Scribd Logo
Upload

Welcome to Scribd!

  • 453 views

    Wika 1 2nd Project PDF

    Uploaded by

    Princess Jirah Calaluan

    Copyright:

    © All Rights Reserved
    Download as PDF, TXT or read online from Scribd

    Wika 1 2nd Project PDF

    Uploaded by

    Princess Jirah Calaluan
    453 views11 pages

    Original Title

    wika-1-2nd-project.pdf

    Copyright

    © © All Rights Reserved

    Available Formats

    PDF, TXT or read online from Scribd

    Did you find this document useful?

    Is this content inappropriate?

    Copyright:

    © All Rights Reserved
    Download as PDF, TXT or read online from Scribd
    Download as pdf or txt
    453 views11 pages

    Wika 1 2nd Project PDF

    Uploaded by

    Princess Jirah Calaluan

    Copyright:

    © All Rights Reserved
    Download as PDF, TXT or read online from Scribd
    Download as pdf or txt
    of 11

    Hiyaw:

    Ang karimlan ng mga wika sa


    Pilipinas na unti-unting namamatay
    ANG MGA WIKA NG PILIPINAS

    185 na wika

    12 na wika na may 1
    milyong o higit pang
    gumagamit

    15/30 na nanganganib
    mawala

    4 na tuluyan
    nang nawala
    ANG MGA WIKA NG PILIPINAS

    Sa kasalukuyan ay mayroong 185 na wika sa buong


    Pilipinas ngunit 12 lamang sa mga wikang ito ang ginagamit
    ng mahigit isang milyong katao. Ang mga ito ay ang
    Tagalog, Cebuano, Ilocano, Hiligaynon, Waray-waray,
    Bikolano, Kapampangan, Pangasinense, Maranao, Tausug,
    Maguindanao at Kinaray-a. Ang isa o mahigit sa isa ng mga
    wikang nabanggit ay ginagamit ng 90 porsyento ng
    populasyon ng bansa.

    Sa kabila ng malaking bahagdan ng mga tao na


    nagsasalita ng mga wikang ito ay mas marami pa rin ang
    mga wika sa Pilipinas na malapit nang maglaho. Ayon sa
    isang pag-aaral na isinagawa ni Thomas Headland,
    mayroong 30 na nanganganib na wika sa Pilipinas ngunit
    ayon sa UNESCO ay 15 lamang ito. Maging alin man ang
    paniwalaan natin sa dalawang ito ay isang katotohanan pa
    rin na namamatay na ang marami sa ating mga wika.
    ANO ANG ILAN SA MGA WIKA NA

    MALAPIT NANG MAGLAHO?

    1. Ata (4 na gumagamit)

    2. Arta (11 na gumagamit)

    3. Alabat Island Agta (50 na gumagamit)

    4. Batak (200 na gumagamit)

    5. Bataan Ayta (527 na gumagamit)

    6. Casiguran Dumagat Agta (600 na gumagamit)

    7. Central Tagbanwa (800-1000 na gumagamit)

    8. Abellen Ayta (3,500 na gumagamit)

    9. Adasen Itneg (4,000 na gumagamit)

    10. Mansaka (57, 800 na gumagamit)


    SAAN SILA MATATAGPUAN?
    BAKIT NANGANGANIB ANG MGA

    WIKANG ITO?

    Sa Pilipinas, mayroong 100 hanggang 180 na wika ngayon at ayon sa


    tala ng Komisyon ng Wikang Pilipino, 39 sa mga ito ay katutubong wika ng
    mga etno-linggwistikong populasyon ng Negrito ang nanganganib nang
    mamatay. Negrito ang isa sa may pinakamaliit na katutubong tagapagsalita
    ng isang wika sa buong mundo. Bawat isa sa kanila ay may kaniya-kaniyang
    wikang Austronesian na tinatawag na Agta kung saan isa o dalawang
    magkalapit na wika sa mga ito ay mutually intillegible.

    Gaya ng mga wikang Negrito, marami pang ibang wika sa Pilipinas ang
    malapit na maglaho.

    Ang pagkamatay ng isang wika ay nag-uugat sa:

    1. Pagkamatay ng mga tagapagsalita ng wika.


    2. Pagkasira ng `natural na tahanan at pagkawala ng tradisyonal nilang
    pamumuhay.
    3. Pagkasira ng komunidad ng isang wika dulot ng pagkakahiwa-hiwalay
    ng mga tagapagsalita nito.
    4. Pangangailangang makaintindi at makapagsalita ng Tagalog para sa
    kanilang paghahanap-buhay.
    5. Paglaganap ng pagpapaksal ng mga native na gumagamit sa tagalabas.
    EPEKTO AT IMPLIKASYON NG

    PAGKAMATAY NG WIKA

    Ang wika ay integral na bahagi ng kultura ng isang komunidad. Ito ay

    ang behikulo na naghahatid ng ideya at hangarin sa isa’t-isa at siyang tulay

    na nag-uugnay sa mga miyembro at mamamayan. Sa gayong paraan,

    masasabi na ang pagsasama-sama ng mga wika sa loob ng isang bansa ay

    siyang pagbuo ng kalipunan ng mga tulay na nagdudugtong sa iba’t-ibang

    mga kultura, kabihasnan at tao. Nangangahulugan din ito na ang wika ay ‘di

    lamang para sa grupong gumagamit nito ngunit para sa lahat ng tao.

