ΦΥΣΙΚΗ

Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 20

Φυσική Κατεύθυνσης Γ Λυκείου Κεφάλαιο 1ο

Μηχανικές Ταλαντώσεις
ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΣΤΙΣ ΜΗΧΑΝΙΚΕΣ ΤΑΛΑΝΤΩΣΕΙΣ
Α. Κινηματική προσέγγιση
(Ερ. 1.1, Πρ. 1.38)

1. Η φάση της ταλάντωσης.

  t  0

2. Σύγκριση χρονικών εξισώσεων.

Παράδειγμα: α) Η χρονική εξίσωση της ταχύτητας ενός ταλαντούμενου σώματος είναι η


  8 10t    . Να υπολογίσετε την αρχική φάση και το πλάτος της ταλάντωσης. β) Η
χρονική εξίσωση της απομάκρυνσης ενός ταλαντούμενου σώματος είναι η
 
x  0,5  6 t   . Να υπολογίσετε την αρχική φάση και τη μέγιστη τιμή της ταχύτητας
 6
που αποκτά το σώμα κατά την διάρκεια της ταλάντωσης.

3. Κατασκευή χρονικών εξισώσεων.

I. Δίνεται χρονική εξίσωση που περιγράφει την κίνηση του ταλαντούμενου σώματος.

Η χρονική εξίσωση της απομάκρυνσης ενός ταλαντούμενου σώματος είναι η


x  0, 2 10t    . Να βρεθεί η χρονική εξίσωση της ταχύτητας και της
επιτάχυνσης.

II. Δεν δίνεται η χρονική εξίσωση που περιγράφει την κίνηση του ταλαντούμενου
σώματος. (Ερ. 1.2, Προβ. 1.37)

Α. Υπολογισμός της αρχικής φάσης της ταλάντωσης.

Παράδειγμα: α) Σώμα εκτελεί απλή αρμονική ταλάντωση πλάτους Α με γωνιακή συχνότητα


ω. Τη χρονική στιγμή t  0 το σώμα βρίσκεται στη θέση ισορροπίας του ( x  0 ) και
κατευθύνεται προς την θετική φορά (  0 ). Να υπολογίσετε την αρχική φάση της
ταλάντωσης. β) Σώμα εκτελεί απλή αρμονική ταλάντωση πλάτους Α με γωνιακή συχνότητα
 3
ω. Τη χρονική στιγμή t  0 το σώμα βρίσκεται στη θέση ( x     A ) και κατευθύνεται
 2 
προς την αρνητική φορά (  0 ). Να υπολογίσετε την αρχική φάση της ταλάντωσης.

Β. Υπολογισμός της γωνιακής συχνότητας ω της ταλάντωσης.

2 N
  2 f  όπου f  .
 t

Δημήτριος Θεοδωρίδης ΓΕΛ. Ελευθερούπολης


Φυσικός Phd
Φυσική Κατεύθυνσης Γ Λυκείου Κεφάλαιο 1ο

Γ. Υπολογισμός του πλάτους Α της ταλάντωσης.

 Όταν δίνεται η απόσταση d που απομακρύνεται το ταλαντούμενο σώμα από την θέση
ισορροπίας τότε A  d .

 Όταν δίνεται η απόσταση  μεταξύ των ακραίων θέσεων της τροχιάς του ταλαντούμενου

σώματος τότε A  .
2

s
 Όταν το διάστημα που διανύει το σώμα στην διάρκεια μιας περιόδου είναι s τότε A  .
4

4. Διαφορά φάσης μεταξύ μεγεθών.

Για να υπολογίσουμε την διαφορά φάσης Δφ μεταξύ δύο αρμονικών μεγεθών x και y, θα
πρέπει να εκφράσουμε τα μεγέθη αυτά με τους ίδιους τριγωνομετρικούς αριθμούς (ημίτονο ή
συνημίτονο), οι συντελεστές των οποίων θα πρέπει να έχουν το ίδιο πρόσημο.

 
    t  
t 2


I. Διαφορά φάσης μεταξύ ταχύτητας και απομάκρυνσης:  , x  rad .
2


II. Διαφορά φάσης μεταξύ επιτάχυνσης και ταχύτητας:  ,  rad .
2

III. Διαφορά φάσης μεταξύ επιτάχυνσης και απομάκρυνσης:  ,x   rad .

5. Σχέσεις μεταξύ μεγεθών.

I. Σχέση ταχύτητας – απομάκρυνσης:    2  x 2 .

Συμπεράσματα: α) Σε κάθε απομάκρυνση x του ταλαντούμενου σώματος


αντιστοιχούν δύο αντίθετες τιμές ταχυτήτων και β) σε αντίθετες απομακρύνσεις το
ταλαντούμενο σώμα έχει ταχύτητα ίσου μέτρου. Η παραπάνω εξίσωση είναι εξίσωση
έλλειψης.

II. Σχέση επιτάχυνσης – ταχύτητας:    max 2   2 .

Συμπεράσματα: α) Σε κάθε αλγεβρική τιμή υ της ταχύτητας του ταλαντούμενου


σώματος αντιστοιχούν δύο αντίθετες τιμές επιταχύνσεων και β) αντίθετες ταχύτητες
του ταλαντούμενου σώματος αντιστοιχούν σε επιτάχυνση ίσου μέτρου. Η παραπάνω
εξίσωση είναι εξίσωση έλλειψης.

III. Σχέση επιτάχυνσης – απομάκρυνσης:    2 x .

Δημήτριος Θεοδωρίδης ΓΕΛ. Ελευθερούπολης


Φυσικός Phd
Φυσική Κατεύθυνσης Γ Λυκείου Κεφάλαιο 1ο

6. Υπολογισμός χρονικής στιγμής κατά την οποία το σώμα βρίσκεται σε συγκεκριμένη


θέση.

Παράδειγμα: Η χρονική εξίσωση της απομάκρυνσης ενός ταλαντούμενου σώματος είναι η


 
x  A  t   . Να υπολογίσετε την χρονική στιγμή κατά την οποία το σώμα διέρχεται
 3
A
από την θέση x  με θετική ταχύτητα, για πρώτη φορά μετά την χρονική στιγμή t  0 .
2

7. Παράσταση απλής αρμονικής ταλάντωσης ενός σώματος με περιστρεφόμενο διάνυσμα.

