Тунис (шәһәр)
| Тунис | |
| гарәп. تونس | |
_(cropped).jpg) | |
| Рәсми исем | تونس |
|---|---|
| Демоним | Tunisois[1], Tunisoise[1], Tunisois, Tunisoises һәм tunisini |
| Дәүләт |
 Тунис[2] |
| Нәрсәнең башкаласы | Тунис |
| Административ-территориаль берәмлек | Тунис[d] |
| Сәгать поясы | UTC+01:00 |
| Диңгез, күл яки елга эчендә яки янында урнашуы | Тунисское озеро[d] һәм Тунисский залив[d] |
| Әгъзалык | Креатив шәһәрләр челтәре[d][3], Тарихи шәһәрләр лигасы[d][4] һәм Бөтендөнья мирас шәһәрләре оешмасы[d][5] |
| Халык саны | 602 560 (1 гыйнвар 2022)[6] |
| Диңгез дәрәҗәсе өстендә биеклек | 4 метр |
| Кардәш шәһәр | Амман[7], Көлн[7], Doha[7], Җиддә[d][7], Эль-Кувейт[d][7], Маскат[d][7], Монреаль[7], Мәскәү[7], Рабат[d][7], Рио-де-Жанейро[7][8], Сантьяго[7], Ташкәнт[7], Триполи[d][7], Париж[7], Торино[7], Лиссабон[7], Марсель[7], Прага, Стокһолм[7] һәм Истанбул[9][7] |
| Мәйдан | 212 630 000 квадрат метр |
| Почта индексы | 1000 |
| Рәсми веб-сайт | commune-tunis.gov.tn |
 | |
 | |
| Феноменның икътисады | economy of Tunis[d] |
| Җирле телефон коды | 71 |
| Объектның күренешләре өчен төркем | [d] |
 | |
 Тунис Викиҗыентыкта | |
Тунис (гарәп. تونس, фр. Tunis) — Тунис Җөмһүриятенең һәм Тунис провинциясенең башкаласы. Халкы 1 200 000 кеше (2008), бистә халкы белән бергә — 3 980 500.
Географиясе
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Туни шәһәре Урта диңгезнең Тунис култыгы ярында, Тунис күле аръягында урнашкан. Радес һәм Хальк-эль-Уэд (Ла-Гулет) портлары белән канал һәм тимер юлы аша тоташкан.
Шәһәр яр буе тигезлеге һәм аны уратып торган түбәләр буйлап сузылган. Заманчарак каралтылар (колониаль һәм аннан соңгы замандагы) уртасында иске шәһәр — Әл-Мәдинә урнашкан. Шәһәр янындагы Карфаген (Картаж) да Туниска керә. Туристлар күпләп Борынгы Рим заман шәһәре Карфаген җимерекләрен карарга, шулай ук Сиди-Бу-Саид, Эль-Марса, Ля-Гуллет калачыкларына килә.
Климаты
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Туниста башлыча җәй, Урта диңгездәге, эссе һәм коры, ә кыш — җылы һәм яңгырлы тора.
Тарихы
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Шәһәр турында б. э. к. 814 елда телгә алына, ә сакланып калган каралтыларның иң искесе XIII—XV гасырга карый[10].
Икътисади торышы
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Шәһәр илнең икътисади үзәге булып санала. Шәһәрдә һәм шәһәр янында химия, төзелеш, туку һәм азык-төлек җитештерү промышленносте үскән.
Транспорты
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Шәһәргә Тунис-Карфаген халыкара аэропорты хезмәт күрсәтә. Башкала илнең башка шәһәрләре белән Тунис тимер юлы һәм автотрасса аша тоташкан. Шәһәрдә диңгез порты, тимер юлы вокзалы, берничә автовокзал бар. Шәһәр арасында йөргән кызыл-буйлы маршрут таксилары ( луажлар) өчен вокзаллар да бар.
1985 елдан заманча тиз йөрешле Тунис трамвае да йөри. Француз телендә шәһәрнең трамвай челтәре «Métro» дип атала. Трамвайлардан тыш шәһәр һәм шәһәр яны маршруты буенча шәһәр яны поездлары бар. Шулай ук шәһәр буйлап автобуслар, маршрут таксилары ( луажлар) йөреп тора.
Билгеле шәхесләре
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- Антонио Корпора (1909-2004) — италия рәссамы.
Тугандаш шәһәрләр
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Тунис һәм түбәндәге шәһәрләр арасында тугандашлык булдырылган:
- Амман, Иордания
- Джидда, Согуд Гарәбстаны
- Доха, Катар
- Кёльн, Германия
- Әл-Күвәйт, Күвәйт
- Лиссабон, Португалия
- Марсель, Франция
- Калып:Оман Маскат, Оман
- Монреаль, Канада
- Мәскәү, Рәсәй
- Париж, Франция
- Прага, Чехия
- Рабат, Марокко
- Рим, Италия
- Истанбул, Төркия
- Рио-де-Жанейро, Бразилия
- Сантьяго, Чили
- Стокгольм, Швеция
- Ташкент, Үзбәкстан
- Триполи, Ливия
- Амман, Иордания
- Джидда, Согуд Гарәбстаны
- Доха, Катар
- Кёльн, Германия
- Әл-Күвәйт, Күвәйт
- Лиссабон, Португалия
- Марсель, Франция
- Маскат, Оман
- Монреаль, Канада
- Мәскәү, Рәсәй
- Париж, Франция
- Прага, Чехия
- Рабат, Марокко
- Рим, Италия
- Истанбул, Төркия
- Рио-де-Жанейро, Бразилия
- Сантьяго, Чили
- Стокгольм, Швеция
- Ташкент, Үзбәкстан
- Триполи, Ливия
Искәрмәләр
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- ↑ 1,0 1,1 http://cnig.gouv.fr/wp-content/uploads/2020/02/CNT-PVM_r%C3%A9vis%C3%A9_2020-01-27-1.pdf
- ↑ archINFORM — 1994.
- ↑ https://en.unesco.org/creative-cities/tunis
- ↑ https://web.archive.org/web/20240528114922/https://www.lhc-s.org/member_cities/
- ↑ https://web.archive.org/web/20240528143447/https://www.ovpm.org/members/cities/
- ↑ https://www.citypopulation.de/en/tunisia/cities/
- ↑ 7,00 7,01 7,02 7,03 7,04 7,05 7,06 7,07 7,08 7,09 7,10 7,11 7,12 7,13 7,14 7,15 7,16 7,17 7,18 Coopération internationale
- ↑ http://mail.camara.rj.gov.br/APL/Legislativos/contlei.nsf/50ad008247b8f030032579ea0073d588/3f4147a57ed8aa3483257e8800663664?OpenDocument
- ↑ https://www.ibb.istanbul/icerik/kardes-sehirler
- ↑ Тунис (город) / Энциклопедия туризма Кирилла и Мефодия. 2008., archived from the original on 2021-06-10, retrieved 2021-10-29
Әдәбият
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- Густерин П. В. Города Арабского Востока — М.: Восток—Запад, 2007. — 352 б. — (Энциклопедический справочник). — 2000 экз. — ISBN 978-5-478-00729-4.