Download as DOC, PDF, TXT or read online from Scribd
Download as doc, pdf, or txt
You are on page 1of 6
Ildefonso Santos
Si Ildefonso Santos ay isinilang sa bayan ng Malabon sa nayon ng
Baritan noong ika-23 ng Enero 1897 Kaisa-isang anak siya nina Andres Santos at Atanacia Santiago.
Nahilig si Ildefonso sa pagsusulat ng mga tula dahil sa kanyang pinsang
si Leonardo Dianzon na isang makata na naglalathala sa babasahingAng Mithi. Si Dianzon ang nakatuklas kay Ildefonso nang mabasa niya ang tula ng pag-ibig na sinulat ni Ildefonso. Si Iñigo Ed Regalado ay humanga rin kay Ildefonso. Doon na nagsimula ang kanyang pagsulat ng mga tula. Ginamit niyang sagisag-panulat ang Ilaw Silangan.
Si Ildefonso Santos ay isa sa mga kinikilalang manunulat sa Tagalog
noong panahon ng Amerikano. Kahanga-hanga ang kariktan ng kanyang mga tula dahil sa pananalitang ginamit niya. Isa raw siya sa mahusay at maingat magsulat ng mga tula avon sa mga kritiko. Ang kanyang mga tula ay simple at karaniwan, ngunit puna ng diwa at damdamin. Ang ilan sa kanyang mga tula na mababanggit ay Tatlong Inakay, Gabi, Ang Guryon, Sa Tabi ng Dagat, Ulap at Mangingisda. May mga tanaga rin siyang naisulat tulad ng Palay, Kabibi at Tag-init. Siya ay ama ni Ildefonso P. Santos, Jr. and Pambansang Alagad ng Sining ng Pilipinas para sa Arkitektura noong taong 2000.
Aurelio Tolentino
Si Aurelio Tolentino (13 Oktubre 1867 – 5 Hulyo 1915)
ay mandudula, nobelista, at orador sa wikang Espanyol, Tagalog, at Pampango, bukod sa pagiging katipunero. Si Tolentino ang nagtatag ng Filipinas, at El Parnaso Filipino.
Kasamang ni Tolentino si Andres Bonifacio sa paghahanap ng
kanilang mga lihim na kuta sa kabundukan ng Montalban at San Mateo, Rizal. Napili nila ang Kuweba Pamitinan na maging himpilan, hanggang matuklasan ito ng mga Espanyol noong 12 Abril 1895.
Nadakip at ikinulong si Tolentino ng mga Espanyol, noong magsimula ang
himagsikan sa Filipinas. At nang dumating ang mga Amerikano, bumuo siya ng samahan ng mga dating katipunero, na ang pangunahing layunin ay patalsikin ang mga Amerikano. Tinawag niya ang samahan na Junta de Amigos.
Pagkatapos ng digmaan, ibinaling ni Tolentino ang pansin sa
pagsulat ng literatura, at lumikha ng mga dakilang akda, gaya ng Kahapon, Ngayon at Bukas (1902); Bagong Cristo (1907); Maring (1908); Buhay (1909); Buhok ni Ester (1914).
Si Lualhati Torres Bautista ay isa sa pinakabantog na babaeng
nobelista sa kasaysayan ng kontemporaryong panitikan ng Pilipinas. Kabilang sa mga nobela niya ang Dekada '70, Bata, Bata, Pa'no Ka Ginawa?, at Gapô.
Bilang karagdagan sa pagiging isang nobelista, si Lualhati Bautista
ay isa ring manunulat ng mga maiikling kuwento, at maging sa larangan ng pelikula at telebisyon. Ang pinakaunang akdang-pampelikulang isinulat niya ay ang Sakada (mga magsasaka ng tubo), isang kuwentong naisatitik ni Bautista noong 1972 na naglantad ng katayuan at pamumuhay ng mga mahihirap ng Pilipino. Nakatanggap ng pagkilala at parangal na Gantimpalang Don Carlos Palanca para sa Panitikan ng Pilipinas, maging mula sa Surian ng Wikang Pambansa noong 1987. Ilan sa mga ginantimpalaang sulating-pampelikula niya ang Bulaklak sa City Jail (1984), Kung Mahawi Man ang Ulap (1984), Sex Object (1985). Para sa pagsusulat para sa pelikula, nakatanggap siya ng pagkilala mula sa Metro Manila Film Festival (best story-best screenplay), Film Academy Awards (best story-best screenplay), Star Awards (finalist para sa best screenplay), FAMAS (finalist para sa best screenplay), at mga gantimapalang URIAN. Sumulat rin si Bautista ng mga dramang pang- telebisyon: ang Daga sa Timba ng Tubig (1975) at Isang Kabanata sa Libro ng Buhay ni Leilani Cruzaldo (1987). Nanalo ang huling akda ng pinakamagaling na kuwentong pandrama para sa telebisyon mula sa Catholic Mass Media Awards.