Κάθε αρμονικά μεταβαλλόμενο μέγεθος μπορεί να παρασταθεί με ένα περιστρεφόμενο


διάνυσμα το οποίο έχει μέτρο ίσο με το πλάτος του μεγέθους και περιστρέφεται αντίθετα με
τους δείκτες του ρολογιού, με γωνιακή ταχύτητα ίση με την γωνιακή συχνότητα του
μεγέθους.

I. Απλή αρμονική ταλάντωση χωρίς αρχική φάση.

II. Απλή αρμονική ταλάντωση με αρχική φάση.

Χρησιμοποιούμε την παράσταση μιας απλής αρμονικής ταλάντωσης με περιστρεφόμενο


διάνυσμα, για να υπολογίσουμε:

 Τα χρονικά διαστήματα μεταξύ δύο θέσεων της τροχιάς του ταλαντούμενου σώματος,
χωρίς να επιλύσουμε τριγωνομετρικές εξισώσεις.

 Την αρχική φάση της ταλάντωσης.

Παράδειγμα: Σώμα εκτελεί απλή αρμονική ταλάντωση με πλάτος A  0, 2 m και γωνιακή


συχνότητα   10 rad / sec . Να υπολογίσετε το ελάχιστο χρονικό διάστημα t που
απαιτείται προκειμένου το σώμα να μεταβεί από την θέση x1  0,1 m στη θέση
x2  0,1 2 m .

8. Υπολογισμός χρόνου μετάβασης του σώματος μεταξύ δύο θέσεων της ταλάντωσης (Πρ.
1.39).

I. Με επίλυση τριγωνομετρικών εξισώσεων.

II. Με περιστρεφόμενο διάνυσμα.

Παράδειγμα: Η χρονική εξίσωση της απομάκρυνσης ενός ταλαντούμενου σώματος από την
 
θέση ισορροπίας είναι η x  0,5 11 t   . Να υπολογίσετε το ελάχιστο χρονικό
 6

διάστημα που απαιτείται για τη μετάβαση του ταλαντωτή από τη θέση M 1 x1  0, 25 2 m ,
 
διερχόμενο με αρνητική ταχύτητα, στη θέση M 2 x2  0, 25 3 m , διερχόμενο με θετική
ταχύτητα.

Δημήτριος Θεοδωρίδης ΓΕΛ. Ελευθερούπολης


Φυσικός Phd
Φυσική Κατεύθυνσης Γ Λυκείου Κεφάλαιο 1ο

9. Συμπεράσματα από την μελέτη των γραφικών παραστάσεων x  f  t  και   f  t  .


(Ερωτήσεις: 1.4, 1.6, 1,7)

T
I. Στο χρονικό διάστημα 0  t  το ταλαντούμενο σώμα κινείται στον θετικό
4
ημιάξονα ( x  0 ) και κατευθύνεται επιβραδυνόμενο (   0 ) προς την μέγιστη
απομάκρυνση του.

T T
II. Στο χρονικό διάστημα t  το ταλαντούμενο σώμα κινείται στον θετικό
4 2
ημιάξονα ( x  0 ) και κατευθύνεται επιταχυνόμενο (   0 ) προς την θέση ισορροπίας
του.

T 3T
III. Στο χρονικό διάστημα t  το ταλαντούμενο σώμα κινείται στον αρνητικό
2 4
ημιάξονα ( x  0 ) και κατευθύνεται επιβραδυνόμενο (   0 ) προς την μέγιστη
απομάκρυνση του.

3T
IV. Στο χρονικό διάστημα  t  T το ταλαντούμενο σώμα κινείται στον αρνητικό
4
ημιάξονα ( x  0 ) και κατευθύνεται επιταχυνόμενο (   0 ) προς την θέση ισορροπίας
του.

Β. Δυναμική προσέγγιση
1. Βασικές θεωρητικές γνώσεις: Νόμος της ελαστικότητας (Νόμος του Hook, Πρ. 1.40β).

 Ο νόμος της ελαστικότητας διατυπώνεται ως εξής: Οι ελαστικές παραμορφώσεις των


σωμάτων είναι ανάλογες των δυνάμεων που τις προκαλούν, F  K  .

 Η δύναμη του ελατηρίου είναι: F  K  . Επειδή ασκούμε στο ελατήριο δύναμη και
το ελατήριο ασκεί σε εμάς, λόγω δράσης – αντίδρασης δύναμη ίσου μέτρου και
αντίθετης κατεύθυνσης.

 Η δυναμική ενέργεια του ελατηρίου που αποθηκεύεται στο ελατήριο εξαιτίας της
1
παραμόρφωσης του κατά  δίνεται από την σχέση: U    2 .
2

 Το έργο που παράγει ή καταναλώνει η δύναμη του ελατηρίου, επειδή η δύναμη του
είναι συντηρητική (το έργο μιας συντηρητικής δύναμης κατά μήκος μιας κλειστής
διαδρομής ισούται με μηδέν), κατά την μεταφορά του σημείου εφαρμογής της από
μια θέση Α σε μια θέση Β ισούται με το αντίθετο της μεταβολής της δυναμικής
ενέργειας του ελατηρίου. Δηλαδή:

Δημήτριος Θεοδωρίδης ΓΕΛ. Ελευθερούπολης


Φυσικός Phd
Φυσική Κατεύθυνσης Γ Λυκείου Κεφάλαιο 1ο

WF

 U AB  WF

 U A U B .

2. Η δύναμη επαναφοράς στην απλή αρμονική ταλάντωση (Ερ. 1.3).

Η δύναμη επαναφοράς ή η συνισταμένη δύναμη στην απλή αρμονική ταλάντωση δίνεται από
την σχέση: F   Dx .

Η δύναμη επαναφοράς κατευθύνεται πάντοτε προς την θέση ισορροπίας της ταλάντωσης.

3. Πως αποδεικνύουμε ότι ένα σώμα εκτελεί απλή αρμονική ταλάντωση (Ασκ. 1.27, 1.29).

Για να αποδείξουμε ότι ένα σώμα εκτελεί Α.Α.Τ ακολουθούμε τα εξής βήματα:

 Σχεδιάζουμε το σώμα στην θέση ισορροπίας και σημειώνουμε όλες τις δυνάμεις που
ασκούνται σε αυτό.

 Για την θ.Ι. του σώματος γράφουμε και αναπτύσουμε την συνθήκη ισορροπίας
F  0 στην διεύθυνση της ταλάντωσης.

 Επιλέγουμε θετική φορά την διεύθυνση της ταλάντωσης, σχεδιάζουμε το σώμα σε μια
τυχαία θέτική απομάκρυνση και σημειώνουμε όλες τις δυνάμεις που ασκούνται σε
αυτό.

