อำเภอตะกั่วป่า

อำเภอตะกั่วป่า
อำเภอ
การถอดเสียงอักษรโรมัน
• อักษรโรมัน	Amphoe Takua Pa
อุทยานแห่งชาติเขาหลัก-ลำรู่
คำขวัญ:  เมืองประวัติศาสตร์ พระศรีบรมธาตุโบราณ ตระการทิวทัศน์ หลายวัดศักดิ์สิทธิ์ ทุกทิศไมตรี รสดีของกิน ถือศีลทรงธรรม
แผนที่จังหวัดพังงา เน้นอำเภอตะกั่วป่า
พิกัด: 8°52′10″N 98°20′35″E
ประเทศ	ไทย
จังหวัด	พังงา
พื้นที่
• ทั้งหมด	599.4 ตร.กม. (231.4 ตร.ไมล์)
ประชากร  (2566)
• ทั้งหมด	49,677 คน
• ความหนาแน่น	83 คน/ตร.กม. (210 คน/ตร.ไมล์)
รหัสไปรษณีย์	82110, 82190 (เฉพาะตำบลคึกคัก; ตำบลเกาะคอเขา; และตำบลบางม่วง หมู่ที่ 2-8, หมู่ที่ 1 เฉพาะบ้านเลขที่นอกเหนือจาก 22/..., 24/..., 34, 34/..., 35, 35/..., 39, 43, 43/..., 46, 46/..., 52, 52/..., 55, 58, 58/..., 59, 59/...)
รหัสภูมิศาสตร์	8205
ที่ตั้งที่ว่าการ	ที่ว่าการอำเภอตะกั่วป่า ถนนเพชรเกษม ตำบลตะกั่วป่า อำเภอตะกั่วป่า จังหวัดพังงา 82110
ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย

ตะกั่วป่า เป็นหนึ่งในแปดอำเภอของจังหวัดพังงา

ที่ตั้งและอาณาเขต

อำเภอตะกั่วป่าตั้งอยู่ชายฝั่งทะเลตะวันตกหรือฝั่งทะเลอันดามัน ห่างจากอำเภอเมืองพังงาไปทางเหนือประมาณ 60 กิโลเมตร อยู่ห่างจากกรุงเทพมหานคร โดยทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 4 (ถนนเพชรเกษม) ประมาณ 800 กิโลเมตร มีอาณาเขตติดต่อกับเขตการปกครองข้างเคียงดังต่อไปนี้

• ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอคุระบุรี
• ทิศตะวันออก ติดต่อกับอำเภอพนม (จังหวัดสุราษฎร์ธานี) และอำเภอกะปง
• ทิศใต้ ติดต่อกับอำเภอท้ายเหมือง
• ทิศตะวันตก เป็นทะเลอันดามัน

ประวัติ

ตะกั่วป่าเคยเป็นเมืองที่มีความเจริญรุ่งเรืองมาตั้งแต่สมัยโบราณ เป็นที่รู้จักของชนหลายเชื้อชาติทั้งจีน อินเดีย อาหรับ ในชื่อเมืองตะโกลา (Takola) เนื่องจากเป็นเมืองท่าจอดเรือ เป็นศูนย์กลางการค้าขาย และเป็นเส้นทางลัดขนสินค้าข้ามคาบสมุทรมลายูจากฝั่งทะเลอันดามันไปยังอ่าวไทย ในสมัยรัตนโกสินทร์ ตะกั่วป่ายังคงมีความสำคัญทางด้านเศรษฐกิจ สามารถผลิตแร่ดีบุกได้มากที่สุดตลอดมา สุดท้ายด้วยเหตุผลทางด้านเศรษฐกิจและการเมือง ตะกั่วป่าจึงถูกลดฐานะจากจังหวัดตะกั่วป่าลงเป็นอำเภอหนึ่งและรวมเข้ากับจังหวัดพังงาจนกระทั่งถึงปัจจุบัน

สภาพทางภูมิศาสตร์

อำเภอตะกั่วป่ามีพื้นที่ส่วนใหญ่เป็นเนินเขาสลับซับซ้อน ไม่ค่อยมีที่ราบ แม่น้ำที่สำคัญคือแม่น้ำตะกั่วป่า ไหลลงสู่ทะเลอันดามัน อำเภอตะกั่วป่าได้รับอิทธิพลจากลมมรสุมตะวันตกเฉียงใต้และลมมรสุมตะวันออกเฉียงเหนืออย่างเต็มที่ จึงทำให้มีฝนตกชุกเกือบตลอดปีนานถึงแปดเดือน จึงได้สมญานามว่า เมืองฝนแปดแดดสี่ จำนวนประชากรเมื่อสิ้นปี พ.ศ. 2550 รวม 44,959 คน อาศัยอยู่บริเวณที่ราบลุ่มแม่น้ำตะกั่วป่าและที่ราบชายฝั่งทะเล อาชีพที่สำคัญของประชากรคือการเกษตร ทำสวนยางพารา และสวนผลไม้ ปัจจุบันกำลังพัฒนาเพื่อเป็นแหล่งท่องเที่ยว ทรัพยากรธรรมชาติที่สำคัญคือ ป่าไม้ โดยเฉพาะป่าชายเลนที่ยังคงอุดมสมบูรณ์ แร่ดีบุก และธรรมชาติที่สวยงาม

การแบ่งเขตการปกครอง

การปกครองส่วนภูมิภาค

อำเภอตะกั่วป่าแบ่งเขตการปกครองออกเป็น 8 ตำบล 51 หมู่บ้าน ได้แก่

ลำดับ	อักษรไทย	อักษรโรมัน	จำนวนหมู่บ้าน	จำนวนประชากร (ธันวาคม 2565)	แผนที่
1.	ตะกั่วป่า	Takua Pa	–	7,821
2.	บางนายสี	Bang Nai Si	9	13,180
3.	บางไทร	Bang Sai	7	3,165
4.	บางม่วง	Bang Muang	8	10,012
5.	ตำตัว	Tam Tua	6	1,591
6.	โคกเคียน	Khok Khian	9	6,539
7.	คึกคัก	Khuekkhak	7	6,565
8.	เกาะคอเขา	Ko Kho Khao	5	956

การปกครองส่วนท้องถิ่น

ท้องที่อำเภอตะกั่วป่าประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 7 แห่ง ได้แก่

• เทศบาลเมืองตะกั่วป่า ครอบคลุมพื้นที่ตำบลตะกั่วป่าทั้งตำบล
• เทศบาลตำบลบางนายสี ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบางนายสีทั้งตำบล
• เทศบาลตำบลคึกคัก ครอบคลุมพื้นที่ตำบลคึกคักทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลบางไทร ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบางไทรและตำบลตำตัวทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลบางม่วง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบางม่วงทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลโคกเคียน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลโคกเคียนทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลเกาะคอเขา ครอบคลุมพื้นที่ตำบลเกาะคอเขาทั้งตำบล

แหล่งข้อมูลอื่น

• http://www.phangnga.go.th/district/takuapa.htm เก็บถาวร 2006-10-11 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน