Xamena

Xamena
	N’Djaména (fr); انجمينا (ar)
Localización
	12°07′N 15°03′L / 12.11, 15.05
Estado	Chad
Capital de	Chad ; Chari-Baguirmi Prefecture (en) ; French Chad (en)
Poboación
Poboación	1.092.066 (2012) (10.920,66 hab./km²)
Lingua usada	Língua logone (pt) ; Malgbe (en) ; Maslam (en) ; Mser (en) ; Lingua musgu ; Mpade (en) ; Beraku (en) ; Bagirmi (en) ; Língua de Sinais do Chade (pt)
Xeografía
Parte de	Sahelian Chad (en)
Superficie	100 km²
Bañado por	Río Chari
Altitude	298 m
Datos históricos
Precedido por	Fort Lamy (en)
Creación	29 de maio de 1900
Identificador descritivo
Fuso horario	UTC+01:00
Prefixo telefónico	235
ISO 3166-2	TD-ND
Outro
Irmandado con	Tolosa ; Stupino (en) ; Istambul

Xamena^[1] (en árabe: Niǧāmīnā نجامينا), denominada antes de 1973 Fort-Lamy, é a capital e a cidade maior da república do Chad, cuns 993.442 habitantes en 2009 (a súa área metropolitana calcúlase que alcanza algo máis de 1.500.000 habitantes. Xamena é tamén unha rexion rexida por un estatuto particular (decreto n° 419/PR/MAT/02), que está dividida en 10 distritos municipais. Con todo, a capital económica do país é Moundou.

Historia

Xamena foi fundada por Émile Gentil, o 29 de maio de 1900, sobre o asentamento dunha pequena aldea kotoko, co nome de Fort-Lamy, en lembranza do comandante François Joseph Amédée Lamy, morto na batalla de Kousseri algúns días antes. No 6 de novembro de 1973, o presidente chadiano, François Tombalbaye, rebautizouna a Xamena, tomando o nome dunha pequena aldea árabe veciña (Am Djamena, significa "lugar de descanso").

A cidade padeceu graves destrucións en 1979 e, sobre todo en 1980, con ocasión da guerra civil. Unha boa parte da poboación de orixe meridional abandonou daquela Xamena.

Xamena repobouse fortemente con posterioridade, sen que se realizasen grandes obras de acondicionamento e nin sequera de reparación. As infrastruturas existentes non son suficientes para faceren fronte ás necesidades dos seus habitantes (rede viaria, subministración de auga, cloacas, recollida de lixo, electricidade etc).

Xeografía

A cidade de Xamena está situada na confluencia do río Chari co seu tributario Logone, e en fronte da cidade camerunensa de Kousseri, á cal está unida por unha ponte.

Clima

Ndjamena está situada na zona do sahel africano coñecida como o sahel dos sedentarios que recibe precipitacións dabondo para permitir o cultivo das terras. Porén, as precipitacións son nulas durante 5 meses por ano, desde novembro a marzo, en tanto que os meses de xullo e agosto son moi chuviosos, contándose 144 mm e 175 mm respectivamente.

Demografía

Evolución :

1937 : 9 976
1940 : 12 552
1947 : 18 375
1968 : 126 483
1993 : 529 555
2005 : 721 000
2008 : 760.000

Educación

Xamena acolle diversos establecementos escolares e universitarios. Entre estes están: a Universidade de Xamena, de carácter público, creada en 1970 e a Universidade "Roi Fayçal"^[2], privada, e de ideoloxía islámica.

Conta ademais, ao estilo francés, con varias escolas superiores:

ISSED - Instituto Superior de Ciencias da Educación
ENAM - Escola Nacional da Administración e da Maxistratura
EIE - Escola Superior de Electrónica e de Informática
ENASS - Escole Nacional de Ciencias da Enfermería e Sociais
INJS - Instituto Superior da Xuventude e dos Deportes
ENS - Escola Normal Superior
ENTP - Escola Nacional de Obras Públicas
ISTAP - Instituto Superior de Técnicas Aplicadas

Galería fotográfica

As seguintes fotos carecen de data, pero deben ser da década de 1960.

Rúa de Xamena.
Praia fluvial no río Chari, en Xamena.
Estación de radio temporal cerca de Xamena.

Comunicacións

Xamena carece de comunicacións ferroviarias, máis é un importante cruzamento das grandes estradas africanas. A cidade é punto terminal da Estrada Transaheliana, que a une con Dakar, e, ao tempo, é o punto de partida da Estrada Xamena-Xibuti. A máis longa vía africana, a Estrada Trípoli-Cidade do Cabo, pasa tamén pola capital chadiana.

Posúe Xamena aínda o Aeroporto Internacional Hassan Djamous.

Notas

↑ Anaír Rodríguez Rodríguez, Montserrat Davila Ventura. Lingua galega: dúbidas lingüísticas (PDF). Área de Normalización Lingüística da Universidade de Vigo. p. 103. ISBN 84-8158-266-2.
↑ "Université Roi Fayçal". Arquivado dende o orixinal o 09 de abril de 2018. Consultado o 08 de setembro de 2018.

Véxase tamén

Bibliografía

Alain Vivien, Xamena (naguère Fort-Lamy). Histoire d'une capitales africaine, Sépia, París, 2006, ISBN 2-84280-108-3

[1] Anaír Rodríguez Rodríguez, Montserrat Davila Ventura. Lingua galega: dúbidas lingüísticas (PDF). Área de Normalización Lingüística da Universidade de Vigo. p. 103. ISBN 84-8158-266-2.

[2] "Université Roi Fayçal". Arquivado dende o orixinal o 09 de abril de 2018. Consultado o 08 de setembro de 2018.

[1]

[2]