 Για την τυχαία θέση γράφουμε και αναπτύσουμε τη δύναμη επαναφοράς F στη
διεύθυνση της ταλάντωσης, μέχρι να καταλήξουμε με την βοήθεια της σχέσης που
προέκυψε από την εφαρμογή της συνθήκης F  0 , στην ικανή και αναγκαία
συνθήκη F   Dx , η οποία πρέπει να ικανοποιείται προκειμένου το σώμα να
εκτελεί Α.Α.Τ. Ο συντελεστης D πρέπει να είναι θετικός.

 Όταν τελικά αποδείξουμε ότι ισχύει η συνθήκη F   Dx , μπορούμε να


m
αποφανθούμε ότι το σώμα εκτελεί Α.Α.Τ. με σταθερά D και περίοδο T  2 .
D

4. Η χρονική εξίσωση της δύναμης του ελατηρίου.

Σώμα Σ βάρους Β εκτελεί Α.Α.Τ. Για να γράψουμε την χρονική εξίσωση της δύναμης που
ασκεί το ελατήριο στο σώμα, ακολουθούμε τα εξής βήματα:

 Επιλέγουμε την θετική φορά για την ταλάντωση του σώματος.

 Σχεδιάζουμε το σώμα σε μια τυχαία θετική απομάκρυνση x.

 Σχεδιάζουμε τις δυνάμεις που ασκούνται στο σώμα στην τυχαία θετική απομάκρυνση
x.

 Γράφουμε την ικανή και αναγκαία συνθήκη για να εκτελεί το σώμα Α.Α.Τ.
F   Dx και,

Δημήτριος Θεοδωρίδης ΓΕΛ. Ελευθερούπολης


Φυσικός Phd
Φυσική Κατεύθυνσης Γ Λυκείου Κεφάλαιο 1ο

A. Αντικαθηστούμε την συνισταμένη δύναμη F με F   , εάν το βάρος έχει


όμοια φορά με αυτήν που έχουμε επιλέξει ως θετική, ή με F   , εάν το βάρος
του σώματος έχει αντίθετη φορά από αυτήν.

B. Αντικαθιστούμε την απομάκρυνση x του σώματος από την θέση ισορροπίας του ως
συνάρτηση του χρόνου.

 Επιλύουμε την εξίσωση ως προς F .

Παράδειγμα: Το ένα άκρο κατακόρυφου ιδανικού ελατηρίου σταθεράς


K  100 N / m στερεώνεται σε ακλόνητο σημείο της οροφής, ενώ στο άλλο άκρο του
προσδένεται σώμα μάζας m  1 kg . Εκτρέπουμε το σώμα από τη θέση ισορροπίας του
προς τα κάτω κατά d  0, 2 m και το αφήνουμε ελεύθερο να κινηθεί, χωρίς αρχική
ταχύτητα. Να γράψετε τη χρονική εξίσωση της δύναμης που ασκεί το ελατήριο στο
σώμα. Θεωρήστε θετική φορά τη φορά προς τα επάνω. Δίνεται η επιτάχυνση της
βαρύτητας: g  10 m / s 2 .

5. Σταθερά επαναφοράς συστήματος σωμάτων σε επαφή.

 Για την σταθερά ταλάντωσεις του συστήματος των σωμάτων που βρίσκονται σε
επαφή ισχύει: D   m1  m2   2 .

 Για την σταθερά ταλάντωσεις του σώματος Σ1 ισχύει: D1  m1 2 .

 Για την σταθερά ταλάντωσεις του σώματος Σ2 ισχύει: D2  m2 2 .

Τα σώματα που αποτελούν το σύστημα μπορεί να ταλαντώνονται με την ίδια γωνιακή


συχνότητα (κατ’ επέκταση περίοδο), όμως οι σταθερές με τις οποίες ταλαντώνονται
είναι διαφορετικές μεταξύ τους και διαφορετικές από τη σταθερά που ταλαντώνεται
το σύστημα. Δηλαδή, D  D1  D2 .

Γ. Ενεργειακή προσέγγιση
1. Η εφαρμογή της αρχής διατήρησης της ενέργειας (Ερ. 1.5, 1.8, Ασκ. 1.28, Πρ. 1.40α,
1.41).

Όταν ένα σώμα μάζας m εκτελεί Α.Α.Τ., τότε μπορούμε να εφαρμόσουμε την αρχή
διατήρησης της ενέργειας της ταλάντωσης, προκειμένου να υπολογίσουμε:

I. Το πλάτος max της ταχύτητας του σώματος εάν γνωρίζουμε το πλάτος Α και τη
γωνιακή συχνότητα ω της ταλάντωσης.

U T ,max  KT ,max  max   .

Δημήτριος Θεοδωρίδης ΓΕΛ. Ελευθερούπολης


Φυσικός Phd
Φυσική Κατεύθυνσης Γ Λυκείου Κεφάλαιο 1ο

II. Την ταχύτητα υ του σώματος μια χρονική στιγμή t κατά την οποία η απομάκρυνση
από τη θέση ισορροπίας του είναι x.

ET  U T  K T      2  x 2 .

III. Την απομάκρυνση x του σώματος από τη θέση ισορροπίας της ταλάντωσης μια
χρονική στιγμή t κατά την οποία η ταχύτητα του σώματος είναι υ.

1
ET  U T  KT    x   max 2   2 .

IV. Την απομάκρυνση x1 του σώματος από την θέση ισορροπίας του μια χρονική στιγμή
t1 , όταν γνωρίζουμε την ταχύτητα του την ίδια χρονική στιγμή και γνωρίζουμε επίσης
την απομάκρυνση και την ταχύτητα του σώματος κάποια άλλη χρονική στιγμή t2 .

2 2  12
U T ,1  KT ,1  U T ,2  KT ,2    x1   x22 
2

2. Γραφικές παραστάσεις.

I. Δυναμική, κινητική και μηχανική ενέργεια σε συνάρτηση με την απομάκρυνση x από


την θέση ισορροπίας.

II. Δυναμική, κινητική και μηχανική ενέργεια σε συνάρτηση με την ταχύτητα υ του
ταλαντούμενου σώματος.

III. Δυναμική, κινητική και μηχανική ενέργεια σε συνάρτηση με το χρόνο.

Παρατηρήσεις: α) Η κινητική και η δυναμική ενέργεια της ταλάντωσεις γίνονται ίσες


τέσσερις φορές κατά την διάρκεια μιας περιόδου. Αυτές οι χρονικές στιγμές
προκύπτουν από την επίλυση της τριγωνομετρικής εξίσωσης: U T  KT . β) Η περιόδος
με την οποία μεταβάλλονται η κινητική και η δυναμική ενέργεια της ταλάντωσης
ισούται με το μισό της περιόδου ταλάντωσης του σώματος.

