ภาษาคอปติก

คอปติก
ϯⲙⲉⲧⲣⲉⲙⲛอิสรภาพⲭⲏⲙⲓ (Timetremənkʰēmi)
พื้นเมืองของ	อียิปต์
เชื้อชาติ	คอปต์
ยุค	วรรณกรรม : ประมาณคริสต์ศตวรรษ ที่ 3  – ประมาณ คริสต์ศตวรรษที่ 14 [1] พูด : ประมาณศตวรรษ ที่ 3  – ประมาณ ศตวรรษที่ 19 [2] [หมายเหตุ 1] พิธีกรรม : ประมาณ คริสต์ศตวรรษที่ 3 – ปัจจุบัน[2]
ตระกูลภาษา	แอฟโฟร-เอเชียติก ชาวอียิปต์ คอปติก
รูปแบบในช่วงแรกๆ	อียิปต์โบราณ อียิปต์โบราณ อียิปต์กลาง อียิปต์ตอนปลาย เดโมติก
ภาษาถิ่น	โบแฮริค ซาฮิดิก อัคมิมิก ไลโคโพลิแทน ฟายูมิก ออกซิรินไชต์
ระบบการเขียน	อักษรคอปติก
รหัสภาษา
ISO 639-2	cop
ไอเอสโอ 639-3	cop
รายชื่อนักภาษาศาสตร์	cop
กลอตโตล็อก	copt1239
แผนที่ประวัติศาสตร์การกระจายตัวของภาษาคอปติก[ จำเป็นต้องอ้างอิง ]
บทความนี้มีสัญลักษณ์สัทศาสตร์IPA หากไม่มี การสนับสนุนการแสดงผลที่เหมาะสมคุณอาจเห็นเครื่องหมายคำถาม กล่อง หรือสัญลักษณ์อื่น ๆแทน อักขระ Unicodeสำหรับคำแนะนำเบื้องต้นเกี่ยวกับสัญลักษณ์ IPA โปรดดูที่Help: IPA

บทความนี้มีข้อความภาษาคอปติกหากไม่มีการสนับสนุนการแสดงผล ที่เหมาะสม คุณอาจเห็นเครื่องหมายคำถาม กล่อง หรือสัญลักษณ์อื่นๆแทนตัวอักษรภาษาคอปติก

บทความนี้เป็นส่วนหนึ่งของชุดบทความเกี่ยวกับ
ชีวิตในอียิปต์
วัฒนธรรม
สถาปัตยกรรม ศิลปะอียิปต์โบราณ ร่วมสมัย โรงหนัง อาหาร เต้นรำ เต้นรำหน้าท้อง รัคส์ ชาร์กี บาลาดี ทาห์ติบ ทานูร่า แฟชั่น ประวัติศาสตร์ วันหยุด ภาษา วรรณกรรม ดนตรี ตำนาน วิทยุ ประติมากรรม กีฬา สัญลักษณ์ ธง เพลงชาติ โทรทัศน์
สังคม
ประชากร ตัวตน การศึกษา ข้อมูลประชากร สุขภาพ สื่อมวลชน สิทธิมนุษยชน ศาสนา สัตว์ป่า แหล่งมรดกโลก
การเมือง
Presidency Government Parliament Political parties Military Corruption Law enforcement Foreign relations Law
Economy
Energy Tourism Telecommunications Transportation
Egypt portal
v t e

Part of a series on the
Copts
Culture
Architecture Art Calendar Coptology Cross Fasting History Identity Toponymy Language Literature Coptic Arabic Music Monasticism Names Nationalism Persecution Philosophy Writing system
Regions
Egypt Sudan Libya United States (churches) Canada (churches) Australia (churches) Africa Asia Europe North America South America Diaspora
Denominations
Coptic Orthodox Church Coptic Catholic Church Protestantism Evangelical Church
Christianity portal
v t e

ภาษา คอปติก (Bohairic Coptic: ϯⲙⲉⲧⲣⲉⲙⲛ̀ⲭⲏⲙⲓ , Timetremənkhēmi ) เป็น ภาษา แอโฟร- เอเชียติกที่ ยังไม่แพร่หลาย^{[3] [4]}เป็นกลุ่มภาษาถิ่น อียิปต์ ที่ เกี่ยวข้องกันอย่างใกล้ชิด ^[2]ซึ่งแสดงถึงการพัฒนาล่าสุดของภาษาอียิปต์^{[2] [5]}และมีการพูดโดยชาวคอปต์ ในประวัติศาสตร์ เริ่มตั้งแต่ศตวรรษที่ 3 ในอียิปต์ยุคโรมัน [ ^1]ภาษาคอปติกถูกแทนที่ด้วยภาษาอาหรับ ซึ่งเป็น ภาษาพูดหลักของอียิปต์หลังจากที่อาหรับพิชิตอียิปต์และถูกแทนที่อย่างช้าๆ ตลอดหลายศตวรรษ

ปัจจุบันไม่มีเจ้าของภาษาภาษาคอปติก^[6]แม้ว่าภาษาคอปติกจะยังคงใช้ในชีวิตประจำวันในฐานะภาษาพิธีกรรมของคริสตจักรออร์โธดอกซ์คอป ติก และคริสตจักรคาธอลิกคอป ติก ^[5]นวัตกรรมทางไวยากรณ์และเสียงวิทยารวมถึงการไหลเข้ามาของคำยืมภาษากรีก ทำให้ภาษาคอปติกแตกต่างจากภาษาอียิปต์ในยุคก่อนๆ ภาษาคอปติกเขียนด้วยอักษรคอปติกซึ่งเป็นรูปแบบดัดแปลงของอักษรกรีกโดยมีอักษรเพิ่มเติมอีก 7 ตัวที่ยืมมาจากอักษรเดโมติกของอียิปต์ [ ^5]

ภาษาคอปติกหลัก ได้แก่ ภาษาซาฮิดิก ภาษาโบไฮริก ภาษาอัคมิมิก ภาษาฟายูมิก ภาษาไลโคโพลิแทน และภาษาออกซีร์ฮินชิต ภาษาคอปติกซาฮิดิกพูดกันระหว่างเมืองอัสยุตและออกซีร์ฮินชิต^[7]และเจริญรุ่งเรืองในฐานะภาษาวรรณกรรมทั่วอียิปต์ในช่วงประมาณค.ศ.  325  – ค.ศ. 800  [ ^5]ภาษาโบไฮริก ซึ่งเป็นภาษาของสามเหลี่ยมปากแม่น้ำไนล์ได้รับความนิยมในศตวรรษที่ 9 และเป็นภาษาที่คริสตจักรคอปติกใช้^[2]

ในภาษาคอปติก เรียกว่าϯⲙⲉⲧⲣⲉⲙⲛ̀ⲭⲏⲙⲓ ( timetremǹkhēmi ) "อียิปต์" หรือϯⲁⲥⲡⲓ ⲛ̀ⲣⲉⲙⲛ̀ⲭⲏⲙⲓ ( tiaspi ǹremǹkhēmi ) "ภาษาอียิปต์" ภาษาคอปติกยังมีคำว่าⲅⲩⲡⲧⲓⲟⲥ ( gyptios ) "อียิปต์" ซึ่งมาจากภาษากรีกΑἰγύπτιος ( Aigúptios ) คำนี้ถูกยืมมาใช้ในภาษาอาหรับเป็น‏ قبْط ‎ ( qibṭ/qubṭ ) และจากจุดนั้นก็ถูกนำไปใช้ในภาษาต่างๆ ของยุโรป ทำให้เกิดคำต่างๆ เช่นcopte ใน ภาษาฝรั่งเศสและCopt ในภาษา อังกฤษ

This section needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources in this section. Unsourced material may be challenged and removed. (April 2024) (Learn how and when to remove this message)

ปัจจุบันภาษาคอปติกถูกพูดในพิธีกรรมใน คริสตจักรนิกาย คอปติกออร์โธดอกซ์และคอปติกคาธอลิก (พร้อมกับภาษาอาหรับมาตรฐานสมัยใหม่ ) ภาษาพูดนี้พูดเฉพาะในอียิปต์และในอดีตมีอิทธิพลเพียงเล็กน้อยนอกอาณาเขต ยกเว้นในอารามที่ตั้งอยู่ในนูเบีย อิทธิพลทางภาษาที่เห็นได้ชัดที่สุดของภาษาคอปติกคือภาษาถิ่นต่างๆ ของภาษาอาหรับอียิปต์ซึ่งมีลักษณะเด่นคือภาษาคอปติกพื้นฐานในด้านคำศัพท์สัณฐานวิทยาวากยสัมพันธ์และเสียงวิทยา^[8]

นอกจากจะส่งอิทธิพลต่อไวยากรณ์ คำศัพท์ และการสร้างประโยคของภาษาอาหรับอียิปต์แล้ว ภาษาคอปติกยังได้ยืมคำต่างๆ เช่นภาษาอาหรับและภาษาฮีบรูสมัยใหม่ มาใช้ในภาษาอาหรับและภาษาฮีบรูสมัยใหม่ ด้วย: ^{[ จำเป็นต้องอ้างอิง ]}

