ΓΕΝΙΚΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

1. Να αναφέρετε τα μέρη του φάρυγγα και ποια απ' αυτά

συμμετέχουν στην λειτουργία της αναπνοής;
ΑΠ. Τα μέρη του φάρυγγα είναι το ρινικό, το στοματικό και το λαρυγγικό. Απ'
αυτά στην λειτουργία της αναπνοής συμμετέχουν το ρινικό και το στοματικό.

2. Να αναφέρετε τις λειτουργίες των ρινικών κοιλοτήτων κατά την

δίοδο του αέρα από την μύτη.
ΑΠ. Είναι:α) Η θέρμανση του εισπνεόμενου αέρα, β) Η εφύγρανση του
εισπνεόμενου αέρα γ) Η διήθηση (φιλτράρισμα) του εισπνεόμενου αέρα

3. Α) Πόσο οξυγόνο (επί %) περιέχει ο εισπνεόμενος και πόσο ο

εκπνεόμενος αέρας;
Β) Πόσο διοξείδιο του άνθρακα (επί %) περιέχει ο εισπνεόμενος και
πόσο ο εκπνεόμενος αέρας;
ΑΠ. Α) Ο εισπνεόμενος αέρας περιέχει περίπου 21% οξυγόνο ενώ ο εκπνεόμενος
περίπου 14-15%.
Β) Ο εισπνεόμενος αέρας περιέχει περίπου 0.04% διοξείδιο του άνθρακα
ενώ ο εκπνεόμενος περίπου 4%.

4. Αναφέρατε περιγραφικά την διαδικασία ανταλλαγής των αερίων

σε κυψελοειδικό επίπεδο ( μ )
ΑΠ. Με κάθε αναπνοή ο αέρας τραβιέται στους πνεύμονες. Όταν ο
ατμοσφαιρικός αέρας φτάσει στις κυψελίδες, το οξυγόνο μετακινείται από τις
κυψελίδες διαμέσου της κυψελιδο- τριχοειδικής μεμβράνης και μέσα στα
ερυθρά αιμοσφαίρια. Το κυκλοφορικό σύστημα, στη συνέχεια, παραδίδει τα
ερυθρά αιμοσφαίρια, τα οποία μεταφέρουν οξυγόνο, στους ιστούς του
σώματος όπου χρησιμοποιείται ως καύσιμο για την διαδικασία μεταβολισμού.
Καθώς το οξυγόνο μεταφέρεται από το εσωτερικό των κυψελίδων στα ερυθρά
αιμοσφαίρια, το διοξείδιο του άνθρακα ανταλλάσσεται κατά την αντίθετη
κατεύθυνση, από το πλάσμα στις κυψελίδες. Το διοξείδιο του άνθρακα το
οποίο μεταφέρεται στο πλάσμα και όχι στα ερυθρά αιμοσφαίρια, μετακινείται
από την κυκλοφορία του αίματος δια μέσου της κυψελιδο- τριχοειδικής
μεμβράνης και μέσα στην κυψελίδα, από όπου αποβάλλεται κατά την εκπνοή.
Με την ολοκλήρωση αυτής της ανταλλαγής, τα οξυγονωμένα ερυθρά
αιμοσφαίρια και το πλάσμα με χαμηλό επίπεδο διοξειδίου του άνθρακα,
επιστρέφουν στην αριστερή πλευρά της καρδιάς για να αντληθούν σε όλα τα
κύτταρα του σώματος.

5. Περιγράψτε την διαδικασία της αναπνευστικής λειτουργίας

ΑΠ. Κατά την εισπνοή, το διάφραγμα και οι μεσοπλεύριοι μύες συσπώνται,
προκαλώντας την προς τα κάτω κίνηση του διαφράγματος και την έκταση και
κίνηση των πλευρών προς τα πάνω και έξω, αυτή η κίνηση αυξάνει τον όγκο
της θωρακικής κοιλότητας. Επειδή ο όγκος και η πίεση είναι μεγέθη
αντιστρόφως ανάλογα σε ένα κλειστό σύστημα, η ενδοθωρακική πίεση
μειώνεται σε σχέση με την ατμοσφαιρική πίεση προκαλώντας ροή αέρα προς
 τους πνεύμονες μέσω του στόματος, της μύτης, του φάρυγγα, της τραχείας
και των βρόγχων.
Κατά την εκπνοή, το διάφραγμα και οι μεσοπλεύριοι μύες χαλαρώνουν
προκαλώντας την προς τα κάτω κίνηση του διαφράγματος και την επαναφορά
των πλευρών στην αρχική τους θέση. Ο ενδοθωρακικός όγκος μειώνεται κάτω
από αυτόν της κορυφής της εισπνοής, ενώ η ενδοθωρακική πίεση αυξάνεται
πάνω από την ατμοσφαιρική. Ο αέρας εντός των πνευμόνων ωθείται έξω από
το σώμα μέσω των βρόγχων, της τραχείας, του φάρυγγα, της μύτης και του
στόματος.

6. Τι γνωρίζετε για τον υπεζωκότα;

ΑΠ. Ο υπεζωκότας είναι ένας ορογόνος υμένας που επενδύει το εσωτερικό
τοίχωμα της θωρακικής κοιλότητας ενώ περιβάλλει και τους πνεύμονες. Το
τμήμα του υπεζωκότα που καλύπτει το θωρακικό τοίχωμα λέγεται τοιχωματικός
υπεζωκότας ενώ αυτό που καλύπτει και περιβάλλει τους πνεύμονες λέγεται
περισπλάχνιος υπεζωκότας. Μεταξύ του τοιχωματικο και του περισπλάχνιου
υπεζωκότα σχηματίζεται ένας σχισμοειδής χώρος που περιέχει μικρή ποσότητα
ορώδους υγρού για την διολίσθηση των δυο πετάλων κατά τις αναπνευστικές
κινήσεις.
Η επιφανειακή τάση ανάμεσα στα δυο πέταλα τα κρατά σε επαφή για να
αντιστέκονται στην φυσική τάση του πνεύμονα να συμπτυχθεί. Με τις
προσθιοπίσθιες κινήσεις του υπεζωκότα δηλ. αυτές που φέρονται από το στέρνο
στην θωρακική μοίρα της σπονδυλικής στήλης, η κοιλότητα του θώρακα
χωρίζεται σε τρεις ανεξάρτητους χώρους. Σε δυο πλάγιους που ονομάζονται
κοιλότητες του υπεζωκότα και περιέχουν ο καθένας τον αντίστοιχο πνεύμονα και
ένα χώρο ανάμεσα στους δυο πνεύμονες που λέγεται μεσοθωράκιο ή
μεσοπνευμόνιο.

7. Να αναφέρετε τη θεμελιώδη λειτουργία του αναπνευστικού

συστήματος.
ΑΠ. Θεμελιώδης λειτουργία του αναπνευστικού συστήματος είναι η παροχή στον
οργανισμό του απαραίτητου για την λειτουργία του οξυγόνου και η αποβολή
του διοξειδίου του άνθρακα που παράγεται στα πλαίσια του μεταβολισμού.

8. Εξηγήστε τον όρο κυψελιδικός αερισμός

ΑΠ. Κυψελιδικός αερισμός ονομάζεται ο όγκος αέρα που εισέρχεται και
εξέρχεται από τις κυψελίδες σε ένα λεπτό και ισούται με το γινόμενο της
αναπνευστικής συχνότητας επί την διαφορά του εισπνεόμενου όγκου από τον
νεκρό χώρο δηλ.
Κυψελιδικός αερισμός = (αναπνεόμενος όγκος-νεκρός χώρος) Χ συχνότητα
αναπνοών.
Αναπνεόμενος όγκος είναι ο όγκος που εισπνέεται και εκπνέεται σε κάθε ήρεμη
αναπνοή (περίπου 500 ml).
Νεκρός χώρος είναι ο χώρος των αεροφόρων οδών (από την στοματική και
ρινική κοιλότητα μέχρι τα βρογχιόλια) που δεν λαμβάνει μέρος στην ανταλλαγή
αερίων.
 9. Τι γνωρίζετε για τον έλεγχο της αναπνοής.
ΑΠ. Τόσο ο ρυθμός της αναπνοής όσο και η σύσπαση των αναπνευστικών μυών
ρυθμίζονται από το κεντρικό νευρικό σύστημα. Το αναπνευστικό κέντρο
βρίσκεται στον προμήκη μυελό. Το κέντρο της αναπνοής λαμβάνει σήματα από
πολλά σημεία του σώματος αλλά και του νευρικού συστήματος. Μερικά
αναφέρονται παρακάτω:
- Η αναπνοή επηρεάζεται από την συγκέντρωση του οξυγόνου, του διοξειδίου
του άνθρακα και των ιόντων υδρογόνου στα υγρά του σώματος.
- Στο κέντρο της αναπνοής υπάρχουν ειδικά κύτταρα που καλούνται
χημειοϋποδοχείς, που ερεθίζονται από την αλλαγή της πίεσης του διοξειδίου
του άνθρακα στο αίμα. Έτσι μείωση της πίεσης του διοξειδίου του άνθρακα
οδηγεί σε μείωση της συχνότητας των αναπνοών για να αυξηθεί το διοξείδιο
του άνθρακα και να φτάσει στα κανονικά επίπεδα.
- Στο καρωτιδικό σωμάτιο και στο αορτικό τόξο υπάρχουν κύτταρα ευαίσθητα
στις μεταβολές των αναπνευστικών αερίων. Από τα κύτταρα αυτά φεύγουν
ερεθίσματα προς το αγγειοκινητικό κέντρο του προμήκους που με τη σειρά
του επιδρά στο αναπνευστικό κέντρο. Από εκεί προκαλούνται μεταβολές
στην λειτουργία των αναπνευστικών μυών. Με τον τρόπο αυτό η μείωση της
μερικής πίεσης του οξυγόνου στο αρτηριακό αίμα κάτω από 60 mmHg, θα
οδηγήσει σε διέγερση του αναπνευστικού. Το ερέθισμα αυτό είναι εφεδρικό
και δευτερεύον σε φυσιολογικές συνθήκες (υποξαιμικό ερέθισμα).
- Το πνευμονογαστρικό νεύρο μεταφέρει ερεθίσματα από τασεοϋποδοχείς των
πνευμόνων στο αναπνευστικό κέντρο. Στους πνεύμονες υπάρχουν επίσης
υποδοχείς που διεγείρονται με την διάταση και βρίσκονται κυρίως στους
βρόγχους και στα βρογχιόλια. Όταν κατά την εισπνοή οι υποδοχείς αυτοί
διεγείρονται, προκαλούν ερεθίσματα που μεταφέρονται στο κέντρο και
σταματούν την περαιτέρω διάταση των πνευμόνων. Το αντίθετο συμβαίνει
στην εκπνοή.

10. Περιγράψτε την φάση της εισπνοής.

ΑΠ. Η εισπνοή (είσοδος του αέρα στους πνεύμονες) γίνεται ενεργητικά και
βασίζεται στη διαφορά πίεσης.
Κατά την εισπνοή συσπώνται οι έξω μεσοπλεύριοι μύες και τραβούν τις
πλευρές προς τα άνω και έξω. Την κίνηση αυτή ακολουθούν ο υπεζωκότας και
οι πνεύμονες, λόγω της αρνητικής πίεσης που υπάρχει μέσα στην υπεζωκοτική
κοιλότητα και της ελαστικότητας των πνευμόνων. Έτσι διευρύνεται η θωρακική
κοιλότητα ορίζοντα, με αποτέλεσμα με τη μείωση της πίεσης του αέρα μέσα
στις
κυψελίδες και την αύξηση της διαφοράς της πίεσης μεταξύ του κυψελιδικού
αέρα και της ατμόσφαιρας.
Επίσης συσπάται το διάφραγμα, κατεβαίνει προς τα κάτω με αποτέλεσμα τη
διεύρυνση
του θώρακα κάθετα και την αύξηση της διαφοράς των πιέσεων.
Τελικό αποτέλεσμα της διαφοράς αυτής των πιέσεων είναι η είσοδος του
ατμοσφαιρικού αέρα στους πνεύμονες.

11. Περιγράψτε την φάση της εκπνοής.