3. Έργο δύναμης επαναφοράς.

I. Εάν γνωρίζουμε τα μέτρα των ταχυτήτων του ταλαντούμενου σώματος στις θέσεις Ι
και ΙΙ αντίστοιχα τότε μπορούμε να υπολογίσουμε το έργο της δύναμης επαναφοράς
με τη βοήθεια του θεωρήματος έργου – ενέργειας, WF   .

II. Εάν γνωρίζουμε τις απομακρύνσεις του ταλαντούμενου σώματος στις θέσεις Ι και ΙΙ
τότε η προηγούμενη σχέση γράφεται ως εξής:

1 2 1 2
WF  U  WF  U I  U II  Dx1  Dx2 .
2 2

Δημήτριος Θεοδωρίδης ΓΕΛ. Ελευθερούπολης


Φυσικός Phd
Φυσική Κατεύθυνσης Γ Λυκείου Κεφάλαιο 1ο

4. Ρυθμοί μεταβολής μεγεθών.

x
I. Ρυθμός μεταβολής της απομάκρυνσης του σώματος από την θέση ισορροπίας,  .
t


II. Ρυθμός μεταβολής της ταχύτητας,  a   2 x .
t

p
III. Ρυθμός μεταβολής της ορμής,  F   Dx .
t

K WF F x
IV. Ρυθμός μεταβολής της κινητικής ενέργειας,    F .
t t t

V. Ρυθμός μεταβολής της δυναμικής ενέργειας της ταλάντωσης.

Από την διατήρηση της ενέργειας της ταλάντωσης έχουμε:

ET U T KT U T KT U T K T U T


ET  U T  KT    0       F .
t t t t t t t t

VI. Ρυθμός μεταβολής της δυναμικής ενέργειας του ελατηρίου.

U 
  F .
t

Εάν η δύναμη του ελατηρίου και η ταχύτητα του σώματος είναι ομόρροπα διανύσματα, τότε
στην παραπάνω σχέση επιλέγουμε το πρόσημο «-».

Εάν η δύναμη του ελατηρίου και η ταχύτητα του σώματος είναι αντίρροπα διανύσματα, τότε
στην παραπάνω σχέση επιλέγουμε το πρόσημο «+».

5. Μέγιστες τιμές των ρυθμών μεταβολής της κινητικής και της δυναμικής ενέργειας της
ταλάντωσης.

I. Ο ρυθμός μεταβολής της κινητικής ενέργειας της ταλάντωσης είναι:

K
 F   Dx   DA t  0 max t  0  , με την βοήθεια που δίνει το
t
ημίτονο της διπλάσιας γωνίας έχουμε,

K DAmax K DAmax
   2 t  0     .
t 2 t max 2

II. Ο ρυθμός μεταβολής της δυναμικής ενέργειας της ταλάντωσης είναι:

U T U T K T U T DAmax
  F     .
t t max t max t max 2

Δημήτριος Θεοδωρίδης ΓΕΛ. Ελευθερούπολης


Φυσικός Phd
Φυσική Κατεύθυνσης Γ Λυκείου Κεφάλαιο 1ο

Δ. Ειδικά θέματα
1. Απώλεια επαφής (Πρ. 1.46).

Όταν ζητάμε να προσδιορίσουμε τη θέση όπου χάνεται η επαφή μεταξύ δύο σωμάτων, το
σύστημα των οποίων εκτελεί απλή αρμονική ταλάντωση, ακολουθούμε γενικά τα εξής
βήματα:

 Επιλέγουμε θετική φορά για την ταλάντωση του συστήματος των δύο σωμάτων.

 Σχεδιάζουμε το σύστημα των δύο σωμάτων σε μια τυχαία θετική απομάκρυνση x.

 Σχεδιάζουμε τις δυνάμεις που ασκούνται στο σώμα το οποίο μπορεί να αποχωριστεί
από το σύστημα.

 Γράφουμε την ικανή και αναγκαία συνθήκη F   Dx για την απλή αρμονική
ταλάντωση του σώματος που μπορεί να αποχωριστεί από το σύστημα και την
επιλύουμε ως προς την δύναμη επαφής.

 Μηδενίζοντας την δύναμη επαφής στην προηγούμενη εξίσωση και επιλύοντας ως


προς x, προσδιορίζουμε την ζητούμενη θέση.

Παράδειγμα: Στο επάνω ελεύθερο άκρο κατακόρυφου ιδανικού ελατηρίου σταθεράς


Κ έχουμε στερεώσει μόνιμα ένα δίσκο μάζας Μ. Το άλλο άκρο του ελατηρίου είναι
μόνιμα στερεωμένο σε οριζόντιο δάπεδο. Επάνω στον δίσκο έχουμε τοποθετήσει
σώμα μάζας m. Το σύστημα δίσκος – σώμα αρχικά ισορροπεί. Εκτρέπουμε το
σύστημα από την θέση ισορροπίας του κατακόρυφα προς τα κάτω κατά d και το
αφήνουμε ελεύθερο να κινηθεί από την θέση που το εκτρέψαμε, χωρίς αρχική
ταχύτητα. α) Σε ποια θέση το σώμα μπορεί να χάσει την επαφή του με τον δίσκο; β)
Ποια πρέπει να είναι η μέγιστη αρχική εκτροπή, προκειμένου το σώμα να μην χάσει
την επαφή του; Θεωρήστε προς τα επάνω την θετική φορά της ταλάντωσης του
συστήματος. Δίνεται g  10 m / s 2 .

2. Προσκόλληση σώματος σε άλλο σώμα (Αλλαγή θέσης ισορροπίας της ταλάντωσης) (Πρ.
1.48).

Παράδειγμα: Ιδανικό ελατήριο σταθεράς Κ είναι κατακόρυφο με το κάτω άκρο του


μόνιμα στερεωμένο σε οριζόντιο δάπεδο. Στο ελεύθερο άκρο του ελατηρίου είναι
προσδεδεμένο σώμα Σ1 το οποίο ισορροπεί ακίνητο. Προσκολλούμε (χωρίς αρχική
ταχύτητα) επάνω στο σώμα Σ1 δεύτερο σώμα Σ2, μάζας m2 , και το σύστημα των δύο
σωμάτων αρχίζει να εκτελεί Α.Α.Τ. Να υπολογίσετε το πλάτος Α της ταλάντωσης που
θα εκτελέσει το σύστημα των δύο σωμάτων. Δίνεται g  10 m / s 2 .