• timsāḥ (อาหรับ : تمساح ;ฮีบรู : תמסח ) "จระเข้"; emsah ( ⲉⲙⲥⲁϩ ); ^{[ จำเป็นต้องอ้างอิง ]}ต่อมาคำนี้ถูกป้อนเข้าไปในภาษาตุรกีเป็น timsahภาษาคอปติก ⲉⲙⲥⲁϩเป็นคำที่มีไวยากรณ์เป็นเพศชาย ดังนั้นจึงต้องใช้รูปแบบ pemsah (ซาฮิดิก: ⲡⲉⲙⲥⲁϩ ; ภาษาโบไฮริก: ⲡⲓⲉⲙⲥⲁϩ ) พร้อมคำนำหน้าที่ชัดเจน ดังนั้นจึงไม่ชัดเจนว่าเหตุใดคำนี้จึงต้องมีอักษร t ขึ้นต้นในภาษาอาหรับ ซึ่งจะทำให้คำนั้นต้องเป็นเพศหญิงตามหลักไวยากรณ์ (เช่น คำซาฮิดิก: *ⲧⲉⲙⲥⲁϩ ; คำโบไฮริก: *ϯⲉⲙⲥⲁϩ ) ^{[ จำเป็นต้องอ้างอิง ]}
• ṭūbah , อาหรับ: طوبة , "อิฐ"; ^{[ ต้องการอ้างอิง ]}ซาฮิดิก: ⲧⲱⲱⲃⲉ , tōōbe ; โบแฮริก ⲧⲱⲃⲓ , tōbi ; ต่อมาภาษาคาตาลันและสเปน ก็เข้ามาแทนที่ (ผ่านภาษาอาหรับแบบอันดาลูเซีย ) โดยเป็น tovaและ adobeตามลำดับ ซึ่งภาษาอังกฤษแบบหลังนี้ยืมมาจากภาษาอังกฤษแบบอเมริกัน [^{ต้องการอ้างอิง ]}
• wāḥah , อาหรับ: واحة , "โอเอซิส"; ซาฮิดิก: ⲟⲩⲁϩⲉ , ouahe ; โบฮาริก: ⲟⲩⲉϩⲓ , ouehi ; ต่อมาจึงป้อนภาษาตุรกีว่าวาฮา ^{[ ต้องการอ้างอิง ]}

คำบางคำที่มีต้นกำเนิดจากภาษาคอปติกพบในภาษากรีกคำบางคำต่อมาก็ถูกยืมไปใช้ในภาษาต่างๆ ของยุโรป เช่น คำว่าbargeซึ่งมาจากคำว่า baare ในภาษาคอปติก ( ⲃⲁⲁⲣⲉ แปลว่า ^{" เรือ เล็ก "} )

อย่างไรก็ตาม คำส่วนใหญ่ที่มีต้นกำเนิดจากอียิปต์ที่เข้ามาอยู่ในภาษากรีกและต่อมาก็เข้ามาอยู่ในภาษาอื่นๆ ในยุโรปนั้นมาจากภาษาอียิปต์โบราณโดยตรง ซึ่งมักจะเป็น ภาษา เดโมติกตัวอย่างเช่นโอเอซิส ของกรีก ( ὄασις ) ซึ่งมาจากภาษาอียิปต์โบราณโดยตรง เช่นwḥꜣtหรือเดโมติกwḥjอย่างไรก็ตาม ชาวคอปติกได้ยืม คำบางคำที่มีต้นกำเนิดจากอียิปต์โบราณมาใช้ในพจนานุกรมของตนอีกครั้งผ่านทางภาษา กรีกตัวอย่างเช่น ทั้งชาวซาฮิดิกและชาวโบไฮริกต่างก็ใช้คำว่าebenosซึ่งมาจากภาษากรีกἔβενος ("ไม้มะเกลือ") โดยตรง ซึ่งเดิมมาจากภาษาอียิปต์hbnj ^{[ จำเป็นต้องอ้างอิง ]}

ชื่อสถานที่หลายแห่งในอียิปต์ยุคใหม่เป็นชื่อภาษาอาหรับที่ดัดแปลงมาจากชื่อภาษาคอปติกในอดีต :

ชื่อภาษาคอปติกⲡⲁⲡⲛⲟⲩⲧⲉ , papnoute (จากภาษาอียิปต์pꜣy-pꜣ-nṯr ) หมายความว่า "เป็นของพระเจ้า" หรือ "พระองค์ของพระเจ้า" ^{[9] [10] [11]} ได้รับการดัดแปลงเป็นภาษาอาหรับเป็นBabnoudaซึ่งยังคงเป็นชื่อทั่วไปในหมู่ชาวคอปต์อียิปต์จนถึงทุกวันนี้ นอกจากนี้ยังยืมมาจากภาษากรีกเป็นชื่อΠαφνούτιος ( Paphnutius ) นั่นคือที่มาของชื่อรัสเซียПафнутий ( ​​Pafnuty ) ซึ่งอาจรู้จักกันดีที่สุดในชื่อของนักคณิตศาสตร์Pafnuty Chebyshev

ภาษาอียิปต์อาจมีประวัติศาสตร์ที่บันทึกไว้ยาวนานที่สุดในบรรดาภาษาใดๆ ก็ตาม ตั้งแต่ภาษาอียิปต์โบราณซึ่งปรากฏขึ้นก่อน 3200 ปีก่อนคริสตกาล^[12]จนถึงช่วงสุดท้ายในสมัยคอปติกในยุคกลางภาษาคอปติกจัดอยู่ในกลุ่มภาษาอียิปต์ยุคหลัง ซึ่งเริ่มเขียนขึ้นในอาณาจักรอียิปต์ยุคใหม่ ภาษาอียิปต์ยุคหลังเป็นสำนวนพูดของยุคหลัง ภาษาคอปติกมีลักษณะเชิงวิเคราะห์ เช่นคำนำหน้านามที่แน่นอนและไม่จำกัดและ การผันกริยา แบบอธิบายเป็นคำพูดดังนั้น ภาษาคอปติกจึงเป็นการอ้างอิงถึงทั้งช่วงล่าสุดของภาษาอียิปต์หลังยุคเดโมติกและระบบการเขียนใหม่ที่ดัดแปลงมาจากอักษร กรีก

ความพยายามครั้งแรกในการเขียนภาษาอียิปต์โดยใช้ตัวอักษรกรีกคือการถอดเสียงภาษากรีกของชื่อเฉพาะของอียิปต์ ซึ่งส่วนใหญ่มีอายุย้อนไปถึงอาณาจักรทอเลมี นักวิชาการมักเรียกขั้นตอนนี้ว่าพรีคอปติก อย่างไรก็ตาม เป็นที่ชัดเจนว่าในช่วงปลายของอียิปต์โบราณนักเขียนเดโมติกใช้การสะกดแบบสัทศาสตร์เป็นประจำ ซึ่งเป็นเครื่องพิสูจน์ถึงการติดต่อทางวัฒนธรรมที่เพิ่มมากขึ้นระหว่างชาวอียิปต์และชาวกรีกแม้กระทั่งก่อนที่อเล็กซานเดอร์มหาราชจะพิชิตอียิปต์ คอปติกเองหรือคอปติกเก่าหยั่งรากในศตวรรษแรก การเปลี่ยนผ่านจากอักษรอียิปต์เก่าไปเป็นอักษรคอปติกที่ดัดแปลงใหม่ ส่วนหนึ่งเป็นผลมาจากการเสื่อมถอยของบทบาทดั้งเดิมที่ชนชั้นนักบวชในศาสนาอียิปต์โบราณมี ซึ่งแตกต่างจากชาวอียิปต์ทั่วไปส่วนใหญ่ ซึ่งสามารถอ่านออกเขียนได้ในสคริปต์ทอเรียของวิหาร คอปติกเก่าส่วนใหญ่แสดงโดยข้อความที่ไม่ใช่คริสต์ศาสนา เช่น บทสวดภาวนาของพวกนอกรีตอียิปต์ และกระดาษปาปิรัสเวทมนตร์และโหราศาสตร์ หลายๆ คำใช้เป็นคำอธิบายประกอบคำ ที่เทียบเท่า กับคำในวรรณคดีฮีราติกและเดโมติก คำเหล่านี้อาจมุ่งเป้าไปที่ผู้พูดที่ไม่ใช่ชาวอียิปต์