ΑΠ. Η εκπνοή (έξοδος του αέρα από τους πνεύμονες) γίνεται σχεδόν παθητικά
και βασίζεται στην διαφορά των πιέσεων.
Με το τέλος της εισπνοής οι μύες παύουν να συστέλλονται και οι πλευρές
επανέρχονται στην αρχική τους θέση, λόγω του βάρους, της ελαστικότητας του
θωρακικού τοιχώματος και του κοιλιακού τοιχώματος και της ελαστικότητας των
πνευμόνων. Έτσι συμπιέζεται ο αέρας μέσα στις κυψελίδες με αποτέλεσμα την
αύξηση της πίεσης του αέρα μέσα στις κυψελίδες και την έξοδο του από τις
κυψελίδες. Στην εκπνοή μπορεί να συμμετέχουν και οι εκπνευστικοί μύες (έσω
μεσοπλεύριοι και οι μύες των κοιλιακών τοιχωμάτων.

12. Περιγράψτε την επίδραση του συμπαθητικού και του

παρασυμπαθητικού συστήματος στην καρδιά.
ΑΠ. Στην καρδιά, το μεν συμπαθητικό προκαλεί ταχυκαρδία κι αύξηση της
έντασης της συστολής, το δε παρασυμπαθητικό προκαλεί βραδυκαρδία και
μείωση της έντασης της συστολής.

13. Περιγράψτε την αυτορύθμιση της εγκεφαλικής αιμάτωσης.

ΑΠ. Είναι το φαινόμενο εκείνο κατά το οποίο μια αύξηση της μέσης αρτηριακής
πίεσης μέσα σε ευρέα πλαίσια δεν θα επηρεάσει σημαντικά την αιματική ροή
στον εγκέφαλο. Έτσι τα όρια της αυτορύθμισης της εγκεφαλικής αιματικής ροής
σε άτομα με φυσιολογική αρτηριακή πίεση κυμαίνονται μεταξύ τιμών μέσης
αρτηριακής πίεσης από 60-150mmHg.
Ο μηχανισμός της αυτορύθμισης ενεργοποιείται σε ξαφνικές αλλαγές της μέσης
αρτηριακής πίεσης μέσα σε 60-120 δευτερόλεπτα ενώ μπορεί να διαταραχτεί σε
εγκεφαλικές βλάβες.

14. Να αναφέρετε τις λειτουργίες του λεμφικού συστήματος.

ΑΠ. Το λεμφικό σύστημα με την λέμφο, τα λεμφικά αγγεία και τα λεμφογάγγλια
που περιέχει, χρησιμεύει:
α) Στην θρέψη, μεταφέροντας τα λίπη που απορροφούνται από το λεπτό έντερο
στο ήπαρ, το οποίο σαν χημικό εργοστάσιο τα επεξεργάζεται.
β) Στην αποχέτευση και στον καθαρισμό, δηλ. μεταφέρει άχρηστες ουσίες που
δεν χρησιμοποιούνται από τα όργανα το ανθρώπινου σώματος καθώς και
άχρηστα κύτταρα.
γ) Στην άμυνα του οργανισμού η οποία ολοκληρώνεται μέσα στα λεμφογάγγλια.
Αυτά κατακρατούν τα μικρόβια και άλλα παθολογικά στοιχεία που μεταφέρει η
λέμφος ενώ συγχρόνως τα καταστρέφουν με φαγοκύττωση.

15. Να αναφέρετε τις λειτουργίες του σπλήνα.

ΑΠ. Οι λειτουργίες του σπλήνα είναι:
1. Στο έμβρυο ο σπλήνας μαζί με το ήπαρ ενεργεί σαν αιμοποιητικό όργανο
δηλ. παράγει ερυθρά αιμοσφαίρια.
2. Μετά τον τοκετό ο σπλήνας χρησιμεύει:
α) στην παραγωγή λεμφοκυττάρων (λευκός πολφός)
β) στην καταστροφή γερασμένων αιμοσφαιρίων και αιμοπεταλίων (ερυθρός
πολφός, δικτυοενδοθηλιακό σύστημα)
γ) στην παραγωγή χολερυθρίνης
δ) με το δικτυοενδοθηλιακό του σύστημα χρησιμεύει στην άμυνα του
οργανισμού, δηλ. στην καταστροφή και παραγωγή αντισωμάτων.
16. Να αναφέρετε τις οδούς αποβολής του νερού από τον
οργανισμό.
ΑΠ. Το νερό αποβάλλεται από τον οργανισμό δια μέσου:
α) του ουροποιητικού συστήματος
β) του πεπτικού συστήματος
γ) του αναπνευστικού συστήματος
δ) του δέρματος.

17. Να αναφέρετε συνοπτικά την παραγωγή, την πορεία και τις

λειτουργίες της χολής.
ΑΠ. Η χολή παράγεται από τα ηπατικά κύτταρα και διαμέσου του χοληφόρου
δέντρου κατέρχεται στο δωδεκαδάκτυλο. Μέρος της χολής αποθηκεύεται στη
χοληδόχο κύστη όπου συμπυκνούται.
Η πορεία της χολής συνοπτικά είναι η παρακάτω: Ηπατικά κύτταρα ->
Υποτυπώδεις σωλήνες -> Χοληφόρα τριχοειδή -> Χοληφόρα αγγεία -> Κοινός
ηπατικός πόρος -> Κυστικός πόρος ->Χοληδόχος πόρος -> Δωδεκαδάκτυλο. Οι
λειτουργίες της χολής συνοπτικά είναι οι εξής:
1. Τα χολικά άλατα της χολής γαλακτοποιούν τα λίπη, βοηθούν στην
απορρόφηση του ασβεστίου και των λιποδιαλυτών βιταμινών
(βιταμίνη Κ), ενεργοποιούν εντερικά και παγκρεατικά ένζυμα και
διεγείρουν τα ηπατικά κύτταρα για παραγωγή περισσότερης χολής.
Επίσης τα χολικά άλατα της χολής αυξάνουν τις κινήσεις του λεπτού
εντέρου.
2. Χρωματίζει τα κόπρανα και τα απολυμαίνει
3. Η χολή είναι η κύρια οδός απέκκρισης της χοληστερίνης,
χολερυθρίνης, γεννητικών ορμονών θυροξίνης, επινεφριδικών
ορμονών, ορισμένων φαρμάκων και δηλητηρίων όπως κινίνης,
ατροπίνης κ.λ.π.

18. Ινσουλίνη: από πού εκκρίνεται και ποια είναι η δράση της σιο
μεταβολισμό της γλυκόζης.
ΑΠ. Η ινσουλίνη εκκρίνεται από την ενδοκρινή μοίρα του παγκρέατος και
συγκεκριμένα από τα βήτα (β) κύτταρα των νησιδίων του Langerhans. Η
ινσουλίνη είναι απαραίτητη για τον μεταβολισμό της γλυκόζης και ειδικότερα:
Α) Η αύξηση της ινσουλίνης οδηγεί σε υπογλυκαιμία γιατί:
α. επιτείνει την είσοδο της γλυκόζης από τον εξωκυττάριο προς ενδοκυττάριο
χώρο (δηλ. βοηθάει την είσοδο της γλυκόζης στα κύτταρα κι επομένως
ελαττώνει το επίπεδο της γλυκόζης στο αίμα και αυξάνει το μεταβολισμό της
στα κύτταρα) και
β. περιορίζει τον σχηματισμό γλυκόζης από τα αμινοξέα (νεογλυκογένεση).
Β). Η έλλειψη ινσουλίνης οδηγεί σε υπεργλυκαιυία γιατί:
α. δεν εισέρχεται η γλυκόζη εύκολα μέσα στα κύτταρα και
β. επιτείνεται η νεογλυκογένεση δηλ. ο σχηματισμός γλυκόζης από αμινοξέα.
Η παραγωγή και η έκκριση της ινσουλίνης εξαρτάται από την πυκνότητα της
γλυκόζης στο αίμα.
19. Να αναφέρετε τις κυριότερες λειτουργίες του ήπατος.
ΑΠ. Είναι η παρακάτω:
1. Εκκρίνει χολή
2. Συνθέτει γλυκογόνο από τα σάκχαρα, την περίσσεια λευκώματος κι από
γαλακτικό οξύ
3. Σχηματίζει λευκώματα, λευκωματίνες, ινωδογόνο, σφαιρίνες και
προθρομβίνη
4. Παράγει χολερυθρίνη και διουρητικές ουσίες
5. Αδρανοποιεί τοξικές ουσίες
6. Αδρανοποιεί τις ορμόνες των γεννητικών οργάνων και των επινεφριδίων, εκεί
παράγονται
τα 17-κετοστεροειδή, τα οποία αποβάλλονται με τα ούρα.
7. Συμμετέχει στον σχηματισμό του καλίου
8. Αποβάλλει φωσφατάσεις
9. Αποθηκεύει σίδηρο, γλυκογόνο, λίπος, λευκώματα και βιταμίνες Β12, Α και D
10) Συνθέτει την βιταμίνη Α

20. Να αναφέρεται συνοπτικά τις λειτουργίες των νεφρών.

ΑΠ.: Οι νεφροί επιτελούν τις παρακάτω λειτουργίες:
10. Αποβάλλουν όλες τις άχρηστες και επιβλαβείς ουσίες του υπολοίπου
αζώτου (ουρία, ουρικό οξύ, κρεατινίνη, ινδόλη, ινδικάνη κλπ.)
11.Αποβάλλουν την περίσσεια διαφόρων ανόργανων ανιόντων και κατιόντων,
ώστε να διατηρείται η ισοϊοντία. Μαζί με τα ιόντα αποβάλλεται και το
ανάλογο νερό με αποτέλεσμα τη διατήρηση της ωσμωτικής πίεσης και της
ισοτονίας σε φυσιολογικά επίπεδα.
12. Αποβάλλουν την περίσσεια των οξέων ή αλκαλίων με αποτέλεσμα τη
διατήρηση του Ph του αίματος σε φυσιολογικά όρια.
13.Αποβάλλουν ξένες προς τον οργανισμό ουσίες π.χ. διάφορα φάρμακα.
14.Εκκρίνουν την ερυθροποιητίνη, που επιδρά στον μυελό των οστών και
αυξάνεται η παραγωγή των ερυθροκυττάρων.
15.Εκκρίνουν τη ρενίνη, η οποία με το σύστημα ρενίνης - αγγειοτεσίνης
-αλδοστερόνης - ουροσταγλανδινών ρυθμίζουν την αρτηριακή πίεση.
16. Μετατρέπουν την χοληκαλσιφερόλη (βιταμίνη D2) σε 1 - 25
διυδροκαλσιφερόλη, που είναι ενεργός μορφή της βιταμίνης D.

21. Να αναφέρεται τι γνωρίζεται για την έκκριση και δράση της

αντιδιουριτικής ορμόνης.
ΑΠ.: Η αντιδιουριτική ορμόνη (ADH) ή αγγειοπιεσίνη, αποτελεί ορμόνη του
οπίσθιου λοβού της υπόφυσης ή νευροϋπόφυσης. Η αντιδιουρητική ορμόνη:
Α. Επιδρά στα εσπειραμένα σωληνάρια 2ας τάξης και στα αθροιστικά σωληνάρια
των νεφρών και προκαλεί αύξηση της διαβατότητας του τοιχώματος τους για το
νερό. Έτσι αυξημένη έκκριση αντιδιουριτικής ορμόνης οδηγεί σε μειωμένη
αποβολή νερού από τον οργανισμό με τα ούρα ενώ το αντίθετο συμβαίνει σε
μειωμένη έκκριση της ορμόνης. Έτσι εξασφαλίζεται η διατήρηση του νερού του
οργανισμού, σε φυσιολογική αναλογία. Β. Έχει και αγγειοσυσταλτική δράση.
Γενικά η έκκριση της αντιδιουριτικής ορμόνης εξαρτάται από την ωσμωτική
πίεση και τις μεταβολές του όγκου του αίματος. (Η αύξηση της ωσμωτικής
πίεσης του πλάσματος, αυξάνει την έκκριση της αντιδιουριτικής ορμόνης. Η
ελάττωση του όγκου του αίματος επιτείνει την έκκριση και η αύξηση αναστέλλει
την έκκριση της αντιδιουριτικής ορμόνης).

22.Σε τι διαφέρει λειτουργικά η πνευμονική αρτηρία από τις άλλες

αρτηρίες του σώματος;
ΑΠ. Η πνευμονική αρτηρία είναι η μόνη από τις αρτηρίες του σώματος που
μεταφέρει φλεβικό αίμα δηλ. αίμα με αναχθείσα αιμοσφαιρίνη.

23.Να αναφέρετε τους παράγοντες που επηρεάζουν τον

φυσιολογικό καρδιακό ρυθμό.
ΑΠ. Οι παράγοντες που επηρεάζουν τον φυσιολογικό καρδιακό ρυθμό είναι οι
εξής:
1. Η ηλικία : τα μικρά παιδιά έχουν μεγαλύτερη συχνότητα συστολών από
τους ενήλικες.
2. Το μέγεθος του σώματος : τα μικρόσωμα ζώα έχουν
μεγαλύτερη
συχνότητα από τα μεγαλόσωμα
3. Η θέση του σώματος : στην όρθια θέση αυξάνονται οι συστολές σε σχέση
με την κατακεκλιμένη.
4. Η άθληση : σε άτομα που ασκούνται, στην ανάπαυση ο σφυγμός είναι 50-
60 το λεπτό.
5. Άλλοι παράγοντες που αυξάνουν τον ρυθμό είναι : η μυϊκή εργασία, η
αύξηση θερμοκρασίας του περιβάλλοντος ή του σώματος (πυρετός), το
φαγητό, το ζεστό μπάνιο κλπ.

24. Τι εννοούμε όταν λέμε:

α. Αρτηριακή πίεση
β. Συστολική αρτηριακή πίεση
γ. Διαστολική αρτηριακή πίεση
δ. Σφυγμός
ΑΠ. α) Αρτηριακή πίεση ονομάζεται η πίεση που εξασκεί το αίμα στα τοιχώματα
των αρτηριών. Αιμοδυναμικά ορίζεται ως το γινόμενο της καρδιακής παροχής
επί τις περιφερικές αντιστάσεις.
β) Συστολική αρτηριακή πίεση ονομάζεται η μεγαλύτερη τιμή της αρτηριακής
πίεσης που εμφανίζεται στο τέλος της φάσης εξώθησης του καρδιακού κύκλου,
δηλ. της συστολής της αριστερής κοιλίας.
γ) Διαστολική αρτηριακή πίεση ονομάζεται η πίεση που ασκείται στα
τοιχώματα ,
των αρτηριών κατά το τέλος της φάσης διαστολής του καρδιακού κύκλου όταν
οι μηνοειδείς βαλβίδες της αορτής είναι κλειστές. Είναι μικρότερη από την
συστολική.
Δ) Σφυγμός ονομάζεται το κύμα διάτασης (παλμού), το οποίο παράγεται στις
περιφερικές αρτηρίες, όταν το αίμα εισέρχεται στην αορτή κατά τη συστολή της
αριστερής κοιλίας.

25. Να αναφέρετε τους παράγοντες που καθορίζουν τον όγκο

παλμού.
ΑΠ. Οι παράγοντες που καθορίζουν τον όγκο παλμού είναι:
- το προφόρτιο
το μεταφόρτιο
- η συσταλτικότητα του μυοκαρδίου

26. Τι ονομάζουμε όγκο παλμού και πόσος είναι περίπου;

ΑΠ. Όγκος παλμού είναι το ποσό του αίματος που εξέρχεται από κάθε κοιλία σε
κάθε συστολή και σε ενήλικα σε ηρεμία είναι περίπου 70 κυβ. εκατοστά (ml).

27.Τι σημαίνει ΚΛΟΑ (Κατά Λεπτό Όγκος Αίματος) και με τι

ισούται;
ΑΠ. ΚΛΟΑ ή καρδιακή παροχή σημαίνει το ποσό του αίματος που εξέρχεται
από την αριστερή κοιλία σε ένα πρώτο λεπτό και ισούται με το γινόμενο του
όγκου παλμού επί την καρδιακή συχνότητα. Φυσιολογική τιμή του σε ήρεμο
ενήλικα είναι 5-5,5 Lt/min.

28. Τι είναι η φάση εξώθησης του καρδιακού κύκλου;

ΑΠ. Είναι η φάση εκείνη του καρδιακού κύκλου, κατά την οποία επιτυγχάνεται
η εξώθηση του αίματος από την αριστερή και την δεξιά κοιλία προς την αορτή
και την πνευμονική αρτηρία αντίστοιχα.
Λεπτομερέστερα στην φάση αυτή οι πιέσεις μέσα στις κοιλίες αυξάνουν,
γίνονται μεγαλύτερες από τις πιέσεις που υπάρχουν στην αορτή και στην
πνευμονική αρτηρία και έτσι ανοίγουν οι μηνοειδείς βαλβίδες της αορτής και της
πνευμονικής αρτηρίας για την εξώθηση ενός ποσού αίματος που καλείται όγκος
παλμού.
Στη φάση αυτή οι κολποκοιλιακές βαλβίδες (μιτροειδής και τριγλώχινα)
παραμένουν κλειστές.

29. Γράψτε την βασική εξίσωση της καρδιακής παροχής.

ΑΠ. Η εξίσωση της καρδιακής παροχής είναι η παρακάτω:
Καρδιακή Παροχή (Κ.Π) = Όγκος Παλμού (Ο.Π) Χ Καρδιακή Συχνότητα (Κ.Σ)
Όγκος παλμού είναι ο όγκος του αίματος που εξωθείται από κάθε κοιλία σε κάθε
συστολή.

30. Τι είναι η συσταλτικότητα του μυοκαρδίου και αναφέρετε

ονομαστικά τους παράγοντες που την επηρεάζουν.
ΑΠ. Σαν συσταλτικότητα του μυοκαρδίου ορίζεται η ικανότητα του μυοκαρδίου
να συστέλλεται και να παράγει το αναγκαίο έργο για την προώθηση του αίματος
στην περιφέρεια. Παρακάτω αναφέρονται ονομαστικά οι παράγοντες που την
επηρεάζουν:
2) Η κατάσταση του συμπαθητικού νευρικού συστήματος
3) Οι κυκλοφορούσες κατεχολαμίνες
4) Φάρμακα
5) Η κατάσταση του μυοκαρδίου
6) Η οξέωση
7) Διάφορες ουσίες που απελευθερώνονται σε παθολογικές καταστάσεις όπως
σηπτική καταπληξία και προκαλούν απευθείας καταστολή του μυοκαρδίου.
31. Τι είναι οι τασεοϋποδοχείς και πώς επηρεάζουν την ρύθμιση
της αρτηριακής πίεσης;
ΑΠ. Οι τασεοϋποδοχείς είναι νευρικές απολήξεις στα τοιχώματα μεγάλων
αρτηριών, στις περιοχές του αυχένα και του θώρακα. Μεγάλος πληθυσμός ινών
βρίσκεται σε συγκεκριμένα σημεία του τοιχώματος της έσω καρωτίδας που
καλούνται και καρωτιδικοί κόλποι και στο τοίχωμα του αορτικού τόξου. Αυτές οι
νευρικές απολήξεις είναι ουσιώδεις για την διατήρηση της αρτηριακής πίεσης
ιδιαίτερα από την αλλαγή θέσης του ατόμου από την κεκλιμένη στην όρθια
στάση.
Μια αύξηση της μέσης αρτηριακής πίεσης προκαλεί διέγερση των νευρικών
απολήξεων των τασεοϋποδοχέων. Η διέγερση αυτή έχει σαν συνέπεια νευρικά
σήματα να έλθουν προς το αγγειοκινητικό κέντρο του προμήκους και ιδιαίτερα
στην υποτασική μοίρα. Αυτό με τη σειρά του θα προκαλέσει μείωση της
δραστηριότητας του συμπαθητικού νευρικού συστήματος, με αποτέλεσμα
αγγειοδιαστολή (άρα μείωση των περιφερικών αντιστάσεων), μείωση της
καρδιακής συχνότητας και της συσταλτικότητας του μυοκαρδίου (άρα μείωση
της καρδιακής παροχής). Αυτές οι επιδράσεις θα οδηγήσουν σε πτώση της
αρτηριακής πίεσης. Το αντίθετο θα συμβεί σε μια μείωση της αρτηριακής πίεσης.

32. Τι είναι η φάση πλήρωσης του καρδιακού κύκλου;

ΑΠ. Είναι η φάση εκείνη του καρδιακού κύκλου κατά την οποία επιτυγχάνεται το
γέμισμα των κοιλιών με αίμα.
Λεπτομερέστερα στη φάση αυτή ανοίγουν οι κολποκοιλιακές βαλβίδες λόγω του
ότι η πίεση του αίματος στους κόλπους αυξάνεται πάνω από την πίεση του
αίματος στις κοιλίες κι έτσι το αίμα αρχίζει να γεμίζει τις κοιλίες.
Στη φάση αυτή γίνεται επίσης και η συστολή των κόλπων ενώ οι μηνοειδείς
βαλβίδες της αορτής και της πνευμονικής αρτηρίας είναι κλειστές.

33. Περιγράψτε τον όρο αιματοκρίτης.

ΑΠ. Ονομάζουμε αιματοκρίτη την εκατοστιαία αναλογία του όγκου των
ερυθροκυττάρων σε σχέση με τον συνολικό όγκο του αίματος.

34. Τι είναι οι κατεχολαμίνες, από πού εκκρίνονται και ποια είναι η

δράση τους στην καρδιά και στα αγγεία;
ΑΠ. Με την ονομασία κατεχολαμίνες εννοούμε την αδρεναλίνη και τη νορ-
αδρεναλίνη που εκκρίνονται στην κυκλοφορία από τον μυελό των επινεφριδίων.
Οι κατεχολαμίνες στην καρδιά προκαλούν ταχυκαρδία και αύξηση της έντασης
συστολής ενώ στα αγγεία προκαλεί αγγειοσυστολή.

35. Να αναφέρετε αναλυτικά τις ουσίες που βρίσκονται διαλυμένες

στο πλάσμα εκτός από τα έμμορφα στοιχεία του (ερυθρά
αιμοσφαίρια κτλ)
ΑΠ. Το πλάσμα αποτελεί το υγρό μέρος του αίματος και περιέχει 90% νερό και
10% διάφορες άλλες διαλυμένες ουσίες και τα κύτταρα του αίματος. Οι ουσίες
που είναι διαλυμένες στο πλάσμα εκτός από τα έμμορφα στοιχεία του (ερυθρά
αιμοσφαίρια, λευκά αιμοσφαίρια, αιμοπετάλια) είναι οι παρακάτω:
Ανόργανα ιόντα: Διακρίνονται σε κατιόντα και ανιόντα (σπουδαιότερο κατιόν
το νάτριο, ανιόν το χλώριο).
1. Λευκώματα σε ποσό 6,5-8 gr σε κάθε 100ml. Διακρίνονται σε λευκωματίνες
και σφαιρίνες.
2. Σάκχαρο: φυσιολογική τιμή 80-120mg το οποίο αποτελεί πηγή ενέργειας.
3. Γαλακτικό οξύ και άλλα οργανικά οξέα. Το γαλακτικό οξύ χρησιμοποιείται
από την καρδιά και τους ιστούς σαν πηγή ενέργειας.
4. Λιπίδια: Διακρίνονται σε πέντε κατηγορίες και αποτελούν πηγή ενέργειας.
5. Ουσίες υπολοίπου του αζώτου: είναι αζωτούχες ενώσεις και διακρίνονται
σε χρήσιμες (αμινοξέα και κρεατίνη), και άχρηστες (ουρία, ουρικό οξύ,
κρεατινίνη) οι οποίες αποβάλλονται από τα νεφρά.
6. Χρωστικές: σπουδαιότερη από αυτές η χολερυθρίνη.

36. Να αναφέρετε ονομαστικά τις λειτουργίες του αίματος καθώς

και τα είδη των κυττάρων που περιέχονται στο αίμα.
ΑΠ. Οι λειτουργίες του αίματος είναι οι παρακάτω:
7. Μεταφέρει οξυγόνο από τους πνεύμονες στους ιστούς και διοξείδιο του
άνθρακα από τους ιστούς στους πνεύμονες.
8. Μεταφέρει θρεπτικές ουσίες στα κύτταρα του οργανισμού
9. Μεταφέρει τις ορμόνες και τα ένζυμα στους ιστούς
10.Απομακρύνει τις άχρηστες ουσίες από τους ιστούς
11.Συμβάλλει στην άμυνα του οργανισμού και των μικροβίων
12.Συμβάλλει στην διατήρηση της εσωτερικής θερμοκρασίας του οργανισμού
13.Προλαμβάνει την απώλεια του αίματος και του ύδατος με την πήξη του, σε
τραυματισμό ή αιμορραγία.
Τα είδη των κυττάρων που περιέχονται στο αίμα είναι τα παρακάτω:
14.Ερυθρά αιμοσφαίρια
15.Λευκά αιμοσφαίρια που διακρίνονται σε πολυμορφοπύρηνα, λεμφοκύτταρα
και μεγάλα μονοπύρηνα. Τα πολυμορφοπύρηνα με την σειρά τους
διακρίνονται σε βασεόφιλα, ηωσινόφιλα και ουδετερόφιλα.
16.Αιμοπετάλια

37. Να αναφέρετε συνοπτικά :

α. Τις λειτουργίες του δέρματος.
β. Τις στιβάδες του δέρματος
ΑΠ.:
Α) Το δέρμα επιτελεί τις παρακάτω λειτουργίες:
α. Προστατεύει τους υποκείμενους ιστούς από μηχανικό τραυματισμό και
εμποδίζει την έξοδο του υγρού των ιστών
β. Προστατεύει τους υποκείμενους ιστούς από την επίδραση χημικών ουσιών γ.
Εμποδίζει την εισβολή μικροβίων στον οργανισμό δ. Παράγει σμήγμα,
απαραίτητο για την καλή διατήρηση του δέρματος ε. Παράγει τον ιδρώτα ζ.
Σχηματίζει την βιταμίνη D
η. Συμβάλλει στην ρύθμιση της θερμοκρασίας του σώματος θ. Λειτουργεί και
σαν αισθητήριο όργανο αφής, πίεσης, πόνου, θερμού και ψυχρού.
Β). Οι στιβάδες του δέρματος από έξω προς τα μέσα είναι:
α) η επιδερμίδα
β) το χόριο (ή κυρίως δέρμα)
γ) ο υποδόριος ιστός (ή υπόδερμα)

38. Να αναφέρετε τα είδη των ιστών. Ποιος είναι ο κύριος ιστός

του νωτιαίου μυελού, του βραχιονίου, του
στερνοκλειδομαστοειδούς μυός και του ήπατος;
ΑΠ. Τα είδη των ιστών είναι τα παρακάτω: α)
Ο επιθηλιακός ιστός
β) Ο μυϊκός ιστός (διαχωρίζεται σε λείο και γραμμωτό ιστό) γ)
Ο νευρικός ιστός
δ) Ο ερειστικός ιστός (διαχωρίζεται σε συνδετικό, χονδρικό και οστίτη ιστό) ε)
Το αίμα
Ο κύριος ιστός του νωτιαίου μυελού είναι ο νευρικός, του βραχιονίου ο
ερειστικός, του στερνοκλειδομαστοειδούς ο μυϊκός και του ήπατος ο
επιθηλιακός.

39. Τι σημαίνουν οι όροι: α) Υπερκαπνία, β) Υποξαιμία, γ) Υποξία;

ΑΠ. α) Υπερκαπνία σημαίνει αυξημένη συγκέντρωση διοξειδίου του άνθρακα
στο αίμα,
δηλ. η μερική πίεση του διοξειδίου του άνθρακα στο αρτηριακό αίμα είναι πάνω
από τα φυσιολογικά όρια (35-45mmHg).
β) Υποξαιμία σημαίνει χαμηλή συγκέντρωση οξυγόνου στο αίμα, δηλ. η μερική
πίεση του οξυγόνου στο αρτηριακό αίμα είναι κάτω από τα φυσιολογικά όρια
(80-100mmHg στον ατμοσφαιρικό αέρα). Όριο αναπνευστικής ανεπάρκειας
<60mmHg.
γ) Υποξία σημαίνει την έλλειψη οξυγόνου στους ιστούς.

40. Να αναφέρετε τα οστά της ωμικής ζώνης.

ΑΠ. Η ωμοπλάτη και η κλείδα.

41. Αναφέρατε τις δομές που συμμετέχουν στην κατά γόνατος

άρθρωση
ΑΠ. Πρόκειται για σύνθετη άρθρωση. Σε κοινό θύλακο περικλείονται δύο
διαρθρώσεις: Η κνημο-μηριαία και η επιγονατιδο-μηριαία.
Η κνημο-μηριαία : Αρθρικές επιφάνειες οι δύο μηριαίοι κόνδυλοι και οι δύο
κνημιαίες γλήνες. Επειδή οι αρθρικές αυτές επιφάνειες δεν ταιριάζουν
απόλυτα μεταξύ τους, παρεμβάλλονται ανάμεσα τους δύο μηνοειδή
ινοχόνδρινα μορφώματα, που ονομάζονται μηνίσκοι του γόνατος.
Η επιγονατιδο-μηριαία: Αρθρικές επιφάνειες η τροχιλία του μηριαίου οσίου και
η οπίσθια επιφάνεια της επιγονατίδας.

42. Αναφέρατε τα οστά που συμμετέχουν στην πηχειοκαρπική

άρθρωση
ΑΠ. Τα οστά που συμμετέχουν στην πηχεοκαρπική άρθρωση είναι: Κερκίδα,
κάτω άκρο ωλένης, σκαφοειδές, μηνοειδές και πυραμοειδές οστό.
43. Δώστε τον ορισμό της άρθρωσης.
ΑΠ. Άρθρωση ονομάζεται η σύνδεση δυο ή περισσοτέρων οστών με την
παρεμβολή ενός μαλακότερου ιστού. Η άρθρωση μπορεί να έχει μεγάλη, μικρή ή
και καθόλου κινητικότητα.

44. Να αναφέρετε τα κύρια μέρη μιας διάρθρωσης.

ΑΠ. Τα κύρια μέρη μιας διάρθρωσης είναι:
α) Οι αρθρικές επιφάνειες. Είναι τα μέρη με τα οποία δυο ή περισσότερα οστά
έρχονται σ' επαφή με την άρθρωση.
β) Ο αρθρικός θύλακος. Συνδέει τα γειτονικά οστά περιβάλλοντας τα γύρω
γύρω κοντά στην αρθρική επιφάνεια. Αποτελείται από δυο στιβάδες, την
εξωτερική και την εσωτερική.
γ) Η αρθρική κοιλότητα. Είναι κλειστός, λεπτός χώρος που σχηματίζεται
ανάμεσα στις
αρθρικές επιφάνειες και τον αρθρικό θύλακο. Περιέχει ποσότητα από
πυκνόρρευστο και ολισθηρό υγρό που ονομάζεται αρθρικό υγρό.

45. Να αναφέρετε τις μοίρες της σπονδυλικής στήλης καθώς και

τον αριθμό των σπονδύλων που αντιστοιχεί στην κάθε μία.
ΑΠ. Οι μοίρες της σπονδυλικής στήλης από πάνω προς τα κάτω είναι:
- η αυχενική
- η θωρακική
- η οσφυϊκή
- η ιερή και
- η κοκκυγική μοίρα
Η αυχενική μοίρα αποτελείται από 7 σπονδύλους, η θωρακική από 12
σπονδύλους, η οσφυϊκή από 5 σπονδύλους, η ιερή από 5 σπονδύλους και η
κοκκυγική από 3-4 σπονδύλους.

46. Να αναφέρετε τους μύες του θώρακα.

ΑΠ. Είναι οι παρακάτω:
Α. Οι ωμοθωρακικοί μύες που είναι 4 σε κάθε ημιθωράκιο δηλ. 1.
Ο μείζων θωρακικός μυς
1. Ο ελάσσων θωρακικός μυς
2. Ο υποκλείδιος θωρακικός μυς
3. Ο πρόσθιος οδοντωτός μυς
Β. Οι ιδίως θωρακικοί που διακρίνονται σε κάθε ημιθωράκιο
4. στους μεσοπλεύριους και
5. στον εγκάρσιο θωρακικό μυ Γ.
Το διάφραγμα

47.Να αναφέρετε τους πρόσθιους και τους πλάγιους μύες της

κοιλιάς
ΑΠ. Οι πρόσθιοι μύες της κοιλιάς είναι δυο σε κάθε πλευρά
- Ο ορθός κοιλιακός και
- Ο πυραμοειδής μύς
Οι πλάγιοι μύες της κοιλιάς είναι τρεις σε κάθε πλευρά
– Ο έξω λοξός μυς
 Ο έσω λοξός μυς και
- Ο εγκάρσιος κοιλιακός μυς

48.Να αναφέρατε τα όργανα που περιέχονται στην θωρακική

κοιλότητα.
ΑΠ. Τα όργανα που περιέχονται στην θωρακική κοιλότητα είναι: η καρδιά, οι
πνεύμονες,
η τραχεία, οι βρόγχοι, η αορτή, οι πνευμονικές αρτηρίες, οι πνευμονικές φλέβες,
ο οισοφάγος, ο θύμος αδένας, η άνω και κάτω κοίλη φλέβα, η άζυγη και
ημιάζυγη φλέβα, τα πνευμονογαστρικά νεύρα, ο μείζων θωρακικός πόρος

49. Να αναφέρετε τα οστά του σπλαχνικού κρανίου.

ΑΠ. Τα οστά του σπλαχνικού κρανίου είναι τα παρακάτω:
α) Τα δυο οστά της άνω γνάθου
β) Τα δυο ζυγωματικά
γ) Τα δυο δακρυϊκά
δ) Τα δυο υπερώια
ε) Οι δυο κάτω ρινικές κόγχες
στ) Η ύνις
ζ) Η κάτω γνάθος
η) Τα δυο ρινικά

50. Να αναφέρετε τα οστά του εγκεφαλικού κρανίου.

ΑΠ. Τα οστά του εγκεφαλικού κρανίου είναι τα παρακάτω:
α) Το μετωπιαίο β) Το
ηθμοειδές γ) Το σφηνοειδές
δ) Το ινιακό ε) Τα δυο
κροταφικά στ) Τα δυο
βρεγματικά

51. Ποιες είναι οι μήνιγγες του εγκεφάλου και πώς ονομάζονται οι

χώροι μεταξύ των μηνίγγων;
ΑΠ. Οι μήνιγγες του εγκεφάλου από έξω προς τα μέσα είναι η σκληρά, η
αραχνοειδής και η χοριοειδής.
Μεταξύ σκληρός και αραχνοειδούς μήνιγγας υπάρχει ο υποσκληρίδιος χώρος και
μεταξύ της αραχνοειδούς και χοριοειδούς μήνιγγας υπάρχει ο υπαραχνοειδής
χώρος.

52. Περιγράψτε με λίγα και σαφή λόγια το εσωτερικό της καρδιάς.

ΑΠ. Η καρδιά χωρίζεται στο εσωτερικό της σε τέσσερις κοιλότητες. Οι δύο άνω
κοιλότητες ονομάζονται κόλποι (αριστερός - δεξιός κόλπος) και οι δυο κάτω
ονομάζονται κοιλίες (αριστερή και δεξιά κοιλία).
Κάθε κόλπος επικοινωνεί με την σύστοιχη κοιλία που βρίσκεται από κάτω του με
ένα στόμιο, το κολποκοιλιακό στόμιο. Έτσι διακρίνουμε το δεξιό (μεταξύ δεξιού
κόλπου και δεξιάς κοιλίας) και το αριστερό (μεταξύ αριστερού κόλπου και
αριστερής κοιλίας) κολποκοιλιακό στόμιο. Δεν υπάρχει επικοινωνία μεταξύ των
κόλπων, ούτε μεταξύ των κοιλιών, ούτε βέβαια μεταξύ δεξιού κόλπου και
αριστερής κοιλίας ή αριστερού κόλπου και δεξιάς κοιλίας. Έτσι οι κόλποι
χωρίζονται τέλεια μεταξύ τους από το μεσοκολπικό διάφραγμα και οι κοιλίες
χωρίζονται τέλεια μεταξύ τους απο το μεσοκοιλιακό διάφραγμα. Οι κοιλότητες
που περιγράφηκαν παραπάνω διακρίνονται σε δεξιές και αριστερές καρδιακές
κοιλότητες.
- Οι δεξιές καρδιακές κοιλότητες (δεξιός κόλπος - δεξιά κοιλία)
Στον δεξιό κόλπο υπάρχουν τα στόμια των δυο κοίλων φλεβών δηλ. της άνω και
κάτω κοίλης φλέβας και το στόμιο του στεφανιαίου κόλπου (η κύρια φλέβα της
καρδιάς). Το δεξιό κολποκοιλιακό στόμιο έχει μια βαλβίδα που ονομάζεται
τριγλώχινα (σχηματίζεται απο τρεις γλώσσες ή γλωχίνες) και εμποδίζει την
παλινδρόμηση του αίματος απο την δεξιά κοιλία στον δεξιό κόλπο, την στιγμή
που συσπάται η δεξιά κοιλία. Η δεξιά κοιλία έχει στο επάνω πρόσθιο μέρος της
το στόμιο της πνευμονικής αρτηρίας. Αυτό το στόμιο έχει βαλβίδες που
εμποδίζουν την επάνοδο του αίματος απο την πνευμονική αρτηρία στην δεξιά
κοιλία. Αυτές οι βαλβίδες είναι τρεις και ονομάζονατι πνευμονικές βαλβίδες ή
σιγμοειδείς ή μηνοειδείς.
- Οι αριστερές καρδιακές κοιλότητες (αριστερός κόλπος - αριστερή κοιλία).
Ο αριστερός κόλπος έχει τα στόμια των τεσσάρων πνευμονικών φλεβών. Το
αριστερό κολποκοιλιακό στόμιο έχει μια βαλβίδα που σχηματίζεται απο δύο
γλώσσες ή γλωχίνες και καλείται διγλώχινα ή μιτροειδής. Η αριστερή κοιλία έχει
επίσης ένα στόμιο που καλείται αορτικό στόμιο μέσω του οποίου επικοινωνεί με
την αορτή. Αυτό το στόμιο έχει τρεις βαλβίδες τις μηνοειδείς ή σιγμοειδείς
βαλβίδες της αορτής που εμποδίζουν την επάνοδο του αίματος απο την αορτή
στην αριστερή κοιλία.

