Ulang Kaji PT3 Topikal Ting 2 Edited 2020 - 1

[AzhariAziz/SC/F2/2020]
BAB 1 BIODIVERSITI
1. (a) Rajah di bawah menunjukkan beberapa organisma yang

ditemui dalam suatu habitat.
Kekunci dalam rajah di bawah digunakan untuk

mengelaskan organisma. Lengkapkan kekunci tersebut
dengan menggunakan organisma yang ditunjukkan dalam
rajah di atas.
Haiwan vertebrata
Tidak berkaki Berkaki
Berdarah sejuk Berdarah panas
(i) ___________ (ii) ___________ (iii)___________
[3 markah]
(b) Apakah maksud haiwan berdarah panas?
___________________________________________________
[1 markah]
1
2. Rajah di bawah menunjukkan dua jenis haiwan vertebrata.
P Q
(a) Kenal pasti pengelasan haiwan vertebrata P dan Q.
P : ___________________ Q : __________________
[2 markah]
(b) Tandakan () bagi pernyataan yang betul dan (X) bagi
pernyataan yang salah mengenai ciri-ciri haiwan P.
(i) Haiwan berdarah sejuk
(ii) Bernafas melalui peparu
(iii) Persenyawaan berlaku di dalam
badan
[3 markah]
(c) Haiwan yang manakah dikelaskan sama seperti haiwan Q.
Tanda () bagi jawapan yang betul.
[1 markah]
3. (a) Baca petikan di bawah.
Malaysia merupakan salah satu daripada dua belas negara

mega biodiversiti di dunia. Kewujudan flora dan fauna yang
banyak di dalam alam sekitar memberi warisan organisma
yang sangat berharga. Saling bergantungan antara
organisma yang hidup bersama itu telah membentuk
ekosistem yang stabil.
2
(i) Apakah maksud biodiversiti?
_______________________________________________
[1 markah]
(ii) Pada pandangan anda, mengapakah kita perlu
memelihara dan memulihara flora dan fauna?
_______________________________________________
_______________________________________________
_______________________________________________
[2 markah]
(b) Rajah di bawah menunjukkan sejenis haiwan yang terdapat
di Malaysia. Haiwan ini menghadapi ancaman kepupusan
kerana diburu oleh manusia demi sisiknya yang boleh digunakan
untuk membuat ubat.
Cadangkan bagaimana spesies endemik ini dapat dipelihara

dan dipulihara daripada ancaman kepupusan.
___________________________________________________
___________________________________________________
___________________________________________________
___________________________________________________
[3 markah]
(c) Rajah di bawah menunjukkan kesan daripada aktiviti
manusia.
3
(i) Nyatakan jenis pencemaran yang mungkin berlaku
berdasarkan rajah di atas.
_______________________________________________
[1 markah]
(ii) Nyatakan dua kesan (c)(i) terhadap kesihatan manusia.
_______________________________________________
_______________________________________________
[2 markah]
(iii) Cadangkan satu langkah yang dapat dilakukan untuk
mengurangkan pencemaran tersebut.
_______________________________________________
_______________________________________________
[1 markah]
4. Ular dikelaskan sebagai reptilia. [PT3/2016]

(a) Gariskan jawapan yang betul tentang ciri-ciri seekor ular
tersebut.
(i) Badan seekor ular diselaputi oleh ( sisik / bulu halus /
bulu pelepah )
(ii) Ular tidak dapat mengawal suhu badannya kerana
ular adalah ( berdarah sejuk / berdarah panas /
berdarah tinggi )
[2 markah]
(b) Di manakah ular biasanya dijumpai dalam habitat semulajadi?

Berikan satu alasan.
__________________________________________________
__________________________________________________
[2 markah]
4
(c) Kulit ular digunakan sebagai bahan dalam penghasilan
barangan berasaskan kulit. Berikan dua alasan.
1. ___________________________________
2. ___________________________________ [2 markah]
5. Rajah di bawah menunjukkan dua jenis tumbuhan, P dan Q.
P : ________________ Q : ________________
(a) Berdasarkan Rajah di atas, labelkan tumbuhan tersebut

mengikut pengelasan tumbuhan yang betul seperti di bawah.
Monokotiledon Dikotiledon Unikotiledon [2 markah]
(b) Dalam jadual itu, tandakan () bagi ciri yang betul bagi
dua tumbuhan tersebut.
Ciri-ciri Tumbuhan P Q
(i) Mempunyai satu kotiledon
(ii) Berakar tunjang
(iii) Daun berurat jejala

[3 markah]
(c) Berikan satu contoh bagi tumbuhan P dan tumbuhan Q.
P : ____________________ Q : _________________
[2 markah]
5
(d) Bagaimanakah untuk mengekalkan kepelbagaian biologi?
Tandakan () bagi pernyataan yang betul.
(i) Mewujudkan kawasan perlindungan hidupan liar
(ii) Menggalakkan aktiviti perladangan besar-besaran
(iii) Membenarkan pemburuan ke atas haiwan terancam
(iv) Kempen menjaga alam sekitar kepada masyarakat
[2 markah]
BAB 2 EKOSISTEM
1. (a) Rajah di bawah menunjukkan sekumpulan peguin di kawasan

beriklim sejuk.
Sebahagian badan penguin
dilitupi bulu pelepah yang berwarna
gelap. Bagaimanakah ciri ini
membantu peguin menyesuaikan
diri dengan keadaan sejuk?
___________________________________________________
___________________________________________________
[2 markah]
(b) Rajah di bawah menunjukkan satu siratan makanan.
(i) Berdasarkan siratan makanan di atas, apakah haiwan P.

_________________________________________________
[1 markah]
6
(ii) Kubis merupakan pengeluar. Terangkan bagaimana kubis
memperoleh tenaga?
_________________________________________________
_________________________________________________
[2 markah]
(iii) Berdasarkan siratan makanan itu, bina satu rantai makanan.
[1 markah]
(c) Ladang jagung di Kampung Paya Jerlus telah diserang oleh

haiwan perosak iaitu afid telah menjejaskan penghasilan jagung.
Persatuan petani tempatan berusaha untuk menyelesaikan
masalah ini dengan kaedah kawalan biologi.
Afid Kumbang kura-kura

(i) Nyatakan kesan penggunaan kumbang kura-kura selepas
beberapa minggu.
________________________________________________
________________________________________________
________________________________________________
[2 markah]
(ii) Bagaimana kaedah yang diperkenalkan ini memberi impak
positif kepada petani dan alam sekitar.
________________________________________________
________________________________________________
________________________________________________
[2 markah]
7
2. (a) Rajah di bawah menunjukkan kitar nutrien dalam ekosistem.

Lengkapkan petak di bawah dengan perkataan yang diberi.
Nitrogen Karbon dioksida Oksigen
P:
Q:
[2 markah]
(b) Berikan dua gangguan kepada kitar nutrien disebabkan aktiviti

penyahhutanan.
1. ________________________________________________
2. ________________________________________________
[2 markah]
3. Rajah di bawah menunjukkan organisma-organisma yang

terdapat dalam komuniti sawah padi. [PT3/2016]
Tikus Burung Ular
(a) Apakah komuniti?

__________________________________________________
__________________________________________________
[1 markah]
8
(b) Sawah padi tersebut telah diserang oleh siput Gondang Emas.
Persatuan petani tempatan berusaha untuk mengatasi
masalah itu dengan membekalkan itik kepada petani sebagai
agen kawalan biologi. Carta bar di bawah menunjukkan
populasi padi, siput Gondang Emas dan itik sebelum dan
selepas kaedah itu dilakukan.
Populasi Populasi
Padi
Padi
Siput
Siput
Itik
Tempoh Tempoh
Sebelum Selepas
Berdasarkan carta bar tersebut, jelaskan perubahan

populasi pokok padi dan siput Gondang Emas.
________________________________________________
________________________________________________
________________________________________________
________________________________________________
[3 markah]
(c) Rajah di bawah menunjukkan kesan daripada aktiviti
manusia.
9
(i) Kenalpasti aktiviti manusia yang ditunjukkan pada rajah di
atas.
_______________________________________________
[1 markah]
(ii) Nyatakan dua kesan gangguan yang berlaku pada
ekosistem hutan itu.
_______________________________________________
_______________________________________________
_______________________________________________
[2 markah]
4. (a) Rajah di bawah menunjukkan interaksi di antara organisma.
[PT3/2014]
P Q
(i) Berdasarkan contoh-contoh diberi, terangkan interaksi yang
ditunjukkan.
Interaksi P :_______________________________________
________________________________________________
[2 markah]
Interaksi Q : :______________________________________
________________________________________________
[2 markah]
(ii) Persaingan ialah sejenis interaksi untuk mendapatkan
keperluan asas yang terhad. Bandingkan antara persaingan
yang berlaku dalam tumbuhan dan haiwan.
_________________________________________________
_________________________________________________
[2 markah]
10
(b) (i) Helang sering kelihatan di kawasan sawah padi yang
mempunyai populasi ular yang besar. Bagaimana helang
dapat mengurangkan populasi ular? Jelaskan jawapan anda.
[PT3/2016]
_________________________________________________
_________________________________________________
[2 markah]
(ii) Nyatakan dua kaedah lain yang boleh digunakan oleh
pesawah bagi mengurangkan populasi ular di kawasan
sawah padi tersebut.
________________________________________________
[2 markah]
5. Dalam ekosistem yang seimbang, organisma hidup berinteraksi

antara satu sama lain. Rajah di bawah menunjukkan dua contoh
saling hubungan antara organisma [PT3/2014]
Interaksi 1 Interaksi 2
(a) (i) Cadangkan jenis interaksi yang wujud di antara organisma

ini.
Interaksi 1 : _____________________________________
Interaksi 2 : _____________________________________
[2 markah]
(ii) Berikan satu contoh lain bagi interaksi 2.
_______________________________________________
[1 markah]
11
(b) (i) Apakah yang berlaku pada perumah dalam interaksi1?
_______________________________________________
[1 markah]
(ii) Jelaskan jawapan anda dalam (b)(i).
________________________________________________
________________________________________________
[2 markah]
(c) Tanda () bagi interaksi yang sama seperti interaksi 1.
Alga hijau Rhizobium dan

dan kulat pokok kekacang Afid dan pokok
[1 markah]
6. Rajah di bawah menunjukkan dua organisma yang sedang

berinteraksi.
buran
umang-umang
(a) Nyatakan jenis interaksi di atas.

__________________________________________________
[1 markah]
(b) Apakah kelebihan interaksi jenis ini kepada kedua-dua

organisma.
__________________________________________________
12
__________________________________________________
__________________________________________________
[2 markah]
(c) Rajah di bawah menunjukkan satu jenis interaksi di antara dua
organisma di ladang kelapa sawit.
(i) Berdasarkan Rajah di atas, nyatakan kaedah interaksi ini

dalam bidang pertanian.
_________________________________________________
[1 markah]
(ii) Nyatakan kelebihan menggunakan kaedah ini.
_________________________________________________
_________________________________________________
[1 markah]
BAB 3 NUTRISI
1. (a) Jadual di bawah menunjukkan dua kumpulan makanan.
J: K:
13
(i) Nyatakan kelas makanan bagi kumpulan makanan di
atas berdasarkan perkataan di bawah.
Pelawas Karbohidrat Protein (2 markah)
(ii) Nyatakan fungsi kumpulan makanan K.

