FIL8 Q1 W5 Teknik-sa-Pagpapalawak-ng-Paksa Villacillo Abra V4
FIL8 Q1 W5 Teknik-sa-Pagpapalawak-ng-Paksa Villacillo Abra V4
FIL8 Q1 W5 Teknik-sa-Pagpapalawak-ng-Paksa Villacillo Abra V4
JONATHAN M. VILLACILLO
Tagapaglinang
HANAY A HANAY B
-1- RO_Q1_Filipino8_Module5
patakaran ng anyong nasa diksyunaryo at B. Pagsusuri
ensayklopedya.
_____3. uri ng depinisyon na nagbibigay ng C. Paghahawig o
kargdagang pagpapaliwanag sa salita. Ito ay Pagtutulad
kawili-wili, makapangyarihan at
nakapagpapasigla kaya higit itong binabasa ng D. Depinisyong Pasalaysay
mga mambabasa.
_____4. Ito ay teknik na nagpapaliwanag hindi E. Maanyong Depinisyon
lamang sa mga bahagi ng kabuuan ng isang
bagay kundi pati na rin sa kaugnayan ng mga
bahaging ito sa isa’t isa.
_____5. Ang mga bagay na magkakatulad ay
pinaghahambing upang mapalitaw ang kanilang
mga tiyak na katangian, samantalang ang
magkakaiba ay pinagtatambis upang maibukod
ang isa sa isa.
II.Panuto: Basahin at unawaing mabuti ang bawat pangungusap at piliin ang
tamang titik na tumutukoy sa tumpak na kasagutan.
-2- RO_Q1_Filipino8_Module5
______1. Katawagan o Term ang tawag sa mga salitang ipinaliliwanag o binibigyang
depinisyon.
______2. Maanyong Depinisyon ang tawag sa isang maktuwirang pagpapahayag ng
mga salita na nagbibigay ng malawak na kaalaman. Ito ay tumutugon sa mga
patakaran ng anyong nasa diksyunaryo at ensayklopedya.
______3. Mga katangiang ikinaiba ng salita(Differences)
-ito ay mga paglalarawan na ikinaiba ng salitang bibibigyang depinisyon sa
iba pang salita o katawagan.
______4. Klase o Uri (Genius) ay ang kategoryang kinabibilangan o pangkat na
binubuo ng mga katulad na bagay.
______5. Ang Depinisyong Pasalaysay ay dapat kawili-wili, makapangyarihan at
nakapagpapasigla upang higit itong tangkilikin ng mga mambabasa.
Aralin
Iba’t Ibang Teknik sa
1.2 Pagpapalawak ng Paksa
Panuto: Sagutin ang mga sumusunod na katanungan. Bilugan lamang ang letra
ng tamang sagot.
-3- RO_Q1_Filipino8_Module5
1. Isang maikling kathang binubuo ng mga pangungusap na magkakaugnay:
may balangkas, may layunin at may pag-uunlad ang kaisipang sa
pinapaksang pangungusap na maaring lantad o di-lantad.
A. salita
B. pangungusap
C. talata
D. pantig
2. Bahagi ng talata makikita sa bahaging unahan na kung saan ang paksa na
nais talakayin ng manunulat.
A. panimula
B. gitna
C. wakas
D. kabilaan
3. Upang maging mabisa ang isang talata dapat taglay ang sumusunod maliban
sa isa _______.
A. buong diwa
B. kaisahan
C. maayos na pagkakalahad
D. walang pormat na sinusunod
4. Bahagi ng talata na kung saan nakasaad ang mahalagang kaisipang
nabanggit sa gitnang talata.
A. kabilaan
B. wakas
C. gitna
D. panimula
-4- RO_Q1_Filipino8_Module5
8. Uri ng talata na ang layon ay ipamalas sa mambabasa o nakikinig ang isang
larawan na kabuuan sa hangad na ipinakitang isang bagay ay naiiba sa mga
katulad nito
a. talatang naglalahad
b. talatang naglalarawan
c. talatang nagsasalaysay
d. talatang nangangatwiran
9. Paano nakakatulong ang pagsusuri sa pagpapalawak ng paksa sa
pagtatalata?