53. Ποιες είναι οι ανατομικές σχέσεις της καρδιάς με άλλα όργανα.

ΑΠ. Η καρδιά είναι όργανο του πρόσθιου μεσοπνευμόνιου χώρου. Σχετίζεται
προς τα πλάγια με τους δυο πνεύμονες και προς τα κάτω με το διάφραγμα
πάνω στο οποίο προκαλεί ένα εντύπωμα. Προς τα πίσω έρχεται σε επαφή με
τα όργανα του οπίσθιου μεσοθωρακίου δηλ. τον οισοφάγο, την θωρακική
αορτή, τον θωρακικό πόρο και την άζυγη φλέβα. Τέλος προς τα εμπρός έρχεται
σε επαφή με την στερνοπλευρική περιοχή.

54. Σε ποια σημεία του σώματος είναι δυνατή η ψηλάφηση του

αρτηριακού σφυγμού;
ΑΠ.
1. Στον τράχηλο: καρωτίδα
2. Στο κεφάλι: επιπολής κροταφική αρτηρία, έξω γναθική αρτηρία
3. Στον βραχίονα: βραχιόνιος αρτηρία
4. Στο αντιβράχιο: ωλένια και κερκιδική αρτηρία
5. Στον μηρό: μηριαία αρτηρία
6. Στο γόνατο (οπίσθια επιφάνεια): ιγνυακή αρτηρία
7. Στο άκρο πόδι: οπίσθια κνημιαία αρτηρία, ραχιαία αρτηρία άκρου ποδός.

55. Από ποια ανατομικά στοιχεία αποτελείται το βηματοδοτικό ή

ερεθισματαγωγό σύστημα της καρδιάς;
ΑΠ. Το βηματοδοτικό ή ερεθισματαγωγό σύστημα της καρδιάς αποτελείται από
τα παρακάτω ανατομικά στοιεία: α) Φλεβόκομβος
β) Κολποκοιλιακός κόμβος
γ) Δεμάτιο του His
δ) Αριστερό και δεξιό σκέλος του δεματίου του His
ε) Ίνες του Purkinje

56. Να αναφέρετε τους κλάδους του αορτικού τόξου.

ΑΠ. Οι κλάδοι του αορτικού τόξου είναι:
1. Οι δυο στεφανιαίες αρτηρίες
2. Η ανώνυμη αρτηρία (που δίνει την δεξιά κοινή καρωτίδα και την δεξιά
υποκλείδια)
3. Η αριστερή κοινή καρωτίδα
4. Η αριστερή υποκλείδια αρτηρία

57. Περιγράψτε το ερεθισματαγωγό σύστημα της καρδιάς.

ΑΠ. Είναι το παρακάτω:
5. Φλεβόκομβος (κόμβος Keith-Flack) : Παριστά τον κύριο βηματοδότη της
καρδιάς αφού αποτελεί το πρωτεύον κέντρο παραγωγής των διεγέρσεων
(60-80 ερεθίσματα το λεπτό). Βρίσκεται στο μυοκάρδιο του δεξιού κόλπου,
κοντά στην εκβολή της άνω κοίλης φλέβας. Από εδώ η διέγερση θα
μεταδοθεί στους κόλπους και θα φτάσει στον κολποκοιλιακό κόμβο.
6. Κολποκοιλιακός κόμβος (κόμβος Aschoff-Tawara): Παριστά το δεύτερο
κέντρο παραγωγής των διεγέρσεων (40-60 ερεθίσματα το λεπτό). Βρίσκεται
κάτω από το ενδοκάρδιο κοντά στο μεσοκολπικό διάφραγμα.
7. Δεμάτιο του His: Διαιρείται σε δυο σκέλη που φέρονται στις δυο πλευρές
του μεσοκοιλιακού διαφράγματος. Βρίσκεται στο ανώτερο τμήμα του
μεσοκοιλιακού τοιχώματος.
8. Δεξιό και αριστερό σκέλος του δεματίου του His.
9. Ίνες του Purkinje: Διακλαδώσεις των σκελών μέσα στο μυοκάρδιο των
κοιλιών.
Όσον αφορά την μεταβίβαση του ερεθίσματος, ο φλεβόκομβος διεγείρεται
αυτομάτως και στην συνέχεια η διέγερση προχωρεί μέσω του κολπικού
τοιχώματρς προς τον κολποκοιλιακό κόμβο, στο δεμάτιο του Ηΐδ, στα δυο
σκέλη του δεματίου του His και δια των ινών του Purkinje μεταδίδεται στο
κοιλιακό μυοκάρδιο.

58. Από ποιες αρτηρίες τροφοδοτείται ο εγκέφαλος με αίμα;

ΑΠ. Ο εγκέφαλος αιματώνεται από τις δυο έσω καρωτίδες, από τις δυο
σπονδυλικές αρτηρίες, καθώς και από την βασική αρτηρία (αυτή
προέρχεται
από την συμβολή των δυο σπονδυλικών αρτηριών). Από την αναστόμωση των
αρτηριών αυτών σχηματίζεται στην βάση του εγκεφάλου αιματηριακός κύκλος ή
εξάγωνο του \Λ/ιΊΙΪ5.

59. Περιγράψτε την διαδρομή της μικρής κυκλοφορίας του

αίματος.
ΑΠ. Η μικρή κυκλοφορία του αίματος ξεκινά από την δεξιά κοιλία της καρδιάς
απ' όπου εκφύεται η πνευμονική αρτηρία. Η αρτηρία αυτή χωρίζεται σε δυο
κλάδους, την δεξιά και την αριστερή πνευμονική αρτηρία. Κάθε μια από τις
αρτηρίες αυτές διακλαδίζεται μέσα στον αντίστοιχο πνεύμονα και οι
διακλαδώσεις αυτές καταλήγουν στα τριχοειδή του πνεύμονα από τα οποία
αρχίζουν και σχηματίζονται οι πνευμονικές φλέβες. Αυτές είναι συνήθως 4 και
βρίσκονται οι δυο δεξιά και ονομάζονται δεξιές πνευμονικές φλέβες και οι δυο
αριστερά και ονομάζονται αριστερές πνευμονικές φλέβες. Αυτές οι φλέβες που
σχηματίζονται από το δίκτυο των πνευμονικών τριχοειδών εκβάλλουν στον
αριστερό κόλπο της καρδιάς.

60. Περιγράψτε την διαδρομή της μεγάλης κυκλοφορίας του

αίματος.
ΑΠ. Η μεγάλη κυκλοφορία του αίματος ξεκινά από την αριστερή κοιλία της
καρδιάς απ' όπου εκφύεται η αορτή. Αυτή αφού δώσει τις 2 στεφανιαίες
αρτηρίες (για την καρδιά), διαγράφει ένα τόξο, το αορτικό τόξο (αυτό με τους
κλάδους του δίνει αρτηρίες για την αιμάτωση της κεφαλής και των άνω άκρων).
Στη συνέχεια η αορτή κατευθύνεται προς τα κάτω, περνά από την θωρακική
κοιλότητα (θωρακική αορτή) και διασχίζοντας το διάφραγμα (μέσω του
αορτικού στομίου) μπαίνει στην κοιλιά, όπου πορεύεται μπροστά από την
σπονδυλική στήλη (κοιλιακή αορτή).
Στο ύψος του 4ου οσφυϊκού σπονδύλου η αορτή χωρίζεται στην δεξιά και
αριστερή κοινή λανόνια αρτηρία, από τις οποίες ξεκινάνε αρτηρίες για την
αιμάτωση της πυέλου και των κάτω άκρων.
Από τις προαναφερόμενες μεγάλες αρτηρίες ξεκινούν μικρότερες αρτηρίες κι από
αυτές τα αρτηρίδια. Στη συνέχεια τα αρτηρίδια διακλαδίζονται σε τριχοειδή ,
από τα οποία θα ξεκινήσουν τα φλεβίδια. Πολλά φλεβίδια μαζί σχηματίζουν τις
μικρές φλέβες και τελικά το φλεβικό αίμα με μεγάλα φλεβικά στελέχη (άνω και
κάτω κοίλη φλέβα) θα έλθει στον δεξιό κόλπο της καρδιάς.

61. Να αναφέρετε τις αρτηρίες και τις φλέβες των κάτω άκρων.
ΑΠ. Αρτηρίες των κάτω άκρων είναι:
- Η κοινή μηριαία αρτηρία που είναι κλάδος της έξω λαγόνιας αρτηρίας και
διαχωρίζεται σε επιπολής και εν τω βάθει μηριαία αρτηρία.
- Η ιγνυακή αρτηρία που βρίσκεται πίσω από το γόνατο και είναι κλάδος της
επιπολής μηριαίας αρτηρίας.
- Η πρόσθια και οπίσθια κνημιαία αρτηρία, κλάδοι της ιγνυακής αρτηρίας για
την αιμάτωση της κνήμης, η περονιαία αρτηρία.
- Αρτηριακά τόξα (κλάδοι της πρόσθιας και οπίσθιας κνημιαίας αρτηρίας για
την αιμάτωση
του άκρου ποδιού (ραχιαία αρτηρία)
Φλέβες των κάτω άκρων είναι: η μηριαία φλέβα, η ιγνυακή φλέβα, οι
κνημιαίες φλέβες που συνοδεύουν τις αντίστοιχες αρτηρίες και καλούνται
δορυφόροι. Στα κάτω άκρα έχουμε δυο φλεβικές κυκλοφορίες δηλ. αυτή που
βρίσκεται στο βάθος και την επιπολής. Οι φλέβες που πορεύονται κάτω από
το δέρμα (υποδόριες) είναι η μεγάλη (μείζων) και η μικρή (ελάσσων)
σαφηνής φλέβα και η μηροαγγγειακή φλέβα.

62. Να αναφέρετε τις αρτηρίες και τις φλέβες των άνω άκρων.
ΑΠ. Αρτηρίες των άνω άκρων είναι:
- Η μασχαλιαία αρτηρία που αποτελεί συνέχεια της υποκλείδιας και οι κλάδοι
της
- Η βραχιόνια αρτηρία (συνέχεια της μασχαλιαίας) και οικλάδοι της για τον
βραχίονα
Η κερκιδική και η ωλένια αρτηρία (από τον διχασμό της βραχιόνιας στον
αγκώνα) και οι κλάδοι τους
- Αρτηριακά τόξα για την αγγείωση του άκρου χεριού (παλαμιαία αρτηριακά
τόξα εν τω βάθει κι επιπολής)
Οι φλέβες των άνω άκρων είναι στο βάθος, μεταξύ των μυών,
συνοδεύουν τις αντίστοιχες αρτηρίες (φλεβικά τόξα της παλάμης, ωλένιες
φλέβες, βραχιόνιες φλέβες, μασχαλιαία φλέβα) ή πορεύονται κάτω από το
δέρμα (υποδόριες). Οι υποδόριες φλέβες είναι:
- η βασιλική φλέβα
- η κεφαλική φλέβα
- η λοξή ή μέση φλέβα της καμπής του αγκώνα.(Η κεφαλική φλέβα βρίσκεται
στο έξω χείλος και η βασιλική στο έσω χείλος του πήχυ και του βραχίονα. Οι
δυο αυτές συνδέονται μεταξύ τους με την μεσοβασιλική ή λοξή φλέβα στην
μέσα επιφάνεια του αγκώνα)
- η μέση φλέβα του πήχυ πολλές φορές αποσχίζεται στην μεσοκεφαλική και
την μεταβασιλική φλέβα.

