พยาธิใบไม้ตับเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
| พยาธิใบไม้ตับเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ | |
|---|---|
| |
| พยาธิใบไม้ตับเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ตัวเต็มวัย | |
| การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์ | |
| อาณาจักร: | Animalia |
| ไฟลัม: | Platyhelminthes |
| ชั้น: | Trematoda |
| ชั้นย่อย: | Digenea |
| อันดับ: | Opisthorchiata |
| วงศ์: | Opisthorchiidae |
| สกุล: | Opisthorchis |
| สปีชีส์: | O. viverrini |
| ชื่อทวินาม | |
| Opisthorchis viverrini (Poirier, 1886) Stiles & Hassal, 1896 | |
| ชื่อพ้อง[1] | |
|
Distoma viverrini Poirier, 1886 | |
พยาธิใบไม้ตับเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ (อังกฤษ: Southeast Asian liver fluke ชื่อวิทยาศาสตร์:Opisthorchis viverrini ) เป็นปรสิตพยาธิใบไม้จากสกุล Opisthorchiidae ที่มีผลต่อบริเวณท่อน้ำดี การติดเชื้อมักเกิดจากการทานปลาน้ำจืดมีเกล็ดแบบสุก ๆ ดิบ ๆ[2] เป็นสาเหตุของโรคพยาธิใบไม้ตับ[3] การติดเชื้อ Opisthorchis viverrini และเป็นปัจจัยเสี่ยงให้เกิดมะเร็งท่อน้ำดีได้
Opisthorchis viverrini เป็นหนึ่งในสามสปีชีส์ในสกุล Opisthorchiidae ที่มีความสำคัญทางการแพทย์มากที่สุด ร่วมกับ Clonorchis sinensis และ Opisthorchis felineus[3] อันที่จริง O. viverrini และ C. sinensis สามารถก่อมะเร็งในมนุษย์ได้ และสำนักวิจัยมะเร็งระหว่างประเทศ (IARC) จัดให้เป็นสารก่อมะเร็งชีวภาพกลุ่ม 1 ในปี 2552[4][5][6] O. viverrini ประจำถิ่นทั่วประเทศไทย ลาว เวียดนามและกัมพูชา[7] ในภาคเหนือของประเทศไทย มีพยาธินี้กระจายอย่างกว้างขวาง และมีความชุกของโรคในมนุษย์สูง ขณะที่อัตราความชุกของโรกในภาคกลางมีน้อยกว่า[8] ไม่มีโรคพยาธิใบไม้ตับที่มีสาเหตุจาก Opisthorchis viverrini ในภาคใต้ของประเทศ[8]
โฮสต์ตัวกลางของพยาธินี้ เช่น หอยไซ เป็นหอยน้ำจืดขนาดเล็ก จัดอยู่ในจีนัส Bithynia[9]
การค้นพบ
[แก้]พยาธิใบไม้ในตับเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ถูกอธิบายครั้งแรกโดย เอ็ม.เจ.โพลิเอ นักปรสิตวิทยาชาวฝรั่งเศส หลังพบมันในเสือปลาที่จับมาจากเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ซึ่งตายในสวนสัตว์ที่ติดกับพิพิธภัณฑ์ประวัติศาสตร์ธรรมชาติแห่งชาติในกรุงปารีส และตั้งชื่อว่า Distomum viverrini[10]
ภาพ
[แก้]-
วงจรชีวิตพยาธิใบไม้ในตับเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ -
ไข่พยาธิใบไม้ในตับเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ -
รูปขยายของพยาธิใบไม้ในตับเอเชียตะวันออกเฉียงใต้โตเต็มวัยในท่อน้ำดีของหนูแฮมสเตอร์ที่ติดเชื้อจากการทดลอง
อ้างอิง
[แก้]- ↑ Muller R. & Wakelin D. (2002). Worms and human disease. CABI. page 43-44.
- ↑ Laha T, Pinlaor P, Mulvenna J, Sripa B, Sripa M, Smout MJ, Gasser RB, Brindley PJ, Loukas A (June 2007). "Gene discovery for the carcinogenic human liver fluke, Opisthorchis viverrini". BMC Genomics. 8: 189. doi:10.1186/1471-2164-8-189. PMC 1913519. PMID 17587442..