_______________________________________________
(1 markah)
(b) Tandakan () bagi yang betul dan (X) bagi yang salah
dalam jadual yang ditunjukkan di bawah. [PT3]
(i) Kekurangan vitamin B boleh menyebabkan

penyakit beri-beri
(ii) Kekurangan vitamin D menghalang
pembekuan darah
(iii) Makan dua keping roti canai dapat
membekalkan tenaga kepada badan
(iv) Pengambilan kalsium yang lebih boleh
menyebabkan obesiti
(4 markah)
2. (a) Seorang yang mengalami sembelit dinasihatkan untuk

mengambil bubur dan salad dalam menu hariannya. Nyatakan
apa yang bakal berlaku jika nasihat tersebut diabaikan.[PT3]
___________________________________________________
___________________________________________________
(2 markah)
(b) Tandakan () bagi dua makanan yang tidak sesuai untuk
pertumbuhan kanak-kanak. [PT3]
Gula-gula Susu
Daging Burger
(2 markah)
14
(c) Anak Puan Zaitun tidak suka makan buah-buahan dan sayur-
sayuran. Oleh itu beliau membuat aiskrim berperisa pisang.
Jelaskan kepentingan pisang dalam diet makanan.
__________________________________________________
__________________________________________________
(2 markah)
(d) Rajah di bawah menunjukkan sejenis penyakit.
(i) Namakan penyakit di sebelah.
____________________________________
(1 markah)
(ii) Penyakit ini disebabkan oleh kekurangan
sejenis nutrien. Nyatakan nutrien tersebut.
____________________________________
(1 markah)
3. (a) Rajah di bawah menunjukkan kanak-kanak yang menghadapi

penyakit akibat daripada malnutrisi.
(i) Nyatakan kelas makanan yang diperlukan untuk

pertumbuhan kanak-kanak itu.
________________________________________________
(1 markah)
(ii) Berdasarkan rajah di sebelah, nyatakan penyakit yang
dihidapi oleh kanak-kanak tersebut.
_______________________________________________
(1 markah)
15
(iii) Rajah di bawah menunjukkan dua menu P dan Q.
 Ubi kentang  Roti

 Gandum  Daging
 Susu  Lobak merah
P Q
Pilih menu yang paling sesuai untuk kanak-kanak tersebut
setelah malnutrisi diatasi. Berikan alasan bagi jawapan
anda.
_______________________________________________
_______________________________________________
(2 markah)
(b) Rajah di bawah menunjukkan beberapa organ yang terlibat
dalam pencernaan. Organ P Encik Ramli telah dibuang
disebabkan suatu penyakit.
(i) Apakah kelas makanan yang perlu dielakkan oleh Encik

Ramli? Jelaskan mengapa.
_______________________________________________
_______________________________________________
(2 markah)
(ii) Jadual di bawah menunjukkan tiga menu yang berbeza.
Tandakan (√) diet yang sesuai bagi Encik Ramli.
16
Menu 1 Menu 2 Menu 3
 Kentang goreng  Cucur udang  Ikan kukus

 Ayam goreng  Nasi goreng  Salad sayuran
 Mee  Minuman  Susu segar
berkarbonat
(1 markah)
4. (a) Seorang pakar pemakanan memberi ceramah kepadA

sekumpulan murid tentang gizi seimbang. Dia menggunakan
piramid makanan sebagai panduan makanan yang perlu
diambil. Rajah di bawah menunjukkan piramid makanan.
Aras 4
Aras 3
Aras 2
Aras 1
(i) Apakah fungsi piramid makanan?

________________________________________________
________________________________________________
(1 markah)
(ii) Berdasarkan piramid makanan itu, mengapakah petani
perlu mengambil lebih makanan dari aras 1.
________________________________________________
(1 markah)
17
(b) Rajah di bawah menunjukkan dua orang budak perempuan
yang sama umur iaitu Suzy yang tinggal di kawasan beriklim
sejuk dan Aini yang tinggal di kawasan beriklim tropika.
Suzy Aini
(i) Bandingkan keperluan tenaga yang diperlukan oleh Suzy

dan Aini. Jelaskan jawapan anda.
________________________________________________
________________________________________________
(2 markah)
(ii) Selain daripada faktor di atas, nyatakan dua lagi faktor lain
yang mempengaruhi keperluan tenaga seseorang.
________________________________________________
(2 markah)
5. (a) Maklumat di bawah menunjukkan hidangan sarapan pagi yang
diambil oleh Asyraf.
Makanan Kuantiti Nilai kalori (J)
Nasi goreng 1 pinggan 2675

Telur separuh masak 1 biji 315
Teh 1 cawan 588
18
(i) Hitungkan jumlah kalori bagi sarapan pagi yang diambil oleh
Asyraf jika dia menambah sebiji lagi telur separuh masak
dalam menunya?
(2 markah)
(ii) Apakah kelas makanan yang kurang dalam sarapan
paginya?. Cadangkan menu sarapan pagi yang lebih baik
untuk kesihatan Asyraf.
_______________________________________________
_______________________________________________
(1 markah)
(b) Rajah di bawah menunjukkan satu tabiat yang tidak baik bagi
pengambilan makanan seharian.
Jelaskan kesan negatif yang mungkin

dihadapi oleh individu tersebut
berdasarkan situasi di atas.
_________________________________
_________________________________
_________________________________
(2 markah)
6. (a) Padankan mineral di bawah dengan fungsinya yang betul.
[PT3/2018]
Mineral Fungsi
Untuk membentuk hemoglobin
Kalsium
Untuk memperbaiki tisu rosak
Besi
Untuk membentuk tulang dan gigi
[2 markah]
19
(b) Penceramah menerangkan beberapa penyakit malnutrisi
kepada orang ramai. Jika anda adalah penceramah tersebut,
terangkan simptom bagi penyakit goiter.
______________________________________________
______________________________________________
[2 markah]
7. (a) Padankan vitamin di bawah dengan fungsinya yang betul.
[PT3/2018]
Vitamin Fungsi
Untuk pemulihan kulit yang sihat
Vitamin A
Untuk mengekalkan fungsi sistem
pembiakan
Vitamin C
Untuk menguatkan pertahanan badan
[2 markah]
(b) Selepas lima hari berada di Timur Tengah, Mei Mei
mendapati gusinya bengkak dan berdarah. Terangkan
bagaimana Mei Mei mengatasi masalahnya.
__________________________________________________
__________________________________________________
[2 markah]
8. (a) Rajah di bawah menunjukkan menu sarapan pagi Amin.
20
Namakan kelas makanan bagi susu.
__________________________________________________
[1 markah]
(b) Jadual di bawah menunjukkan nilai kalori untuk tiga jenis
makanan.
Jenis makanan Nilai kalori (kJ g-1)
Roti 9.4
Susu 13.7
Oren 1.5
Amin mengambil 250 g roti, 200 g susu dan 100 g oren. Kira
jumlah kalori yang diambilnya untuk sarapan pagi.
[2 markah]
(c) Amin berusia 15 tahun manakala kakaknya Aina berusia 25
tahun. Siapakah yang memerlukan kalori yang lebih tinggi
setiap hari? Jelaskan jawapan anda.
___________________________________________________
___________________________________________________
[2 markah]
(d) Aina tidak mengambil makanan laut dalam gizinya untuk

tempoh masa yang lama.
(i) Apakah masalah kesihatan yang mungkin dia hadapi?
________________________________________________
(ii) Terangkan jawapan anda di (d)(i).

________________________________________________
[2 markah]
21
9. (a) Rajah di bawah menunjukkan kanak-kanak yang menghadapi

penyakit akibat daripada malnutrisi.
(i) Nyatakan penyakit yang dihadapi oleh kanak-
kanak di atas.
____________________________________
[1 markah]
(ii) Penyakit ini disebabkan oleh kekurangan dua

jenis nutrien. Nyatakan nutrien tersebut.
____________________________________
[2 markah]
(b) Dalam satu ceramah yang diadakan sempena minggu

kesihatan, murid-murid diberikan maklumat nutrisi yang
terdapat dalam dua sampel makanan, P dan Q.
P Q
Maklumat nutrisi per 100 g Maklumat nutrisi per 100 g
Tenaga 263 kcal Tenaga 412 kcal
Protein 3.7 g Protein 13.9 g
Karbohidrat 57.4 g Karbohidrat 61.3 g
Lemak 0.3 g Lemak 14.1 g
Lemak tepu 0.0 g Lemak tepu 2.4 g
Serat 9.5 g Serat 10.9 g
Natrium 16 mg Natrium 660 mg
(i) Nyatakan dua faktor yang menentukan gizi seimbang bagi

seorang individu.
________________________________________________
[2 markah]
(ii) Sampel makanan manakah jika diambil dalam kuantiti yang
banyak dalam jangka masa yang lama boleh memberi
kesan negatif kepada kesihatan. Jelaskan mengapa.
________________________________________________
22
________________________________________________
[2 markah]
(c) Rajah di bawah menunjukkan sebahagian daripada sistem

pencernaan manusia.
(i) Nyatakan dan terangkan proses yang
P berlaku di P.
______________________________
______________________________
______________________________
[2 markah]
(ii) Apakah gerakan yang membantu pergerakan makanan
tidak tercerna di sepanjang usus besar?
________________________________________________
[1 markah]
BAB 4 KESIHATAN MANUSIA
1. (a) Apakah yang dimaksudkan dengan penyakit berjangkit?