3. Αποκόλληση τμήματος ταλαντούμενου σώματος (Αλλαγή θέσης ισορροπίας της


ταλάντωσης).

Δημήτριος Θεοδωρίδης ΓΕΛ. Ελευθερούπολης


Φυσικός Phd
Φυσική Κατεύθυνσης Γ Λυκείου Κεφάλαιο 1ο

Παράδειγμα: Σώμα Σ μάζας Μ ισορροπεί προσδεδεμένο στο κάτω άκρο


κατακόρυφου ιδανικού ελατηρίου σταθεράς Κ, το άλλο άκρο του οποίου είναι
στερεωμένο σε οριζόντια οροφή. Το σώμα Σ αποτελείται από δύο συγκολλημένα
τμήματα Τ1 και Τ2 με μάζες m1 και m2 , αντίστοιχα. Μετατοπίζουμε το σώμα Σ προς
τα επάνω, μέχρι το ελατήριο να αποκτήσει το φυσικό του μήκος και στη συνέχεια το
αφήνουμε ελεύθερο, χωρίς αρχική ταχύτητα, να εκτελέσει Α.Α.Τ. Τη χρονική στιγμή
κατά την οποία η κινητική ενέργεια του σώματος Σ μηδενίζεται στιγμιαία για πρώτη
φορά μετά την έναρξη της ταλάντωσης του, το κατώτερο τμήμα Τ2 του σώματος Σ
αποκολλάται, ενώ το ανώτερο τμήμα Τ1 εκτελεί Α.Α.Τ. Να υπολογίσετε το πλάτος
της ταλάντωσης του τμήματος Τ1. Δίνεται g  10 m / s 2 .

Ε. Κρούση και απλή αρμονική ταλάντωση

1. Πλαστική κρούση: Οριζόντιο επίπεδο.

Παράδειγμα: Στο ελεύθερο άκρο οριζόντιου ιδανικού ελατηρίου σταθεράς Κ


στερεώνεται σώμα Σ1, μάζας m1 , το οποίο εκτελεί Α.Α.Τ πλάτους Α, χωρίς τριβές,
επάνω σε οριζόντιο επίπεδο. Το άλλο άκρο του ελατηρίου είναι στερεωμένο σε
κατακόρυφο τοίχωμα. Το σώμα Σ1 διέρχεται από την θέση x της ταλάντωσης του με
ταχύτητα 1 και συγκρούεται πλαστικά με σώμα Σ2, μάζας m2 , το οποίο κινείται με
ταχύτητα 2 , αντίρροπη της 1 . Να υπολογίσετε το πλάτος A της ταλάντωσης του
συσσωματώματος που προκύπτει από την πλαστική κρούση.

2. Πλαστική κρούση: Κατακόρυφο ελατήριο.

Παράδειγμα: Ιδανικό ελατήριο σταθεράς Κ είναι κατακόρυφο με το κάτω άκρο του


μόνιμα στερεωμένο σε οριζόντιο δάπεδο. Στο ελεύθερο άκρο του ελατηρίου είναι
στερεωμένο σώμα Σ1, μάζας m1 , το οποίο εκτελεί Α.Α.Τ πλάτους Α. Όταν το σώμα Σ1
διέρχεται από την θέση x1 της ταλάντωσης του με φορά προς τα επάνω, συγκρούεται
κεντρικά και πλαστικά με σώμα Σ2, μάζας m2 , το οποίο κινείται κατακόρυφα προς τα
κάτω με ταχύτητα 2 . Να υπολογίσετε το πλάτος A της ταλάντωσης που θα
εκτελέσει το συσσωμάτωμα. Δίνεται η επιτάχυνση της βαρύτητας g.

3. Πλαστική κρούση: Πλάγιο ελατήριο.

Παράδειγμα: Ιδανικό ελατήριο σταθεράς Κ είναι στερεωμένο στη βάση πλάγιου


επιπέδου γωνίας κλίσης φ με το κάτω άκρο του μόνιμα στερεωμένο. Στο ελεύθερο
άκρο του ελατηρίου είναι στερεωμένο σώμα Σ1, μάζας m1 , το οποίο εκτελεί Α.Α.Τ
πλάτους Α. Όταν το σώμα Σ1 διέρχεται από την θέση x1 της ταλάντωσης του με φορά
προς την κορυφή του πλάγιου επιπέδου, συγκρούεται κεντρικά και πλαστικά με σώμα

Δημήτριος Θεοδωρίδης ΓΕΛ. Ελευθερούπολης


Φυσικός Phd
Φυσική Κατεύθυνσης Γ Λυκείου Κεφάλαιο 1ο

Σ2, μάζας m2 , το οποίο κινείται προς την βάση του πλάγιου επιπέδου με ταχύτητα 2 .
Να υπολογίσετε το πλάτος A της ταλάντωσης που θα εκτελέσει το συσσωμάτωμα.
Δίνεται η επιτάχυνση της βαρύτητας g.

ΣΤ. Έκρηξη ή διάσπαση σώματος


Παράδειγμα: Σώμα Σ μάζας Μ ισορροπεί προσδεδεμένο στο κάτω άκρο
κατακόρυφου ιδανικού ελατηρίου σταθεράς Κ, του οποίου το άλλο άκρο είναι
ακλόνητα στερεωμένο σε σημείο της οροφής. Στο εσωτερικό του σώματος Σ έχει
τοποθετηθεί εκρηκτικός μηχανισμός αμελητέας μάζας. Κάποια χρονική στιγμή
ενεργοποιείται ο εκρηκτικός μηχανισμός και το σώμα Σ διασπάται ακαριαία σε δύο
τμήματα Α και Β με ίσες μάζες. Το τμήμα Β μετά την έκρηξη κινείται κατακόρυφα
προς τα κάτω με ταχύτητα μέτρου υ, ενώ το τμήμα Α παραμένει προσδεδεμένο στο
ελατήριο και αρχίζει να εκτελεί Α.Α.Τ. Να υπολογίσετε: α) Τη μεταβολή της
κινητικής ενέργειας του συστήματος εξαιτίας της έκρηξης. β) Το πλάτος της
ταλάντωσης που θα εκτελέσει το τμήμα Α. Να θεωρήσετε ως θετική τη φορά προς τα
επάνω. Δίνεται η επιτάχυνση της βαρύτητας g.