ภายใต้การปกครองของโรมัน ในช่วง ปลายDiocletianได้ข่มเหงผู้เปลี่ยนศาสนาชาวอียิปต์จำนวนมากให้หันมานับถือศาสนาคริสต์ ใหม่ ซึ่งบังคับให้ผู้เปลี่ยนศาสนาใหม่ต้องอพยพไปยังทะเลทรายอียิปต์ เมื่อเวลาผ่านไป ชุมชนเหล่านี้เติบโตขึ้น จึงมีความจำเป็นต้องเขียนคำสั่งสอนภาษากรีกของคริสเตียนเป็นภาษาอียิปต์ บิดาแห่งคริสตจักรคอปติก ในยุคแรกๆ เช่นแอนโธนีมหาราชปาโคมิอุสมหาราชมาคาริอุสแห่งอียิปต์และอาธานาเซียสแห่งอเล็กซานเดรียซึ่งโดยปกติแล้วมักเขียนหนังสือเป็นภาษากรีก ได้เขียนงานบางส่วนของตนให้กับพระภิกษุชาวอียิปต์เป็นภาษาอียิปต์ ภาษาอียิปต์ซึ่งปัจจุบันเขียนด้วยอักษรคอปติกได้รับความนิยมในศตวรรษที่ 2 และ 3 อย่างไรก็ตาม จนกระทั่งถึงสมัย ของ เชนูเตภาษาคอปติกจึงได้กลายเป็นภาษาวรรณกรรมมาตรฐานอย่างสมบูรณ์ตามสำเนียงซาฮิดิก ภาษาอียิปต์พื้นเมืองของเชนูดา ความรู้ด้านภาษากรีกและวาทศิลป์ทำให้เขามีเครื่องมือที่จำเป็นในการยกระดับภาษาคอปติกในด้านเนื้อหาและรูปแบบให้สูงเกือบเทียบเท่ากับสถานะของภาษาอียิปต์ในอียิปต์โบราณ

การพิชิตอียิปต์ของชาวมุสลิมโดยชาวอาหรับเกิดขึ้นพร้อมกับการแพร่หลายของศาสนาอิสลามในศตวรรษที่ 7 ในช่วงปลายศตวรรษที่ 8 อับดุล มาลิก อิบน์ มัรวัน เคาะลีฟะฮ์ทรงออกพระราชกฤษฎีกา^{[ จำเป็นต้องอ้างอิง ]} ให้ภาษา อาหรับแทนที่ภาษากรีกคอยนีเป็นภาษาราชการ เพียงภาษาเดียว ภาษาคอปติกวรรณกรรมค่อยๆ เสื่อมถอยลง และภายในเวลาไม่กี่ร้อยปี บิชอปชาวอียิปต์เซเวอรัส อิบน์ อัลมูกัฟฟาพบว่าจำเป็นต้องเขียนประวัติศาสตร์ของบรรพบุรุษเป็นภาษาอาหรับ อย่างไรก็ตาม ภาษานี้ยังคงมีความสำคัญในเชิงศาสนจักร และ มีการแต่งตำราเกี่ยว กับนักบุญ หลายเล่ม ในช่วงเวลานี้ จนกระทั่งศตวรรษที่ 10 ภาษาคอปติกยังคงเป็นภาษาพูดของประชากรพื้นเมืองนอกเมืองหลวง

ภาษาคอปติกเสื่อมถอยลงอย่างมากภายใต้การนำของฟาฏิมียะห์ คาลีฟะอัล-ฮากิม บี-อัมร์ อัลลอฮ์ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของการรณรงค์ปราบปรามทางศาสนาของเขา เขาออกคำสั่งอย่างเคร่งครัดห้ามใช้ภาษาคอปติกในทุกที่ ไม่ว่าจะเป็นในโรงเรียน ถนนสาธารณะ และแม้แต่บ้านเรือน รวมถึงแม่ที่พูดคุยกับลูกๆ ของตนด้วย ใครไม่ปฏิบัติตามจะถูกตัดลิ้นทิ้ง เขาเดินตามถนนในไคโรด้วยตนเองและแอบฟังบ้านเรือนที่พูดภาษาคอปติกเพื่อดูว่ามีครอบครัวใดพูดภาษาคอปติกบ้าง^{[13] [14]}

เชื่อกันว่าภาษาคอปติกเป็นภาษาเขียนที่ค่อยๆ ถูกแทนที่ด้วยภาษาอาหรับ โดยสมบูรณ์ ในราวศตวรรษที่ 13 ^[15]แม้ว่าภาษาคอปติกจะดูเหมือนว่าจะยังคงอยู่และยังคงใช้เป็นภาษาพูดจนถึงศตวรรษที่ 17 ^[2]และในบางพื้นที่นานกว่านั้นด้วยซ้ำ^{[หมายเหตุ 1]}

มีตัวอย่างหนึ่งที่เป็นที่รู้จักของ งานพิมพ์คอปติกแบบทาร์ชตั้งแต่สมัยกลาง เครื่องรางชิ้นนี้ซึ่ง ยังไม่สมบูรณ์ คือ A.Ch. 12.145 ซึ่งปัจจุบันอยู่ในหอสมุดแห่งชาติออสเตรียมีกรอบข้อความคอปติกล้อมรอบข้อความหลักภาษาอาหรับ^[16]

ในช่วงต้นศตวรรษที่ 20 ชาวคอปต์บางส่วนพยายามฟื้นฟูภาษาคอปติก แต่ไม่ประสบผลสำเร็จ^[17]

ในช่วงครึ่งหลังของศตวรรษที่ 20 สมเด็จพระสันตปาปาซีริลที่ 6 แห่งอเล็กซานเดรียได้เริ่มการเคลื่อนไหวระดับชาติภายใต้การสนับสนุนของคริสตจักรเพื่อฟื้นฟูภาษาคอปติก ผลงานด้านไวยากรณ์หลายชิ้นได้รับการตีพิมพ์ รวมถึงพจนานุกรมที่ครอบคลุมมากกว่าที่เคยมีอยู่ก่อนหน้านี้ ผลการศึกษาทางวิชาการในสาขาอียิปต์วิทยาและการเปิดตัวสถาบันคอปติกศึกษามีส่วนสนับสนุนให้เกิดการฟื้นฟูภาษาขึ้นอีก ความพยายามในการฟื้นฟูภาษายังคงดำเนินต่อไป และดึงดูดความสนใจของชาวคอปติกและนักภาษาศาสตร์ทั้งในและนอกอียิปต์^{[ จำเป็นต้องอ้างอิง ]}

ภาษาคอปติกใช้ระบบการเขียนที่ดัดแปลงมาจากอักษรกรีก เกือบทั้งหมด โดยมีการเพิ่มตัวอักษรจำนวนหนึ่งที่มีต้นกำเนิดมาจากภาษาอียิปต์เดโม ติก ซึ่งเทียบได้กับอักษรไอซ์แลนด์ ที่อิงจากภาษาละติน ซึ่งรวมถึงอักษรรูน ธอร์นด้วย[ 19 ^]มีการเปลี่ยนแปลงในจำนวนและรูปแบบของสัญลักษณ์เหล่านี้ขึ้นอยู่กับภาษาถิ่น ตัวอักษรบางตัวในอักษรคอปติกที่มีต้นกำเนิดมาจากภาษากรีกโดยปกติจะสงวนไว้สำหรับคำภาษากรีก ข้อความคอปติกโบราณใช้กราฟีมหลายตัวซึ่งไม่มีอยู่ในอักขรวิธีทางวรรณกรรมของคอปติกในศตวรรษต่อมา

ในสำเนียงซาฮิดิก ขอบเขต ของพยางค์อาจทำเครื่องหมายด้วยเส้น ⟨◌̄⟩ เหนือเส้น หรือเส้นอาจเชื่อมตัวอักษรเข้าด้วยกันเป็นคำเดียว เนื่องจากข้อความคอปติกไม่ได้ระบุการแบ่งคำด้วยวิธีอื่น ประเพณีของนักเขียนบางคนใช้ไดเอเรซิสเหนือตัวอักษรⲓและⲩที่จุดเริ่มต้นของคำหรือเพื่อทำเครื่องหมายสระประสม ประเพณีโบไฮริกใช้จุดซ้อนทับหรือเส้นเล็กๆ ที่เรียกว่าϫⲓⲛⲕⲓⲙ ( จินกิม แปลว่า "การเคลื่อนไหว") เมื่อ วาง จินกิมเหนือสระ จะออกเสียงโดยอิสระ และเมื่อวางเหนือพยัญชนะⲉ สั้น จะนำหน้า^[20]

งานเขียนคอปติกที่เก่าแก่ที่สุดมีอายุย้อนไปถึงยุคก่อนคริสต์ศักราช (คอปติกเก่า) แม้ว่าวรรณกรรมคอปติกส่วนใหญ่จะประกอบด้วยข้อความที่เขียนโดยนักบุญที่มีชื่อเสียงของคริสตจักรคอปติก เช่น แอนโธนีมหาราช ปาโคมิอุสมหาราช และเชนูเตก็ตาม เชนูเตช่วยทำให้ภาษาคอปติกเป็นมาตรฐานอย่างสมบูรณ์ผ่านบทเทศนา ตำรา และคำเทศน์มากมายของเขา ซึ่งเป็นพื้นฐานของวรรณกรรมคอปติกยุคแรก