Pinarangalan si Bautista ng Ateneo Library of Women’s
Writings (Aklatan ng mga Sulatin ng mga Kababaihan ng Ateneo) noong Marso 10, 2004 habang idinaraos ang ika-8 Taunang Panayam sa Panitikang Isinulat ng mga Kababaihan sa Katutubong Wika.
Efren Abueg
Si Efren Abueg ang isa sa mga iginagalang na nobelista, kuwentista,
mananaysay, at krititiko ng kaniyang panahon. Kabilang sa kaniyang mga aklat ang Bugso, ang kaniyang kauna-unahang koleksiyon ng mga kuwento. Siya rin ang editor at bumuo ng mga antolohiyang gaya ngMga Piling Akda ng KADIPAN (1964); Mga Agos sa Disyerto (edisyong 1965, 1974, at 1993); MANUNULAT: Mga Piling Akdang Pilipino (1970) at Parnasong Tagalog ni Alejandro G. Abadilla (1973). Humakot ng parangal si Abueg sa gaya ng Don Carlos Palanca Memorial Awards for Literature (1959, 1960, 1963, 1964, 1967, at 1974); Timpalak ng KADIPAN, unang gantimpala (1957); Pang-alaalang Gawad Balagtas (1969); Timpalak Pilipino Free Press (1969); Gawad Pambansang Alagad ni Balagtas (1992) mula sa Unyon ng mga Manunulat sa Pilipinas (UMPIL); Timpalak Liwayway sa Nobela (1964, 1965, at 1967). Samantala, aktibo rin siyang nakilahok sa mga kilusan hinggil sa pagtuturo ng wika at panitikan sa Manuel L. Quezon University (1965– 1972), Philippine College of Commerce (1971–1972), Pamantasan ng Lungsod ng Maynila (1974–1977), Ateneo de Manila University (1977– 1978), at De La Salle University (1979–2006). Naging pangulo siya ng Kapisanan ng mga Propesor sa Pilipino (KAPPIL) noong 1986–1988; Linangan ng Literatura ng Pilipinas; at nahalal na direktor ng Philippine Folklore Society. Si Efren R. Abueg ay premyadong kuwentista (Palanca Memorial Awards for Literature) at nobelista (Gantimpalang Liwayway). Nahirang siyang National Fellow for Fiction para sa 1998-1999 ng LIKHAAN: U.P. Creative Writing Center. Propesor ngayon sa De La Salle University, siya'y masigasig na lektyurer sa wika at panitikan.
Buenaventura S. Medina Jr.
Si Buenaventura S. Medina Jr. ay isang Pilipinong manunulat na
naka likha ng mahigit dalawampu't-limang libro - karamihan ay mga nobela at mga librong mapa-kritiko.
Bukod sa mga nailimbag na libro, na kasama
ang: Pintig (1969), Gantimpala (1972), Confrontations, Past and Present in Philippine Literature (1974), The Primal Passion, Tagalog Literature in the Nineteenth (1976), Francisco Baltazar's Orosman at Zafira (1991), at Moog and Alaga (1993), si Medina ay pinarangalan din sa kanyang mga sanaysay at mga maiikling kuwento. Bukod dito, siya din ay naging editor sa mga magasin tulad ng Free Press.
Bagaman nakamit niya ang BA at MA in English (Far Eastern
University) at ang Ph. D. in South East Asian Sudies (Centro Escolar University) mula sa Philippine University ang kanyang mga gawa ay hindi lang limitado sa Pilipinas. Siya ay nag-presenta ng iba't ibang sulat/papel sa mga international conference sa Japan at Thailand.
Bukod sa pagkaka-talaga sa Don Carlos Palanca Memorial Awards
Hall of Fame nuong 1996, siya ay pinarangalan ng South East Asia Writer Award nuong 1994 (SEA WRITE) at Gawad Pambansang Alagad ni Balagtas Award para sa Literary Criticism.
Siya ay isinilang nuong Disyembre 1, 1928. Siya ay nanatili bilang
propesor sa Far Eastern University, Ateneo de Manila Universiy, at sa De La Salle University.