Δημήτριος Θεοδωρίδης ΓΕΛ. Ελευθερούπολης


Φυσικός Phd
Φυσική Κατεύθυνσης Γ Λυκείου Κεφάλαιο 1ο

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΑ ΘΕΜΑΤΑ
ΘΕΜΑ Β

1. Ένα σώμα εκτελεί απλή αρμονική ταλάντωση πλάτους Α. Η ελάχιστη χρονική


A
διάρκεια για τη μετάβαση του σώματος από τη θέση x  0 στη θέση x  είναι t A .
2
A
Η ελάχιστη χρονική διάρκεια t B για τη μετάβαση του σώματος από τη θέση x 
2
στη θετική ακραία θέση x   A της ταλάντωσης είναι

α) μικρότερη από t A .

β) ίση με t A .

γ) μεγαλύτερη από t A .

Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας.

2. Ένα σώμα μάζας m είναι δεμένο στην ελεύθερη άκρη κατακόρυφου ιδανικού
ελατηρίου σταθεράς k και ηρεμεί στη θέση ισορροπίας. Απομακρύνουμε το σώμα
προς τα κάτω κατά Α και το αφήνουμε ελεύθερο. Το σύστημα εκτελεί απλή αρμονική
ταλάντωση. Αντικαθιστούμε το ελατήριο με άλλο, σταθεράς 2k, χωρίς να αλλάξουμε
το αναρτημένο σώμα. Απομακρύνουμε το σώμα προς τα κάτω από τη νέα θέση
ισορροπίας κατά Α και το αφήνουμε ελεύθερο. Το σύστημα εκτελεί απλή αρμονική
a
ταλάντωση. Ο λόγος max,1 των μέτρων των μεγίστων επιταχύνσεων των δύο
amax,2
ταλαντώσεων είναι ίσος με

α) 2.

β) 1.

1
γ) .
2

Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας.

3. Η φάση μιας απλής αρμονικής ταλάντωσης μεταβάλλεται με το χρόνο όπως φαίνεται


στο διάγραμμα:

Δημήτριος Θεοδωρίδης ΓΕΛ. Ελευθερούπολης


Φυσικός Phd
Φυσική Κατεύθυνσης Γ Λυκείου Κεφάλαιο 1ο

Η περίοδος της ταλάντωσης είναι ίση με

α) 1 s.

β) 2 s.

γ) 2π s.

Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας.

4. Ένα σώμα μάζας m είναι δεμένο στην ελεύθερη άκρη κατακόρυφου ιδανικού
ελατηρίου σταθεράς k και ηρεμεί στη θέση ισορροπίας. Απομακρύνουμε το σώμα
προς τα πάνω μέχρι να φτάσει στη θέση φυσικού μήκους του ελατηρίου και το
αφήνουμε ελεύθερο. Το σύστημα εκτελεί απλή αρμονική ταλάντωση πλάτους A. Το
μέτρο της μέγιστης δύναμης που δέχεται το σώμα από το ελατήριο κατά τη διάρκεια
της ταλάντωσης είναι ίσο με

α) Μηδέν.

β) k  A .

γ) 2k  A .

Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας.

5. Να αποδείξετε ότι σε μια απλή αρμονική ταλάντωση η απομάκρυνση x του σώματος


από τη θέση ισορροπίας, το πλάτος Α της ταλάντωσης, η ταχύτητα υ του σώματος
στην απομάκρυνση x και η μέγιστη ταχύτητα max της ταλάντωσης, συνδέονται με τη
σχέση

x2  2
 2  1.
A2 max

6. Ένα μικρό σώμα εκτελεί απλή αρμονική ταλάντωση έχοντας ενέργεια ταλάντωσης 20
J. Κάποια στιγμή, που το σώμα βρίσκεται σε ακραία θέση της ταλάντωσης, του
ασκούμε στιγμιαία δύναμη με αποτέλεσμα το διπλασιασμό του πλάτους ταλάντωσης.

Δημήτριος Θεοδωρίδης ΓΕΛ. Ελευθερούπολης


Φυσικός Phd
Φυσική Κατεύθυνσης Γ Λυκείου Κεφάλαιο 1ο

Το έργο που προσφέραμε στο ταλαντούμενο σύστημα μέσω αυτής της στιγμιαίας
δύναμης, για το διπλασιασμό του πλάτους ταλάντωσης, είναι ίσο με

α) 20 J.

β) 60 J.

γ) 80 J.

Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας.

7. Για ένα σύστημα που εκτελεί απλή αρμονική ταλάντωση, να γράψετε τη σχέση που
δίνει τη δυναμική ενέργεια ταλάντωσης σε σχέση με την απομάκρυνση από τη θέση
ισορροπίας. Να αποδείξετε την σχέση που γράψατε.

ΘΕΜΑ Γ

1. Ένα σώμα μάζας m  1 kg είναι στερεωμένο στην άκρη οριζοντίου ιδανικού


ελατηρίου σταθεράς k  100 N / m , του οποίου το άλλο άκρο είναι ακλόνητα
στερεωμένο. Το σώμα εκτελεί απλή αρμονική ταλάντωση, κατά τη διεύθυνση του
άξονα x'x, σε λείο οριζόντιο επίπεδο με πλάτος A  0,1 m . Τη χρονική στιγμή t0  0
το σώμα βρίσκεται στη θέση τη μέγιστης θετικής απομάκρυνσης.

Να βρείτε:

α) την γωνιακή συχνότητα ω και την ενέργεια Ε της ταλάντωσης.

β) την εξίσωση x  f  t  της απομάκρυνσης του σώματος από τη θέση ισορροπίας


του.

γ) το διάστημα d που θα διανύσει το σώμα μέχρι το μέτρο της ταχύτητάς του να


μεγιστοποιηθεί για δεύτερη φορά μετά τη χρονική στιγμή t0 .

A 2
δ) την ταχύτητα υ του σώματος τη στιγμή που βρίσκεται στη θέση x   και
2
κινείται με κατεύθυνση προς τη θέση ισορροπίας του.

