ESP 10 iyong palagay, may karapatan ba siyang itago ang katotohanan?

Pangalan: ___________________________________________________________ a. Mayroon, dahil siya ay responsible rito.

_____1. Dahil sa isip o kilos-loob, inaasahan na ang tao ay b. Mayroon, dahil may alam siya rito.
makabubuo ng mabuti at matalinong posisyon sa kanila ng c. Mayroon, dahil sa kahihiyang ibibigay nito sa
ibat’ ibang isyung moral na umiiral sa ating lipunan.Ang kaniya.
pangungusap na ito ay: d. Mayroon, dahil lahat ay may karapatang magbago.
a. Tama, dahil ginagabayan ng isip ang kilos-loob _____8. Ayon sa isang whistleblower,”hindi naman sa gusto ko,
tungo sa kabutihan. pero kailangan eh. Ayaw na ng pamilya ko, at ayaw ko narin sana,
b. Tama, sapagkat ang tao ay may isip na nagbibigay pero itutuloy ko na rin.”Paano pinanindigan ng whistleblower ang
ng kakayahang gumawa, kumilos, pumili, at kaniyang pakikibaka para sa katotohanan?
magmahal. a. Mula sa suporta ng mga nagtitiwala sa kaniya.
c. Mali, dahil ang tao ay malayang mamili at mamuno b. Mula sa dikta ng kaniyang konsensiya.
sa kanilang paghusga, gawi, at kilos. c. Mula sa kaniyang tungkulin at obligasyon sa
d. Mali, dahil ang tao ay may kakayahang hanapin, pamilya at sa bayan.
alamin, unawain, at ipaliwanag ang katotohanan sa d. Mula sa di-makatotohanang akusasyon sa kaniya.
kanyang paligid. _____9. Alin sa sumusunod ang tamang pahayag tungkol sa mental
_____2. Ang sumusuunod ay pisikal na epekto ng labis na pag- reservation?
iinom ng alak maliban sa: a. Maingat na ibinibigay impormasyon sa tamang tao
a. Nagpapabagal ng isip lamang.
c. Nagiging sanhi ng iba’t ibang sakit b. May karapatan ang naglalahad na manahimik at
b. Nagpapahina ng enerhiya kimkimin ang mga impormasyon.
d. Nababawasan ang kakayahan sa c. Walang pagpapahayag at di mapipilit para sa
pakikipagkapuwa kapakanan ng taong pinoprotektahan.
_____3. Si Matteo ay mahilig sumama sa kaniyang mga kaibigan sa d. Nagbibigay nang malawak na paliwanag at
labas ng paaralan. Dahil dito, naimpluwensyahan at kahulugan sa maraming bagay upang ilayo ang
nagumon siya sa paggamit ng ipinagbabawal na gamot. Hindi tunay na katotohanan.
nagtagal, nakagagawa na siya ng mga bagay na hindi _____10. Mahilig mag-internet si Richard at gabi na siyang umuuwi
inaasahan tulad ng pagnanakaw. Marami ang nalungkot sa sa kanilang tahanan. Minsa’y nakita siya ni Samuel na
kalagayan niya sapagkat lumaki naman siyang mabuting bata. nanunuod ng mga mahahalay na video o palabas sa youtube. Ano
Ipaliwanag ang naging kaugnayan ng paggamit ng ipinagbabawal ang tawag sa pinapanuod nya na may layuning pukawin ang
na gamot sa isip at kilos-loob ni Matteo at sa kaniyang maling sekwal na pagnanasa ng nanunuod o nagbabasa.
pagpapsiya. a. Pang-aabusong seksuwal
a. Ang isip ay nagiging “blank spot,”nahihirapang b. Pre-marital sex
iproseso ang iba’t ibang impormasyon na c. Pornograpiya
dumadaloy dito – sanhi ng maling kilos at d. Protitusyon
pagpapasiya.
b. Ang isip ay nawalan ng kakayahang maproseso _____11. Ayon sa isang whistleblower,”hindi naman sa gusto ko,
dahil na rin sa pag-abuso rito at di pag-ayon ng pero kailangan eh. Ayaw na ng pamilya ko, at ayaw ko narin
kilos-loob sa pagpapasiya. sana, pero itutuloy ko na rin.”Paano pinanindigan ng
c. Ang isip at kilos-loob ay hindi nagtugma dahil sa whistleblower ang kaniyangpakikibaka para sa katotohanan?
kawalan ng pagpipigil at matalinong pag-iisip. e. Mula sa suporta ng mga nagtitiwala sa kaniya.
d. Ang isip at kilos-loob ay humina dahil sa maraming f. Mula sa dikta ng kaniyang konsensiya.
bagay na humahadlang sa paggawa nito ng g. Mula sa kaniyang tungkulin at obligasyon sa
kabutihan. pamilya at sa bayan.
