#3 - Ang Kalupi
#3 - Ang Kalupi
#3 - Ang Kalupi
Ang layunin ng may akda ay maipakita ang realidad at mamulat ang mga tao sa
tunay n amga pangyayari sa lipunan at sa mundong ating ginagalawan, ang
kawalan ng hustisya at epektong mapanghusgang isipan ng tao.
Sinasalamin din ng akdang ito ang katotohanang mahirap makamit ang hustisya
para sa mga dukha. Ang gustong ipabatid sa atin ng manunulat na hindi tamang
maghusga tayo ng walang sapat na batayan.
Mahusay ang pagkakagawa ng maikling kwento sapagkat ito ay sumasalamin sa
mga totoong pangyayari sa ating lipunan at maraming tao ang magbibigyang
aral.
MAPUPULOT NA ARAL:
Huwag mong huhusgahan ang panlabas na kaanyuan kundi ang busilak na
kalooban.
Huwag manghusga ng tao sa panlabas nitong anyo ng walang sapat na batayan,
isiping maigi ang mga desisyon. Dahil marami ang namamapatay sa maling
akala.
Kahit ano ang estado mo sa buhay, lahat tayo ay pantay pantay.
EXPLAINATION:
*Ang Kalupi ay isang Maikling Kwento, at isang masing na anyo ng Panitikan isang
maigsing salaysay hinggil sa isang mahalagang pangyayaring kinasasangkutan ng isa o
ilangtauhan at may iisang impresyon lamang.
*Ipinapakita sa "Ang Kalupi" ang isyu ng kahirapan ang nagiging dahilan ng kawalan ng
boses at balakid sa hindi pagkamit ng hustisya.
Explaination: Ang kuwento ng Ang Kalupi ay nagsasabi at nagbibigay malay sa bawat
isa na kahit mahirap ang estado sa buhay ng isang tao o hindi gaanong maganda ang
sitwasyon sa buhay o kaya’y isa s’yang pulubi sa lansangan ay hindi
nangangahulugang maryoon itong masamang iniisip dahil sa katunayan hindi natin sila
kilala at wala rin tayong karapatang husgahan ang kanilang pagkatao. Hindi man natin
maitatanggi ang katotohanan na paminsan-minsan ay nahuhusgahan natin ang kapwa
natin maganda kung itutuon na lang natin ang ating atensyon sa ibang bagay para hindi
tayo makapanakit ng iba. Lahat tayo ay may karapatang maging malaya at lahat din
tayo ay may karapatang makamtan ang hustisya sa buhay, kahit tayo ay mangmang o
walang narating sa buhay ang importante ay malakas ang iyong loob na harapin ang
mga pagsubok sa buhay at tiwala sa sarili ang kailangan. Higit pa rito dapat malaki ang
tiwala sa ating Poong Maykapal sapagkat siya lang ang makakatulong sa ating mga
kahirapan sa buhay.
MGA TEORYA
*Ang Kalupi ay isang teoryang realismo dahil layunin nito na ipakita ang mga karanasan
at nasaksisan ng may-akda sakanyang lipunan.
Explaination: Samakatuwid, ang panitikan ay hango sa totoong buhay ngunit hindi
tuwirang totoo sapagkat isinaalang-alang ng may-akda ang kasiningan at
pagkaepektibo ng kanyang sinulat.
* Teorya Naturalismo ang isa sa mga ginamit nilang teoryang pampanitikan sa akda.
Ang naturalismo ay mga kasuklam- suklam na mga pangyayari sa mga buhay ng mga
tao.
Explaination: Sa “Ang Kalupi”, pinakita ang sinapit ng bata dahil sa kanyang itsura at
posisyon sa buhay. Dahil doon, napagkamalan ni Aling Marta ang bata na mandudukot.
Sa nakasamaang palad, nasagasaan ang takot na bata. Hindi iyon mangyayari kung
hindi nanguna ang panghuhusga ni Aling Marta.
*Imahismo ang isa sa mga teoryang maaaring makita sa akda na ito. Ito ay gumamit ng
mga imahen na higit na maghahayag sa mga damdamin, kaisipan, ideya, saloobin at
iba pang nais na ibahagi ng may-akda.
Explaination: Nagbibigay ito ng eksaktong paglalarawan. Ang pagbibigay anyo sa mga
ideya ay makikita rin. Ito ay nagpapahayag ng kalinawan sa mga imaheng biswal
katulad na lamang ng literal na paglalarawan sa mga tauhan at ng kanilang buhay. Ang
teoryang ito ay ginamit upang mas maintindihan ng mga tao ang akda sa pamamagitan
ng mga nabubuong imahe sa kanilang mga utak.
*Sosyolohikal ay isa rin sa mga teoryang makikita sa akda na ito. Ang teoryang
sosyolohikal ay may paksang nagbibigay ng kaapihang dinanas ng tauhan sa kwento.
Ang layunin ng sosyolohikal na panitikan ay ipakita ang kalagayan at suliraning
panlipunan ng lipunang kinabibilangan ng may akda.
Explaination: Masasabing teoryang sosyolohikal ang akdang ito dahil makikita mo ang
diskriminasyon sa lipunan ng akda at sa lipunan ngayon. Hindi lang si Aling Marta ang
nanghusga kay Andres pati na rin ang mga tao sa paligid nila. Makikita rin ang kawalan
ng katarungan sa akdang ito. Hindi binibigyang pansin ang mga mahihirap pag dating
sa pagkamit ng hustisya
*Humanismo ang isa rin sa mga binigyang pansin na teorya. Humanismo ay ang
kahinaan at kalakasan ng mga tao.
Explaination: Masasabing humanismo ang “ang kalupi” dahil sa ipinakitang pagaabuso
ni Aling Marta sakanyang kalakasan. At ipinakita rin ang kahinaan ni Andres na kung
saan siya naman ang inabuso. Pinakita sa akda kung paano minaltrato ni Aling Marta si
Andres. Ang humanism rin ay pumapatungkol sa karapatan ng tao. At makikita rin dito
na ipinagkait kay Andres ang kanyang mga karapatan ipagtanggol ang kanyang sarili.
*Ang layunin ng may akda ay maipakita ang realidad at mamulat ang mga tao sa tunay
namga pangyayari sa lipunan at sa mundong ating ginagalawan, ang kawalan ng
hustisya at epektong mapanghusgang isipan ng tao.
Explaination: Sinasalamin nito ang katotohanan na hinuhusgahan ang isangtao base sa
anyo at estado nito sa buhay. Sinasalamin din ng akdang ito ang katotohanang mahirap
makamit ang hustisya para sa mga dukha. Ang gusting ipabatid sa atin ng manunulat
na hindi tamang maghusga tayo ng walang sapat na batayan.
*Sinasalamin din ng akdang ito ang katotohanang mahirap makamit ang hustisya para
sa mga dukha. Ang gusting ipabatid sa atin ng manunulat na hindi tamang maghusga
tayo ng walang sapat na batayan.
Explaination: Ito ay nagpapakita ng realidad at mamulat ang mga tao sa tunay na mga
pangyayari sa lipunan at sa mundong ating ginagalawan, ang kawalan ng hustisya at
epekto ng mapanghusgang isipan ng tao. Sinasalamin nito ang katotohanan na
hinuhusgahan ang isang tao base sa anyo at estado nito sa buhay.