2. Ένα κατακόρυφο ιδανικό ελατήριο σταθεράς k  200 N / m έχει το πάνω άκρο του
στερεωμένο σε μια οροφή. Στο κάτω άκρο του ελατηρίου έχει προσδεθεί σώμα μάζας
m  2 kg που ισορροπεί. Μετακινούμε το σώμα προς τα πάνω κατά d  0, 2 m και τη
χρονική στιγμή t0  0 το αφήνουμε ελεύθερο. Το σώμα ξεκινά να εκτελεί απλή
αρμονική ταλάντωση. Θεωρώντας θετική την κατακόρυφη προς τα κάτω φορά να
βρείτε:

Δημήτριος Θεοδωρίδης ΓΕΛ. Ελευθερούπολης


Φυσικός Phd
Φυσική Κατεύθυνσης Γ Λυκείου Κεφάλαιο 1ο

α) την αρχική φάση 0 της ταλάντωσης.

β) τη μέγιστη ταχύτητα max του σώματος κατά τη διάρκεια της ταλάντωσης.

γ) την κινητική ενέργεια Κ του σώματος τις χρονικές στιγμές που η δυναμική
ενέργεια ταλάντωσης είναι U  1 J .

δ) το μέτρο της μέγιστης δύναμης F ,max που ασκεί το ελατήριο στο σώμα κατά τη
διάρκεια της ταλάντωσης.

Δίνεται: g  10 m / s 2 .

3. Κατακόρυφο ελατήριο σταθεράς k έχει το πάνω άκρο του στερεωμένο σε οροφή. Στο
κάτω άκρο του ελατηρίου έχει προσδεθεί σώμα μάζας m που ισορροπεί. Στη θέση
ισορροπίας, το ελατήριο έχει επιμηκυνθεί κατά d  0, 05 m . Το σύστημα εκτελεί
απλή αρμονική ταλάντωση με ενέργεια E  1 J και εξίσωση απομάκρυνσης
x  0,1 t    στο S.I. Θετική έχει θεωρηθεί η κατακόρυφη προς τα κάτω φορά.

Να βρείτε:

α) τη σταθερά k του ελατηρίου.

β) τη μάζα m του σώματος.

γ) τη γωνιακή συχνότητα ω της ταλάντωσης.

 2
δ) την ταχύτητα υ του σώματος, τη χρονική στιγμή t  s.
80

Δίνεται: g  10 m / s 2 .

4. Ένα σώμα μάζας m εκτελεί απλή αρμονική ταλάντωση πλάτους A. Η ενέργεια της
ταλάντωσης είναι E  0,8 J . Η γραφική παράσταση της ταχύτητας υ του σώματος σε
συνάρτηση με το χρόνο t απεικονίζεται στο παρακάτω σχήμα:

Δημήτριος Θεοδωρίδης ΓΕΛ. Ελευθερούπολης


Φυσικός Phd
Φυσική Κατεύθυνσης Γ Λυκείου Κεφάλαιο 1ο

α) να βρείτε το πλάτος A της ταλάντωσης.

β) να υπολογίσετε τη σταθερά επαναφοράς D της ταλάντωσης.

γ) να παραστήσετε γραφικά τη φάση  της ταλάντωσης συναρτήσει του χρόνου t,


στο χρονικό διάστημα από t0  0 ως t  T , αν γνωρίζουμε ότι η απομάκρυνση του
σώματος μεταβάλλεται όπως το ημίτονο σε σχέση με το χρόνο.

δ) να βρείτε το ρυθμό μεταβολής της ορμής του σώματος τη χρονική στιγμή



t1  s.
40

ΘΕΜΑ Δ
1. Ένα σώμα μάζας m  4 kg ισορροπεί πάνω σε λείο κεκλιμένο επίπεδο που
σχηματίζει με τον ορίζοντα γωνία   300 . Το σώμα είναι δεμένο στην άκρη ιδανικού
ελατηρίου σταθεράς k  100 N / m το άλλο άκρο του οποίου στερεώνεται στην
κορυφή του κεκλιμένου επιπέδου, όπως φαίνεται στο σχήμα.

Εκτρέπουμε το σώμα κατά 0,1 m από τη θέση ισορροπίας του προς τα κάτω κατά
μήκος του κεκλιμένου επιπέδου και τη χρονική στιγμή t0  0 το αφήνουμε ελεύθερο.
Θεωρώντας θετική τη φορά του σχήματος:

α) Να αποδείξετε ότι το σώμα θα εκτελέσει απλή αρμονική ταλάντωση.

β) Να γράψετε την εξίσωση που περιγράφει πως μεταβάλλεται η επιτάχυνση του


σώματος σε σχέση με το χρόνο κατά τη διάρκεια της απλής αρμονικής ταλάντωσης.

A
γ) Να βρείτε το ρυθμό μεταβολής της ορμής του σώματος στη θέση x   , όπου Α
2
το πλάτος της απλής αρμονικής ταλάντωσης.

δ) Να υπολογίσετε την επιπλέον ενέργεια W που πρέπει να δοθεί στο σύστημα,


προκειμένου να διπλασιαστεί το πλάτος της απλής αρμονικής ταλάντωσης.

Δημήτριος Θεοδωρίδης ΓΕΛ. Ελευθερούπολης


Φυσικός Phd
Φυσική Κατεύθυνσης Γ Λυκείου Κεφάλαιο 1ο

2. Κατακόρυφο ελατήριο σταθεράς k έχει το κάτω άκρο του στερεωμένο στο δάπεδο.
Στο άνω άκρο του ελατηρίου έχει προσδεθεί σώμα Σ1 μάζας m1  2 kg που
ισορροπεί. Τη χρονική στιγμή t0  0 αφήνεται πάνω στο σώμα Σ1, χωρίς ταχύτητα,
ένα άλλο σώμα Σ2 μάζας m2  1 kg . Το σύστημα ελατήριο – Σ1 – Σ2 ξεκινά να
1
εκτελεί απλή αρμονική ταλάντωση πλάτους A  m.
30

Θεωρώντας θετική την κατακόρυφη προς τα πάνω φορά, να βρείτε:

α) Τη σταθερά k του ελατηρίου.

β) Τη μέγιστη συσπείρωση Lmax του ελατηρίου από το φυσικό του μήκος.

γ) Την εξίσωση U  f  t  της δυναμικής ενέργειας ταλάντωσης του συστήματος.

δ) Τη δύναμη επαφής N που ασκείται από το Σ2 στο Σ1 στη θέση μέγιστης


συσπείρωσης του ελατηρίου.

Δίνεται: g  10 m / s 2 .