_____4. Bakit pinakaangat ang tao sa ibang nilikhang may buhay ? h. Mula sa di-makatotohanang akusasyon sa kaniya.
a. Nilikha siyang may isip, kilos-loob, puso,kamay, at _____12. Sa pangkalahatan, ang katotohanan ay dapat
katawan na magagamit niya upang makamit niya mapanindigan at ipahayag nang may katapangan sa lahat
ang kaganapan bilang tao. ng pagkakataon sapagkat ito ay nararapat gawin ng
b. Taglay niya ang kakayahang piliin ang mabuti para isang matapang at mabuting tao. Bakit mahalagang
sa sarili at sa ibang nilikha ayon sa Likas na Batas matandaan ang pahayag na mapanindigan at ipahaya sa
Moral. lahat ng pagkakataon?
c. May kakayahang hanapin, alamin,unawain, at a. Dahil ito ang katotohanan.
ipaliwanag ang mga katotohanan at layunin ng mga b. Dahil ito ang nararapat gawin ng isang tapat at
bagay-bagay sa kaniyang paligid. mabuting tao.
d. May isip at kilos-loob na nagbibigay ng kakayahang c. Dahil ito ang maghahatid sa tao ng paghanga at
kumilos, gumawa, at magpahalaga sa kaniyang paggalang.
sarili, kapuwa ,at iba pang nilikha. d. Dahil ito ay para sa kabutihang panlahat.
_____5. “ May tamang oras ang lahat ng pangyayari sa ating buhay. _____13. Kung ang lihim ay ipinangako o kaya ay sinabi ng pasalita
Hindi tayo dapat mawalan ng pag-asa. Sa kabilang banda, hindi o kahit pasulat, alin sa mga sumusunod na uri ng lihim ito?
nararapat husgahan ang mga taong nagpatiwakal. Maaaring sila a. Hayag b. Di-hayag c. Grave moral
ay may pinagdadaanang mabigat na suliranin at wala sa tamang obligation d. priviledge knowledge
pag-iisip (halmbawa, depresyon)sa oras na ginawa nia iyon”. _____14. Si Larry ay nakulong sa edad na 21 taong gulang. Matapos
Ano ang mahalagang diwang isinasaad ng pahayag? ang sampung taong pagkakabilanggo,dahil nais nyang magsikap
a. Ang buhay ay sadyang mahalaga anuman ang at magbagong buhay sa ibang lugar , inilihim nya ang kanyang
pinagdaraanan ng tao sa kasalukuyang buhay. nakaraan. Anong uri ito ng paglilihim?
b. May responsibilidad ang tao sa kaniyang buhay. a. Natural secret b. Promised Secretc.
c. Hindi sagot ang mga pinagdaraanang suliranin entrusted secrets d. Grave moral obligation
upang magpasiyang magpatiwakal. _____15. Bilang isang guro, minabuti ni Teacher Lala na gawing
d. Ang pag-asa ay magiging daan sa pagapapatuloy sa confidential ang report card ng bawat mag- aaral alinsunod na
buhay gaano man kabigat ang pinagdaraanan. sa pagtatago ng mga lihim na propesyonal na tinatawag na
_____6. Sa pahayag na “limitado lamang ang bilang ng mga lifeboat _________.
at hindi lahat ng mga pasahero ay makagagamit nang sabay- a. Natural secret b. Promised Secretc.
sabay. Nangangahulugan na may maiiwan at di-tiyak ang kanilang entrusted secrets d. Grave moral obligation
kailgtasan”, ano ang dapat maging kaisipan ng taong _____16. Alin sa mga sumusunod na pahayag ang tamang
may hawak ng lifeboat? pagpapakahulugan sa salitang Plagiarism?
a. Mahalaga ang oras sa pagsagip lalo na kung nasa a. Isang tahasang paggamit at pangongopya ng mga
panganid salita at/o ideya ng walang kaukulang pagbanggit o
b. Mahalaga ang kontribusyon ng mga tao sa lipunan pagkilala sa pinagmulan nito.
sa pagpili ng sasagipin. b. Walang pagpapahayag at di mapipilit para sa
c. Mahalaga an buhay anuman ang katayuan o kapakanan ng taong pinoprotektahan
kalagayan ng tao sa lipunan. c. Tawag sa taong may orihinal na gawa.