63. Τι γνωρίζετε για την αιματική κυκλοφορία του ήπατος.

ΑΠ. Το ήπαρ εμφανίζει δυο προσαγωγές οδούς, την πυλαία φλέβα και την
ηπατική αρτηρία και μια απαγωγή οδό, την οδό των ηπατικών φλεβών.
Με την ηπατική αρτηρία γίνεται η θρεπτική λειτουργία του ήπατος, ενώ με
την πυλαία φλέβα η λειτουργία του ήπατος, αφού με την πυλαία φλέβα
μεταφέρονται στο ήπαρ τα προϊόντα της πέψης, της καταστροφής των ερυθρών
αιμοσφαιρίων, ινσουλίνη κ.λ.π. Από τα συστατικά αυτά τα ηπατικά κύτταρα
κατασκευάζουν τα εκκρίματα τους. Τέλος, οι ηπατικές φλέβες αποτελούν την
απαγωγή οδό της θρεπτικής και λειτουργικής κυκλοφορίας του ήπατος.

64. Περιγράψτε ανατομικά τον πεπτικό σωλήνα

Απ : Ο πεπτικός σωλήνας αποτελείται από τα ακόλουθα κατά σειρά τμήματα:
Στοματική κοιλότητα
Φάρυγγας
Οισοφάγος
Στομάχι
Δωδεκαδάκτυλο
Λεπτό έντερο
Παχύ έντερο

65. Περιγράψτε τα τμήματα του παχέος εντέρου.

ΑΠ. Τα τμήματα του παχέος εντέρου είναι τα παρακάτω:
Α. Το τυφλό έντερο μαζί με την σκωληκοειδή απόφυση
Β. Το κόλο που υποδιαιρείται σε 4 μέρη, το ανιόν, το εγκάρσιο, το κατιόν και το
σιγμοειδές
Γ. Το απευθυσμένο ή ορθό
Λεπτομερέστερα:
Α. Το τυφλό έντερο αποτελεί το πρώτο μέρος του παχέος εντέρου που
βρίσκεται στον δεξιό λαγόνιο βόθρο. Έχει μορφή θύλακα με μήκος 6-7 cm και
πλάτος 7,5 CM. Από το πάνω μέρος του ξεκινά το ανιόν κόλο και σ' αυτό
εκβάλλει το τέλος του λεπτού εντέρου (ειλεός) όπου υπάρχει η ειλεοκολική
βαλβίδα. Στην εξωτερική επιφάνεια του τυφλού εντέρου υπάρχει η έκφυση της
σκωλκοειδούς απόφυσης.
Η σκωληκοειδής απόφυση έχει βάση, σώμα και κορυφή, έχει μήκος συνήθως 6-
10 CM και μπορεί να φέρεται προς τα πάνω, εγκάρσια ή προς τα κάτω.
Β. Το κόλο είναι η συνέχεια του τυφλού εντέρου και διακρίνεται σε ανιόν,
εγκάρσιο, κατιόν και σιγμοειδές. Από αυτά:
Το ανιόν κόλο φέρεται προς τα πάνω και χωρίζεται απο το εγκάρσιο με την
δεξιά κολική καμπή.
Το εγκάρσιο κόλο είναι η συνέχεια του ανιόντος και ξεκινά απο την δεξιά κολική
καμπή και τελειώνει στην αριστερή κολική καμπή.
Το κατιόν κόλο αρχίζει απο την αριστερή κολική καμπή, φέρεται προς τα κάτω
και μεταπίπτει στο σιγμοειδές.
Το σιγμοειδές είναι η συνέχεια του κατιόντος, φέρεται προς τα κάτω μπροστά
απο τον τρίτο ιερό σπόνδυλο και μεταπίπτει στα απευθυσμένο.
Γ. Το απευθυσμένο ή ορθό έντερο που είναι η τελευταία μοίρα του παχέος
εντέρου δηλ. η προς τα κάτω συνέχεια του σιγμοειδούς κόλου, εκτείνεται μέχρι
τον πρωκτό που είναι το κάτω στόμιο του εντερικού σωλήνα.

66. Να αναφέρετε τα μέρη του λεπτού εντέρου. ΑΠ. Το λεπτό έντερο

αρχίζει από τη νηστιδοδωδεκαδακτυλική καμπή και φτάνει μέχρι την
ειλεοτυφλική βαλβίδα. Έχει συνολικό μήκος 6-7 μέτρα και υποδιαιρείται σε δύο
τμήματα με ασαφή μεταξύ τους όρια: ένα ανώτερο, που ονομάζεται νήστιδα
(νήστις) και ένα κατώτερο, που είναι ο ειλεός.

67. Προσδιορίστε την τοπογραφική θέση του ήπατος.

ΑΠ. Βρίσκεται στην άνω κοιλία, κάτω από τον δεξιό θόλο του διαφράγματος και
ειδικότερα καταλαμβάνει το δεξιό υποχόνδριο και μεγάλο μέρος του
επιγαστρίου. Σχεδόν εξολοκλήρου προστατεύεται από τις 10-12 πλευρές.
Ολόκληρη η προσθιοπίσθια έκταση του άνω δεξιού τεταρτημορίου της κοιλιακής
κοιλότητας καταλαμβάνεται από το ήπαρ.

68.Να αναφέρετε τις επιφάνειες του σπλήνα και την τοπογραφική

του θέση.
ΑΠ. Ο σπλήνας εμφανίζει δυο επιφάνειες την διαφραγματική και την σπληνική
που χωρίζονται μεταξύ τους από δυο χείλη και δυο άκρα, το άνω και το κάτω. Ο
σπλήνας βρίσκεται στην άνω κοιλία, στο βάθος του αριστερού υποχονδρίου και
βρίσκεται στο ίδιο ύψος με την 9η, 10η και 11η πλευρά.

69. Προσδιορίστε την τοπογραφική θέση του σπλήνα.

ΑΠ. Ο σπλήνας βρίσκεται στην άνω κοιλία και στο βάθος του αριστερού
υποχονδρίου, στο ίδιο ύψος με την 9η, 10η και 11η πλευρά.

70. Σε ποιο σημείο του εγκεφάλου βρίσκεται η κύρια κινητική

περιοχή;
ΑΠ. Στην πρόσθια κεντρική έλικα του μετωπιαίου λοβού του εγκεφάλου.
 71. Αναφέρατε τις εγκεφαλικές συζυγίες
ΑΠ. Οι εγκεφαλικές συζυγίες είναι:
1. οσφρητικό νεύρο
2. οπτικό νεύρο
3. κοινό κινητικό νεύρο
4. τροχιλιακό νεύρο
5. τρίδυμο νεύρο
6. απαγωγό νεύρο
7. προσωπικό νεύρο
8. ακουστικό νεύρο
9. γλωσσοφαρυγγικό νεύρο
10. πνευμονογαστρικό νεύρο
11. παραπληρωματικό νεύρο
12. υπογλώσσιο νεύρο

72. Αναφέρατε τους εγκεφαλικούς λοβούς

ΑΠ. Οι εγκεφαλικοί λοβοί είναι:
μετωπιαίος λοβός
βρεγματικός λοβός
κροταφικός λοβός και
ινιακός λοβός
ενώ στο κέντρο κάθε ημισφαιρίου εντοπίζεται ακόμη ένας λοβός, ο κεντρικός ή
νήσος του Reil.

73. Περιγράψτε τι εννοούμε :

α. απαγωγό ερέθισμα
β. προσαγωγό ερέθισμα ΑΠ. α. Το απαγωγό ή κινητικό ερέθισμα είναι
η διέγερση που μεταφέρεται από τον εγκέφαλο και το νωτιαίο μυελό προς
τους γραμμωτούς μυς του σώματος
β. Το προσαγωγό ή αισθητικό ερέθισμα είναι ερέθισμα που μεταβιβάζεται από
τα διάφορα όργανα του σώματος προς το κεντρικό νευρικό σύστημα.

74. Να αναφέρετε τα μέρη που συγκροτούν την αεροφόρο οδό.

ΑΠ. Η αεροφόρος οδός διακρίνεται στην άνω και στην κάτω αεροφόρο οδό.
- Τα όργανα της άνω αεροφόρου οδού είναι οι δυο ρινικές κοιλότητες, η ρινική
και στοματική μοίρα του φάρυγγα μέχρι το φαρυγγικό στόμιο του λάρυγγα.
- Τα όργανα της κάτω αεροφόρου οδού είναι ο λάρυγγας, η τραχεία, οι
βρόγχοι και οι δυο πνεύμονες (μέσα στους πνεύμονες βρίσκονται οι
διακλαδώσεις των βρόγχων, τα βρογχιόλια, οι κυψελωτοί πόροι και οι
κυψελίδες).

75. Τι είναι το διάφραγμα;

ΑΠ. Το διάφραγμα είναι ένας πλατύς θολωτός μυς που χωρίζει τον θώρακα από
την κοιλιά. Είναι ο βασικός μυς της αναπνοής και νευρώνεται από το φρενικό
νεύρο. Προσφύεται στους
σπονδύλους, στις πλευρές, στους πλευρικούς χόνδρους και στο στέρνο. Εκτός
από τον αναπνευστικό ρόλο, η σύσπαση του διαφράγματος έχει σαν
αποτέλεσμα την πίεση των κολιακών σπλάχνων και παίζει ρόλο στην αφόδευση
και ούρηση.
 76. Να αναφέρετε τα ανατομικά στοιχεία που διέρχονται από τις
πύλες των πνευμόνων.
ΑΠ. Τα ανατομικά στοιχεία που διέρχονται τις πύλες των πνευμόνων είναι τα
παρακάτω:
α) Ο αντίστοιχος βρόγχος
β) Ο κλάδος της πνευμονικής αρτηρίας που μεταφέρει φλεβικό αίμα από την
δεξιά κοιλία
της καρδιάς για οξυγόνωση στους πνεύμονες, γ) Οι βρογχικές
αρτηρίες για την αιμάτωση του πνεύμονα δ) Τα νεύρα του πνεύμονα
από κλάδους του συμπαθητικού και του παρασυμπαθητικού
ε) Οι πνευυονικές φλέβες που μεταφέρουν οξυγονωμένο αίμα από τους
πνεύμονες στον
αριστερό κόλπο της καρδιάς.

77. Περιγράψτε τους πνεύμονες εξωτερικά και αναφέρετε τι

γνωρίζετε για την λειτουργική και θρεπτική κυκλοφορία των
πνευμόνων.
ΑΠ. Οι πνεύμονες του ανθρώπου είναι δυο, δεξιός και αριστερός και καθένας
βρίσκεται μέσα στην αντίστοιχη κοιλότητα του υπεζωκότα, περιβαλλόμενος από
το περισπλάχνιο πέταλο του υπεζωκότα.
Κάθε πνεύμονας εμφανίζει στην εξωτερική επιφάνεια βαθιές σχισμές με τις
οποίες υποδιαιρείται σε ανεξάρτητα τμήματα που ονομάζονται λοβοί. Ο δεξιός
πνεύμονας έχει τρεις λοβούς, τον άνω, τον μέσο και τον κάτω ενώ ο αριστερός
έχει δυο λοβούς, τον άνω και τον κάτω.
Κάθε πνεύμονας έχει κωνικό σχήμα με κορυφή που φέρεται προς τα πάνω,
βάση που στηρίζεται πάνω στο διάφραγμα, έξω επιφάνεια που έρχεται σ'
επαφή με το πλευρικό τοίχωμα και έσω επιφάνεια που αφορίζει (δεξιά -
αριστερά) το μεσοθωρακιο και είναι σ' επαφή με τα όργανα που είναι μέσα στο
μεσοθωρακιο. Η έσω επιφάνεια στην μέση περίπου εμφανίζει τις πύλες του
πνεύμονα.
Η λειτουργική κυκλοφορία γίνεται με την πνευμονική αρτηρία και τις
διακλαδώσεις της, που φέρνουν το φλεβικό αίμα απο την δεξιά κοιλία της
καρδιάς στους πνεύμονες. Μετά την οξυγόνωση του αίματος στα τριχοειδή της
πνευμονικής αρτηρίας που περιβάλλοουν τις πνευμονικές κυψελίδες, το αίμα
πλούσιο σε οξυγόνο τώρα μεταφέρεται με τις πνευμονικές φλέβες (4-5) στον
αριστερό κόλπο της καρδιάς.
Η θρεπτική λειτουργία γίνεται με τις βρογχικές αρτηρίες που είναι κλάδοι της
θωρακικής αορτής.

