Batayang Kaalaman Sa Wika at Komunikasyon

BATAYANG KAALAMAN SA WIKA AT
KOMUNIKASYON
Komunikasyon sa Filipinolohiya
Wika masistemang balangkas ng mga

sinasalitang tunog na pinili at
isinaayos sa paraang arbitraryo at
ginagamit ng mga taong nabibilang sa

isang pangkat o kultura.(Henry Gleason)
Wika sistema ng komunikasyon ng

mga tao sa pamamagitan ng mga
pasulat o pasalitang simbulo.
KALIKASAN NG WIKA
may masistemang balangkas
tunog
kahulugan
binubuo ng mga tunog na may katumbas na

simbolo o sagisag
may istrukturang sinusunod
buhay/nagbabago
natatangi
arbitraryo
di-maihihiwalay sa kultura
malikhain
MGA FAKTOR SA VARAYTI NG WIKA
1. heograpiya
2. ponolohiya
3. morpolohiya
4. rejister
MGA FAKTOR SA VARAYTI NG WIKA
heograpiya
-pagbabago sa kahulugan at
katawagan
ponolohiya
- pagbabago
at bigkas
sa tunog
English
one
two
three
four
person
house
coconut
day
new
Tagalog isa
dalawa
tatlo
apat
tao
bahay
niyog
araw
bago
Cebuano usa
duha
tulo
upat
tawo
balay
lubi
adlaw
bag-o
Aklanon isaea,
daywa
tatlo
ap-at
taho
balay
niyog
adlaw
bag-o
darwa
tatlo
apat
tawo
balay
niyog
adlaw
bag-o
tu
upat
tau
bay
niyug
adlaw
ba-gu
Kinaray-a sara
Tausug
hambuuk duwa
Maranao isa
dowa
t'lo
phat
taw
walay
neyog
gawi'e
bago
Kapampa
metung
ngan
adwa
atlu
apat
tau
bale
ngungut
aldo
bayu
maysa
dua
tallo
uppat
tao
balay
niog
aldaw
baro
asa
dadowa
tatdo
apat
tao
vahay
niyoy
araw
va-yo
Ilokano
Ivatan
organization
often
millenium
centennial
accurate
aluminum
Porsche
Adidas
Nike
away
today
morpolohiya
-pagbabago sa pagbuo ng salita
o paglalapi
Tagalog Manila
Tagalog Marinduque
Susulat tayo.
Mslat kita.
Mag-aaral siya sa Maynila.
Gaaral siya sa Maynila.
Magluto ka!
Pagluto ka!
Kainin mo iyan.
Kaina yaan.
Tinatawag tayo ni Tatay.
Inatawag ngan kit ni Tatay.
Tinulungan ba kay ni Hilario?
Atulungan ga kamo ni Hilario?
Tagalog Manila
Tagalog Quezon
isara
sarhi
buksan
buksi
ilaga
lagai
itapon
tapuni
lagyan
lagyi
AMERICAN
acknowledgment
airplane
anesthesia
analog
catalog
characterize
advertize
endeavor
armor
donut
fiber
theater
fulfill
enrollment
BRITISH
acknowledgement
aeroplane
anaesthesia
analogue
catalogue
characterise
advertise
endeavour
armour
doughnut
fibre
theatre
fulfil
enrolment
rejister (profesyon)
- pagbabago sa mga katawagan ayon sa
propesyon o trabaho
profesyon
ibat ibang tawag sa mga

taong binibigyan ng serbisyo
doktor/nars
guro
abogado
pari
tindera/o
drayver/konduktor
artista
politiko
pasyente
estudyante
kliyente
parokyano
mamimili/suki
pasahero
tagahanga
mamamayan/nasasakupan
MGA GAMIT NG WIKA
emotiv
expresiv
conativ
poetic
phatic
nagseset-up ng kahulugan
referensyal
evalwativ
nagleleybel
informativ
DALAWANG KAKAYAHAN SA WIKA NA

TAGLAY NG TAO AYON KAY NOAM CHOMSKY
linggwistiko kaalaman sa wikang

ginagamit o sinasalita gaya ng tamang
gramar, wastong bigkas, gamit ng mga
salita, kaalamang bumuo ng
pangungusap na nasa tamang
istruktura
komunikatibo kakayahang umunawa
ng metamensahe at gamitin nang
aktwal ang wika upang paratingin sa
iba ang nais sabihin
isang simbolikong
gawi ng dalawa o
mahigit pang
partisipants na may
katangian ng
pagiging isang
proseso, afektiv, at
transaksyunal.
(Burgoon et. al.)
isang mabisang paraan

ng pagpapahayag at
pagbibigay-impormasyon
tungo sa pakikipag-ugnayan
at pakikipag-unawaan
ILANG MAHALAGANG KONSIDERASYON SA

KOMUNIKASYON
Multikultural
ang lipunang Pilipino
Dapat
maging bukas ang komunikasyon

at walang deskriminasyon
Semantiks
Kinesiks
Politika
ng wika
Prosemiks
Mga uri ng komunikasyon

pasalita
pasulat
Mga sistema ng komunikasyon
verbal
di-verbal
extra-verbal
ANG TAGALOG, PILIPINO, AT FILIPINO
Tagalog katutubong wikang pinagbatayan ng

pambansang wika ng Pilipinas
Pilipino naging unang tawag sa pambansang wika

ng Pilipinas (1959)
1.) may 20 letra
2.) binubuo ng Tagalog, Bernakular, at Kastila
Filipino kasalukuyang tawag sa pambansang wika
ng Pilipinas, lingua franca ng mga Pilipino, at isa sa
mga opisyal na wika sa Pilipinas kasama ng Ingles
1.) may 28 letra
2.) binubuo ng Bernakular, Kastila, Ingles, Chinese,
at iba pang hiram na wika
Ang Wikang Filipino ayon sa Seksyon 6, Artikulo