พจนานุกรมหลักของภาษาคอปติกคือภาษาอียิปต์ซึ่งมีความใกล้ชิดกับ ภาษา เดโมติกในระยะก่อนหน้ามากที่สุด คำศัพท์ทางวรรณกรรมภาษาคอปติกมากถึง 40% ดึงมาจากภาษากรีกแต่การยืมคำไม่ได้ปรับให้เข้ากับระบบสัทศาสตร์ของภาษาคอปติกได้อย่างสมบูรณ์เสมอไป และอาจมี ความแตกต่าง ในเชิงความหมายด้วยเช่นกัน มีบางกรณีที่ข้อความภาษาคอปติกมีข้อความที่เกือบทั้งหมดแต่งขึ้นจากรากศัพท์ภาษากรีก อย่างไรก็ตาม เป็นไปได้ว่าข้อความทางศาสนาของชาวคอปติกส่วนใหญ่เป็นการแปลโดยตรงจากงานเขียนภาษากรีก

สิ่งที่ดึงดูดความสนใจของผู้อ่านข้อความคอปติกโดยเฉพาะอย่างยิ่งหากเขียนด้วยสำเนียงซาอิดิก คือการใช้คำยืมภาษากรีกอย่างเสรี ซึ่งพบได้น้อยมากในภาษาอียิปต์โบราณ คำยืมภาษากรีกปรากฏอยู่ทั่วไปในวรรณกรรมคอปติก ไม่ว่าจะเป็นในพระคัมภีร์ พิธีกรรม เทววิทยา หรือวรรณกรรมที่ไม่ใช่วรรณกรรม เช่น เอกสารทางกฎหมายและจดหมายส่วนตัว แม้ว่าคำนามและคำกริยาจะมีอิทธิพลมากกว่า แต่คำยืมภาษากรีกอาจมาจากส่วนอื่นของคำพูดได้ ยกเว้นสรรพนาม^[21]

คำหรือแนวคิดที่ไม่มีการแปลเป็นภาษาอียิปต์อย่างเหมาะสมนั้นนำมาจากภาษากรีกโดยตรงเพื่อหลีกเลี่ยงการเปลี่ยนแปลงความหมายของข้อความทางศาสนา นอกจากนี้ คำศัพท์ภาษาอียิปต์อื่นๆ ที่สามารถแปลเทียบเท่าภาษากรีกได้อย่างเหมาะสมก็ไม่ได้ใช้เนื่องจากถูกมองว่ามีความเกี่ยวข้องกับศาสนาอื่นอย่างชัดเจน ข้อความภาษาคอปติกโบราณใช้คำ วลี และคำคุณศัพท์ ดังกล่าวมากมาย ตัวอย่างเช่น คำว่าⲧⲃⲁⲓⲧⲱⲩ '(ผู้ซึ่ง) อยู่ในภูเขา (ของพระองค์)' เป็นคำคุณศัพท์ของAnubis ^[22]นอกจากนี้ยังมีร่องรอยของลักษณะทางไวยากรณ์โบราณบางอย่าง เช่น ส่วนที่เหลือของประโยคสัมพันธ์ แบบเดโมติก การขาดบทกำหนด ไม่จำกัด และการใช้คำต่อท้ายเพื่อแสดงความเป็นเจ้าของ

ดังนั้น การเปลี่ยนผ่านจากประเพณีเก่าไปสู่ศาสนาคริสต์แบบใหม่ยังส่งผลต่อการนำคำภาษากรีกมาใช้ในพจนานุกรมศาสนาคอปติกอีกด้วย อาจถือได้ว่าคำพูดในชีวิตประจำวันของชาวพื้นเมืองยังคงรักษาลักษณะเฉพาะของชาวอียิปต์ไว้เป็นส่วนใหญ่ ซึ่งบางครั้งสะท้อนให้เห็นในเอกสารที่ไม่ใช่ของคริสตจักรคอปติก เช่น จดหมายและสัญญา

ภาษาคอปติกเป็นตัวบ่งชี้เสียง ภาษาอียิปต์ยุคหลังได้ชัดเจนที่สุด จากระบบการเขียน ซึ่งระบุเสียงสระได้ครบถ้วนและบางครั้งอาจระบุรูปแบบการเน้นเสียง ระบบเสียงภาษาอียิปต์ยุคหลังยังเป็นที่รู้จักดีกว่าระบบเสียงในยุคคลาสสิก เนื่องจากมีแหล่งข้อมูลที่ระบุเสียงภาษาอียิปต์ได้มากกว่า รวมถึงอักษรคูนิฟอร์มที่มีการถอดเสียงคำและวลีภาษาอียิปต์ และการแปล ชื่อภาษา เซมิติกตะวันตกเฉียงเหนือ ของอียิปต์ นอกจากนี้ เสียงภาษาคอปติกยังเป็นที่รู้จักจากกระดาษปาปิรัสคอปติก-อาหรับหลายฉบับ ซึ่งใช้อักษรอาหรับในการถอดเสียงภาษาคอปติกและในทางกลับกัน เสียงเหล่านี้มีอายุย้อนไปถึงสมัยอิสลามยุคกลาง เมื่อยังคงพูดภาษาคอปติกอยู่^[23]

นักวิชาการด้านภาษาคอปติกมีความเห็นที่แตกต่างกันบ้างเกี่ยวกับการตีความสัทศาสตร์ที่ถูกต้องของระบบการเขียนภาษาคอปติก ความแตกต่างอยู่ที่วิธีการตีความคู่อักษรⲉ/ⲏและⲟ/ⲱในภาษาถิ่นแอทติกของกรีกโบราณในศตวรรษที่ 5 ก่อนคริสตกาล สมาชิกตัวแรกของแต่ละคู่เป็นสระปิดสั้น/e, o/และสมาชิกตัวที่สองเป็นสระเปิดยาว/ɛː, ɔː/ในการตีความสัทศาสตร์ภาษาคอปติกบางส่วน^[24]สันนิษฐานว่าความแตกต่างของความยาวเป็นหลัก โดยⲉ/ⲏ /e, eː/และⲟ/ⲱเป็น/o, oː / นักวิชาการอื่นๆ^{[25] [26] [ การตรวจยืนยันล้มเหลว ]}โต้แย้งถึงการวิเคราะห์ที่แตกต่างกันซึ่งⲉ/ⲏและⲟ/ⲱได้รับการตีความว่าเป็น/e, ɛ/และ/o, ɔ /

แผนภูมิทั้งสองนี้แสดงให้เห็นทฤษฎีสองประการของสัทศาสตร์สระคอปติก:

ภาษาถิ่นแต่ละภาษามีความแตกต่างกันในด้านการรับรู้ ความแตกต่างระหว่าง[ o ]และ[ u ] ดูเหมือนจะเป็นแบบ allophonic หลักฐานไม่เพียงพอที่จะแสดงให้เห็นว่าสระเหล่านี้แตกต่างกัน และถ้าเป็นเช่นนั้น ความแตกต่าง จะ มี ภาระการทำงานที่ต่ำมากสำหรับภาษาถิ่นที่ใช้การสะกด⟨ ⲉⲓ ⟩สำหรับสระตัวเดียว ดูเหมือนว่าจะไม่มีความแตกต่างด้านสัทศาสตร์จาก⟨ ⲓ ⟩

สระอักขรวิธีคู่ในที่นี้ถือว่ายาว เนื่องจากทำให้สัณฐานวิทยาตรงไปตรงมามากขึ้น^{[ จำเป็นต้องอ้างอิง ]} (การตีความทั่วไปอีกอย่างหนึ่งก็คือ สระเหล่านี้แสดงถึงการหยุดเสียง)

ไม่มีการแยกความยาวในตำแหน่งเน้นเสียงสุดท้าย แต่มีเพียงสระที่ปรากฏเสียงยาวเท่านั้นที่ปรากฏในตำแหน่งนั้น: ⟨ (ⲉ)ⲓ, ⲉ, ⲁ, ⲟ~ⲱ, ⲟⲩ ⟩ .