3. Ένα κατακόρυφο ελατήριο σταθεράς k  100 N / m έχει το άνω άκρο του


στερεωμένο σε οροφή. Στο κάτω άκρο του ελατηρίου έχει προσδεθεί σώμα Σ1 μάζας
m1  3 kg που ισορροπεί στη θέση ΘΙ(1). Τη χρονική στιγμή t0  0 , ένα βλήμα Σ2
μάζας m2  1 kg που κινείται στον άξονα του ελατηρίου με ταχύτητα μέτρου 2 και
φορά προς τα πάνω, προσκρούει στο σώμα Σ1 και σφηνώνεται σ' αυτό. Το
συσσωμάτωμα ξεκινά να εκτελεί απλή αρμονική ταλάντωση με αρχική ταχύτητα
3
μέτρου   m/s
2

Δημήτριος Θεοδωρίδης ΓΕΛ. Ελευθερούπολης


Φυσικός Phd
Φυσική Κατεύθυνσης Γ Λυκείου Κεφάλαιο 1ο

Θεωρώντας θετική την κατακόρυφη προς τα κάτω φορά, να βρείτε:

α) την επιμήκυνση d1 του ελατηρίου ως προς το φυσικό του μήκος, στη θέση
ισορροπίας ΘΙ(1) του σώματος Σ1.

β) το μέτρο της ταχύτητας 2 του βλήματος.

γ) το πλάτος A της ταλάντωσης του συσσωματώματος.

δ) την εξίσωση   f  t  της ταχύτητας με την οποία ταλαντώνεται το


συσσωμάτωμα.

Δίνεται: g  10 m / s 2 .

4. Το σώμα Σ μάζας m  1 kg του σχήματος είναι δεμένο στο ένα άκρο οριζοντίου
ελατηρίου σταθεράς k  400 N / m . Το άλλο άκρο του ελατηρίου είναι ακλόνητα
στερεωμένο. Το σύστημα ελατήριο – σώμα Σ ισορροπεί σε λείο οριζόντιο επίπεδο.
Τη χρονική στιγμή t0  0 ασκείται στο σώμα Σ σταθερή οριζόντια δύναμη μέτρου F
με αποτέλεσμα το σύστημα να ξεκινήσει απλή αρμονική ταλάντωση πλάτους
A  0, 4 m

Δημήτριος Θεοδωρίδης ΓΕΛ. Ελευθερούπολης


Φυσικός Phd
Φυσική Κατεύθυνσης Γ Λυκείου Κεφάλαιο 1ο

Να βρεθεί:

α) το μέτρο F της δύναμης.

β) η εξίσωση x  f  t  της απομάκρυνσης του σώματος από τη θέση ισορροπίας.

γ) η εξίσωση F  f  t  της δύναμης που ασκεί το ελατήριο στο σώμα.

δ) Το πλάτος A και η ολική ενέργεια E  της νέας ταλάντωσης που θα εκτελέσει το


σώμα, αν κάποια στιγμή που το σώμα βρίσκεται στην ακραία θετική θέση
ταλάντωσης, καταργηθεί η δύναμη F.

5. Tο σώμα του σχήματος έχει μάζα m  2 kg και ισορροπεί στερεωμένο στο πάνω
άκρο ιδανικού κατακόρυφου ελατηρίου σταθεράς k  200 N / m , το άλλο άκρο του
οποίου είναι ακλόνητα στερεωμένο. Εκτρέπουμε το σώμα από τη Θ.Ι. του φέρνοντάς
το στη θέση φυσικού μήκους του ελατηρίου. Τη χρονική στιγμή t0  0 δίνουμε στο
σώμα αρχική ταχύτητα   3 m / s , προς τα πάνω.

α) Να υπολογίσετε το πλάτος της ταλάντωσης.

β) Να γράψετε την εξίσωση της απομάκρυνσης y  f  t  .

γ) Να υπολογίσετε τη μέγιστη ενέργεια του ελατηρίου.

δ) Να βρείτε ποια χρονική στιγμή, το μέτρο της ταχύτητας του σώματος αποκτά
μέγιστη τιμή για δεύτερη φορά, μετά τη στιγμή t0  0 .

Δημήτριος Θεοδωρίδης ΓΕΛ. Ελευθερούπολης


Φυσικός Phd
Φυσική Κατεύθυνσης Γ Λυκείου Κεφάλαιο 1ο


ε) Να βρείτε την ορμή του σώματος κατά τη χρονική στιγμή t  s.
10

  1   3
Δίνονται: g  10 m / s 2 ,     ,     και ότι η θετική φορά είναι
6 2 6 2
προς τα πάνω.

6. Ένας κύβος μάζας M  10 kg ισορροπεί τοποθετημένος πάνω σε λείο οριζόντιο


επίπεδο. Στη μια κατακόρυφη έδρα του κύβου είναι δεμένη η μια άκρη ιδανικού
οριζόντιου ελατηρίου σταθεράς k  250 N / m , του οποίου η άλλη άκρη είναι δεμένη
σε ακλόνητο σημείο κατακόρυφου τοίχου. Το ελατήριο βρίσκεται στο φυσικό του
μήκος. Στην απέναντι κατακόρυφη έδρα του κύβου είναι δεμένο μη ελαστικό και
αβαρές νήμα το οποίο έχει όριο θραύσεως F  120 N .

Μέσω του νήματος ασκούμε στο σώμα δύναμη κατά τη διεύθυνση του άξονα του
ελατηρίου και με φορά τέτοια ώστε το ελατήριο να επιμηκύνεται. Το μέτρο της
δύναμης μεταβάλλεται σε συνάρτηση με την επιμήκυνση x του ελατηρίου σύμφωνα
με την εξίσωση F  80  200 x (SI).

α) Να βρείτε τη δυναμική ενέργεια του ελατηρίου τη στιγμή που κόβεται το νήμα.

β. Να βρείτε την ταχύτητα του κύβου τη στιγμή που κόβεται το νήμα.

γ) Να γράψετε την εξίσωση της απομάκρυνσης y  f  t  . Να θεωρήσετε t0  0 τη


στιγμή που κόβεται το νήμα και άξονα xx με αρχή τη θέση ισορροπίας του κύβου
και θετική φορά εκείνη κατά την οποία το ελατήριο επιμηκύνεται.

δ) Να βρείτε μετά από πόσο χρόνο από τη στιγμή t0  0 που κόβεται το νήμα, θα
περάσει ο κύβος από τη θέση ισορροπίας του για πρώτη φορά.

Δημήτριος Θεοδωρίδης ΓΕΛ. Ελευθερούπολης


Φυσικός Phd

You might also like