______________________________________________
(1 markah)
(b) Kelaskan penyakit berikut kepada penyakit berjangkit dan
penyakit tidak berjangkit dalam peta pokok di bawah.
Kolera Diabetes Kanser Malaria
Penyakit berjangkit Penyakit tidak berjangkit
1. _____________ 1. _________________
2. _____________ 2. _________________
(4 markah)
23
2. (a) Tandakan () penyakit yang boleh berjangkit melalui
udara.
Tuberkulosis Kurap
Demam kepialu Cacar air

(2 markah)
(b) Bagaimana jangkitan dalam bentuk titisan air dapat
tersebar kepada orang lain.
__________________________________________________
(1 markah)
(c) Nyatakan dua cara untuk mencegah penyakit jangkitan
bawaan udara.
1. _________________________________________________
2. _________________________________________________
(2 markah)
3. (a) Nyatakan sama ada pernyataan BETUL atau SALAH.
(i) Kanser ialah penyakit yang tidak berjangkit
(ii) SARS dan H1N1 penyakit yang tersebar

melalui air
(iii) Demam kepialu disebarkan oleh vektor

nyamuk
(iv) Penyakit sifilis boleh disebarkan melalui
sentuhan
(4 markah)
(b) Jadual di bawah menunjukkan beberapa jenis penyakit yang
disebabkan oleh patogen tertentu. Lengkapkan jadual di bawah.
24
Penyakit Patogen Cara jangkitan
Malaria (i) __________ Melalui vektor
Melalui air atau makanan

Kolera (Taun) (ii) __________
tercemar
Tuberkulosis Bakteria (iii) _________________
Panau Kulat (iv) _________________
AIDS (v) __________ Hubungan seks
(4 markah)
(c) Namakan vektor yang menyebarkan penyakit malaria.
___________________________________________________
(1 markah)
4. Rajah di bawah menunjukkan seekor serangga.
(a) Apakah maksud vektor?
______________________________________
(1 markah)
(b) Tandakan () untuk penyakit yang boleh
disebarkan oleh serangga di atas.
(i) Malaria (iii) Kolera
(ii) Kepialu (iv) Zika
(2 markah)
(c) Terangkan cara yang digunakan oleh serangga di atas untuk
menyebarkan penyakit.
25
___________________________________________________
___________________________________________________
___________________________________________________
___________________________________________________
(3 markah)
(d) Tandakan () bagi peringkat primer dalam mekanisme
menghalang penularan penyakit berjangkit.
(i) Melindungi hos
(ii) Mengawal populasi vektor
(iii) Meningkatkan daya tahan badan
(iv) Mengamalkan gaya hidup yang sihat

[2 markah]
5. Rajah di bawah menunjukkan dua graf keimunan buatan.
X Y
(a) Berdasarkan graf di atas, nyatakan jenis keimunan tersebut.
26
X : ______________________________________________
Y : ______________________________________________
[2 markah]
(b) Bagaimanakah jenis keimunan Y boleh diperoleh?
___________________________________________________
___________________________________________________
___________________________________________________
[2 markah]
(c) Bandingkan tempoh keimunan antara jenis keimunan X dan Y.
___________________________________________________
___________________________________________________
[1 markah]
(d) Rajah di bawah menunjukkan dialog di antara Puan Suraya
dengan seorang jururawat di sebuah klinik.
Kerajaan telah menawarkan

suntikan imunisasi percuma
kepada kanak-kanak.
Adakah Puan berminat?
Saya tidak berminat kerana anak

saya telah mendapat perlindungan
yang baik. Saya memberikan susu
ibu kepadanya. Itu sudah cukup.
Adakah anda setuju dengan pendapat Puan Suraya itu?

Jelaskan jawapan anda.
___________________________________________________
___________________________________________________
___________________________________________________
[3 markah]
27
(e) Nyatakan dua punca yang boleh menyebabkan sistem
keimunan kita menjadi lemah.
__________________________________________________
[2 markah]
6. Graf dalam rajah di bawah menunjukkan kepekatan antibodi dalam
darah Azmi yang telah disuntik dengan vaksin.
(a) Berdasarkan graf di atas,

(i) pada minggu ke berapakah Azmi menerima suntikan
kedua?
________________________________________________
(1 markah)
(ii) pada minggu ke berapakah Azmi mencapai keimunan
dalam pemvaksinan itu? Jelaskan jawapan anda.
________________________________________________
________________________________________________
(2 markah)
(b) Selepas beberapa minggu, Azmi diberi suntikan kedua.
Jelaskan.
___________________________________________________
___________________________________________________
28
___________________________________________________
(2 markah)
(c) Nyatakan jenis keimunan yang diperoleh oleh Azmi.
___________________________________________________
(1 markah)
(d) Nyatakan jenis keimunan yang diperoleh bagi setiap kes di
bawah.
Kes Jenis keimunan
(i) Bayi mendapat antibodi melalui

penyusuan susu ibunya
(ii) Badrul tidak dijangkiti penyakit

batuk kering kerana telah diberi
imunisasi penyakit itu
(2 markah)
BAB 5 AIR DAN LARUTAN
1. (a) Gariskan jawapan yang betul tentang ciri-ciri air.

(i) Air adalah sejenis ( unsur / sebatian / campuran ) .
(ii) Takat didih air laut adalah ( 100oC / lebih daripada
100oC ).
(iii) Air ( mengembang / mengecut ) semasa membeku.
(iv) Air adalah konduktor haba yang ( lemah / kuat ).
(4 markah)
(b) Lukis satu struktur molekul air dalam ruang yang disediakan di
bawah.
29
(1 markah)
(c) Air boleh wujud dalam tiga keadaan jirim. Rajah di bawah
menunjukkan perubahan keadaan air.
P Pendidihan
Ais Air Q
Nyatakan proses P dan keadaan jirim Q.
(i) Proses P : _________________________
(ii) Jirim Q : _________________________ (2 markah)
2. (a) Amri menyediakan susunan radas seperti yang ditunjukkan

dalam rajah di bawah untuk mengkaji kesan bendasing
terhadap takat didih air.
air suling air suling

+ garam
P Q
(i) Lengkapkan jadual di bawah dengan meramalkan takat
didih air suling bagi radas P dan Q.
30
Radas Takat didih (oC)

P
Q
[2 markah]
(ii) Apakah kesan bendasing terhadap takat didih air suling?
_______________________________________________
(1 markah)
(iii) Apakah yang akan berlaku kepada zarah-zarah air apabila
dipanaskan.
_______________________________________________
_______________________________________________
_______________________________________________
(2 markah)
(b) Jelaskan mengapa penjual ikan meletakkan garam dalam tong
yang berisi ikan dan ais.
__________________________________________________
__________________________________________________
__________________________________________________
(3 markah)
3. (a) Rajah di bawah menunjukkan proses penyejatan air yang

berlaku dalam sebuah bikar.
Terangkan proses di atas dengan
menggunakan Teori Kinetik Jirim.
____________________________________
____________________________________
____________________________________
____________________________________
[2 markah]
31
(b) Banding dan bezakan antara proses penyejatan dengan
proses pendidihan.
___________________________________________________
___________________________________________________
___________________________________________________
___________________________________________________
[2 markah]
(c) Berikan satu aplikasi penyejatan air dalam kehidupan seharian.

__________________________________________________
__________________________________________________
[1 markah]
4. Rajah di bawah menunjukkan tiga helai tuala yang sama jenis

dan saiz. Tuala P, Q dan R dijemur di suatu kawasan terbuka
dalam keadaan yang berbeza.
(a) (i) Nyatakan proses yang berlaku bila kain yang dijemur
menjadi kering.
_______________________________________________
(1 markah)
(ii) Tuliskan perubahan keadaan jirim yang berlaku
semasa kain tuala dikeringkan.
(1 markah)
32
(b) Berdasarkan rajah di atas, nyatakan satu faktor yang
mempengaruhi kadar pengeringan kain tuala tersebut dan
nyatakan alasan anda.
__________________________________________________
__________________________________________________
(2 markah)
(c) Rajah di bawah menunjukkan proses pengeringan ikan masin
di bawah cahaya matahari.
(i) Berdasarkan rajah di sebelah, mengapakah ikan-ikan itu

dijemur di bawah cahaya matahari di tempat terbuka?
_____________________________________________
(1 markah)
(ii) Huraikan satu kaedah lain bagaimana ikan dapat
dikeringkan dengan lebih cepat.
______________________________________________
______________________________________________
(2 markah)
33
5. Sekumpulan pelajar menjalankan suatu eksperimen untuk
mengkaji kesan kelembapan udara mempengaruhi kadar
penyejatan air.
air kalsium klorida kontang
(a) Nyatakan pemboleh ubah berikut :

Pemboleh ubah : _____________________________
dimanipulasikan
Pemboleh ubah : _____________________________
bergerak balas
(2 markah)
(b) Apakah fungsi kalsium klorida kontang?
__________________________________________________
(1 markah)
(c) Apakah yang dapat diperhatikan pada kertas turas P dan Q
selepas dua jam?
__________________________________________________
__________________________________________________
(2 markah)
(d) Nyatakan hubungan antara kelembapan udara dengan kadar
penyejatan air.
___________________________________________________
___________________________________________________
(1 markah)
34
(e) Rajah di bawah menunjukkan sehelai tuala sedang dijemur.
Nyatakan satu faktor yang membolehkan tuala itu mengering

lebih cepat. Jelaskan jawapan anda.
__________________________________________________
__________________________________________________
(2 markah)
6. Halim memerlukan air tulen untuk menyediakan satu larutan.

Rakannya memberikan sebotol air kepadanya.
(a) Bagaimanakah dia menentukan sampel ini adalah air tulen?
_________________________________________________
[1 markah]
(b) Halim telah menyediakan tiga jenis larutan, iaitu P, Q dan R
yang masing-masing mengandungi 100 cm3 air suling. Garam
berjisim 100 g dan mempunyai saiz yang sama dimasukkan ke
dalam bikar yang mengandungi suhu pelarut yang berbeza.
Larutan itu dikacau dengan menggunakan rod kaca. Masa yang
diambil untuk membolehkan garam melarut sepenuhnya
direkodkan.
Air suling Air suling Air suling
garam garam
35
Suhu air = 30oC Suhu air = 60oC Suhu air = 90oC

Bikar P Bikar Q Bikar R
(i) Jadual di bawah menunjukkan masa yang diambil untuk

garam melarut sepenuhnya.
Masa yang diambil
Jenis bikar
untuk garam melarut
5 saat
11 saat
16 saat
Lengkapkan jadual di bawah dengan bikar P, Q dan R yang

betul berdasarkan masa yang direkodkan.
[3 markah]
(ii) Nyatakan pemboleh ubah berikut
Pemboleh ubah yang : ___________________________
dimalarkan
Pemboleh ubah yang : ___________________________
dimanipulasikan
[2 markah]
(iii) Berdasarkan jadual di atas, jelaskan hubungan di antara
suhu pelarut dengan kadar keterlarutan garam.
________________________________________________
________________________________________________
[1 markah]
(c) Rajah di bawah menunjukkan bikar Q yang mengandungi 100
cm3 air suling pada suhu yang sama, kemudian digantikan
dengan garam berjisim yang sama tetapi saiznya lebih besar.
Larutan itu dikacau.
36
Air suling
garam
Suhu air = 60oC

(i) Ramalkan masa yang diambil untuk garam melarut
sepenuhnya.
_________________________________________________
[1 markah]
(ii) Nyatakan sebab jawapan anda di (c)(i).
_________________________________________________
[1 markah]
7. Rajah di bawah menunjukkan suatu kaedah untuk menyediakan air

minuman.
P:
dikacau
Q: R:
sebelum selepas
(a) Label rajah di atas dengan perkataan larutan, zat terlarut dan
pelarut. (3 markah)
(b) Cadangan dua cara yang boleh dilakukan untuk melarutkan zat
terlarut dalam suatu larutan tepu?
37
__________________________________________________
__________________________________________________
(2 markah)
8. (a) Rajah di bawah menunjukkan proses rawatan air di loji

pembersihan.
(i) Namakan proses P dan Q.