78. Να αναφέρετε το κύρια ερεθίσματα διέγερσης του

αναπνευστικού κέντρου.
ΑΠ. Είναι:
α) Η αύξηση του διοξειδίου του άνθρακα στο αίμα
β) Η χαμηλή συγκέντρωση του οξυγόνου στο αίμα.

79. Να αναφέρετε:
α) τις μήνιγγες του εγκεφάλου και τις μήνιγγες του νωτιαίου
μυελού από έξω προς
τα μέσα.
β) τις στιβάδες του τοιχώματος της καρδιάς από μέσα προς τα
έξω.
ΑΠ.
α) οι μήνιγγες του εγκεφάλου και του νωτιαίου μυελού από έξω προς τα μέσα
είναι η σκληρά, η αραχνοειδής και η χοριοειδής.
β) οι στιβάδες του τοιχώματος της καρδιάς από μέσα προς τα έξω είναι το
ενδοκάρδιο, το μυοκάρδιο και το περικάρδιο.

80. Ποια νόσος διαγιγνώσκεται με την αντίδραση Mantoux;

ΑΠ. Με την αντίδραση Mantoux διαγιγνώσκεται η φυματίωση.

81. Τι σημαίνουν τα παρακάτω :

α. Χρόνος ημιζωής φαρμάκου.
β. Ημερίσια δόση φαρμάκου.
γ. Επαναληπτική δόση φαρμάκου. ΑΠ
α. Χρόνος ημιζωής ενός φαρμάκου είναι ο χρόνος που απαιτείται για να
ελαττωθεί η συγκέντρωση του φαρμάκου στο πλάσμα κατά 50% της αρχικής
τιμής.
β. Ημερήσια δόση φαρμάκου είναι η ποσότητα του φαρμάκου, που παίρνει ο
ασθενής σε μία μέρα.
γ. Για να μπορεί ένα φάρμακο να δράσει θα πρέπει να χορηγείται ανά κάποια
συγκεκριμένα χρονικά διαστήματα και σε συγκεκριμένες δοσολογίες. Άρα
λοιπόν επαναληπτική δόση φαρμάκου είναι η χορήγηση του φαρμάκου ανά
συγκεκριμένα χρονικά διαστήματα σε συγκεκριμένες δόσεις που
ολοκληρώνονται μετά από συγκεκριμένο χρονικό διάστημα.

82. Τι είναι η επιγλωττίδα και ποιος ο ρόλος της;

ΑΠ. Η επιγλωττίδα είναι χόνδρος, σχήματος φύλλου δένδρου. Βρίσκεται κάτω
από την ρίζα της γλώσσας και καλύπτει το άνω στόμιο του λάρυγγα. Η κύρια
λειτουργία της επιγλωττίδας είναι να αποφράζει το φαρυγγικό στόμιο του
λάρυγγα, ώστε να μην εισέρχονται σ' αυτόν οι τροφές κατά την κατάποση.

83. Περιγράψτε με απλά λόγια τον όρο αφασία.

ΑΠ. Ο όρος αφασία προέρχεται από το ρήμα «φημί» και το στερητικό «α» που
στην κυριολεξία σημαίνει αδυναμία ομιλίας. Όμως ο όρος αφασία
χρησιμοποιείται για να περιγράψει κάθε διαταραχή του λόγου που οφείλεται σε
εγκεφαλική βλάβη.

84.Να αναφέρετε τους αμυντικούς φραγμούς του σώματος.

ΑΠ. Αμυντικοί φραγμοί του σώματος είναι:
α) Το υγιές δέρμα και οι υγιείς βλεννογόνοι
β) Η φυσική δυσπάθεια των κυττάρων του οργανισμού έναντι των μικροβίων ή
και των προϊόντων τους.
γ) Η θερμοκρασία
δ) Η τάση του οξυγόνου στους ιστούς
ε) Οι αντιμικροβιακές ουσίες στους ιστούς και στα υγρά του σώματος
ζ) Η φαγοκυττάρωση
η) Η παραγωγή αντισωμάτων
θ) Ορμόνες
ι) Βιταμίνες-πρωτεϊνες- αμινοξέα
κ) Η φυσιολογική μικροβιακή χλωρίδα των ανοικτών κοιλοτήτων του σώματος
και του δέρματος

85. Να αναφέρετε τη θέση, το φυσιολογικό βάρος του ήπατος, το

 σχήμα, τις (3) επιφάνειες καθώς και τον τρόπο στήριξης του. ΑΠ. Το
ήπαρ βρίσκεται στην άνω κοιλία, κάτω από τον δεξιό θόλο του διαφράγματος
και καταλαμβάνει μεγάλη περιοχή του κύτους της κοιλιάς. Σχεδόν εξ' ολοκλήρου
προστατεύεται από τις 10-12 πλευρές. Ολόκληρη η προσθιοπίσθια έκταση του
άνω δεξιού τεταρτημορίου της κοιλιακής κοιλότητας καταλαμβάνεται από το
ήπαρ.
Το βάρος του κυμαίνεται από 1400-1800gr, το σχήμα του μοιάζει με πρισματικό
τρίγωνο και έχει τρεις επιφάνειες, την άνω, την κάτω και την πίσω και τρία
χείλη (πρόσθιο-δεξιό-αριστερό)
Το ήπαρ στηρίζουν και κρατούν στη θέση του ο μυϊκός τόνος των κοιλιακών
μυών, ο συνδετικός ιστός, η κάτω κοίλη φλέβα και οι περιτοναϊκοί σύνδεσμοι
δηλ. ο δρεπανοειδής, ο στεφανιαίος σύνδεσμος και ο ελάσσων επίπλουν. Οι
σύνδεσμοι αυτοί συνδέουν το ήπαρ με το πρόσθιο κοιλιακό τοίχωμα, το
διάφραγμα, το στόμαχο και το 12δάκτυλο.

86. Εξηγήστε σε τι αντιστοιχεί κάθε έπαρμα του ΗΚΓφήματος.

ΑΠ.
α) Το κύμα Ρ αντιστοιχεί στην εκπόλωση (διέγερση) των κόλπων που θα
οδηγήσει σε συστολή τους.
β) Το κύμα QRS αντιστοιχεί στην εκπόλωση (διέγερση) των κοιλιών που θα
οδηγήσει σε συστολή τους.
γ) Το κύμα Τα αντιστοιχεί στην επαναπόλωση (επαναφορά στην κατάσταση
ηρεμίας) των κοιλιών.

87.Να αναφέρετε πώς εμφανίζεται το πρόσθιο έμφραγμα στο

ΗΚΓ (Ηλεκτροκαρδιογράφημα)
ΑΠ. Ένα έμφραγμα του πρόσθιου τοιχώματος της αριστερής κοιλίας προκαλεί
την εμφάνιση κύματος Ο στις απαγωγές που βλέπουν την καρδιά από εμπρός,
δηλαδή στις V2, V3, V4 ή V5

88.Να αναφέρετε πώς εμφανίζεται το κατώτερο έμφραγμα στο

ΗΚΓ (Ηλεκτροκαρδιογράφημα)
ΑΠ. Ένα έμφραγμα στην κάτω επιφάνεια της καρδιάς προκαλεί την εμφάνιση
κυμάτων Q στις απαγωγές που βλέπουν την καρδιά από κάτω, δηλαδή στις IIΙ,
στην ΙΙ και στην aVF.

89. Να αναφέρετε πώς εμφανίζεται το πλάγιο έμφραγμα στο ΗΚΓ

(Ηλεκτροκαρδιογράφημα)
ΑΠ. Ένα έμφραγμα στην πλάγια επιφάνεια της καρδιάς προκαλεί την εμφάνιση
κυμάτων Q στις απαγωγές που βλέπουν προς την πλάγια επιφάνεια, δηλαδή στις
Ι, aVL και V5 - V6.

90. Να αναφέρετε πώς εμφανίζεται η Κοιλιακή Μαρμαρυγή στο

ΗΚΓ (Ηλεκτροκαρδιογράφημα)
ΑΠ. Όταν υπάρχει κοιλιακή μαρμαρυγή, στο ΗΚΓ εμφανίζονται μαρμαρυγικά
επάρματα αδρά και λεπτά χωρίς κανέναν ρυθμό. Το γεγονός αυτό οφείλεται
στο ότι οι κοιλίες δεν συστέλλονται σαν σύνολο αλλά κάνουν τμηματικές
συσπάσεις χωρίς να εξωθούν αίμα.

91.Να αναφέρετε πώς εμφανίζεται η Ασυστολία στο ΗΚΓ

(Ηλεκτροκαρδιογράφημα)
ΑΠ. Όταν ο ρυθμός είναι Ασυστολία τότε στο ηλεκτροκαρδιογράφημα υπάρχει
απουσία ηλεκτρικού ερεθίσματος (ισοηλεκτρική γραμμή). Υπάρχει πλήρης
αδράνεια των κοιλιών της καρδιάς και θάνατος.

92.Αναφέρατε τουλάχιστον τέσσερις αποδεδειγμένους τρόπους

μετάδοσης του ιού Ηΐν.
ΑΠ.
α) Σεξουαλική επαφή
β) Μετάγγιση μολυσμένου αίματος ή παραγώγων του
γ) Κοινή χρήση συριγγών μεταξύ χρηστών ενδοφλέβιων ναρκωτικών
δ) Από την μητέρα στο παιδί (εγκυμοσύνη - θηλασμός)

93.Ποιες ομάδες πληθυσμού, που αναφέρονται και σαν ομάδες

υψηλού κινδύνου, είναι πιθανότερο να προσβληθούν από
ηπατίτιδα Β;
ΑΠ. Ομάδες υψηλού κινδύνου θεωρούνται οι παρακάτω:
α) Υγειονομικό προσωπικό
β) Νεογνά μητέρων που είναι φορείς του ιού
γ) Ενδοοικογενειακό περιβάλλον φορέων ηπατίτιδας Β
δ) Σεξουαλικοί σύντροφοι
ε) Ομοφυλόφιλοι
στ) Ιερόδουλες
ζ) Πολυμεταγγιζόμενα άτομα
η) Ασθενείς με αιμοκάθαρση
θ) Άτομα που διαμένουν σε ιδρύματα
ι) Χρήστες ενδοφλέβιων ναρκωτικών

94. Να αναφέρετε 5 αφροδίσια νοσήματα.

ΑΠ.: α. Σύνδρομο Επίκτητης Ανοσολογικής Ανεπάρκειας (AIDS)
β.Σύφιλη
γ. Έρπητας (γεννητικών οργάνων)
δ. Χλαμύδιο του τοιχώματος
ε.Γονόροια (βλεννόροια)
 95. Ποιόν ονομάζουμε φορέα μιας μόλυνσης;
ΑΠ. Φορέας είναι το μολυσμένο άτομο που ενώ δεν έχει το ίδιο κλινική έκδηλη
νόσο, έχει δηλαδή υποκλινική μόλυνση, μπορεί να μεταδίδει τον λοιμογόνο
παράγοντα και να συμβάλλει στην περαιτέρω διασπορά του.

96. Με ποιες μεθόδους καταστρέφονται τα μικρόβια;

ΑΠ. Μπορούμε να καταστρέψουμε τα μικρόβια είτε με φυσικούς είτε με
χημικούς παράγοντες.
- Φυσικοί παράγοντες είναι η θερμότητα, το ψύχος, η ξηρασία, το φως, η
ιονίζουσα ακτινιβολία και
- Χημικοί παράγοντες είναι οι απολυμαντικές ουσίες, οι αντισηπτικές ουσίες, τα
αντιβιοτικά και τα χημειοθεραπευτικά φάρμακα.

97. Με ποιες μεθόδους μεταδίδεται η ηπατίτιδα Α;

ΑΠ. Η μετάδοση του ιού σε ποσοστό 95% γίνεται με την στοματοπεπτική οδό,
είτε με άμεση επαφή με μολυσμένα αντικείμενα, είτε με μολυσμένα τρόφιμα,
νερό ή άλλα αντικείμενα. Μολυσμένο πόσιμο νερό σε περιοχές με
υποβαθμισμένο σύστημα ύδρευσης και αποχέτευσης, μολυσμένες τροφές,
φρούτα, σαλάτες κλπ. πλυμένα με μολυσμένο νερό, είναι πηγές μόλυνσης και
επιδημιών. Σοβαρές επιδημίες ηπατίτιδας Α μπορεί να προκληθούν και από
μολυσμένα θαλασσινά που τρώγονται ωμά. Μετάδοση του ιού με μετάγγιση
αίματος, πλάσματος ή παραγώγων αίματος, καθώς επίσης και με σεξουαλική
επαφή είναι σπάνια.

