชบัญญัติให้นายพลตรี พระยาราชวัลภานุศิษฎ์เป็นราชองครักษ์ประจำการ, เล่ม 27, ตอน 0 ง, 27 พฤศจิกายน พ.ศ. 2453, หน้า 2012
  15. ↑ ราชกิจจานุเบกษา, พระบรมราชโองการ ประกาศ พระยาอนุชิตชาญไชย ลาออกจากตำแหน่ง สมุหพระตำรวจ และตั้งพระยาราชวัลภานุศิษฎ์ เป็นสมุหพระตำรวจแทน, เล่ม 29, ตอน ก, 30 มีนาคม พ.ศ. 2455, หน้า 294-5
  16. ↑ ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศเลื่อนยศข้าราชการกรมพระตำรวจหลวงรักษาพระองค์, เล่ม 35, ตอน ง, 5 มกราคม พ.ศ. 2461, หน้า 2707
  17. ↑ ราชกิจจานุเบกษา, พระบรมราชโองการ ประกาศ เลื่อนกรม ตั้งกรมและตั้งเจ้าพระยา, เล่ม 37, ตอน 0 ก, 11 พฤศจิกายน พ.ศ. 2463, หน้า 297-300
  18. ↑ 18.0 18.1 เรื่องตั้งเจ้าพระยาในกรุงรัตนโกสินทร์, หน้า 203
  19. ↑ ราชกิจจานุเบกษา, ข่าวถึงอสัญกรรม, เล่ม 46, ตอน ง, 28 เมษายน พ.ศ. 2472, หน้า 249-251
  20. ↑ พระราชทานสัญญาบัตรเสือป่า
  21. ↑ พระราชทานสัญญาบัตรเสือป่า
  22. ↑ พระราชทานสัญญาบัตรเสือป่า
  23. ↑ พระราชทานยศนายเสือป่า (หน้า ๔๑๔๐)
  24. ↑ ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์, เล่ม ๒๘ ตอนที่ ๐ ง หน้า ๑๒๙๑, ๑๗ กันยายน ๑๓๐
  25. ↑ ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์, เล่ม ๓๗ ตอนที่ ๐ ง หน้า ๒๘๐๓, ๒๘ พฤศจิกายน ๒๔๖๓
  26. ↑ ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์, เล่ม ๓๐ ตอนที่ ๐ ง หน้า ๑๙๖๓, ๓๐ พฤศจิกายน ๒๔๕๖
  27. ↑ ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์, เล่ม ๒๗ ตอนที่ ๐ ง หน้า ๒๔๐๒, ๑๑ มกราคม ๑๒๙
  28. ↑ ราชกิจจานุเบกษา, รายพระนามและนามผู้รับพระราชทานตราวัลลภาภรณ์ในวันที่ ๑ เมษายน พ.ศ. ๒๔๖๒ และแถลงความชอบของผู้นั้นๆ, เล่ม ๓๖ ตอนที่ ๐ ง หน้า ๑๐, ๖ เมษายน ๒๔๖๒
  29. ↑ ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานตราวชิรมาลา, เล่ม ๒๙ ตอนที่ ๐ ง หน้า ๕๘๘, ๙ มิถุนายน ๑๓๑
  30. ↑ ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์, เล่ม ๑๐ ตอนที่ ๔๑ หน้า ๔๕๔, ๗ มกราคม ๑๑๒
  31. ↑ ราชกิจจานุเบกษา, ส่งเครื่องราชอิสริยาภรณ์ไปพระราชทาน, เล่ม ๔๓ ตอนที่ ๐ ง หน้า ๔๔๕, ๒ พฤษภาคม ๒๔๖๙
  32. ↑ ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเหรียญรัตนาภรณ์, เล่ม ๓๘ ตอนที่ ๐ ง หน้า ๒๓๘๒, ๒๐ พฤศจิกายน ๒๔๖๔
  33. ↑ ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเหรียญราชรุจิ, เล่ม ๒๘ ตอนที่ ๐ ง หน้า ๗๑๖, ๙ กรกฎาคม ๑๓๐
  34. ↑ 34.0 34.1 ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ต่างประเทศ, เล่ม ๑๘ ตอนที่ ๓๕ หน้า ๖๘๘, ๑ ธันวาคม ๑๒๐
  35. ↑ ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานพระบรมราชานุญาตเครื่องราชอิสริยาภรณ์ต่างประเทศ, เล่ม ๒๔ ตอนที่ ๐ ง หน้า ๓๓๒, ๓๐ มิถุนายน ๑๒๖
  36. ↑ 36.0 36.1 36.2 36.3 36.4 ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์และเหรียญต่างประเทศ, เล่ม ๑๙ ตอนที่ ๒๕ หน้า ๕๐๑, ๒๑ กันยายน ๑๒๑
บรรณานุกรม
เข้าถึงจาก "https://th.wikipedia.org/w/index.php?title=เจ้าพระยาราชศุภมิตร_(อ๊อด_ศุภมิตร)&oldid=11592300"