A. nakapagbibigay ito ng inspirasyon
B. natutunan ang pagiging malikhain
C. madaling maipaliwanag ang mga bagay-bagay
D. madaling maintindihan ang kalikasan ng isang bagay
10. Ang lahat ay mga mabsang pmamaraan sa pagsulat g talata maliban sa isa.
A. Kailangang nagpapahayag mahigit sa dalawang paksa
B. Ang simula ng unang talata ng pangungusap ay dapat nasa
malaking titik.
C. Kailangang may wastong bantas
D. Kailangang nakapasok ang unang talata
-5- RO_Q1_Filipino8_Module5
Panuto: Hanapin at lagyan ng tsek ang mga pahayag na posibleng may kaugnayan
sa salitang gadyet.
Elektronikong
kagamitan
Pinipilahan sa
Popular na babasahin
pinilakang tabing
GADYET
Pwedeng magsaliksik Ginagamit sa
sa mga gawaing pakikipagkomunikasyon
pampaaralan sa mga kamag-anak na
nasa malalayong lugar
Mga babasahing
inilalako sa daan
SURIIN
Pansin kong may pahapyaw ka ng alam sa aralin natin
ngayon. Sana lalo mo pang pagbutihin at dagdagan
ang pagpupursiging mapataas ang antas ng iyong pag-
unawa at hangaring mapagtagumpayang tapusin ang
lahat ng mga gawain.
-6- RO_Q1_Filipino8_Module5
Sa Pagpapalawak ng Paksa ay dito natin taalamin kung ano-ano nga ba ang
mga teknik o paraan ng pagpapalawak ng isang paksa at ang mga halimbawa nito.
Subukang tukuyin ang teknik na ginamit sa teksto at palawakin ang isang paksa.
Kapag ika’y sumusulat tungkol sa isang paksa, palagi nating itanong kung
paano pa ito palalawakin. Pero, dapat tandaan na ang pagpapalawak nito ay laging
nakasentro o nakapokus sa pangunahing paksa.
Isa sa mga paraan upang palawakin ito ay ang pag-iisip ng mga salita o ideya
na magkakaugnay sa ating pangunahing paksa. Halimbawa kung ang ating paksa
ay tungkol sa mga “Bayani ng Pilipinas”, maari tayong magsimula sa mga sikat na
bayani katulad ni Dr. Jose P. Rizal o Andres Bonifacio. Pagkatapos nito ay maari
tayong sumulat ng kaunting detalye o impormasyon kaugnay sa buhay nila, ang
kanilang naging kontribusyon para sa bansa. Maari rin nating tangkilikin ang mga
makabagong bayani tulad ng mga guro, police, doctor, OFW at iba pang may
malaking ambag sa pag-unlad ng ibang tao o sa bansa.
Bukod dito, maari din tayong kumuha ng datos mula sa mga lehitimong
mapagkukunan. Sa paraang ito magkakaroon tayo ng perspektibo at matibay na
batayan sa pagpapalawak ng paksa.
Halimbawa:
-7- RO_Q1_Filipino8_Module5
Halimbawa:
b) Pagbibigay halimbawa
Halimbawa:
Ang Panitikang Pilipino ay ang nakasulat na isang akda ng
mga manunulat na Pilipino.sa Kastila Ingles at Filipino. Halimbawa;
Ilokano, Pangasinense, Pampango, Bicol, Cebuano, Hiligaynon,
Waray, Tausug, Maranao atbp. Kasama rin nito ang 5 nakasulat na
panitikang-bayan gaya ng mga epiko, kuwentong-bayan, awiting-
bayan, bugtong, alamat pabula at iba pa.