    Dahil ditto, masasabi ng kapag namamatay ang isang wika ay

    namamatay ang isang bahagi ng kultura natin; nabubuwag ang isa sa mga

    tulay na dapat ay nagbubuklod sa atin bilang mga Pilipino. Higit sa lahat ay

    nabubura ang isang bahagi ng ating pagkakakilanlan at nasusunog ang ating

    ugnayan sa nakaraan.
    ANO ANG ATING MAGAGAWA?

    Ang pag kakawala ng halaga sa mga wikang katutubo ay patuloy na


    lumalaganap sa inang bayan dahil sa modernisasyon at kolonyal na
    mentalidad. Nabibilang din sa mga rason kung bakit unti-unting nawawalan
    ng halaga ang katutubong wika sa kadahilanang sumasabay tayo sa
    makabagong henerasyon at nililimot ang wikang ating kinagisnan. Mas
    binibigyan natin ng halaga ang wika dayuhan sa pangkasalukuyang panahon
    habang mababa naman ang tingin natin sa mga taong nagsasalita ng kanilang
    katutubong wika. Bilang isang mag-aaral, maaaring mapipigilan natin ang
    unti-unting pag baba ng halaga sa mga katutubong wika sa pamamagitan ng
    pag gawa ng iilang bagay.

    Upang mahikayat ang mga katutubong mananalita sa pag gamit ng


    kanilang wika, dapat muna tanggalin natin ang kolonyal na mentalidad na
    nakabaon sa sistema ng pag-iisip natin. Dapat ihikayat natin ang sarili nating
    kultura na matatagpuan sa mga katutubong pananalita. Para ito ay makamit,
    dapat nating bigyan ng halaga ang kanilang katutubong wika sa
    pamamagitan ng pag respeto sa kanilang kultura at sa pag gamit ng social
    media upang ipa kita ang kagandahan ng kanilang katutubong wika.

    Pangalawa, dapat nating bigyan ng halaga ang katutubong wika sa


    panahong pangkasalukuyan. Ito ay maisasagawa lamang sa pag tangkilik ng
    mga produktong naka label ng sariling wika natin. Pati narin sa pag gamit ng
    katutubong iba’t ibang uri ng medya, kagaya ng lokal na palabas sa
    telibisyon. Dapat makikita din sa iba’t ibang aspekto ng lipunan ang pag
    gamit ng katutubong wika. Tulad rin sa pag hikayat ng pag gamit nito sa
    lugar ng pag tra-trabahuan o sa pampublikong lugar o kahit sa skwelahan.
    Ang pag sama ng wikang katutubo sa pangkasalukuyang panahon ay
    nagbibigay ng dahilan ng mga mananalitang katutubo sa pag gamit nito sa
    ibang lugar maliban sa kanilang katutubong lugar.

    Pangatlo, bilang estudyante dapat ipapakita natin ang pag-ibig sa


    bayang-tinubuan sa pamamagitan ng palaging pagmit ng wikang kinagisnan
    at sa pag gamit nito sa pang-araw araw na komunikasyon sa kapwang tao.
    Pati narin sa paglaban ng mga karapatan ng mga katutubo na inaabuso.
    REFERENCES:

    arXiv, Emerging Technology from the. “How to Prevent Language Extinction.”


    MIT Technology Review, MIT Technology Review, 22 Oct. 2012,
    https://www.technologyreview.com/s/419394/how-to-prevent-language-
    extinction/.

    http://www.endangeredlanguages.com/lang/country/Philippines.

    Headland, T. (2003). Thirty endangered languages in the Philippines. SIL


    International, 47: 1-13.

    Molina, G. (2012, January 9). Disappearing Languages in the Philippines.


    http://www.ethnicgroupsphilippines.com/2012/05/12/disappearing-languages-in-
    the-philippines-2/

    Phu, Lisa. “Preventing Language Loss: A Three-Step Process.” KTOO, 31 Dec.


    2013, https://www.ktoo.org/2013/12/29/preventing-language-loss-a-three-step-
    process/.

    Picazo, O. (2018, August 2). Our Dying Languages.


    http://www.thelobbyist.biz/perpectives/above-the-fray/1225-our-dying-languages.
    HIYAW
    HIYAW

    HIYAW

    You might also like