_____7. Si Lando ay dating bilanggo. Bahagi ng kaniyang d. Wala sa nabanggit.
pagbabagong-buhay ay ang kalimutan ang madilim niyang _____17. Bilang isang guro, minabuti ni Teacher Lala na gawing
nakaraan. Dahil dito, itinago niya ang karanasang ito sa confidential ang report card ng bawat mag- aaral alinsunod na
kompaniyang kaniyang pinaglilingkuran sa kasalukuyan. Sa sa pagtatago ng mga lihim na propesyonal na tinatawag na
_________. _____25. Si Tony ay naparatangan ng plagiarism sa kanilang
b. Natural secret b. Promised Secretc. paaralan. Siya ay kasama sa mga magagaling na
entrusted secrets d. Grave moral obligation manunulat sa kanilang journalism class. May mga
_____18. Alin sa mga sumusunod na pahayag ang tamang katibayan na nagpapatunay na ito ay intensiyunal. Anong
pagpapakahulugan sa salitang Plagiarism? prinsipyo ang nalalabag niya?
e. Isang tahasang paggamit at pangongopya ng mga a. Prinsipyo ng Confidentiality
salita at/o ideya ng walang kaukulang pagbanggit o b. Prinsipyo ng Intellectuality
pagkilala sa pinagmulan nito. c. Prinsipyo ng Intellectual Honesty
f. Walang pagpapahayag at di mapipilit para sa d. Prinsipyo ng katapatan
kapakanan ng taong pinoprotektahan _____26. Matagal nang napapansin si Celso ang mga maling gawin
g. Tawag sa taong may orihinal na gawa. ng kaniyang kaklase sa pagpapasa ng proyekto. Alam niya ang
h. Wala sa nabanggit. mga batas ng karapatang-ari (copyright), dahil dito, nais niya,
_____19. Ayon sa dictionary.com website ito ay isang uri ng itong kausapin mabigyan ng babala sa kung ano na parusa sa
pagnanakaw o illegal na pang-aabuso sa mga barko na paglabang nito. Tama ba ang kaniyang gagawing
naglalayag sa karagatan. desisyon?
a. Intellectual piracy a. Tama, sapagkat ito ay nasa batas at may parusa sa
b. Copyright infringement sinumang lumabag dito.
c. Piracy b. Tama, sapagkat ito ay para sa ikabubuti ng kaniyang
d. Whistleblowing kaklase.
_____20 Sa pangkalahatan, ang katotohanan ay dapat c. Tama, sapagkat ito ay karapatan din ng taong
mapanindigan at ipahayag nang may katapangan sa lahat sumusulat o may-ari ng katha.
ng pagkakataon sapagkat ito ay nararapat gawin ng d. Tama, sapagat ito ay kaniyang obligasyon sa
isang matapang at mabuting tao. Bakit mahalagang kapuwa.
matandaan ang pahayag na mapanindigan at ipahaya sa ______27. Si Alison ay kilala bilang “Nene” sa bar na pinapasukan
lahat ng pagkakataon? niya, ang alam ng kaniyang Ina ay isa lamang siyang waitress
a. Dahil ito ang katotohanan. doon, ngunit ito pala ay nagbebenta rin ng aliw kapalit ng pera.
b. Dahil ito ang nararapat gawin ng isang tapat at Alin sa mga sumusunod ang sinasabing pinakamatandang
mabuting tao. propesyon o gawain na kinasasangkutan ni Nene?
c. Dahil ito ang maghahatid sa tao ng paghanga at a. Pang-aabusong seksuwal
paggalang. b. Pre-marital sex
d. Dahil ito ay para sa kabutihang panlahat. c. Pornograpiya
_____21. Alin sa sumusunod ang hindi natutukoy sa mga isyong d. Protitusyon
seksuwal? ______28. Tumutukoy sa dalawang layuning maaari lamang gawin
a. Si Jessica ay araw-araw hinhipuan ng kaniyang ng isang babae at lalaki na pinagbuklod ng kasal o pag-iisang
amain sa maseselang bahagi ng kaniyang katawan. dibdib.
b. Niyaya ni noel ang matagal na niyang kasintahang si a. Pang-aabusong seksuwal
malyn na mapakasal sa pagkat gusto na nilang b. Seksuwal na facultad
magtatag ng pamilya. c. Seksuwal na di facultad
c. Dala ng kabataan at bugso ng damdamin,nagbunga d. Protitusyon
ang isang gabing pagkalimot sa sarili ni Daisy at ng _____29. Ang pang-seksuwal na kakayahang kaloob ng Diyos sa tao
kaniyang boyfried na si ariel. ay tumutugon sa mga layuning
d. Maganda ang hubog ng katawan ni Ann kaya a. Magkaroon ng anak at magkaisa.
nagpasiya siyang magpagupit ng nakahubad. b. Magkisa at maipahayag ang magnanasa.