ในภาษาซาฮิดิก ตัวอักษรⲉถูกใช้แทนเสียงสั้น/ e /ก่อนเสียงเสียดสีแบบย้อนกลับ และยังใช้กับเสียง schwa / ə / ที่ไม่มีการเน้นเสียง อีกด้วย อาจเป็นไปได้ว่ายังมีการแยกความแตกต่างระหว่างเสียงสั้น/ ɛ /และ/ a /แต่ถ้าเป็นเช่นนั้น ภาระการทำงานก็จะต่ำมาก

ภาษาโบไฮริกไม่มีสระยาว/ i /เขียนได้เพียง⟨ ⲓ ⟩ เท่านั้น ตามที่กล่าวข้างต้น เป็นไปได้ว่า/ u /และ/ o /เป็นสระที่แยกจากกัน ไม่ใช่เพียงเสียงพยัญชนะผสม

ในภาษาคอปติกตอนปลาย (นั่นคือ ภาษาโบไฮริกตอนปลาย) สระถูกปรับลดลงเหลือสระที่พบในภาษาอาหรับของอียิปต์ คือ/a, i, u/ [ ^{น่าสงสัย – อภิปราย ]} ⟨ ⲱ, ⲟ ⟩กลายเป็น/ u / , ⟨ ⲉ ⟩กลายเป็น/ æ /และ⟨ ⲏ ⟩กลายเป็น/ ɪ /หรือ/ æ /เป็นการยากที่จะอธิบาย⟨ ⲏ ⟩อย่างไรก็ตาม โดยทั่วไปแล้ว จะกลายเป็น/ æ /ในพยางค์เดียวที่มีการเน้นเสียง/ ɪ /ในพยางค์เดียวที่ไม่มีการเน้นเสียง และในพยางค์หลายพยางค์ คือ/ æ /เมื่อตามด้วย/ i /และ/ ɪ /เมื่อไม่เน้นเสียง

ไม่มีสระอักขรวิธีสองตัวในเมโสเภณี ตัวแทนบางส่วนที่ติดต่อกับซาฮิดิก ได้แก่:

ไม่ชัดเจนว่าการติดต่อกันเหล่านี้สะท้อนการออกเสียงที่แตกต่างกันในเมโซเคมิกหรือไม่ หรือเป็นการเลียนแบบสระภาษากรีกยาว⟨η, ω⟩

ในกรณีของสระ มีความคิดเห็นที่แตกต่างกันเกี่ยวกับการตีความที่ถูกต้องของพยัญชนะคอปติก โดยเฉพาะอย่างยิ่งเกี่ยวกับตัวอักษรϫ และ ϭ ϫ ถอดเสียงเป็น⟨j⟩ในแหล่งที่มาของภาษาคอปติกที่เก่ากว่าจำนวนมาก และϭ ถอดเสียงเป็น⟨ɡ⟩ ^[24]หรือ⟨č⟩ Lambdin (1983) ตั้งข้อสังเกตว่าการออกเสียงตามแบบแผนปัจจุบันนั้นแตกต่างจากการออกเสียงที่เป็นไปได้ในสมัยโบราณ: ϫแบบ ซาฮิดิก อาจออกเสียง ว่า [ tʲ ]และϭอาจออกเสียงว่า[ kʲ ] Reintges (2004, หน้า 22) แนะนำว่าϫออกเสียงว่า[ tʃ ]

นอกจากจะพบในคำยืมภาษากรีกแล้ว ตัวอักษร⟨φ, θ, χ⟩ยังใช้ในคำพื้นเมืองสำหรับลำดับของ/p, t, k/และ/ h /เช่นⲑⲉ = ⲧ-ϩⲉ "ทาง" (f.sg.) และⲫⲟϥ = ⲡ-ϩⲟϥ "งู" (m.sg.) ตัวอักษรไม่ได้ถูกนำมาใช้ในภาษาโบไฮริกซึ่งใช้แทนเสียงเดี่ยวๆ

เป็นไปได้ว่ายังมีการหยุดเสียงสระด้วยʔซึ่งไม่ได้เขียนอย่างสม่ำเสมอ ภาษาคอปติกดูเหมือนจะไม่มีการหยุดเสียงสระที่จุดเริ่มต้นของคำที่มีสระอักษรต้น เป็นไปได้ที่สระที่เขียนซ้ำกันสองครั้งนั้นพยายามระบุการหยุดเสียงสระมากกว่าสระยาวในกลางคำ อย่างไรก็ตาม มีหลักฐานน้อยมากสำหรับสิ่งนี้^{[ จำเป็นต้องอ้างอิง ]} (เช่น คำอาหรับที่มีสระสั้นและจุดหยุดเสียงสระไม่ได้เขียนด้วยสระคู่ในภาษาคอปติก และคำภาษาคอปติกที่มีสระสะกดสองตัวจะถอดเสียงด้วยสระยาวแทนที่จะเป็น hamza ในภาษาอาหรับ)

ในยุคคอปติกตอนปลาย (ประมาณศตวรรษที่ 14) เสียงโบไฮริกที่ไม่ปรากฏในภาษาอาหรับอียิปต์สูญหายไป การเปลี่ยนแปลงที่เป็นไปได้จากการแยกเสียงแบบ tenuis-aspirate ไปเป็นเสียงแบบ tenuis นั้นได้รับการยืนยันจากเสียงในถุงลมเท่านั้น ซึ่งเป็นที่เดียวที่ภาษาอาหรับมีความแตกต่างกัน

ระยะแรกๆ ของภาษาอียิปต์อาจมีความแตกต่างกันระหว่างพยัญชนะที่ไม่มีเสียงและพยัญชนะที่มีเสียง แต่ความแตกต่างดูเหมือนจะสูญหายไป ภาษาอียิปต์ยุคหลัง เดโมติก และคอปติก ล้วนใช้กราฟีมของตนเองแทนกันเพื่อระบุเสียงใดเสียงหนึ่ง ตัวอย่างเช่น ภาษาคอปติกสำหรับ 'เหล็ก' ปรากฏสลับกันเป็นⲡⲉⲛⲓⲡⲉ , ⲃⲉⲛⲓⲡⲉและⲃⲓⲛⲓⲃⲉซึ่งอาจสะท้อนถึงความหลากหลายของภาษาถิ่น ตัวอักษรทั้งสองตัวถูกสลับกันด้วยⲫและϥเพื่อระบุ/ f /และⲃยังใช้ในข้อความหลายฉบับเพื่อระบุเสียงพยัญชนะ/ w / นักภาษาศาสตร์คอปติกเชื่อว่าภาษาคอปติกⲃถูกเปล่งออกมาเป็นเสียงเสียดสีที่มีเสียงและริมฝีปากสองข้าง[ β ]ในพิธีกรรมของคริสตจักรคอปติกในปัจจุบัน ตัวอักษรนี้จะเปลี่ยนเป็น/ v /แต่แทบจะแน่นอนว่าเป็นผลจากการปฏิรูปการออกเสียงที่ริเริ่มในศตวรรษที่ 19

ในขณะที่ภาษาอียิปต์โบราณมีการเปรียบเทียบระหว่าง/ s /และ/ z /เสียงทั้งสองนั้นดูเหมือนจะแปรผันอย่างอิสระในภาษาคอปติก เช่นเดียวกับที่เป็นมาตั้งแต่สมัยอียิปต์กลาง อย่างไรก็ตาม เสียงทั้งสองนี้มีความแตกต่างกันเฉพาะในคำยืมจากภาษากรีกเท่านั้น ตัวอย่างเช่นⲁⲛⲍⲏⲃ ( anzēb ) และⲁⲛⲥⲏⲃⲉ ( ansēbə ) 'โรงเรียน' ในภาษาคอปติกพื้นเมืองนั้นเป็นเสียงเดียวกัน พยัญชนะอื่น ๆ ที่บางครั้งดูเหมือนจะแปรผันอย่างอิสระหรือมีการกระจายที่แตกต่างกันในแต่ละสำเนียง ได้แก่[ t ]และ[ d ] , [ ɾ ]และ[ l ] (โดยเฉพาะในภาษาถิ่นฟัยยูมิก ซึ่งเป็นลักษณะเด่นของภาษาอียิปต์ยุคก่อน) และ[ k ]และ[ ɡ ] โดยพยัญชนะหยุดที่ไม่มีเสียงนั้นพบได้บ่อยกว่าในคำภาษาคอปติกและพยัญชนะที่มีเสียงในการยืมจากภาษากรีก นอกจากพยัญชนะเหลว แล้ว รูปแบบนี้อาจบ่งบอกถึงการเปลี่ยนแปลงของเสียง ในอียิปต์ยุคหลัง ส่งผลให้เสียง ระเบิด ในถุงลมและเพดานอ่อนเป็นกลาง เมื่อรับรู้เสียงระเบิดในถุงลม มักเป็นผลจากการออกเสียงพยัญชนะที่ใกล้เคียงกับ/ n /

แม้ว่าจะไม่มีหลักฐานชัดเจนว่าภาษาคอปติกมีจุดหยุดเสียงแต่ผู้ที่เชื่อว่ามีก็ได้เสนอวิธีการอักขรวิธีที่แตกต่างกันเพื่อบ่งชี้ว่ามีเสียงนั้น โดยใช้ⲁขึ้นต้นคำว่าⲓลงท้ายคำว่า ในคำพยางค์เดียวในภาษาถิ่นทางเหนือ และⲉในคำพยางค์เดียวในภาษาอัคมิกและอัสซิอูติก โดยทำซ้ำกราฟีมของสระ แต่ส่วนใหญ่ไม่ได้เขียน

ต้นฉบับยุคแรกๆ บางฉบับมีตัวอักษรⳋหรือⳃ çโดยที่อักษร Sahidic และ Bohairic มีϣ šและอักษร Akhmimic มีⳉ xดูเหมือนว่าเสียงนี้จะสูญหายไปตั้งแต่ช่วงแรกๆ