Halimbawa:
-8- RO_Q1_Filipino8_Module5
a. Maanyong Depinisyon -ito ay tumutukoy sa isang maktuwirang
pagpapahayag ng mga salita na nagbibigay ng malawak na
kaalaman. Ito ay tumutugon sa mga patakaran ng anyong nasa
diksyunaryo at ensayklopedya.
Halimbawa:
Ang tula ay isang anyo ng sining o panitikang
nagpapahayag ng damdamin ng isang tao na may sukat at
tugma at gumagamit ng matatalinghagang pahayag na nakatago
ang kahulugan.
Halimbawa:
Madaling makilala ang tula sapagkat karaniwan itong
may batayan o pattern sa pagbigyan ng huling salita. Binubuo
ito ng saknong at taludtod. Ito ay ginagamitan ng
matatalinghagang pahayag.
2.PAGHAHAWIG O PAGTATAMBIS
-Binibigyang-diin ang pagkakaiba(Pagtatambis) at pagkakatulad
(Paghahawig) ng paksa. Ang mga bagay na magkakatulad ay pinaghahambing
-9- RO_Q1_Filipino8_Module5
upang mapalitaw ang kanilang mga tiyak na katangian, samantalang ang
magkakaiba ay pinagtatambis upang maibukod ang isa sa isa.
Halimbawa:
Ang coronavirus ayon sa DOH, ay malaking pamilya ng mga
virus mula sa simpleng pangkaraniwang lagnat hanggang sa
mga seryosong impeksyon gaya ng MERS-CoV at SARS-CoV
Pamilyar ka ba sa nakakaaliw na
PAGYAMANIN patimpalak dati ng Its Show Time
na ang mga kalahok ay mga di-
tiyak ang kasarian? Ipagpalagay
I. Panuto: Sumulat ng tatlong pahayag na natin na isa kayo sa mga masugid
nagbibigay suporta sa sagot ng tanong sa na manonood sa nakaaaliw na
ibaba. palabas na Ms Q and A sa episode
na Tumpak! Ga
- 10 - RO_Q1_Filipino8_Module5
TANONG: Kung sina Rizal, Bonifacio at Jacinto ay tinaguriang mga bayani para
makamit ang kalayaan ng bansa, ano naman ang tawag sa mga bayaning
nakikipaglaban ngayong panahon ng pandemya?
1. I believe __________________________________________________________________
2. Maaring __________________________________________________________________
3. Ito ay _____________________________________________________________________
And I thank You!
II. Panuto: Ngayon naman ating babasahin at unawaing mabuti ang mga
pangungusap. Tukuyin ang tamang pagpapalawak ng paksa ayon sa pangungusap.
Isulat sa patlang ang titik ng tamang sagot.
______ 1. Ang kampilan ay isang patalim pandigmang mahaba at malapad ang dulo.
______ 2. Layunin ni Dr. Jose P. Rizal sa kanyang akdang Noli Me Tangere na
ipamulat sa mga Pilipino ang mga di-kanais-nais na ginagawa ng mga kastila.
______ 3. Ang salawikain ay nakaugalian nang sabihin at nagsisilbing batas at
tuntunin ng ating ninuno samantala ang sawikain naman ay nagtataglay ng
talinghaga sapagkat nakatago ang kahuluga nito.
______4. Ang Coronavirus ay kasingbagsik ng Merscov at SarsCov.
______5. Ayon Sa eksperto may siyentipikong paliwanag kung paano nabubuo ang
bagyo. Kung bakit nagkakaroon ng bagyo narito ang mga dahilan. Ang isang
bagyo ay kadalasang nabubuo sa gitna ng karagatan kung saa nagtatagpo
ang mainit at malamig na hangin. Ang pagtatagpo rin na ito ang dahilan kung
bakit kadalasang paikot ang bagyo.
- 11 - RO_Q1_Filipino8_Module5
_____2. Dahil sa pandemya naging matumal ang benta ngayon ng ilang mga
produkto. Ang pariralang matumal ang benta ay nangangahulugang
mahina ang benta.