_____22. Alin sa sumusunod ang tamang pananaw sa c. Makadama ng kasiyahan at magkaroon ng anak.
pakikipagtalik? d. Magkaroon ng trabaho at makadama ng kasiyahan
a. Ang pakikipagtalik ay ay isang karapatang _____30. Ang anak ni Mang Kanor na si Jeffrey ay may malubhang
makaranas ng kasiyahan. karamdaman. Isang taon na siya sa hospital at mga aparato na
b. Ang pakikipagtalik ay kilangan ng tao upang lamang ang bumubuhay sa kaniya. Ubos na ang lahat ng ari-arian
maging malusog at matibay. nila dahil ibinenta na nila ito ngunit kulang pa rin para pambayad
c. Ang pakikipagtalik ay tama kapag parehong may sa hospital. Nais nilang ipatanggal na lamang ang mga
pagsang-ayon ang gagawa nito. aparatong bumubuhay kay Jeffrey dahil nakikita nila
d. Ang pakikipagtalik ay ang pagsasakatawan ng itong nahihirapan na rin. Ano tawag sa isang gawaing kung
pagmamahall na ipinapahayag ng mag-asawa sa saan napadadali ang kamatayan ng isang taong may matindin at
bawat isa. wala nang lunas na karamdaman?
_____23. Ang lalaki o babae ay nagkakaroon ng kakayahang a. Aborsiyon
makibahagi sa pagiging manlillikha ng Diyos kapag tumuntong b. Alkoholismo
na sa edad ng pagdadalaga o pagbibinata (puberty). Subalit kahit c. Euthanasia
sial ay may kakayahang pisyolohikal na gamitin ito, hindi d. Pagpapatiwakal
nangangahulugang maaring na silang makipagtalik at _____31. Isang uri ng kasinungalingan na kung saan sinasabi o
magkaroong ng anak. Hanggang wala sila sa wastong sinasambit para maghatid ng kasiyahan lamang.
gulang at hindi pa tumatanggap ng sakramento ng kasal, a. Jocose lies b. Officious lies
hindi sila kailanman magkakaroon ng karapatang makipagtalik. c. Pernicious lies d. white lies
Anong katotohanan ang binubuo ng pahayag? _____32. Nagaganap kapag ito ay sumisira ng reputasyon ng isang
a. Maaari nang makipagtalik ang kabataang tao na pumapabor sa interes o kapakanan ng iba.
nagdadalaga at nagbibinata na. a. Jocose lies b. Officious lies
b. Maaari ng magkaroon ng anak ang kabataaan c. Pernicious lies d. white lies
nagtatalik. _____33. Tawag sa isang pagpapahayag upang maipagtanggol ang
c. Ang mga tao ay my kakahayang pisyolohikal ay kaniyang sarili o di kaya ay paglikha ng isang kahiya-hiya
maari nang makipagtalik. upang dito maibaling.
d. Ang mga taong nasa wstong gulang at ipinagbuklod a. Jocose lies b. Officious lies
ng kasal ang maaarin lamang na makipagtalik. c. Pernicious lies d. white lies
_____24. Nag-iisa sa bahay si Arlyn at dumating ang kanyang _____34. Anong isyung moral sa buhay ang tumutukoy sa
kasintahang si Jonel. Pinatuloy niya ito at sila’y nag- pagpapalaglag o pag-alis ng isang fetus o sanggol na hindi
usap. Habang tumatagal ay nag-iiba ang tema ng kanilang usapan. maaring mabuhay sa pamamagitan ng kanyang sarili sa labas ng
Naging agresibo si Jonel at sinimulan nitong halikan si Arlyn. bahay-bata ng ina
Sabi pa ni Jonel, “tayo lang naman ang nandito.” Kung ikaw si a. Aborsiyon
Arlyn, ano ang iyong gagawin? b. Alkoholismo
a. Magagalit kay Jonel at ito ay paaalisin sa kanilang c. Euthanasia
bahay. d. Pagpapatiwakal
b. Magpapakipot muna pero sasang-ayon din sa _____35. Isang mahalagang katananungan na kinapapalooban ng
kagustuhanan ni Jonel dalawa o higit pang mga panig o posisyon na magkakasalungat
c. Kakausapin si Jonel at sasabihning panagutan ang at nangangailangan ng mapanuring pag-aaral upang malutas.
mangyayari sakanila. a. Balita c. Isyu
d. Kakausapin si Jonel at ipapaliwanag kung ano ang b. Kontrobersiya d. Opinyon
tama.