P : ___________________ Q : ___________________
(2 markah)
(ii) Apakah bahan X yang ditambah pada proses
penggumpalan. Nyatakan fungsinya.
_______________________________________________
_______________________________________________
(2 markah)
(iii) Mengapakah klorin ditambah ke dalam tangki
pengklorinan?
_______________________________________________
(1 markah)
38
(b) Nyatakan kaedah terbaik untuk merawat air sungai yang
berlumpur bagi kegunaan harian. Beri sebab bagi kaedah yang
dipilih.
__________________________________________________
__________________________________________________
(2 markah)
9. (a) Rajah di bawah menunjukkan dua kaedah pembersihan air.
Kondenser Liebig
Air kolam
Air
kolam
Air suling
Kaedah 1 Kaedah 2
(i) Nyatakan jenis kaedah seperti yang ditunjukkan dalam

rajah di atas.
Kaedah 1 : ______________ Kaedah 2 : ______________

[2 markah]
(ii) Adakah air kolam yang telah melalui kaedah 1 selamat
untuk diminum? Jelaskan jawapan anda.
_______________________________________________
_______________________________________________
[2 markah]
(iii) Nyatakan perubahan keadaan jirim yang berlaku pada
kaedah 2.
________________________________________________
[1 markah]
39
(b) Banding dan bezakan kaedah pembersihan air yang
menggunakan kaedah pendidihan dan pengklorinan.
___________________________________________________
___________________________________________________
___________________________________________________
[2 markah]
(c) Rajah di bawah menunjukkan keratan akhbar tentang isu
pencemaran air menjadi isu yang sering diperkatakan di negara
kita.
(i) Nyatakan satu sumber air.

______________________________________________
[1 markah]
(ii) Nyatakan satu bahan pencemar air dan kesannya kepada
hidupan.
_______________________________________________
_______________________________________________
_______________________________________________
[2 markah]
40
BAB 6 ASID DAN ALKALI
1. Rajah di bawah menunjukkan dua kumpulan bahan.
Bahan berasid Bahan beralkali
(a) Banding dan bezakan antara bahan berasid dengan bahan

beralkali.
__________________________________________________
__________________________________________________
(2 markah)
(b) Tandakan () bahan yang mempunyai sifat neutral.
(i) Cuka (iv) Jus oren

(ii) Sabun mandi (v) Minyak masak
(iii) Air minuman (vi) Serbuk detergen
(2 markah)
(c) Tanda () bagi pernyataan yang betul dan (X) bagi
pernyataan yang salah.
(i) Larutan berasid mempunyai pH rendah
daripada 7
(ii) Larutan berasid menukarkan kertas litmus
merah kepada biru
(iii) Larutan berasid tidak mengakis
(iv) Larutan berasid bertindak balas dengan logam
menghasilkan gas hidrogen
(2 markah)
41
2. Jadual di bawah menunjukkan nilai pH bagi larutan P, Q, R, S dan

T.
Larutan P Q R S T
Nilai pH 1 6.5 7 9.0 14
(a) Larutan yang manakah merupakan asid lemah?

___________________________________________________
(1 markah)
(b) Larutan yang manakah merupakan alkali kuat?
__________________________________________________
(1 markah)
(c) Warna cecair X berubah daripada warna hijau kepada warna
merah apabila dititiskan dengan penunjuk semesta.
(i) Tentukan sama ada cecair X bersifat asid, neutral atau
beralkali.
_______________________________________________
(1 markah)
(ii) Ramalkan warna cecair X jika beberapa titis fenolftalein
dicampurkan ke dalamnya.
_______________________________________________
(1 markah)
(d) Maklumat di bawah menunjukkan nilai pH beberapa jenis
bahan.
Jus nanas : pH 4 Susu segar : pH 6 Cuka : pH 2
Susun bahan-bahan itu dalam urutan menaik berdasarkan

kekuatan keasidannya.
(2 markah)
42
3. (a) Rajah di bawah menunjukkan dua jenis buah.
Nanas Peria
(i) Bandingkan rasa dua jenis buah ini.

_______________________________________________
_______________________________________________
(1 markah)
(ii) Dalam jadual di bawah, nyatakan pemerhatian anda ke atas
perubahan warna itu.
Jenis buah Perubahan warna kertas litmus
Peria Biru  ________________
Nanas Biru  ________________

(2 markah)
(b) Rajah di bawah menunjukkan seketul sabun kering.
kertas litmus merah
Ramalkan perubahan warna sekeping kertas litmus merah jika

ia diletakkan pada sabun kering ini. Berikan sebab jawapan
anda.
__________________________________________________
__________________________________________________
(2 markah)
43
4. (a) Asid bertindak balas dengan alkali seperti dalam persamaan
berikut.[PMR]
Asid + Alkali Garam + Air
(i) Terangkan proses yang berlaku dalam tindak balas itu.

_______________________________________________
_______________________________________________
(2 markah)
(ii) Jika asid itu ialah asid hidroklorik dan alkali itu ialah natrium
hidroksida, lengkapkan persamaan tindak balas ini.
Asid hidroklorik + Natrium hidroksida
(1 markah)
(b) Nyatakan dua aplikasi peneutralan ini dalam kehidupan harian
kita.
1. ________________________________________________
________________________________________________
2. _______________________________________________
_______________________________________________
(2 markah)
5. Azman dan keluarganya bercuti ke sebuah pulau. Semasa

mendaftar masuk ke pusat peranginan itu, mereka telah diberi jus
lemon. [PT3/2016]
(a) (i) Nyatakan sifat jus lemon.

_______________________________________________
(1 markah)
44
(ii) Nyatakan pemerhatian yang diperoleh sekiranya jus lemon
diuji dengan kertas litmus biru.
_______________________________________________
(1 markah)
(b) Azman mendapati susu yang ditinggalkan di atas meja menjadi
masam dan berketul selepas dibiarkan selama dua hari di
biliknya. Graf di bawah menunjukkan perubahan nilai pH susu
tersebut terhadap masa berdasarkan ramalan yang dibuat oleh
Azman.
Berdasarkan graf tersebut, nyatakan perubahan yang berlaku

terhadap pH susu tersebut. Jelaskan jawapan anda.
___________________________________________________
___________________________________________________
___________________________________________________
(3 markah)
(b) Azman keluarga melawat Perusahaan Kecil dan Sederhana
(PKS) yang menghasilkan jeruk mangga di pulau tersebut.
Cuka digunakan sebagai bahan utama dalam penghasilkan
jeruk mangga tersebut. Dengan menggunakan alasan yang
munasabah, wajarkan penggunaan cuka tersebut dan
kesannya.
45
__________________________________________________
__________________________________________________
__________________________________________________
__________________________________________________
__________________________________________________
(4 markah)
6. (a) Rajah di bawah menunjukkan sebiji limau nipis diperah ke
dalam tabung uji yang mengandungi serbuk zink. [PMR]
(i) Apakah gas yang terhasil apabila jus
limau nipis itu bertindak balas dengan
serbuk zink?
________________________________
(1 markah)
(ii) Mengapakah jus limau nipis boleh
menanggalkan karat daripada pisau
yang berkarat?
________________________________
(1 markah)
(iii) Lengkapkan persamaan tindak balas di bawah.
Asid hidroklorik + zink
+
(1 markah)
(b) Ubat gigi bersifat alkali dan digunakan untuk membersihkan

gigi. Nyatakan satu kepentingan lain penggunaan ubat gigi.
__________________________________________________
__________________________________________________
(1 markah)
46
(c) Jadual di bawah menunjukkan nilai pH air yang dikumpul
di kawasan persampelan yang berbeza.[PT3]
Kawasan persampelan Nilai pH
Kawasan perindustrian 5.4
Kawasan perumahan 6.2
Kawasan hutan simpan 6.8
Berdasarkan jadual di atas cadangkan kawasan persampelan

air yang terbaik untuk kegunaan harian.
__________________________________________________
__________________________________________________
__________________________________________________
__________________________________________________
(3 markah)
7. (a) Rajah di bawah menunjukkan suatu eksperimen yang dilakukan

ke atas larutan asid dan larutan alkali.
(i) Namakan kaedah yang digunakan
dalam eksperimen itu.
______________________________
[1 markah]
(ii) Apakah tindak balas yang berlaku
apabila asid dan alkali dicampurkan
bersama?
______________________________
[1 markah]
(iii) Lengkapkan persamaan perkataan bagi tindak balas
yang berlaku dalam eksperimen.
47
Asid hidroklorik + natrium hidroksida
+
[1 markah]
(iv) Apakah yang terbentuk sekiranya larutan di dalam kelalang
kon dipanaskan sehingga semua air tersejat?
________________________________________________
[1 markah]
(v) Ramalkan rasa bagi hasil yang terbentuk di (a)(iv).
_________________________________________________
[1 markah]
(b) Amri sedang bermain bersama rakan-rakannya di kebun. Tiba-
tiba dia telah disengat lebah di bahagian lengannya.
Bagaimanakah untuk meredakan kesan gigitan lebah itu.
___________________________________________________
___________________________________________________
(2 markah)
BAB 7 KEELEKTRIKAN DAN KEMAGNETAN
1. (a) (i) Tandakan () dalam kotak yang menunjukkan maksud

bagi elektrostatik. [PMR]
 Cas elektrik yang tidak bergerak
 Cas elektrik yang mengalir
(1 markah)
(ii) Tandakan ( ) dalam petak di bawah item yang
menghasilkan elektrostatik.
Sel kering Penjana Van de Graaff
Rod asetat Dinamo
48
(b) Gariskan jawapan yang betul tentang elektrostatik. [PT3]
(i) Apabila dua bahan digosokkan bersama, salah satu bahan
tersebut akan kehilangan elektron dan menjadi cas ( positif
/ negatif / neutral ).
(ii) Apabila dua bahan dengan cas yang berlainan didekatkan,

ia akan (tertolak / tertarik / tiada perubahan).
(2 markah)
2. Rajah di bawah menunjukkan ribut petir yang berlaku di suatu

tempat. [PT3]
(a) Bagaimana fenomena itu berlaku?
___________________________________
___________________________________
___________________________________
___________________________________
(2 markah)
(b) Nyatakan dua situasi harian lain yang menghasilkan daya
elektrostatik.
1. _______________________________________________
2. _______________________________________________
(2 markah)
(c) Rajah di bawah menunjukkan sebuah bangunan yang dipanah
petir.
(i) Mengapakah pengalir kilat
diletakkan di atas puncak menara
itu?
__________________________
(1 markah)
(ii) Terangkan bagaimana alat ini
berfungsi.
___________________________
(1 markah)
49
3. Rajah di bawah menunjukkan Izara sedang menggosok baju
sekolahnya. [PT3]
(a) Gariskan jawapan yang betul.
(i) Apabila Izara menggosok bajunya, ( daya
elektromagnet / daya elektrostatik / daya
graviti ) terhasil di antara seterika dengan
baju yang digosoknya.
(ii) Dua objek yang mempunyai cas yang sama
akan ( tertarik / tertolak / tiada perubahan ) di
antara satu sama lain.
(2 markah)
(b) Aminah sedang bermain dengan kucingnya di atas sofa.
Dia menggosok bulu kucing dengan tangannya. Apakah
yang akan berlaku apabila sebiji belon didekatkan
kepada kucing tersebut? Jelaskan jawapan anda.
_________________________________________________
_________________________________________________
_________________________________________________
(3 markah)
(c) Alisya pergi ke pusat membeli-belah untuk membeli hadiah
untuk kawannya. Semasa menolak troli di dalam pusat
membeli-belah, Alisya mengalami renjatan elektrik yang lemah
tetapi dia tidak mengalami renjatan apabila menolak troli di luar
pusat membeli belah. Jelaskan mengapa dia mengalami dua
situasi yang berbeza seperti di atas.
__________________________________________________
__________________________________________________
__________________________________________________
__________________________________________________
__________________________________________________
(3 markah)
50
4. Rajah di bawah menunjukkan suatu litar elektrik.
(a) Apakah fungsi ammeter?