_____3. Ang natutuwang baliw yaman ay pinagyayabang
Dahil ari niya raw ang araw pati ang buwan
May isang sa yaman ay salapi ang hinihigaan
Ngunit ang gintong baol pana’y kasalanan ang laman.
_____4. Katulad ng isang agilang mataas lumipad, ang isang taong mataas ang
pangarap sa buhay. Kahit anong balakid ang kanyang mga pakpak sa
pag-abot ng mga bagay na gusto niyang makamit.
_____5. “Walang pagkakaiba ang pananaw ng president at programa ng
Department of Educatin hinggil sa physical, face-to-face classes. Ayaw
ni Presidente ayaw din ng DepEd na ma-endanger ang mga bata”
IV. Panuto: Sagutan ang mga tanong bilang batayan upang madaling mabuo at
mapalawak ang isang paksang nagbibigay katuturan.
Sagot:__________________________________________________
________________________________________________________
________________________________________________________
________________________________________________________
Https://m.indiamart.com
Ang galling naman!
Lalo pa nating mapapalawak ang iyong
kaalaman sa patuloy nating gawain.
- 12 - RO_Q1_Filipino8_Module5
V.Panuto: Ihayag ang iyong nalalaman kaugnay sa larawang nasa gitna ng kahon.
Batay sa maanyong uri sa pagbibigay katuturan o depinisyon. Isulat paikot sa
malalaking kahon sa palibot ng paksa ang karagdagang kaalaman kaugnay dito.
3.
2.
1.
at
https://m.facebook.com.
KAHON-LUGAN
VI.Panuto: Palawakin pa ang mga paksang nasa loob ng kahon gamit ang iba’t ibang
teknik sa pagpapalawak ng pangungusap.
1.Kabataan
2.Bakuna
- 13 - RO_Q1_Filipino8_Module5
ISAISIP
Panuto: Ayusin ayon sa wastong pagkakasunud-sunod ng mga bilang pagkatapos
isulat ang salitang katumbas ng bilang sa patlang upang mabuo ang pahayag na
dapat tandaan kaugnay sa aralin.
__________ _____________.
18 19
- 14 - RO_Q1_Filipino8_Module5
Gawain: BAYANI KO!
Panuto: Sa tulong ng teknik sa pagpaplawak ng paksa. Bumuo ng isang talata
patungkol sa isa sa mga tumatayong bagong bayani sa ating mundo (Mga
Frontliners tulad ng doctor, sundalo, nars at iba pa). Pumili ng isa. Gawing
batayan ang rubriks o pamantayan sa ibaba.
______________________________________________
Napiling Paksa
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
- 15 - RO_Q1_Filipino8_Module5
Nilalaman ng Kumpleto at Kumpleto at May ilang Maraming
talata komprehensib komprehensibo kakulangan sa kakulangan
o ang ang nilalaman nilalaman ng ang nilalaman
nilalaman ng ng talata. talata ng paksa
talata. Wasto Wasto ang
ang lahat ng lahat ng
impormasyon impormasyon
Pagkakagam Napakahusay Mahusay dahil May kaunting Hindi
it ng mga dahil nagamit nagamit ang teknik na nasunod ang
teknk ang teknik sa teknik sa nagamit sa teknik sa
pagpapalawak pagpapalawak pagpapalawak pagpapalawa
ng paksa ng paksa ng paksa k ng paksa
Malikhaing Malinis at Malinis ngunit May Mahirap
Pagsulat/ maayos ang hindi lahat ay kahirapang basahin dahil
Organisayon pagkakasulat maayos ang unawain ang sa hindi
ng talata pagkakasulat pagkakasulat maayos at
ng mga ng malinis na
pangungusap pangungusap pagkakasulat
KABUUAN
HANAY A HANAY B
- 16 - RO_Q1_Filipino8_Module5
_____4. Ito ay teknik na nagpapaliwanag hindi E. Maanyong Depinisyon
lamang sa mga bahagi ng kabuuan ng isang
bagay kundi pati na rin sa kaugnayan ng mga
bahaging ito sa isa’t isa.