- ↑ 3.0 3.1 doi:10.3347/kjp.2001.39.3.209
This citation will be automatically completed in the next few minutes. You can jump the queue or expand by hand - ↑ Kaewpitoon N, Kaewpitoon SJ, Pengsaa P, Sripa B (2008). "Opisthorchis viverrini: the carcinogenic human liver fluke". World J Gastroenterol. 14 (5): 666–674. doi:10.3748/wjg.14.666. PMC 2683991. PMID 18205254.
{{cite journal}}: CS1 maint: multiple names: authors list (ลิงก์) - ↑ Sripa B, Brindley PJ, Mulvenna J, Laha T, Smout MJ, Mairiang E, Bethony JM, Loukas A (2012). "The tumorigenic liver fluke Opisthorchis viverrini--multiple pathways to cancer". Trends in Parasitology. 28 (10): 395–407. doi:10.1016/j.pt.2012.07.006. PMC 3682777. PMID 22947297.
{{cite journal}}: CS1 maint: multiple names: authors list (ลิงก์) - ↑ American Cancer Society (2013). "Known and Probable Human Carcinogens". cancer.org. American Cancer Society, Inc. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2014-11-17. สืบค้นเมื่อ 2013-06-02.
- ↑ Young ND, Campbell BE, Hall RS, Jex AR, Cantacessi C, Laha T, Sohn WM, Sripa B, Loukas A, Brindley PJ, Gasser RB (June 2010). Jones MK (บ.ก.). "Unlocking the transcriptomes of two carcinogenic parasites, Clonorchis sinensis and Opisthorchis viverrini". PLoS Neglected Tropical Diseases. 4 (6): e719. doi:10.1371/journal.pntd.0000719. PMC 2889816. PMID 20582164.
- ↑ 8.0 8.1 doi:10.1016/j.actatropica.2003.01.002
This citation will be automatically completed in the next few minutes. You can jump the queue or expand by hand - ↑ Amany A. Tohamy & Shaimaa M. Mohamed (January) 2006. Chromosomal studies on two Egyptian freshwater snails, Cleopatra and Bithynia (Mollusca-Prosobranchiata) เก็บถาวร 2011-07-24 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน. Arab J. Biotech., Vol. 9, No. (1) Jan. (2006) : 17-26.
- ↑ Saijuntha W, Sithithaworn P, Kaitsopit N, Andrews R, Petney T (2014). "Liver Flukes: Clonorchis and Opisthorchis". ใน Toledo R, Fried B (บ.ก.). Digenetic Trematodes. New York (US): Springer. pp. 153–200. ISBN 978-1-49-390914-8.
แหล่งข้อมูลอื่น
[แก้]- http://www.dpd.cdc.gov/dpdx/HTML/opisthorchiasis.htm เก็บถาวร 2009-05-10 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- http://www.stanford.edu/group/parasites/ParaSites2003/Opisthorchiasis/home.htm เก็บถาวร 2009-07-03 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- http://www.stanford.edu/group/parasites/ParaSites2003/Opisthorchiasis/morph.htm[ลิงก์เสีย]
- http://www.stanford.edu/group/parasites/ParaSites2003/Opisthorchiasis/epi.htm[ลิงก์เสีย]
- http://www.dpd.cdc.gov/dpdx/HTML/opisthorchiasis.htm เก็บถาวร 2009-05-10 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- http://www.stanford.edu/group/parasites/ParaSites2003/Opisthorchiasis/life.htm[ลิงก์เสีย]
- http://www.stanford.edu/group/parasites/ParaSites2003/Opisthorchiasis/clinical.htm[ลิงก์เสีย]
- http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18205254?ordinalpos=1&itool=EntrezSystem2.PEntrez.Pubmed.Pubmed_ResultsPanel.Pubmed_DiscoveryPanel.Pubmed_Discovery_RA&linkpos=1&log$=relatedreviews&logdbfrom=pubmed
- http://www.stanford.edu/group/parasites/ParaSites2003/Opisthorchiasis/public.htm[ลิงก์เสีย]
- http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2772709
 | บทความชีววิทยานี้ยังเป็นโครง คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล |