Tıbbi görüntüleme
Tıbbi görüntüleme, tıbbi analiz ve müdahale için vücudun iç kısımlarının görsel temsillerini oluşturmak veya bazı organ veya dokuların işlevinin (fizyoloji) görsel tasvirlerini yaratmak için kullanılan teknikler ve işlemlerdir. Tıbbi görüntüleme, cilt ve kemiklerin görüntülenmesine engel olduğu iç yapıları ortaya çıkarmanın yanı sıra, hastalıkları teşhis, muayene ve tedavi etmeyi amaçlar. Tıbbi görüntüleme aynı zamanda anormallikleri tespit etmeyi mümkün kılan normal anatomi ve fizyoloji veritabanını da oluşturur. Vücuttan çıkartılmış organ ve dokuların incelenmesi tıbbi nedenlerle gerçekleştirilse de, bu tür işlemler genellikle tıbbi görüntüleme yerine patolojinin bir parçası olarak kabul edilir.
Tıbbi görüntüleme yöntemleri arasında, radyolojiye bağlı X-ışını radyografisi, manyetik rezonans görüntüleme, nörogörüntüleme, elektroensefalografi, manyetoensefalografi, ultrasonografi veya ultrason, endoskopi, elastografi, termografi, tıbbi fotoğrafçılık, tıbbi illüstrasyon, moleküler görüntüleme, tıbbi optik görüntüleme gibi görüntüleme teknolojilerinin yanı sıra, nükleer tıpla ilişkili pozitron emisyon tomografisi (PET) ve tek foton emisyon bilgisayarlı tomografi (SPECT) gibi teknikler de kullanır.
Esas olarak ölçüm ve görüntü üretmek için tasarlanmamış, elektroensefalografi (EEG) manyetoensefalografi (MEG) ve elektrokardiyografi (ECG) gibi teknikler de bazen tıbbi görüntüleme biçimleri olarak sayılabilir.
2010 itibarıyla, 5 milyar tıbbi görüntüleme içeren işlem dünya çapında gerçekleştirilmiştir.[1] 2006 yılında tıbbi görüntüleme sonucu radyasyona maruz kalma, Amerika Birleşik Devletleri'ndeki toplam iyonlaştırıcı radyasyona maruz kalmanın yaklaşık %50'sini oluşturmuştur.[2] Kullanılan çoğu görüntüleme tekniğinde hastanın vücuduna hiçbir cihaz sokulmadığı için tıbbi görüntüleme metodları çoğunlukla invaziv değildir.
Tıbbi görüntüleme ekipmanları, CMOS entegre devre çipleri, güç yarıiletken cihazlar, görüntü sensörleri (özellikle CMOS sensörleri) ve biyosensörler ve mikrodenetleyiciler, mikroişlemciler, dijital sinyal işleyiciler, medya işlemcileri ve Yongada sistemli cihazlar içerir. 2015 itibarıyla tıbbi görüntüleme cihazlarında kullanılan çiplerinin yıllık üretimi 46 milyon birim olmuş, bu ticaret ise $1.1 milyar tutmuştur.[3]
Tıbbi görüntüleme yöntemleri
[değiştir | kaynağı değiştir]- 4DCT
- 3D Slicer
- Cebirsel yeniden yapılandırma tekniği
- Altropan
- Düşük frekans dalgalanmalarının genliği
- Antropometri
- Uygulamalı Spektral Görüntüleme
- BI-RADS
- Anjiyo
- Kemik sintigrafisi
- Kolesintigrafi
- Dakriyosintigrafi
- Miyokard perfüzyon sintigrafisi
- Radyoizotop renografisi
- Sintigrafi
- Ventilasyon/perfüzyon taraması
- Sefalometri
- Yönlendirilmiş iletim teorisi
- Ortak Yerelleştirme Karşılaştırma Kaynağı
- Bilgisayarlı Parçacık Kesitleme
- Crowther kriteri
- Kornea topografisi
- Kranyal ultrason
- CT Gastrografi
- Akım yoğunluğu görüntüleme
- Derinlik kimografisi
- Dekstro ışın
- Tanısal tıbbi sonografi
- Difeomorfometri
- Yaygın korelasyon spektrometresi
- Yaygın optik görüntüleme
- Dijital varyans anjiyografi
- Çift X-ışını absorpsiyometrisi ve lazer
- Çift enerjili X-ışını absorpsiyometrisi
- DVTk
- Bilgisayarlı tomografi ürografi
- Sistografi
- Sistoüretrografi
- Gaz piyelogramı
- Piyelogram
- Radyoizotop renografisi
- Retrograd üretrogram
- İdrar yolu ultrasonu
- İşeme sistoüretrografisi
- Elektrofizyoloji
- Elastografi
- Elektrik empedans tomografisi
- Endomikroskopi
- Odak değerlendirmeli transtorasik ekokardiyografi
- Fraksiyonel anizotropi
- Fonksiyonel görüntüleme
- İşlevsel sinir sitemi görüntüleme
- Hepatogram
- Görüntü kaydı
- Görüntüleme hayaleti
- İç yeniden yapılanma
- Girişimsel nöroradyoloji
- İntrakoroner optik koherens tomografi
- İntravasküler görüntüleme
- İntravasküler floresans
- Kardiyak görüntüleme
- Kimograf
