Mollweide projeksiyonu
Mollweide projeksiyonu, genellikle dünya veya gece gökyüzünün küresel haritaları için kullanılan eşit alanlı, sözde silindirik bir harita projeksiyonudur. Aynı zamanda Babinet projeksiyonu, homalografik izdüşüm, homolografik izdüşüm ve eliptik izdüşüm olarak da bilinir. Projeksiyon, alandaki oranların doğruluğu için açı ve şeklin doğruluğunu değiştirir ve bu nedenle, küresel dağılımları gösteren haritalar gibi, bu özelliğin gerekli olduğu yerlerde kullanılır.
Bu projeksiyon ilk olarak Leipzigli matematikçi ve gök bilimci Karl (veya Carl) Brandan Mollweide (1774-1825) tarafından 1805'te yayınlandı. 1857'de Jacques Babinet tarafından yeniden keşfedildi ve popüler hale getirildi ve Babinet ona homalografik projeksiyon adını verdi. Homolografik varyasyon, on dokuzuncu yüzyılda yıldız atlaslarında sıkça kullanılmasından kaynaklandı.[1]
Özellikleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Mollweide, ekvatorun, uzunluğunun yarısı kadar merkezi bir meridyene dik olan düz yatay bir çizgi olarak temsil edildiği sözde silindirik bir projeksiyondur. Diğer paralellikler kutupların yakınında sıkışırken, diğer meridyenler ekvatorda eşit aralıklarla yerleştirilmiştir. 90 derece doğu ve batıdaki meridyenler mükemmel bir daire oluşturur ve tüm dünya orantılı 2:1 elips ile gösterilir. Paralelin çevresinde önemli bir şekil bozulmasına neden olsa da ve bu sinüzoidal projeksiyondaki kadar şiddetli olmasa da, verilen herhangi bir paralel ile ekvator arasındaki elipsin alanının oranı, bu paralel ile ekvator arasındaki dünya üzerindeki alanın oranıyla aynıdır.
Şekil bozulması kesintiye uğramış bir versiyonu kullanılarak azalabilir. Sinüzoidal kesintili bir Mollweide projeksiyonu, ekvatora dik açılarla sonlanan alternatif yarı-meridyenler kullanarak merkezi meridyeni atar. Bu, dünyayı loblara bölerek yapılır. Buna karşılık, paralel kesintili bir Mollweide projeksiyonu, birden fazla ayrık merkezi meridyen kullanır ve ekvatorda birleştirilmiş birden çok elipsin varmış etkisini verir. Daha nadir olarak, izdüşüm, çarpıklık alanlarını okyanuslara kaydırma yöntemiyle eğik olarak çizilebilir ve bu da kıtaların şekillerinin daha gerçek kalmasına izin verir.
Mollweide veya özellikleri, Goode'un homolozini, van der Grinten ve Boggs eumorfiği de dahil olmak üzere birkaç başka projeksiyonun yaratılmasına ilham verdi.[4]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Flattening the Earth: Two Thousand Years of Map Projections, John P. Snyder, 1993, pp. 112–113, 0-226-76747-7.
- ^ "New 'Baby Picture' of Universe Unveiled". Space.com. 21 Aralık 2012. 23 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2012.
- ^ Bennett (2013). "Nine-Year Wilkinson Microwave Anisotropy Probe (WMAP) Observations: Final Maps and Results". The Astrophysical Journal Supplement Series. 208 (2): 20. doi:10.1088/0067-0049/208/2/20.
- ^ Map Projections – A Working Manual 1 Temmuz 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., USGS Professional Paper 1395, John P. Snyder, 1987, pp. 249–252