___________________________________________________
[1 markah]
(b) (i) Nyatakan kecerahan mentol L apabila klip buaya digerakkan
dari R ke Q.
________________________________________________
[1 markah]
(ii) Berikan satu sebab bagi jawapan dalam di (b)(i).
________________________________________________
________________________________________________
[2 markah]
(c) Apakah yang terjadi pada mentol M jika mentol L terbakar?
__________________________________________________
__________________________________________________
[2 markah]
(d) Tandakan () faktor yang dapat meningkatkan pengaliran
arus dalam litar elektrik.
Dawai nikrom panjang Dawai nikrom tebal
Dawai nikrom pendek Dawai nikrom nipis

[2 markah]
51
5. (a) Rajah di bawah menunjukkan susunan radas bagi suatu litar
elektrik untuk mengkaji hubungan antara voltan, arus dan
rintangan.
Y Z
(i) Apakah radas X? Jelaskan jawapan anda.
_______________________________________________
(2 markah)
(ii) Nyatakan fungsi radas Y dan Z?
Y : ___________________________________________
Z : ___________________________________________
(2 markah)
(iii) Berdasarkan rajah di atas, cadangkan satu cara untuk
mengurangkan bacaan bagi radas Z. Jelaskan.
_______________________________________________
_______________________________________________
(2 markah)
(b) Rajah di bawah menunjukkan satu litar elektrik yang lengkap.
Klip kertas logam itu digerakkan di sepanjang wayar dari M ke
N.
52
(i) Apakah yang berlaku kepada bacaan ammeter apabila klip
itu digerakkan di sepanjang wayar dari M ke N?
_________________________________________________
(1 markah)
(ii) Jelaskan sebab bagi jawapan di (b)(i).
_________________________________________________
_________________________________________________
(2 markah)
6. Rajah di bawah menunjukkan satu litar.
(a) Nyatakan jenis litar yang ditunjukkan pada rajah di atas?

__________________________________________________
__________________________________________________
[2 markah]
(b) M1 dan M2 adalah dua mentol yang mempunyai rintangan
berbeza.
(i) Apa yang berlaku pada mentol M2 jika mentol M1 rosak?
_______________________________________________
[1 markah]
(ii) Nyatakan satu kelemahan litar di atas?
_______________________________________________
[1 markah]
53
(iii) Jika rintangan mentol M1 ialah 2 Ω dan M2 ialah 3 Ω,
berapakah jumlah rintangan dalam litar?
[2 markah]
(iv) Jika arus dalam litar itu ialah 5 A. Hitungkan voltan dalam
litar tersebut.
[2 markah]
7. (a) Rajah di bawah menunjukkan dua jenis litar, P dan Q. [PT3]
P Q
Lengkapkan pernyataan di bawah dengan jawapan yang betul.

(i) Apabila litar P dihidupkan, ketiga-tiga mentol menyala pada
kecerahan yang __________________ .
(ii) Jika sebiji mentol ditambah kepada litar Q, kecerahan semua

mentol menjadi __________________ .
[2 markah]
54
(b) Jadual berikut menunjukkan dua simbol bagi komponen
elektrik. Nyatakan fungsi bagi komponen-komponen tersebut.
Simbol Fungsi
[2 markah]
(c) Rajah di bawah menunjukkan suatu litar elektrik lengkap.
(i) Hitung jumlah rintangan litar ini.
[2 markah]
(ii) Berapakah voltan V1 jika voltan V adalah 3 volt? Jelaskan
jawapan anda.
55
_______________________________________________
_______________________________________________
[2 markah]
(iii) Berapakah bacaan ammeter pada rajah di atas.
[2 markah]
(iv) Berikan satu kebaikan litar yang ditunjukkan dalam Rajah
jika ia digunakan di dalam rumah.
_______________________________________________
_______________________________________________
[1 markah]
8. Rajah di bawah menunjukkan suatu magnet bar.
(a) Nyatakan kutub P dan kutub Q bagi magnet yang

ditunjukkan pada rajah di atas.
P : ____________________ Q : ____________________
(2 markah)
(b) Apakah yang dimaksudkan dengan medan magnet?
__________________________________________________
__________________________________________________
(1 markah)
56
(c) Berikan dua cara untuk mengesan medan magnet?
1. _______________________________________________
2. _______________________________________________
(2 markah)
(d) Antara bahagian X, Y atau Z, bahagian manakah mempunyai
medan magnet paling kuat? Jelaskan jawapan anda.
__________________________________________________
__________________________________________________
(2 markah)
(e) Nyatakan dua sifat bagi garisan medan magnet.
1. _______________________________________________
2. _______________________________________________
(2 markah)
9. Rajah di bawah menunjukkan sebuah magnet bar.
(a) Lukis arah jarum kompas () pada kompas A, B dan C dalam
rajah yang ditunjukkan di atas.
(2 markah)
(b) Apakah yang ditunjukkan oleh arah jarum kompas?
___________________________________________________
(1 markah)
(c) Rajah di bawah menunjukkan alat yang digunakan oleh Adam
untuk membersihkan dinding akuarium.
57
(i) Apakah prinsip yang digunakan pada alat itu?

_______________________________________________
[1 markah]
(ii) Jelaskan bagaimana alat itu membantu Adam mencuci
dinding dalam akuarium itu.
_______________________________________________
_______________________________________________
_______________________________________________
_______________________________________________
[3 markah]
10. Rajah di bawah menunjukkan satu dawai lurus yang membawa

arus elektrik.
dawai
lurus sel kering
serbuk besi kadbod
(a) Apakah kesan yang dihasilkan apabila arus mengalir pada

dawai lurus tersebut.
_________________________________________________
(1 markah)
58
(b) Lukis dengan menggunakan anak panah () untuk
menunjukkan arah aliran arus dalam rajah di atas.
(1 markah)
(c) Lukiskan garisan medan magnet pada rajah di bawah.
dawai lurus
kadbod
(1 markah)
(d) Rajah di bawah menunjukkan satu petua yang digunakan
untuk menentukan arah garis medan magnet.
(i) Namakan petua tersebut.
_____________________________
(1 markah)
(ii) Apakah yang diwakili oleh ibu jari dan jari-jari lain.
Ibu jari : ____________________________________
Jari lain : ____________________________________
(2 markah)
(e) Berikan dua contoh alat yang menggunakan prinsip
elektromagnet.
_________________________________________________
(2 markah)
59
11. (a) Rajah di bawah menunjukkan sebatang paku besi dililitkan
dengan dawai kuprum bertebat yang disambungkan kepada
satu sel kering 1.5 V.
(i) Apakah yang berlaku kepada klip kertas? Jelaskan

jawapan anda.
_______________________________________________
_______________________________________________
(2 markah)
(ii) Tandakan arah arus pada dawai kuprum yang melilit paku
besi.
(1 markah)
(iii) Nyatakan kutub medan magnet pada P dan Q.
P : _________________ Q : __________________
(2 markah)
(iv) Apakah yang berlaku kepada kekuatan medan magnet jika
satu lagi sel kering 1.5 V ditambahkan?
_______________________________________________
(1 markah)
(b) Rajah di bawah menunjukkan menunjukkan beberapa bahan.
60
Lukis dan terangkan bagaimana anda menggunakan semua

bahan tersebut untuk membina sebuah elektromagnet.
___________________________________________________
___________________________________________________
___________________________________________________
[3 markah]
BAB 8 DAYA DAN GERAKAN
1. (a) Lengkapkan pernyataan berikut tentang daya.

Daya adalah _______________ atau _______________ yang
bertindak pada suatu objek.
[2 markah]
(b) Rajah di bawah menunjukkan Zulkifli sedang menolak sebuah
kotak.
(i) Apakah jenis daya yang dikenakan pada kotak itu?

________________________________________________
[1 markah]
(ii) Tunjukkan arah daya yang dinyatakan di (b)(i).
[1 markah]
61
(iii) Tandakan () bagi titik aplikasi daya pada rajah tersebut.
[1 markah]
2. Rajah di bawah menunjukkan Sarimah sedang menarik bagasinya.
(a) Pada Rajah di atas, lukis anak panah untuk menunjukkan arah
daya geseran. [1 markah]
(b) Apakah daya geseran?
___________________________________________________
[1 markah]
(c) Lengkapkan maklumat di bawah mengenai daya.
(i) Unit S.I. bagi daya : _________________________
(ii) Simbol unit daya : _________________________
(iii) Alat pengukuran daya : _________________________
[3 markah]
3. (a) Tulis BENAR atau PALSU bagi pernyataan yang berkaitan
dengan daya apungan dan kesannya.
(i) Daya apungan = Berat sebenar - Berat ketara

(ii) Jika daya apungan lebih besar daripada berat
objek, maka objek akan terapung
(iii) Objek akan tenggelam jika daya apungan
lebih besar daripada berat objek
[3 markah]
(b) Rajah di bawah menunjukkan sebuah kapal sedang belayar di
tengah lautan.
62
(i) Terangkan mengapa kapal tersebut boleh terapung di

permukaan air.
________________________________________________
[1 markah]
(ii) Mengapa sangat penting untuk mematuhi garisan Plimsoll
semasa mengangkut barang ke dalam kapal?
________________________________________________
________________________________________________
[2 markah]
4. Rajah di bawah menunjukkan salah satu tuas yang digunakan
dalam kehidupan kita seharian.
P: X
X
Q:
Y
R:
(a) Dalam rajah di atas, labelkan beban, daya dan fulkrum di

dalam petak yang betul. (3 markah)
(b) Nyatakan kelas tuas bagi alat di atas. Jelaskan jawapan
anda.
__________________________________________________
__________________________________________________
(2 markah)
63
(c) Pada bahagian manakah antara X atau Y daya harus
dikenakan untuk memudahkan kerja dilakukan. Jelaskan
jawapan anda.
_________________________________________________
_________________________________________________
(2 markah)
5. Rajah di bawah menunjukkan suatu alat yang digunakan untuk
memegang seketul daging ayam.
(a) Dalam rajah di atas, tandakan () kedudukan daya dalam

petak yang betul.
[1 markah]
(b) Apakah yang berlaku kepada ketulan daging ayam jika alat itu
dipegang pada T?
__________________________________________________
[1 markah]
(c) Lukis satu sistem tuas bagi alat di atas.
[2 markah]
64
(d) Beri satu contoh alat lain yang mempunyai kelas tuas yang
sama seperti yang ditunjukkan pada rajah di atas.
__________________________________________________
[1 markah]
6. Rajah di bawah menunjukkan keadaan daya dan beban dalam

keadaan seimbang. [PMR]
Daya P
100 cm
20 cm
40 N
(a) Rajah di atas menunjukkan sistem bagi tuas kelas kedua.