- LI-RADS
- PET-MRI
- Manyetik alan görüntüleme
- Manyetik rezonans elastografi
- Manyetogastrografi
- Tıbbi animasyon
- Röntgen stereofotogrametrisi
- Tıbbi ultrason
- Meibografi
- DICOM
- MICAD
- MikroDicom
- Meme görüntüleme
- Çok ölçekli hareket haritalaması
- Multispektral optoakustik tomografi
- Nanotomografi
- Nötron uyarımlı emisyon bilgisayarlı tomografi
- Temassız termografi
- Oktreotid taraması
- Optik tutarlılık elastografisi
- Ortogonal polarizasyon spektral görüntüleme
- Parçacık kaynaklı gama emisyonu
- Pasif çift bobinli rezonatör
- Perfüzyon taraması
- Fotoakustik görüntüleme
- Fotoaktifleştirilmiş yerelleştirme mikroskobu
- Karın ultrasonografisi
- Kolanjiyografi
- Kolesistografi
- Kolesintigrafi
- Defekografi
- Endoanal ultrason
- Endoskopik ultrason
- Enteroskopi
- İntravenöz kolanjiyografi
- Alt gastrointestinal seri
- Manyetik rezonans kolanjiyopankreatografi
- Perkütan transhepatik kolanjiyografi
- Sialografi
- Transrektal ultrasonografi
- Üst gastrointestinal seri
- Sanal kolonoskopi
- Bronkografi
- Göğüs bilgisayarlı tomografisi
- CT pulmoner anjiyogram
- Yüksek çözünürlüklü bilgisayarlı tomografi
- Yapılandırılmış ışık pletismografisi
- Ventilasyon/perfüzyon taraması
- Açı çözümlemeli düşük tutarlılık interferometri
- Bilgisayarlı tomografi lazer mamografi
- Yaygın optik görüntüleme
- Yaygın optik mamografi
- Floresan anjiyografi
- Fonksiyonel yakın kızılötesi spektroskopi
- Heidelberg Retina Tomografisi
- Heksaminolevulinat
- Lazer Doppler görüntüleme
- Yakın kızılötesi damar bulucu
- Optik koherens tomografi
- Optik tomografi
- Uzaysal frekans alanı görüntüleme
- Benek varyanslı optik koherens tomografi
- Spektroskopik optik koherens tomografi
- Zaman alanlı dağınık optik
- Ultrason modülasyonlu optik tomografi
- Venöz yarı saydamlık
- Fotoğraf plakası
- Fotomultiper tüp
- Pacs
- PI-RADS
- Taşınabilir manyetik rezonans görüntüleme
- Klinik öncesi görüntüleme
- Ön hedefleme görüntülemesi
- Radyofarmasötik
- ROI
- R-fMRI
- Rotasyonel anjiyografi
- RTI-32
- RTI-51
- RTI-55
- RTI-121
- RTI-229
- Yarı iletken dedektör
- Tek foton absorpsiyometrisi
- Spektral görüntüleme
- Spektronik
- Gerinim kodlu manyetik rezonans görüntüleme
- Studierfenster
- Termoakustik görüntüleme
- Doku sitometrisi
- Tomoelastografi
- Tomografik rekonstrüksiyon
- Transkonvolüsyon
- Vajinogram
- Viatronix
- Videokimografi
- Videostroboskopi
- Görünür ışık görüntüleme
- VistA Imaging
- WIN-35428
- X-ışını dedektörü
- X-ışını görüntü yoğunlaştırıcı
- X-ışını mikrotomografisi
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Roobottom CA, Mitchell G, Morgan-Hughes G (Kasım 2010). "Radiation-reduction strategies in cardiac computed tomographic angiography". Clinical Radiology. 65 (11). ss. 859-67. doi:10.1016/j.crad.2010.04.021. PMID 20933639.
- ^ "Medical Radiation Exposure Of The U.S. Population Greatly Increased Since The Early 1980s" (Basın açıklaması). National Council on Radiation Protection & Measurements. 5 Mart 2009. 7 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2019.
- ^ "Medical Imaging Chip Global Unit Volume To Soar Over the Next Five Years". Silicon Semiconductor. 8 Eylül 2016. 25 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2019.
Okuma listesi
[değiştir | kaynağı değiştir]- Cho Z, Jones JP, Singh M (1993). Foundations of medical imaging. New York: Wiley. ISBN 0-471-54573-2.
- Eisenberg RL, Margulis AR (2011). A Patient's Guide to Medical Imaging. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-972991-3.
- Udupa JK, Herman GT (1999). 3D Imaging in Medicine (Second bas.). CRC Press. ISBN 978-0-84-933179-4.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Curlie'de Medical imaging (DMOZ tabanlı)
- IPRG18 Kasım 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Görüntü işleme araştırma kaynaklarıyla ilgili açık grup