98. Να αναφέρετε τα μέτρα πρόληψης για την Ηπατίτιδα Β.

ΑΠ.:
Α. Γενικά μέτρα:
α) Ιδιαίτερα μέτρα απαιτούνται για την ενημέρωση του πληθυσμού σχετικά
με την φύση της νόσου, τους τρόπους μετάδοσης και τα μέτρα προφύλαξης που
πρέπει να λαμβάνονται (αποφυγή έκθεσης σε μολυσμένο αίμα, αποφυγή
χρησιμοποίησης από κοινού οδοντοβουρτσών
συσκευών ξυρίσματος, χρησιμοποίηση προφυλακτικού κατά την σεξουαλική
επαφή).
β) Υποχρεωτικός έλεγχος των αιμοδοτών και λήψη καλού ιστορικού τους,
καθώς και στους δότες οργάνων και σπέρματος.
γ) Έλεγχος όλων των εγκύων κατά την κύηση.
δ) Η αυστηρή αποστείρωση όλων των ιατρικών εργαλείων και όπου είναι
δυνατόν η χρήση εργαλείων μιας χρήσης. Επίσης η αποφυγή τρυπήματος με
βελόνες ενέσεων. Β. Ανοσοπροφύλαξη:
α) Ενεργητική ανοσοπροφύλαξη δηλ. διενέργεια εμβολίου για την ηπατίτιδα Β
(συνιστάται η χορήγηση σε άτομα υψηλού κινδύνου)
β) Παθητική ανοσοπροφύλαξη με ειδική ανοσοσφαιρίνη.

99. Να αναφέρετε ονομαστικά τους τρόπους μετάδοσης της

ηπατίτιδας Α και της ηπατίτιδας Β.
ΑΠ. Η μετάδοση της ηπατίτιδας Α γίνεται σε ποσοστό 95% με την
στοματοπεπτική οδό είτε με άμεση επαφή με μολυσμένα αντικείμενα, είτε με
μολυσμένα τρόφιμα, νερό ή άλλα αντικείμενα. Μολυσμένο πόσιμο νερό σε
περιοχές με υποβαθμισμένο σύστημα ύδρευσης και αποχέτευσης, μολυσμένες
τροφές, φρούτα, σαλάτες κλπ πλυμένα με μολυσμένο νερό είναι αιτίες
μόλυνσης και επιδημιών. Σοβαρές επιδημίες ηπατίτιδας Α μπορεί να προκληθούν
από μολυσμένα θαλασσινά που τρώγονται ωμά. Μετάδοση του ιού με μετάγγιση
αίματος, πλάσματος ή παραγώγων του, καθώς και με την σεξουαλική επαφή
είναι σπάνια.
Η μετάδοση της ηπατίτιδας Β γίνεται κυρίως με το μολυσμένο αίμα και τις
σωματικές εκκρίσεις (σπέρμα, κολπικά υγρά και πιθανώς τα δάκρυα και το
σάλιο). Οι τρόποι μετάδοσης περιλαμβάνουν την μετάγγιση αίματος και των
παραγώγων του, την κοινή χρήση συρρίγων, την διαδερμική και διαβλεννογόνια
έθεση σε αίμα και σωματικά υγρά, την σεξουαλική επαφή με μολυσμένο
σύντροφο και την περιγεννητική μετάδοση από την μητέρα στο παιδί.

100. Τι είναι ανοσία και πώς διακρίνεται;

ΑΠ. Ανοσία είναι η ικανότητα ενός οργανισμού να μην προσβάλλεται από τα
μικρόβια ή τα τοξικά προϊόντα τους.
Η ανοσία χωρίζεται σε φυσική ή επίκτητη καθώς σε μόνιμη ή παροδική καθώς
και σε μερική ή ολική. Η φυσική ανοσία καθορίζεται από γενετικούς παράγοντες
και χωρίζεται σε ανοσία ειδών, ανοσία φυλών και ανοσία ατόμων.
Η επίκτητη ανοσία είναι εκείνη που αποκτάται κατά την διάρκεια της ζωής και
διαχωρίζεται σε ενεργητική και παθητική.
Ενεργητική ανοσία σημαίνει ότι τα αντισώματα που χρειάζεται ο οργανισμός τα
παράγει μόνος του, ενώ παθητική όταν του δίνουμε έτοιμα τα αντισώματα απ'
έξω και τα δέχεται παθητικά. Τόσο η ενεργητική όσο και η παθητική ανοσία
διακρίνονται σε αυτόματη και τεχνητή ανοσία.

101. Τι είναι:
Α) παθογόνα μικρόβια Β) μη παθογόνα μικρόβια Γ) δυνητικώς
παθογόνα ΑΠ. Α. Παθογόνα μικρόβια ονομάζονται εκείνα τα οποία έχουν
την ικανότητα να προκαλέσουν αρρώστιες σε ευπαθείς οργανισμούς.
Β. Μη παθογόνα μικρόβια ή σαπροφυτικά ονομάζονται εκείνα τα οποία
δεν έχουν αυτή την ικανότητα ακόμη κι αν εισχωρήσουν στον οργανισμό σε
μεγάλο αριθμό.
Γ. Δυνητικώς παθογόνα είναι τα μικρόβια τα οποία άλλοτε
συμπεριφέρονται σαν σαπρο-φυτικά κι άλλοτε σαν παθογόνα

102. Να αναφέρετε ποιες είναι οι ομάδες αίματος και από τι

καθορίζονται;
ΑΠ. Στην επιφάνεια των ερυθροκυττάρων υπάρχουν ειδικά αντιγόνα, που
ονομάζονται συγκολλητινογόνα Α και Β. Συγχρόνως μέσα στον ορό του
αίματος υπάρχουν αντισώματα, τα οποία ονομάζονται συγκολλητίνες α και β.
Μεταξύ των συγκολλητινογόνων και συγκολλητι-
νών υπάρχει η παρακάτω σχέση. Η συγκολλητίνη α αντιδρά με το
συγκολλητινογόνο Α και η β με το Β, με αποτέλεσμα την συγκόλληση των
ερυθροκυττάρων.
Έχει βρεθεί ότι υπάρχουν 4 μεγάλες κατηγορίες ερυθρών αιμοσφαιρίων, αυτά
που στην μεμβράνη τους έχουν το συγκολλητινογόνο Α, αυτά που έχουν το Β,
αυτά που έχουν και το Α και το Β και τέλος αυτά που δεν έχουν κανένα από τα
δύο συγκολλητινιγόνα. Σύμφωνα με τα παραπάνω τα άτομα διακρίνονται σε 4
μεγάλες ομάδες αίματος:
1) Άτομα με ομάδα αίματος Α που τα ερυθρά αιμοσφαίρια τους έχουν τον
αντιγόνο Α και το πλάσμα τους συγκολλητίνες β.

2) Άτομα με ομάδα αίματος Β που τα ερυθρά αιμοσφαίρια τους έχουν το

αντιγόνο Β και το πλάσμα τους συγκολλητίνες α.
3) Άτομα με ομάδα αίματος ΑΒ που τα ερυθρά αιμοσφαίρια τους έχουν και το
αντιγόνο Α και το αντιγόνο Β ενώ το πλάσμα τους δεν περιέχει καμιά
συγκολλητίνη.
4) Άτομα με ομάδα αίματος Ο που τα ερυθρά αιμοσφαίρια τους δεν έχουν ούτε
το Α ούτε το Β αντιγόνο ενώ το πλάσμα τους περιέχει συγκολλητίνες α και β.
Εκτός από τα παραπάνω συγκολλητινογόνα στα ερυθρά αιμοσφαίρια, στο
85% των ατόμων της λευκής φυλής υπάρχει ένα άλλο αντιγόνο, που λέγεται
συγκολλητινογόνο Rhesus (RH). Ανάλογα με το αν υπάρχει ή όχι το αντιγόνο
RH τα άτομα διακρίνονται σε Rhesus θετικά και Rhesus αρνητικά.

103. Δώστε τους παρακάτω ορισμούς:

Α. Τί είναι μικροβιακοί σπόροι
Β. Τί είναι αντισώματα
Γ. Τί είναι άνοσοι οροί ΑΠ. Α. Μικροβιακοί σπόροι είναι ενδοκυττάριοι
σχηματισμοί που παράγονται απο ορισμένα Gram θετικά σπορογόνα μικρόβια
(αερόβιοι βάκιλλοι και αναερόβια κλωστηρίδια), όταν βρεθούν σε δυσμενές για
την ανάπτυξη τους περιβάλλον.
Β. Αντισώματα είναι οι ουσίες που παράγονται απο τον οργανισμό (στον
σπλήνα), σαν αντίδραση στην είσοδο ενός αντιγόνου, για την άμυνα του. Γ.
Άνοσοι οροί είναι διαλύματα που περιέχουν έτοιμα αντισώματα εναντίον
ορισμένων μικροβίων ή τοξινών για πρόληψη ή τροποποίηση της βαρύτητας
ορισμένων νοσημάτων.

104. Να αναφέρετε τις πύλες εισόδου μικροβίων στον οργανισμό.

ΑΠ. Πύλες εισόδου μικροβίων στον οργανισμό είναι:
α) το δέρμα (από λύση της συνεχείας του) β)
οι βλεννογόνοι όπως :
β1. ο επιπεφυκότος
β2. ο βλεννογόνος της μύτης
β3. ο βλεννογόνος του φάρυγγα και των ανωτέρων αναπνευστικών οδών
β4. ο βλεννογόνος των κυψελίδων και των πνευμόνων
β5. ο βλεννογόνος του στόματος και του πεπτικού συστήματος
β6. ο βλεννογόνος των γεννητικών οργάνων και της ουρήθρας
β7. ο βλεννογόνος του απευθυσμένου
 105.Τι σημαίνουν οι όροι:
α. Απολύμανση
β. Αποστείρωση
γ. Αντισηψία
ΑΠ.
Α) Απολύμανση είναι η μερική καταστροφή ή αναστολή του
πολλαπλασιασμού των μικροβίων και αναφέρεται σε αντικείμενα και
επιφάνειες χώρων, όπως έπιπλα, εργαλεία, δάπεδα κ.α. Β)Αποστείρωση
είναι η διεργασία με την οποία πραγματοποιείται η τέλεια καταστροφή των
ζωντανών οργανισμών σε όλες τις μορφές τους δηλαδή και των σπόρων. Ο
ορισμός αυτός είναι απόλυτος. Μέση κατάσταση δεν υπάρχει. Ένα
αντικείμενο είναι ή δεν είναι αποστειρωμένο. Ένας μικροοργανισμός
ζωντανός να υπάρχει σε οποιαδήποτε μορφή ζωής του το αντικείμενο
πρέπει να απορρίπτεται ως μη αποστειρωμένο.
Γ)Αντισηψία είναι η μερική καταστροφή ή αναστολή του
πολλαπλασιασμού των μικροβίων που αναφέρεται σε ζωντανούς
ιστούς, όπως αντισηψία δέρματος και βλεννογόνων.

106. Να αναφέρετε τα χαρακτηριστικά του

σφυγμού.
ΑΠ.
Συχνότητα δηλαδή το σύνολο των σφυγμών ανά λεπτό
Δύναμη δηλαδή η ποιότητα ενός σφυγμού (δυνατός ή αδύναμος κατά την
ψηλάφηση)
Κανονικότητα δηλαδή να υπάρχει το ίδιο διάστημα ανάμεσα σε κάθε
συστολή.
Όταν κάποια συστολή έρχεται πρόωρα, καθυστερημένα ή χάνεται τελείως
τότε
ο ρυθμός θεωρείται ανώμαλος.

107. Δώστε τους ορισμούς της «μυδρίασης» και της

«μύσης».
ΑΠ.
Φυσιολογική διάμετρος κόρης του ματιού είναι 2 - 5 χιλιοστά.
Διάμετρο μικρότερη των 2 χιλιοστών είναι παθολογική κατάσταση και
ονομάζεται
'ΜΥΣΗ'
Διάμετρο μεγαλύτερη των 5 χιλιοστών είναι παθολογική κατάσταση και
ονομάζεται
'ΜΥΔΡΙΑΣΗ'.

108. Τι εννοούμε με τον όρο «ψευδάρθρωση»;

ΑΠ. Με τον όρο ψευδάρθρωση εννοούμε την έλλειψη συμπαγοποίησης ενός
οστικού κατάγματος, μόνιμη και μη ανατάξιμη, έτσι ώστε η χειρουργική
επέμβαση να καθίσταται απαραίτητη.