_____5. Ang mga bagay na magkakatulad ay
pinaghahambing upang mapalitaw ang kanilang
mga tiyak na katangian, samantalang ang
magkakaiba ay pinagtatambis upang maibukod
ang isa sa isa.
- 17 - RO_Q1_Filipino8_Module5
mga salita na nagbibigay ng malawak na kaalaman. Ito ay tumutugon sa mga
patakaran ng anyong nasa diksyunaryo at ensayklopedya.
______3. Mga katangiang ikinaiba ng salita(Differences)
-ito ay mga paglalarawan na ikinaiba ng salitang bibibigyang depinisyon sa
iba pang salita o katawagan.
______4. Klase o Uri (Genius) ay ang kategoryang kinabibilangan o pangkat na
binubuo ng mga katulad na bagay.
______5. Ang Depinisyong Pasalaysay ay dapat kawili-wili, makapangyarihan at
nakapagpapasigla upang higit itong tangkilikin ng mga mambabasa.
KARAGDAGANG GAWAIN
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
- 18 - RO_Q1_Filipino8_Module5
Panuto: Itala sa ibaba kung paano naiiba ang bawat teknik sa bawat isa. Isulat
ang sagot sa loob ng kahon.
- 19 - RO_Q1_Filipino8_Module5
ISAGAWA
-Maaring magkakaiba ang napiling paksang palalawakin sa paraang patalata.
RO_Q1_Filipino8_Module5 - 20 -
TAYAHIN KARAGDAGANG GAWAIN
Gawain 1 Gawain 2 Gawain 3 Gawain 1- Maaring magkakaiba
1. A 1. A 11. T ang paraan ng pagsagot
2. E 2. D 12. T
3. D 3. C 13. T Gawain 2- Lahat ng sagot ng mag-
4. B 4. B 14. T aaral ay tamadepende lamang
5. C 5. D 15. T sa paraan ng pagsulat.
SUBUKIN BALIKAN
Gawain 1 Gawain 2 Gawain 3 Gawain 1 Gawain 2
1. A 1. A 11. T 1. C 6. C
2. E 2. D 12. T 2. A 7. A
3. D 3. C 13. T 3. D 8. B
4. B 4. B 14. T 4. B 9. D
5. C 5.D 15. T 5. D 10.A
PAGYAMANIN
Gawain I- Iba-Iba ang interpretasyon ng mga mag-aaral
Gawain II Gawain III IV. Maaring magkakaiba ang sagot
1. A 1. B
2. B 2. D V. Iba-iba ang interpretasyon kaugnay sa psksa
3. C 3. C
4. B 4. B VI. Magkakaiba ang teknik sa pagpapalawak ng paksa
5. C 5. D
ISAISIP
_Ang_ pagpapa _lawak _ ng_ paksa ay
1 2 3 4 5 6
Isang kasanayang nagpapakita ng kahusayan sa
7 8 9 10 11 13
sa pagpapa liwanag ng mga tema
12 13 14 15 16 17
pinag-uusapan
18 19
SUSI SA PAGWAWASTO
TALASANGGUNIAN
JULIAN, Ailene B., et. al. 2017. Pinagyamang Pluma 8 (Ikalawang Edisyon).
Quezon City. Phoenix Publishing House, Inc. pp. 7-25.
https://www.scribd.com
https://philnews.ph
https://philippines.shafaqna.con/PH/AL/1127256
https://m.facebook.com/EILesJoAnne/Photos/?tab=album&album_id=109712002
519114
- 21 - RO_Q1_Filipino8_Module5
Para sa mga katanungan, puna o fidbak, sumulat o tumawag:
- 22 - RO_Q1_Filipino8_Module5