Jelaskan.
__________________________________________________
[1 markah]
(b) Hitungkan daya P yang diperlukan untuk menyeimbangkan
pembaris meter itu.
[2 markah]
(c) Tandakan () bagi alat di bawah yang menunjukkan kelas
tuas seperti dalam rajah di atas.
65
[2 markah]
7. Rajah di bawah menunjukkan satu sistem apabila daya dan beban

adalah seimbang. [PMR]
Daya 50 N
Beban W
20 cm
80 cm
Hitungkan beban W apabila sistem itu berada dalam

keseimbangan.
[2 markah]
8. (a) Rajah di bawah menunjukkan Amirah sedang memegang

bendera pada hari sukan sekolah. [PT3/2015]
66
(i) Nyatakan kelas tuas yang terlibat.
_______________________________________________
[1 markah]
(ii) Labelkan kedudukan beban dan daya pada rajah di atas.
[2 markah]
(b) Rajah di bawah menunjukkan dua orang murid, Siti dan Nur
sedang memegang bendera.
Siti Nur
Berdasarkan rajah di atas, siapakah yang menggunakan daya

yang kurang? Jelaskan jawapan anda.
__________________________________________________
__________________________________________________
__________________________________________________
[2 markah]
(c) Rajah di bawah menunjukkan seorang pelajar sedang menyapu
sampah menggunakan penyapu di dalam kelas.
67
Panjang penyapu adalah 1.2 m. Tangannya diletakkan 0.2 m
dari hujung penyapu. Hitungkan daya yang diperlukan jika berat
sampah adalah 2 N.
[2 markah]
9. (a) Rajah di bawah menunjukkan Ali sedang membuka pintu.

[PT3/2015]
(i) Nyatakan kelas tuas yang terlibat.

_______________________________________________
[1 markah]
(ii) Pada rajah di atas, bulatkan kedudukan fulkrum.
[1 markah]
(b) Lengkapkan pernyataan yang berikut menggunakan perkataan-
perkataan yang diberi.
kesan gerakan kesan putaran

kesan tarikan tarikan daya
(i) Momen daya membolehkan Ali melakukan kerja dengan

mudah. Momen daya ialah ________________ yang
dikenakan pada satu titik pada pintu.
68
(ii) Sekiranya Ali menarik pintu dengan meletakkan tangannya
lebih dekat dengan engsel, _____________ yang
dikenakan oleh Ali lebih besar.
[2 markah]
(c) Ali membeli sebotol kicap di pasaraya. Dia menggunakan
pembuka botol untuk membuka penutupnya seperti yang
ditunjukkan dalam rajah di bawah. Hitungkan beban yang
dikenakan oleh penutup itu.
Jarak daya Jarak beban

Daya x = Beban x
dari fulkrum dari fulkrum
[2 markah]
10. Rajah di bawah menunjukkan peti besi yang sedang dibuka oleh
pengurus bank. [PT3/2018]
(a) Lukiskan anak panah untuk
menunjukkan arah momen daya bila
pintu dibuka.
(1 markah)
(b) Nyatakan apakah momen daya.
______________________________
(1 markah)
(c) Roda tangan dipasang pada bahagian tengah pintu peti besi
untuk tujuan keselamatan. Berdasarkan konsep momen daya,
jelaskan mengapa roda tangan dipasang di tengah pintu peti
besi.
69
__________________________________________________
__________________________________________________
__________________________________________________
(3 markah)
(d) Di restoren terdapat pintu di antara ruang makan dan dapur yang
boleh ditolak daripada ke dua-dua arah. Wajarkan penggunaan
pintu tersebut.
_____________________________________________________
_____________________________________________________
_____________________________________________________
(3 markah)
(e) Dengan menggunakan konsep momen daya, bina sebuah model
perangkap tikus. Anda dibekalkan dengan bahan-bahan berikut :
botol plastik dengan penutup, penyepit buluh, gelang getah, tali,
umpan. Lakarkan model dan terangkan bagaimana ia berfungsi.
____________________________________________________
____________________________________________________
____________________________________________________
(3 markah)
70
11. (a) Rajah di bawah menunjukkan sebuah pencangkuk getah pada
dinding berjubin.
pelekap getah
dinding berjubin
pencangkuk
Jelaskan bagaimanakah untuk menjadikan alat itu lebih kuat

bagi menampung beban yang lebih berat.
_________________________________________________
_________________________________________________
_________________________________________________
(3 markah)
(b) Rajah di bawah menunjukkan sifon yang diguna untuk
memindahkan cecair.
(i) Tandakan () dalam kotak
pada rajah di atas bahagian
yang mempunyai tekanan
tinggi.
(1 markah)
(ii) Jelaskan apa yang berlaku
kepada cecair dalam bekas K
jika bekas L berada dalam
kedudukan yang sama tinggi
Bekas K Bekas L dengan bekas K.
_________________________________________________
_________________________________________________
(2 marka
h)
71
12. (a) Rajah di bawah menunjukkan seorang budak sedang
menyedut air dengan menggunakan penyedut minuman
(i) Adakah budak itu dapat menyedut air dalam gelas itu?
_______________________________________________
(1 markah)
(ii) Nyatakan satu sebab jawapan di (a)(i).
_______________________________________________
_______________________________________________
(2 markah)
(b) Rajah di bawah menunjukkan sebiji bola ping pong yang
kemik dimasukkan ke dalam air panas.
Dengan menggunakan teori kinetik gas, jelaskan bagaimana

bola ping pong itu menjadi bentuk sfera semula selepas
dimasukkan dalam air panas.
_________________________________________________
_________________________________________________
_________________________________________________
(3 markah)
72
13. (a) Rajah di bawah menunjukkan pelocok yang digunakan untuk
membersihkan paip yang tersumbat.
(i) Tandakan () dalam petak pada rajah
di sebelah yang menunjukkan
bahagian yang mempunyai tekanan
yang tinggi. (1 markah)
(ii) Nyatakan bagaimana menggunakan

pelocok untuk membersihkan paip
yang tersumbat.
______________________________
(1 markah)
(b) Markonah ingin membuat kek. Dia hendak mengasingkan
kuning telur daripada putih telur. Bahan-bahan dan beberapa
alat di digunakan seperti yang ditunjukkan di bawah.
biji telur biji mangkuk botol plastik
Dengan menggunakan prinsip tekanan udara, lengkapkan

prosedur berikut dalam bentuk ayat. Langkah-langkah ;
1. Pecahkan semua telur ke dalam sebuah mangkuk.
2. _______________________________________________
3. _______________________________________________
4. _______________________________________________
[4 markah]
14. (a) Rajah di bawah menunjukkan satu alat yang menggunakan

prinsip tekanan udara.Tandakan (√) dalam petak pada rajah di
sebelah yang menunjukkan kawasan yang mempunyai
tekanan udara yang rendah semasa alat itu ditarik ke atas.
73
[1 markah]
(b) Ali minum susu dengan menggunakan penyedut minuman.
Dia mendapati keadaan kotak susu tersebut berubah seperti di
bawah. [PT3]
Berdasarkan prinsip tekanan udara, huraikan keadaan kotak

sebelum dan selepas susu disedut.
__________________________________________________
__________________________________________________
__________________________________________________
[3 markah]
15. (a) Rajah di bawah menunjukkan satu bekas yang berisi air. Tiga
lubang iaitu P, Q dan R terdapat pada bekas tersebut.
Berdasarkan konsep tekanan,
lukiskan pada rajah di atas
aliran air yang keluar melalui
lubang-lubang yang terdapat
pada bekas.
[1 markah]
74
(b) Rajah di bawah menunjukkan dua kedudukan yang berbeza
bagi seorang pendaki gunung.
N
M
2 000
m
500 m
Berdasarkan prinsip tekanan udara, nyatakan keadaan yang

dialami oleh pendaki di kedudukan M berbanding kedudukan
N. Jelaskan jawapan anda.
__________________________________________________
__________________________________________________
__________________________________________________
__________________________________________________
[3 markah]
(c) Jadual di bawah menunjukkan perbezaan situasi yang dihadapi
oleh seorang pendaki apabila dia mendaki dua gununug yang
berbeza.[PT3]
Pendaki di Gunung Pendaki di Gunung

Everest Kinabalu
Ketinggian dari aras laut : Ketinggian dari aras laut :

8 850 m 4 095 m
Menggunakan tangki Tidak menggunakan tangki
oksigen oksigen
Pada pendapat anda, beri alasan untuk menyokong tindakan

yang diambil oleh pendaki di Gunung Everest.
75
___________________________________________________
___________________________________________________
___________________________________________________
___________________________________________________
___________________________________________________
___________________________________________________
[4 markah]
BAB 9 HABA
1. (a) Padankan penerangan yang betul bagi suhu dan haba.
Diukur dalam unit joule (J)

Suhu
Darjah kepanasan atau kesejukan
suatu bahan atau objek
Haba
Proses pemindahan haba tanpa
sebarang medium
(2 markah)
(b) Gariskan jawapan yang betul.
(i) Apabila pepejal dipanaskan, zarah-zarah bergetar dengan
lebih cepat dan jarak antara zarah ( berkurang / bertambah ).
Hal ini menyebabkan pepejal mengembang.
(ii) Bayu laut berlaku apabila udara panas di darat
mengembang, menjadi ( kurang / lebih ) tumpat dan naik ke
atas. Udara sejuk dari permukaan laut menggantikan udara
panas itu.
(2 markah)
76
2. (a) Rajah di bawah menunjukkan satu eksperimen untuk mengkaji
kaedah pengaliran haba pada rod kuprum.
(i) Namakan kaedah pengaliran haba yang disiasat dalam

eksperimen tersebut.
________________________________________________
(1 markah)
(ii) Paku tekan yang manakah jatuh dahulu.
________________________________________________
(1 markah)
(iii) Berikan satu sebab jawapan di (a)(ii).
_______________________________________________
(1 markah)
(iv) Apakah fungsi kepingan asbestos dalam eksperimen
di atas?
_______________________________________________
(1 markah)
(b) Nyatakan satu kaedah lain bagi pengaliran haba dan
mediumnya.
Kaedah pengaliran haba Medium
[2 markah]
77
3. Rajah di bawah menunjukkan bagaimana berlakunya bayu darat.
(a) Lukiskan anak panah dalam rajah di atas untuk menunjukkan

pergerakan udara panas dan sejuk. (1 markah)
(b) Nyatakan proses yang membolehkan haba boleh dipindahkan.
__________________________________________________
(1 markah)
(c) Terangkan secara ringkas bagaimana bayu darat berlaku.
__________________________________________________
__________________________________________________
__________________________________________________
(3 markah)
(d) Nyatakan satu lagi contoh fenomena yang sama seperti rajah
di atas.
___________________________________________________
(1 markah)
4. (a) Rajah di bawah menunjukkan tiga cara pemindahan haba
semasa memanaskan air di dalam bekas logam. Labelkan
rajah di bawah dengan istilah berikut.
P: Konduksi Perolakan Sinaran
Q:
R: (3 markah)
78
(b) Rajah di bawah menunjukkan air yang dipanaskan dalam periuk.
Bahan P
periuk
air
haba
(i) Lukiskan pembentukan arus perolakan pada rajah di atas.