ภาษาคอปติกเป็นคำเชื่อมที่ มีลำดับ ของประธาน-กริยา-กรรมแต่สามารถเป็นกริยา-ประธาน-กรรมได้โดยมีคำบุพบทที่ถูกต้องอยู่หน้าประธาน จำนวน เพศ กาล และอารมณ์จะแสดงด้วยคำนำหน้าที่มาจากภาษาอียิปต์ตอนปลาย ระยะแรกๆ ของภาษาอียิปต์ใช้คำต่อท้าย ร่องรอยของการผันคำต่อท้ายบางส่วนยังคงอยู่ในภาษาคอปติก โดยส่วนใหญ่ใช้เพื่อระบุการครอบครองที่ไม่สามารถโอนได้และในคำกริยาบางคำ เปรียบเทียบรูปแบบภาษาอียิปต์กลาง*satāpafa 'เขาเลือก' (เขียนstp.fเป็นอักษรเฮียโรกลิฟิก) กับภาษาคอปติก (ซาฮิดิก) f.sotp ϥⲥⲱⲧⲡ̅ 'เขาเลือก'

คำนามภาษาคอปติกทั้งหมดมีเพศทางไวยากรณ์ไม่ว่าจะเป็นเพศชายหรือเพศหญิง โดยปกติจะกำหนดด้วยคำนำหน้าคำนาม เช่น ในภาษาโรแมนซ์ความแตกต่างคือคำนำหน้าคำนามภาษาคอปติกเป็นคำนำหน้า คำนามเพศชายจะกำหนดด้วยคำนำหน้า/pə, peː/และคำนามเพศหญิงจะกำหนดด้วยคำนำหน้า/tə, teː/ ^[29]ในภาษาถิ่นซาฮิดิก และ/pi, əp/และ/ti, ət/ในภาษาถิ่นโบไฮริก

โบแฮร์: ⲡⲓⲣⲱⲙⲓ /pəˈɾomə/ – 'the man' / ϯϫⲓϫ /təˈt͡ʃit͡ʃ/ – 'the hand'

ซาฮิดิก: ⲡⲉⲣⲱⲙⲉ /pəˈɾomə/ – 'ผู้ชาย' / ⲧⲉϫⲓϫ /təˈt͡ʃit͡ʃ/ – 'มือ'

คำนำหน้านามที่แน่นอนและไม่จำกัดยังบ่งบอกถึงจำนวน ด้วย อย่างไรก็ตาม มีเพียงคำนำหน้านามที่แน่นอนเท่านั้นที่บ่งบอกถึงเพศ ภาษาคอปติกมีพหูพจน์ที่ขาดหายไป จำนวนหนึ่ง ซึ่งเป็นร่องรอยของภาษาอียิปต์โบราณ แต่ในกรณีส่วนใหญ่ คำนำหน้านามจะบ่งบอกถึงจำนวน โดยทั่วไป คำนามที่ผันรูปเพื่อแสดงพหูพจน์จะลงท้ายด้วย/wə/แต่ก็มีความผิดปกติบางประการ การใช้คำคู่กันเป็นอีกลักษณะหนึ่งของภาษาอียิปต์โบราณที่ยังคงมีอยู่ในภาษาคอปติกในคำเพียงไม่กี่คำ เช่นⲥⲛⲁⲩ ( snau ) แปลว่า 'สอง'

คำที่มีต้นกำเนิดมาจากภาษากรีกยังคงรักษาเพศไวยากรณ์เดิมไว้ ยกเว้นคำนามกลางซึ่งจะกลายเป็นคำนามเพศชายในภาษาคอปติก

การครอบครองคำนามเฉพาะจะแสดงด้วยคำนำหน้า คำนาม คำนำหน้าเหล่านี้สอดคล้องกับบุคคลจำนวนและเพศ ของผู้ครอบครอง และจำนวนและเพศของคำนามที่ถูกครอบครอง รูปแบบของคำนำหน้า คำนามแสดงความเป็นเจ้าของจะแตกต่างกันไปตามภาษาถิ่น

สรรพนามคอปติกมี 2 ประเภท คือ สรรพนามตามและสรรพนามอิสระ สรรพนามอิสระใช้เมื่อสรรพนามทำหน้าที่เป็นประธานของประโยค เป็นกรรมของกริยา หรือเป็นบุพบท สรรพนามตามคือคำนำหน้าและคำต่อท้ายที่สามารถต่อกับกริยาและคำนามอื่นๆ ได้ ดังนั้นกริยาคอปติกจึงสามารถกล่าวได้ว่าผันคำบุคคล จำนวน และเพศของประธานและกรรม คำนำหน้าสรรพนามระบุประธานและคำต่อท้ายสรรพนามระบุกรรม เช่น "I I'have'it the ball" (ฉันมีลูกบอล) เมื่อ (เช่นในกรณีนี้) ประธานเป็นสรรพนาม มักจะไม่แสดงออกมาโดยอิสระ เว้นแต่เพื่อเน้นย้ำ

เช่นเดียวกับในภาษา Afroasiatic อื่น ๆ เพศของคำสรรพนามจะแตกต่างกันเฉพาะในเอกพจน์บุรุษที่สองและที่สามเท่านั้น

คำคุณศัพท์ภาษาคอปติกส่วนใหญ่เป็นคำนามที่มีอนุภาคแสดงคุณลักษณะnเพื่อทำให้เป็นคำคุณศัพท์ ในทุกขั้นตอนของภาษาอียิปต์ หน่วยคำนี้ยังใช้เพื่อแสดงกรรมด้วยตัวอย่างเช่น คำภาษาโบแฮร์สำหรับ 'ชาวอียิปต์' คือⲣⲉⲙⲛ̀ⲭⲏⲙⲓ /remənkʰeːmə/เป็นการผสมคำนำหน้านามⲣⲉⲙ- rem- (รูปแบบย่อของⲣⲱⲙⲓ rōmi 'ผู้ชาย') ตามด้วยหน่วยคำแสดงกรรมⲛ̀ ən ('ของ') และสุดท้ายคือคำสำหรับภาษาอียิปต์ คือⲭⲏⲙⲓ kʰēmi

ภาษาคอปติก เช่นเดียวกับภาษาอียิปต์โบราณและภาษาเซมิติก มีรากศัพท์และรูปแบบหรือสัณฐานวิทยาแบบเทมพลาติก และความหมายพื้นฐานของคำกริยาจะอยู่ในรากศัพท์ และรูปแบบรากศัพท์ต่างๆ จะได้มาจากการเปลี่ยนรูปแบบสระ ตัวอย่างเช่น รากศัพท์ของคำว่า 'build' คือktซึ่งมีรูปแบบรากศัพท์ 4 รูปแบบ ดังนี้

1. ⲕⲟⲧ kɔt (เกรดสถานะสัมบูรณ์)
2. ⲕⲉⲧ- ket- (เกรดของรัฐตามชื่อ)
3. ⲕⲟⲧ⸗ kot= (เกรดของรัฐตามสรรพนาม)
4. ⲕⲉⲧ kɛt (เกรดคงที่)

(ระดับสถานะตามนามเรียกอีกอย่างหนึ่งว่าสถานะสร้างในไวยากรณ์ภาษาคอปติกบางฉบับ)

เกรดสถานะสัมบูรณ์ นาม และสรรพนามใช้ในบริบททางวากยสัมพันธ์ที่แตกต่างกัน เกรดสถานะสัมบูรณ์ของกริยากรรมจะใช้ก่อนกรรมตรงที่มีบุพบทกรรมกรณีกรรม/ən, əm/และเกรดสถานะนามจะใช้ก่อนกรรมตรงโดยไม่ระบุตัวพิมพ์ เกรดสถานะสรรพนามจะใช้ก่อนกรรมตรงสรรพนาม enclitic นอกจากนี้ กริยาหลายคำยังมีเกรดสถานะเป็นกลาง ซึ่งใช้เพื่อแสดงสถานะที่เกิดจากการกระทำของกริยา เปรียบเทียบรูปแบบต่อไปนี้: ^[30]

สำหรับกริยากรรมส่วนใหญ่ มีทั้งกริยากรรมสัมบูรณ์และกริยากรรมนามที่ใช้แทนกรรมที่ไม่ใช่สรรพนาม อย่างไรก็ตาม มีข้อจำกัดสำคัญประการหนึ่งที่เรียกว่ากฎของเจิร์นสเตดท์ (หรือกฎของสเติร์น-เจิร์นสเตดท์ ) (Jernstedt 1927) นั่นคือ ประโยคที่ใช้กาลปัจจุบันไม่สามารถใช้แทนกรรมนามได้ ดังนั้น ประโยคที่ใช้กาลปัจจุบันจะแสดงรูปแบบเหมือนตัวอย่างแรกข้างต้นเสมอ (สถานะสัมบูรณ์) และจะไม่แสดงรูปแบบที่สอง (สถานะนาม)

โดยทั่วไปแล้ว กริยาคอปติกทั้งสี่เกรดนั้นไม่สามารถคาดเดาได้จากรากศัพท์ และมีการระบุไว้ในพจนานุกรมของกริยาแต่ละคำ แผนภูมิต่อไปนี้แสดงรูปแบบความสอดคล้องทั่วไปบางประการ:

การสรุปความสัมพันธ์ระหว่างรูปแบบเกรดเหล่านี้โดยทั่วไปถือเป็นเรื่องอันตราย แต่สถานะนามมักจะสั้นกว่ารูปแบบสัมบูรณ์และกลางที่สอดคล้องกัน รูปแบบสถานะสัมบูรณ์และกลางมักจะเป็นพยางค์คู่หรือมีสระยาว ส่วนรูปแบบสถานะนามที่สอดคล้องกันจะเป็นพยางค์เดียวหรือมีสระสั้น

ภาษาคอปติกมีหมวด หมู่กาล-ลักษณะ-อารมณ์ที่แตกต่างกันจำนวนมากซึ่งแสดงออกมาด้วยอนุภาคที่อยู่ก่อนกริยาหรือก่อนประธาน อนุภาค/na/ ในอนาคต เป็นอนุภาคก่อนกริยาและอยู่หลังประธาน: ^[31]

ในทางตรงกันข้าม perfective / a /คือ อนุภาค pre-subject:

มีรูปแบบต่างๆ กันในป้ายกำกับสำหรับหมวดหมู่กาล/ลักษณะ/อารมณ์ แผนภูมิด้านล่างแสดงป้ายกำกับจาก Reintges (2004), Lambdin (1983), Plumley (1948) (หากตรงกัน จะแสดงป้ายกำกับเพียงอันเดียว) แต่ละแบบฟอร์มจะแสดงรายการสัณฐานวิทยาที่พบโดยมีประธานที่ไม่ใช่สรรพนาม (ทำเครื่องหมายด้วยขีดล่างในภาษาคอปติก) และประธานสรรพนามบุรุษที่สามเอกพจน์เพศชาย ('เขา'):

ตารางต่อไปนี้แสดงช่วงการใช้งานโดยประมาณสำหรับหมวดหมู่กาล/ลักษณะ/อารมณ์ส่วนใหญ่:

ลักษณะพิเศษอย่างหนึ่งของภาษาคอปติกคือการใช้ "กาลที่สอง" เป็นจำนวนมาก ซึ่งจำเป็นในบริบททางวากยสัมพันธ์บางบริบท "กาลที่สอง" ยังถูกเรียกว่า "กาลสัมพันธ์" ในงานบางชิ้น^[32]

ภาษาคอปติกมีคำบุพบทมากกว่าคำบุพบทหลัง:

วัตถุสรรพนามของคำบุพบทจะระบุด้วยสรรพนามอิงคลีติก:

คำบุพบทหลายคำมีรูปแบบที่แตกต่างกันก่อนคำสรรพนามเอนคลีติก^[33] เปรียบเทียบ:

คอปติกโดยทั่วไปแสดงลำดับคำประธาน–กริยา–กรรม (SVO) ดังตัวอย่างต่อไปนี้: ^{[34] [30]}

กริยาในประโยคเหล่านี้เป็นกริยาวิเศษณ์แบบสัมบูรณ์ [ ^35]ซึ่งกำหนดให้วัตถุตรงต้องได้รับการแนะนำด้วยคำบุพบท/ən, əm/คำบุพบทนี้ทำหน้าที่เหมือนกรณีกรณีกรรม

ยังมีระดับนามกริยาทางเลือกอีกระดับหนึ่งซึ่งวัตถุตรงของกริยาจะตามมาโดยไม่มีคำบุพบท:

มีหลักฐานเป็นลายลักษณ์อักษรเพียงเล็กน้อยที่แสดงถึงความแตกต่างทางภาษาถิ่นในช่วงก่อนยุคคอปติกของภาษาอียิปต์เนื่องจากสถาบันทางการเมืองและวัฒนธรรมในสังคมอียิปต์โบราณมีศูนย์กลางอยู่ที่ส่วนกลาง อย่างไรก็ตาม ภาษาอียิปต์โบราณและภาษาอียิปต์กลาง (คลาสสิก) เป็นภาษาถิ่นที่พูดในอียิปต์ตอนล่างที่เมืองเมมฟิสซึ่งเป็นเมืองหลวงของอียิปต์ในอาณาจักรอียิปต์โบราณต่อมาภาษาอียิปต์เป็นตัวแทนของภาษาถิ่นที่พูดในอียิปต์ตอนบนมากขึ้น โดยเฉพาะในบริเวณธีบส์ซึ่งกลายมาเป็นศูนย์กลางทางวัฒนธรรมและศาสนาของอาณาจักรอียิปต์ใหม่

ภาษาคอปติกแสดงให้เห็นสำเนียงภาษาเฉพาะถิ่นอย่างชัดเจน ซึ่งมีการใช้ตั้งแต่ชายฝั่งทะเลเมดิเตอร์เรเนียนในอียิปต์ตอนเหนือ ทางใต้สู่นูเบียและในโอเอซิสทางตะวันตก อย่างไรก็ตาม แม้ว่าสำเนียงภาษาเหล่านี้หลายสำเนียงจะสะท้อนถึงความแตกต่างทางภาษาศาสตร์เฉพาะถิ่น (กล่าวคือ สำเนียงเสียงและสำเนียงคำศัพท์บางส่วน) แต่สำเนียงเหล่านี้ส่วนใหญ่สะท้อนถึงประเพณีการสะกดคำเฉพาะถิ่น โดยมีความแตกต่างทางไวยากรณ์เพียงเล็กน้อย

ภาษาโบไฮริก (หรือเรียกอีกอย่างว่าภาษาเมมฟิติก ) ^{[ จำเป็นต้องอ้างอิง ]}มีต้นกำเนิดในสามเหลี่ยมปากแม่น้ำไนล์ ทางตะวันตก ต้นฉบับโบไฮริกที่เก่าแก่ที่สุดมีอายุย้อนไปถึงศตวรรษที่ 4 แต่ข้อความส่วนใหญ่มาจากศตวรรษที่ 9 และหลังจากนั้น ซึ่งอาจเป็นเพราะสภาพการเก็บรักษาข้อความในพื้นที่ชื้นทางตอนเหนือของอียิปต์ไม่ดี ภาษาโบไฮริกมีลักษณะอนุรักษ์นิยมหลายประการในพจนานุกรมและสัทศาสตร์ที่ไม่พบในภาษาถิ่นอื่น ภาษาโบไฮริกเป็นภาษาถิ่นที่ใช้ในปัจจุบันเป็นภาษาพิธีกรรมของคริสตจักรออร์โธดอกซ์คอปติก ซึ่งมาแทนที่ภาษาซาฮิดิกในช่วงศตวรรษที่ 11 ในการใช้พิธีกรรมร่วมสมัย มีประเพณีการออกเสียงสองแบบ ซึ่งเกิดจากการปฏิรูปต่อเนื่องกันในศตวรรษที่ 19 และ 20 (ดูการปฏิรูปการออกเสียงภาษาคอปติก ) ความพยายามในการฟื้นฟูสมัยใหม่มีพื้นฐานมาจากภาษาถิ่นนี้

ภาษาบาชมูริก (เรียกอีกอย่างว่าภาษาแมนซูเรียนและภาษาถิ่น G ) เป็นภาษาย่อยของภาษาโบไฮริกซึ่งน่าจะพูดกันในสามเหลี่ยมปากแม่น้ำทางตะวันออก ลักษณะเด่นคือใช้เฉพาะตัวอักษรกรีกเพื่อแทนหน่วยเสียงภาษาคอปติก

ภาษาซาฮิดิก (หรือเรียกอีกอย่างว่าภาษาธีบาอิก ) ^{[ ต้องการการอ้างอิง ]}เป็นภาษาถิ่นที่ใช้เขียนข้อความภาษาคอปติกที่รู้จักมากที่สุด และเป็นภาษาถิ่นหลักในยุคก่อนอิสลามเชื่อกันว่าภาษาถิ่นนี้เดิมทีเป็นภาษาถิ่นจากพื้นที่รอบเฮอร์โมโปลิส (คอปติก: Ϣⲙⲟⲩⲛⲉⲓⲛ , โรมัน:  Shmounein ) ^{[ ต้องการการอ้างอิง ]}ประมาณปี ค.ศ. 300 ภาษาถิ่นนี้เริ่มมีการเขียนในรูปแบบวรรณกรรม รวมถึงการแปลส่วนสำคัญของพระคัมภีร์ไบเบิล (ดูพระคัมภีร์ไบเบิลฉบับคอปติก ) เมื่อถึงศตวรรษที่ 6 การสะกดคำมาตรฐานก็ได้ถูกนำมาใช้ทั่วทั้งอียิปต์ นักเขียนพื้นเมืองเกือบทั้งหมดเขียนด้วยภาษาถิ่นคอปติกนี้ ภาษาซาฮิดิกถูกท้าทายโดยชาวโบไฮริกตั้งแต่ศตวรรษที่ 9 แต่ได้รับการรับรองจนถึงศตวรรษที่ 14