XIV ng 1987 Konstitusyon:
Ang wikang pambansa ng Pilipinas ay
Filipino
Dapat payabungin at pagyamanin pa salig
sa umiiral na mga wika ng Pilipinas at sa iba
pang wika.
Dapat magsagawa ng mga hakbangin ang
Pamahalaan upang ibunsod at
puspusang
itaguyod ang paggamit ng Filipino bilang:
1. midyum ng opisyal na komunikasyon
2. wika ng pagtuturo sa sistema ng
edukasyon.
ANG PAGKAKAIBA NG TAGALOG SA

FILIPINO AYON KAY ISAGANI R. CRUZ
FILIPINO:
Magiging voluntari ang pagturo

sa Filipino.
TAGALOG: Ang pagtuturo sa Filipino ay

magiging kusang-loob.
FILIPINO: una ang panaguri
walang panandang ay
nasa tuwirang ayos

TAGALOG: una ang paksa
may panandang ay
nasa di-tuwirang ayos
FILIPINO: hindi inulit ang unang pantig

ng salitang-ugat (pagturo)
TAGALOG: inuulit ang unang pantig ng
salitang-ugat (pagtuturo)
FILIPINO: mas nanghihiram sa Ingles

hal. voluntari (voluntary)
TAGALOG: humahanap ng katumbas ang
Tagalog para sa mga salitang
hiram at mas nanghihiram sa
Kastila hal.kusang-loob
Iba pang halimbawa:

FILIPINO: method metod
police pulis
department department
TAGALOG: method metodo, pamamaraan

police pulisya, alagad ng batas
department departamento,
kagawaran
FILIPINO: maaaring gamitin ang mga
panghalip na siya at niya
para tukuyin ang bagay at tao.
TAGALOG: ginagamit lamang ang mga

panghalip na siya at niya
para tukuyin ang tao at hindi
para sa bagay.
FILIPINO: mas ginagamit ang hulaping an

hal. lutuan mo ako ng pansit
bibilhan kita ng bag
TAGALOG: mas ginagamit ang unlaping i
hal. iluto mo ako ng pansit
ibibili kita ng bag
FILIPINO: s ang ginagamit upang
paramihin ang pangngalan

hal. artikels, titsers, peyrents
TAGALOG: gumagamit ng mga at ng
pamilang o pang-uring
maramihan para paramihin
ang pangalan
hal. mga gusali, dalawang aso,
nagtataasang puno
FILIPINO: Gumagamit ng klaster

hal. nagtrotroso, prapraktisin
TAGALOG: Hindi gumagamit ng klaster
hal. nagtotroso, papraktisin
FILIPINO: bihirang marinig ang mga
po at oho at sila, kayo at
ninyo kapag mas matanda ang
kausap
TAGALOG: nananatili ang paggamit ng

po, opo, at oho, at sila, kayo, at
ninyo kapag mas matanda ang
kausap

Batayang Kaalaman Sa Wika at Komunikasyon

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Batayang Kaalaman Sa Wika at Komunikasyon

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Batayang Kaalaman Sa Wika at Komunikasyon

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

BATAYANG KAALAMAN SA WIKA AT

Wika masistemang balangkas ng mga

ginagamit ng mga taong nabibilang sa

Wika sistema ng komunikasyon ng

binubuo ng mga tunog na may katumbas na

MGA FAKTOR SA VARAYTI NG WIKA

MGA FAKTOR SA VARAYTI NG WIKA

Mag-aaral siya sa Maynila.

Gaaral siya sa Maynila.

Tinatawag tayo ni Tatay.

Inatawag ngan kit ni Tatay.

Tinulungan ba kay ni Hilario?

Atulungan ga kamo ni Hilario?

ibat ibang tawag sa mga

MGA GAMIT NG WIKA

DALAWANG KAKAYAHAN SA WIKA NA

linggwistiko kaalaman sa wikang

isang mabisang paraan

ILANG MAHALAGANG KONSIDERASYON SA

ang lipunang Pilipino

maging bukas ang komunikasyon

Mga uri ng komunikasyon

ANG TAGALOG, PILIPINO, AT FILIPINO

Tagalog katutubong wikang pinagbatayan ng

Pilipino naging unang tawag sa pambansang wika

Ang Wikang Filipino ayon sa Seksyon 6, Artikulo

ANG PAGKAKAIBA NG TAGALOG SA

Magiging voluntari ang pagturo

TAGALOG: Ang pagtuturo sa Filipino ay

FILIPINO: una ang panaguri

nasa tuwirang ayos

FILIPINO: hindi inulit ang unang pantig

FILIPINO: mas nanghihiram sa Ingles

Iba pang halimbawa:

TAGALOG: method metodo, pamamaraan

FILIPINO: maaaring gamitin ang mga

panghalip na siya at niya

para tukuyin ang bagay at tao.

TAGALOG: ginagamit lamang ang mga

FILIPINO: mas ginagamit ang hulaping an

FILIPINO: s ang ginagamit upang

paramihin ang pangngalan

FILIPINO: Gumagamit ng klaster

FILIPINO: bihirang marinig ang mga

po at oho at sila, kayo at

ninyo kapag mas matanda ang

TAGALOG: nananatili ang paggamit ng

You might also like