(1 markah)
(ii) Terangkan bagaimana arus perolakan itu terbentuk.
_______________________________________________
_______________________________________________
_______________________________________________
_______________________________________________
(3 markah)
(iii) Mengapakah bahan P digunakan dalam penyediaan alat
memasak di atas.
________________________________________________
________________________________________________
(2 markah)
5. Rajah di bawah menunjukkan tiga kaedah pemindahan haba

P, Q dan R.
P Q R
79
(a) Bulatkan P, Q atau R untuk menunjukkan haba mengalir
melalui perolakan.
(1 markah)
(b) Rajah di bawah menunjukkan susunan radas untuk menyiasat
pembebasan haba pada jenis permukaan yang berbeza.
(i) Selepas beberapa minit, berlaku perubahan suhu. Kelalang

kon manakah J atau K menunjukkan penurunan suhu yang
lebih besar bagi air itu.
________________________________________________
(1 markah)
(ii) Beri satu sebab bagi jawapan di 5(b)(i).
________________________________________________
________________________________________________
(1 markah)
(c) Rajah di bawah menunjukkan Encik Halim merancang untuk
mengubahsuai rumahnya. Dia mahu memasang turapan di
sekeliling rumahnya.
80
(i) Cadangkan bagaimana dia perlu menyusun turapan untuk
memastikannya bertahan dalam cuaca yang panas.
Terangkan jawapan anda.
_______________________________________________
_______________________________________________
_______________________________________________
(3 markah)
(ii) Jika dia mahu mengecat bahagian luar rumahnya,
cadangkan warna yang sesuai dan berikan alasan untuk
cadangan tersebut.
_______________________________________________
_______________________________________________
(2 markah)
6. (a) Lengkapkan jadual di bawah untuk menunjukkan ciri-ciri logam
dan bukan logam. Tuliskan jawapan dalam ruang yang
disediakan di bawah.
Ciri-ciri Logam Bukan logam

Mempunyai
Kekilauan
permukaan yang (i)
permukaan
berkilau
Dapat ditarik
Kemuluran (ii)
menjadi dawai
Kekonduksiaan Penebat haba
(iii)
haba yang baik
Bersifat rapuh dan
Kebolehtempaan (iv)
tidak boleh ditempa
(i) _______________________________________________
(ii) _______________________________________________
(iii) _______________________________________________
(iv) _______________________________________________
81
(b) Rajah di bawah menunjukkan satu contoh kegunaan logam
dan bukan logam. Namakan logam dan bukan logam tersebut.
Kegunaan Nama logam/bukan logam

(i)
Dawai elektrik
(ii)
Pensil
(2 markah)
7. (a) Rajah di bawah menunjukkan dua kaedah yang digunakan

untuk penyediaan ikan.
Kaedah P Kaedah R
(i) Apakah cara pemindahan haba bagi kaedah P.
_______________________________________________
(1 markah)
(ii) Banding bezakan kaedah yang digunakan pada rajah di
atas.
_______________________________________________
_______________________________________________
_______________________________________________
(4 markah)
82
(b) Rajah di bawah menunjukkan satu kaedah memasak makanan
menggunakan kerajang aluminium.
Jelaskan kelebihan menggunakan kaedah tersebut?

__________________________________________________
__________________________________________________
__________________________________________________
(2 markah)
8. (a) Rajah di bawah menunjukkan eksperimen yang dijalankan

untuk menyiasat penyerapan haba ke atas dua jenis warna
permukaan yang berbeza.
Penunu
bunsen
Tin susu Tin susu
warna warna
putih dan hitam dan
berkilat kusam
(i) Selepas 15 minit penunu bunsen dinyalakan, tin yang

manakah menunjukkan kenaikan suhu yang lebih tinggi.
_______________________________________________
(1 markah)
(ii) Nyatakan sebab jawapan di 8(a)(i).
_______________________________________________
83
_______________________________________________
(2 markah)
(b) Rajah di bawah menunjukkan dua teko yang mempunyai saiz
dan diperbuat dengan bahan yang sama tetapi mempunyai
warna yang berbeza iaitu warna putih dan hitam. Air panas
yang mempunyai suhu yang sama dimasukkan dalam kedua-
dua teko, P dan Q.
P Q
(i) Selepas 20 minit, teko yang manakah mempunyai suhu air
yang lebih rendah.
_________________________________________________
(1 markah)
(ii) Berikan sebab jawapan di 8(b)(i).
_________________________________________________
_________________________________________________
(2 markah)
(c) Susan cuba membuka penutup botol tetapi tidak berjaya kerana
penutupnya terlalu ketat.
(i) Bagaimana penutup botol yang ketat
boleh dilonggarkan?
_________________________________
_________________________________
_________________________________
(2 markah)
84
(ii) Apabila Susan menuang air panas secara cepat ke dalam
gelas kaca yang tebal, di dapati kaca itu retak tetapi apabila
dia menuang air panas ke dalam gelas kaca yang nipis,
kaca itu tidak pecah.
Mengapa gelas kaca tebal itu retak?
Terangkan situasi yang berlaku.
___________________________________
___________________________________
___________________________________
___________________________________
(2 markah)
BAB 10 GELOMBANG BUNYI
1. (a) Tandakan () pada pernyataan yang betul tentang

gelombang bunyi.
(i) Gelombang bunyi hanya boleh dipantulkan

(ii) Gelombang bunyi memerlukan medium untuk
merambat
(iii) Gelombang bunyi merambat pada kelajuan yang
berbeza di dalam medium yang berbeza
(iv) Angkasawan di angkasa lepas boleh mendengar
bunyi dengan lebih jelas berbanding dengan Bumi
[2 markah]
(b) Isikan tempat kosong menggunakan perkataan yang diberikan.
sangat rapat pepejal getaran cecair
Bunyi dihasilkan melalui ______________. Ia dipindahkan

dengan cepat melalui ____________ berbanding ___________.
Hal ini kerana susunan zarah-zarahnya yang ______________
memudahkan pemindahannya daripada satu zarah ke zarah
yang bersebelahan. [4 markah]
85
2. (a) Zami telah menjalankan satu aktiviti dalam makmal
menggunakan sebatang pembaris logam. Dia menekan hujung
pembaris itu dan melepaskannya dengan serta-merta.
Lengkapkan pernyataan berikut untuk menerangkan situasi di
atas dengan menggunakan perkataan yang diberi.
Ayunan Bunyi Getaran
_______________ dihasilkan daripada ______________

sesuatu objek. (2 markah)
(b) Sonar adalah teknik yang digunakan oleh nelayan untuk
mengesan ikan.
Berdasarkan rajah di atas, terangkan bagaimana teknologi

sonar membantu mengesan kehadiran ikan.
_________________________________________________
_________________________________________________
_________________________________________________
(2 markah)
3. (a) Rajah di bawah beberapa bentuk gelombang bunyi.
P R S
Susun gelombang berikut daripada gelombang yang
mempunyai kelangsingan bunyi paling tinggi ke kelangsingan
bunyi paling rendah.
86
(2 markah)
(b) Rajah di bawah menunjukkan seorang penjual ais krim

dengan locengnya.
Terangkan bagaimana bunyi loceng itu dipindahkan ke telinga

kanak-kanak.
_________________________________________________
_________________________________________________
_________________________________________________
_________________________________________________
_________________________________________________
(3 markah)
(c) Rajah di bawah menunjukkan dua situasi yang berkaitan
dengan pemindahan bunyi melalui medium.
Situasi A Situasi B
Pada pandangan anda, dalam situasi yang manakah bunyi
dapat dipindahkan dengan lebih cepat? Terangkan jawapan
anda.
_________________________________________________
_________________________________________________
(2 markah)
87
(d) Rajah di bawah menunjukkan seorang budak sedang menjerit
ke arah mulut gua.
Gema dapat didengari selepas 5 saat. Terangkan bagaimana

gema terhasil?
_________________________________________________
_________________________________________________
(2 markah)
4. (a) Rajah di bawah menunjukkan sebuah auditorium.
Apakah kelengkapan yang ada dalam sebuah auditorium di

atas untuk memastikan bunyi yang dihasilkan dapat didengari
dengan baik oleh para penonton.
___________________________________________________
___________________________________________________
___________________________________________________
(2 markah)
(b) Rajah di bawah menunjukkan Amir cuba berkomunikasi dengan
sahabatnya Asyraf pada jarak 10 meter.
88
10
10meter
meter
Amir Asyraf
Dengan menggunakan bahan-bahan di bawah, reka cipta satu
alat yang dapat membantu Amir mendengar suara Asyraf
dengan lebih jelas. Lakarkan alat tersebut dan terangkan
bagaimana alat tersebut boleh berfungsi.
Benang Cawan polistirena Pita selofan
___________________________________________________
___________________________________________________
___________________________________________________
(3 markah)
BAB 11 BINTANG & GALAKSI DLM ALAM SEMESTA
1. Matahari adalah sebuah bintang, bukannya sebuah planet.

(a) Adakah anda bersetuju dengan pernyataan ini? Jelaskan
jawapan anda.
89
___________________________________________________
___________________________________________________
[2 markah]
(b) Mengapakah Matahari kelihatan lebih besar dan lebih cerah
berbanding dengan bintang lain dalam alam semesta ?
__________________________________________________
[1 markah]
(c) Adakah Matahari akan menjadi bintang neutron pada akhir
hayatnya? Jelaskan.
___________________________________________________
___________________________________________________
___________________________________________________
[2 markah]
2. Rajah di bawah menunjukkan beberapa jenis galaksi yang dalam

alam semesta.
P: Q:
(a) Nyatakan jenis galaksi pada rajah di atas.
Elips Tidak sekata Pilin

[2 markah]
90
(b) Tandakan () bagi contoh galaksi berbentuk Q.
Ursa Mayor
Andromeda
Magellan besar
[1 markah]
(c) Tentukan sama ada pernyataan yang diberi adalah Benar
atau Palsu. Tuliskan jawapan anda pada ruangan yang
disediakan.
Pernyataan Benar / Palsu
(i) Galaksi kita berbentuk elips
(ii) Galaksi ialah bintang-bintang yang

dikumpulkan oleh daya tarikan graviti
[2 markah]
3. Rajah di bawah menunjukkan kelahiran dan kematian suatu

bintang.
(a) Berdasarkan rajah di atas, nyatakan P dan Q.

P : _____________________ Q : _____________________
[2 markah]
(b) Apakah nebula?
___________________________________________________
___________________________________________________
91
(c) Terangkan bagaimana berlakunya kematian bintang super
besar.
___________________________________________________
___________________________________________________
___________________________________________________
[3 markah]
(d) Tandakan () bagi pernyataan yang betul.
(i) Tindak balas nuklear berlaku apabila gas
helium ditukarkan kepada hidrogen.
(ii) Bintang yang besar dikenali sebagai bintang
raksasa.
(iii) Sistem suria kita berada di tengah galaksi
Bima Sakti.
(iv) Bintang warna kuning lebih panas daripada
warna merah.
[2 markah]
BAB 12 SISTEM SURIA
1. Nyatakan planet yang betul bagi setiap ciri yang diberikan dalam
jadual di bawah.
Ciri-ciri Nama planet
(a) Planet paling dekat dengan Matahari
(b) Planet paling jauh dengan Matahari
(c) Planet yang mempunyai saiz paling

besar
92
(d) Planet yang mempunyai ketumpatan

paling rendah
(e) Planet yang mempunyai tarikan

graviti paling kuat
(f) Planet paling panas
(g) Planet yang mempunyai tempoh

peredaran paling panjang
(h) Planet yang mempunyai satelit

semula jadi paling banyak
(i) Planet yang mempunyai tempoh

peredaran paling panjang
(j) Dikenali sebagai planet bergas
2. (a) Rajah di bawah menunjukkan planet-planet yang mengorbit

Matahari dalam sistem suria. Lengkapkan nama planet-planet
dalam rajah di bawah.
[4 markah]
(b) Padankan definisi berikut dengan unit yang digunakan untuk

mengukur jarak planet dari Matahari.
93
Definisi Unit
Batu
Jarak purata di antara Bumi
dengan Matahari
Tahun cahaya
Jarak yang ditempuh cahaya
dalam masa setahun Unit astronomi
[2 markah]
3. (a) Marikh merupakan planet keempat dalam sistem suria yang

berada pada jarak 2.28 x 108 kilometer dari Matahari. Kirakan
jaraknya dalam A.U. dan ly di dalam ruang yang disediakan.
(i) Kirakan jaraknya dalam A.U.
(ii) Kirakan jaraknya dalam ly.
[2 markah]
(b) Tandakan () bagi pernyataan yang betul dan (X) bagi
pernyataan yang salah.
(i) Musytari dikenali sebagai planet merah dan
mempunyai dua bulan iaitu Phobos dan
Demos
(ii) Zuhal adalah planet kedua terbesar dalam
sistem suria dan mempunyai sistem gelang
(iii) Paksi putaran Uranus condong ke sisi
hampir selari dengan orbitnya yang
mengeliling Matahari
(iv) Zuhrah dikenali sebagai planet ‘rumah hijau’
kerana kandungan nitrogen yang tinggi di
dalam atmosferanya
[4 markah]
94
4. (a) Jadual di bawah menunjukkan dua buah planet yang boleh
ditemui dalam Sistem Suria.
Ciri
Planet Bumi Musytari
Tarikan graviti (ms-2) 9.8 24.79
Terangkan mengapa Musytari mempunyai tarikan graviti yang

lebih besar berbanding Bumi.
__________________________________________________
__________________________________________________
[2 markah]
(b) Uranus merupakan planet gergasi yang mempunyai jisim
yang lebih besar berbanding Bumi. Namun, tarikan graviti
Uranus adalah lebih kecil berbanding tarikan graviti Bumi.
Terangkan mengapa.
__________________________________________________
__________________________________________________
[2 markah]
95
BAB 13 METEROID, ASTEROID, KOMET
1. (a) Padankan objek berikut dengan penerangan yang betul.

Batuan besar dan logam yang
beredar mengelilingi Matahari
Meteoroid mengikut orbitnya
Serpihan batu dan logam kecil yang

Asteroid terapung dan bergerak di angkasa
Jasad yang terdiri daripada

Komet campuran ais, gas dan debu serta
bergerak mengelilingi Matahari
mengikut orbitnya
[3 markah]
(b) Rajah di bawah menunjukkan meteoroid yang merempuh
masuk ke atmosfera Bumi.
(i) Apakah punca meteoroid
memasuki atmosfera Bumi?
__________________________
__________________________
[2 markah]
(ii) Nyatakan dua perkara yang mungkin berlaku selepas
meteoroid memasuki atmosfera Bumi.
________________________________________________
________________________________________________
[2 markah]
(c) Apakah perbezaan antara meteoroid dengan meteorit?
___________________________________________________
___________________________________________________
[2 markah]
96
2. Tandakan () di ruang yang disediakan bagi menunjukkan ciri-ciri
meteoroid, asteroid dan komet.
Ciri-ciri Meteoroid Asteroid Komet

(a) Terbina daripada batuan
dan logam seperti besi
dan nikel
(b) Mempunyai bahagian
kepala dan ekor yang
sangat panjang
(c) Beredar mengelilingi
Matahari mengikut
orbitnya sendiri
(d) Dikenali sebagai planet
kecil
[4 markah]
3. (a) Gariskan jawapan yang betul.
(i) Kebanyakan komet berasal dari (lingkaran Asteroid /
lingkaran Kuiper)
(ii) Salah satu asteroid yang berada di dalam lingkaran itu ialah
(Apollo / Ceres) [2 markah]
(b) Rajah di bawah menunjukkan suatu objek di angkasa lepas
sedang mengelilingi Matahari.
(i) Namakan bahagian yang bertanda X.

________________________________________________
[1 markah]
97
(ii) Bagaimanakah bahagian yang bertanda X terbentuk?
________________________________________________
________________________________________________
[2 markah]
(iii) Terangkan mengapa bahagian yang bertanda X sentiasa
menjauhi Matahari.
________________________________________________
[1 markah]
4. (a) Asteroid dan meteoroid adalah sebahagian jasad di angkasa

lepas yang boleh mengancam kehidupan di Bumi.
(i) Jika asteroid dan meteoroid melanggar Bumi, yang
manakah memberi impak paling besar kepada Bumi?
Jelaskan.
________________________________________________
________________________________________________
[2 markah]
(ii) Pada pendapat anda, adakah perlanggaran antara Bumi
dengan asteroid yang bersaiz besar akan menyebabkan
Bumi terkeluar dari orbitnya? Terangkan mengapa.
________________________________________________
________________________________________________
[2 markah]
(b) Cadangkan satu cara untuk menghalang objek-objek di
angkasa lepas daripada merempuh Bumi semasa ia masuk ke
atmosfera Bumi.
__________________________________________________
__________________________________________________
[2 markah]
SOALAN TAMAT
98

Ulang Kaji PT3 Topikal Ting 2 Edited 2020 - 1

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Ulang Kaji PT3 Topikal Ting 2 Edited 2020 - 1

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Ulang Kaji PT3 Topikal Ting 2 Edited 2020 - 1

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

[AzhariAziz/SC/F2/2020]

1. (a) Rajah di bawah menunjukkan beberapa organisma yang

Kekunci dalam rajah di bawah digunakan untuk

Tidak berkaki Berkaki

Berdarah sejuk Berdarah panas

(i) ___________ (ii) ___________ (iii)___________

Malaysia merupakan salah satu daripada dua belas negara

Cadangkan bagaimana spesies endemik ini dapat dipelihara

4. Ular dikelaskan sebagai reptilia. [PT3/2016]

(b) Di manakah ular biasanya dijumpai dalam habitat semulajadi?

5. Rajah di bawah menunjukkan dua jenis tumbuhan, P dan Q.

(a) Berdasarkan Rajah di atas, labelkan tumbuhan tersebut

Monokotiledon Dikotiledon Unikotiledon [2 markah]

(i) Mempunyai satu kotiledon

(ii) Berakar tunjang

(iii) Daun berurat jejala

1. (a) Rajah di bawah menunjukkan sekumpulan peguin di kawasan

(i) Berdasarkan siratan makanan di atas, apakah haiwan P.

(c) Ladang jagung di Kampung Paya Jerlus telah diserang oleh

Afid Kumbang kura-kura

2. (a) Rajah di bawah menunjukkan kitar nutrien dalam ekosistem.

Nitrogen Karbon dioksida Oksigen

(b) Berikan dua gangguan kepada kitar nutrien disebabkan aktiviti

3. Rajah di bawah menunjukkan organisma-organisma yang

Tikus Burung Ular

(a) Apakah komuniti?

Berdasarkan carta bar tersebut, jelaskan perubahan

5. Dalam ekosistem yang seimbang, organisma hidup berinteraksi

(a) (i) Cadangkan jenis interaksi yang wujud di antara organisma

Alga hijau Rhizobium dan

6. Rajah di bawah menunjukkan dua organisma yang sedang

(a) Nyatakan jenis interaksi di atas.

(b) Apakah kelebihan interaksi jenis ini kepada kedua-dua

(i) Berdasarkan Rajah di atas, nyatakan kaedah interaksi ini

1. (a) Jadual di bawah menunjukkan dua kumpulan makanan.

Pelawas Karbohidrat Protein (2 markah)

(ii) Nyatakan fungsi kumpulan makanan K.

(i) Kekurangan vitamin B boleh menyebabkan

2. (a) Seorang yang mengalami sembelit dinasihatkan untuk

3. (a) Rajah di bawah menunjukkan kanak-kanak yang menghadapi

(i) Nyatakan kelas makanan yang diperlukan untuk

 Ubi kentang  Roti

(i) Apakah kelas makanan yang perlu dielakkan oleh Encik

Menu 1 Menu 2 Menu 3

 Kentang goreng  Cucur udang  Ikan kukus

4. (a) Seorang pakar pemakanan memberi ceramah kepadA

(i) Apakah fungsi piramid makanan?

(i) Bandingkan keperluan tenaga yang diperlukan oleh Suzy

Makanan Kuantiti Nilai kalori (J)

Nasi goreng 1 pinggan 2675

Jelaskan kesan negatif yang mungkin

Jenis makanan Nilai kalori (kJ g-1)

(d) Aina tidak mengambil makanan laut dalam gizinya untuk

(ii) Terangkan jawapan anda di (d)(i).

9. (a) Rajah di bawah menunjukkan kanak-kanak yang menghadapi

(ii) Penyakit ini disebabkan oleh kekurangan dua

(b) Dalam satu ceramah yang diadakan sempena minggu

(i) Nyatakan dua faktor yang menentukan gizi seimbang bagi

(c) Rajah di bawah menunjukkan sebahagian daripada sistem

(i) _____ (ii) _ (iii)_______

Kaedah 1 : Kaedah 2 :