แม้ว่าข้อความในภาษาคอปติกอื่นๆ จะเป็นการแปลจากวรรณกรรมและศาสนาภาษากรีกเป็นหลัก แต่ภาษาซาฮิดิกเป็นภาษาถิ่นเดียวที่มีวรรณกรรมต้นฉบับและข้อความที่ไม่ใช่วรรณกรรมจำนวนมาก เนื่องจากภาษาซาฮิดิกมีลักษณะส่วนใหญ่ที่คล้ายกับภาษาถิ่นอื่นๆ ของคอปติก โดยมีลักษณะเฉพาะเฉพาะของตัวเองเพียงเล็กน้อย และมีเอกสารที่เป็นที่รู้จักมากมาย จึงมักเป็นภาษาถิ่นที่ผู้เรียนภาษาคอปติกศึกษา โดยเฉพาะนักวิชาการนอกคริสตจักรคอปติก

ฟัยยูมิก (หรือเรียกอีกอย่างว่าCrocodilopolicในงานเก่าๆ มักเรียกว่าBashmuric ) พูดกันเป็นหลักในฟัยยูมทางตะวันตกของหุบเขาไนล์ ได้รับการยืนยันตั้งแต่ศตวรรษที่ 3 ถึงศตวรรษที่ 10 โดดเด่นที่สุดสำหรับการเขียนⲗ (ซึ่งสอดคล้องกับ/ l / ) ในขณะที่ภาษาถิ่นอื่นโดยทั่วไปใช้ⲣ / r / (อาจสอดคล้องกับฝาพับ[ ɾ ] ) ในระยะแรกๆ ของอียิปต์ของเหลวไม่ได้ถูกแยกความแตกต่างในการเขียนจนกระทั่งอาณาจักรใหม่ เมื่อภาษาอียิปต์ตอนปลายกลายเป็นภาษาราชการ อักขรวิธีอียิปต์ตอนปลายใช้กราฟีที่รวมกราฟีสำหรับ/ r /และ/ n / เข้าด้วยกัน เพื่อแสดง/ l /ส่วนเดโมติกนั้นระบุ/ l /โดยใช้รูปแบบการออกเสียงที่หลากหลายของ/ r /

ภาษาฟัยยูมิกใต้ (เรียกอีกอย่างว่าภาษาถิ่น V ) พูดกันในเมืองต่างๆ ในปัจจุบัน เช่นเบนี ซูเอฟและบุชและมีความแตกต่างจากภาษาฟัยยูมิกกลางตรงที่ไม่มีภาษาแลมบ์ดาซิซึม

ภาษา Ashmuninic (เรียกอีกอย่างว่าภาษา Hermopolicหรือภาษาถิ่น H ) พูดกันในเมืองชูมุนและมีลักษณะเฉพาะแบบภาษา Fayyumic ใต้ เช่น มีสระเสียงเดียวและไม่มีแลมบ์ดาซิซึม^{[ จำเป็นต้องอ้างอิง ]}

ออกซีร์ฮินชิต (หรือเรียกอีกอย่างว่าเมโสเภณีหรือทำให้สับสนได้ว่าเป็นภาษาอียิปต์กลาง ) เป็นภาษาถิ่นของ ออกซีร์ ฮินชิสและบริเวณโดยรอบ มีลักษณะคล้ายกับภาษาฟายูมิก และได้รับการยืนยันในต้นฉบับจากศตวรรษที่ 4 และ 5

• ภาษา ไลโคโปลิทัน (หรือเรียกอีกอย่างว่าภาษาซับัคมิมิกและอัสซิอูติก ) เป็นภาษาถิ่นที่มีความใกล้ชิดกับภาษาอัคมิมิกในแง่ของเวลาและสถานที่ที่มีการรับรอง แต่ต้นฉบับที่เขียนเป็นภาษาไลโคโปลิทันมักจะมาจากพื้นที่ของอัสยูตความแตกต่างหลักระหว่างภาษาถิ่นทั้งสองนี้ดูเหมือนจะมีลักษณะที่ชัดเจน ภาษาไลโคโปลิทันถูกนำมาใช้ในการแปลงานของพวกนอกรีตและมานิเคียน อย่างกว้างขวาง รวมถึงข้อความในห้องสมุดนากฮัมมา ดี ด้วย

ภาษาอัคมิมิค (เรียกอีกอย่างว่าเคมมิกหรือปาโนโปลิช ) เป็นภาษาถิ่นของพื้นที่รอบเมืองอัคมิม ( กรีกโบราณ : Πανὸς πόλιςโรมาเนด :  ปาโนโปลิช ) ได้รับความนิยมในช่วงศตวรรษที่ 4 และ 5 หลังจากนั้นไม่มีงานเขียนใด ๆ รับรอง ภาษาอัคมิมิคเป็นภาษาถิ่นคอปติกที่เก่าแก่มากที่สุดตามหลักสัทศาสตร์ ลักษณะเด่นอย่างหนึ่งคือยังคงรักษาหน่วยเสียง / x / ไว้ ซึ่งใช้แทน/ ʃ /ในภาษาถิ่นอื่น ๆ ส่วนใหญ่

ภาษาอัสวานิก (หรือเรียกอีกอย่างว่าภาษาซิเยนิก ) เป็นภาษาถิ่นของพื้นที่รอบเมืองอัสวานเป็นภาษาที่ใกล้เคียงกับภาษาอัคมีมิกมาก และบางครั้งถือว่าเป็นภาษาถิ่นย่อย แม้ว่าสิ่งที่ทำให้ภาษาถิ่นนี้แตกต่างก็คือ "ϩ" เขียนไว้ก่อนสรรพนาม เช่น ในภาษาคอปติกปกติจะพูดว่าอัฟโซซึ่งแปลว่า ดื่ม แต่ในภาษาถิ่นอัสวานิกจะพูดว่าฮัฟโซนอกจากนี้ยังมีวิธีการเขียนที่เป็นเอกลักษณ์ด้วย จึงเขียนตัวอักษร " ⲃ " แทนตัวอักษร "ϥ"

• ห้องสมุดอังกฤษ คอลเล็กชั่นภาษาคอปติก
• โบสถ์คาทอลิกคอปติก
• คริสตจักรออร์โธดอกซ์คอปติก
• การปฏิรูปการออกเสียงภาษาคอปติก
• อักษรคอปติก
• ภาษาอียิปต์
• อาหรับอียิปต์
• รายชื่อสถานที่ในภาษาคอปติก
• ห้องสมุดนากฮัมมาดี
• โรเซตต้าสโตน

• เอเบล, คาร์ล (1855). “On the Coptic Language”. Transactions of the Philological Society (5).
• Emmel, Stephen. 1992. "Languages ​​(Coptic)". ในThe Anchor Bible Dictionaryซึ่งแก้ไขโดย David Noel Freedman. เล่มที่ 4 จากทั้งหมด 6 เล่ม. นิวยอร์ก: Doubleday. 180–188.
• Gessman, AM (1976). "การกำเนิดของอักษรคอปติก". วารสารภาษาของมหาวิทยาลัยเซาท์ฟลอริดา 14 . 2–3 .
• Gignac, Francis Thomas (1991). "Old Coptic". ใน Aziz Suryal Atiya (ed.). The Coptic Encyclopedia . Vol. 8. นิวยอร์กและโตรอนโต: Macmillan Publishing Company และ Collier Macmillan Canada. หน้า 169–188
• Kasser, Radolphe . 1991. "Dialects". ในThe Coptic Encyclopediaซึ่งแก้ไขโดยAziz Suryal Atiya . เล่มที่ 8 จากทั้งหมด 8 เล่ม. นิวยอร์กและโตรอนโต: Macmillan Publishing Company และ Collier Macmillan Canada. 87–96.
• โวล์ฟกัง โคซัค. Lehrbuch des Koptischen.Teil I:Koptische Grammatik.Teil II:Koptische Lesestücke, กราซ 1974
• Loprieno, Antonio. 1995. อียิปต์โบราณ: บทนำทางภาษาศาสตร์ . เคมบริดจ์: สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยเคมบริดจ์
• Polotsky, Hans Jakob . 1971. "Coptic". ในAfroasiatic: A Surveyซึ่งแก้ไขโดย Carleton Taylor Hodge (Jana Linguarum: Series Practica; 163) ของ Gravenhage และ Paris: Mouton 67–79
• Schaefer, KR (2006). Enigmatic Charms: Medieval Arabic Block Printed Amulets in American and European Libraries and Museums . ไลเดน: EJ Brill. doi :10.1163/9789047408529. ISBN 9789047408529-
• Richter, Tonio Sebastian (2009). “ภาษากรีก คอปติก และ ‘ภาษาของฮิจเราะ’: การขึ้นและลงของภาษาคอปติกในอียิปต์โบราณตอนปลายและยุคกลาง” (PDF) . เฮลเลนิสม์สู่อิสลาม: การเปลี่ยนแปลงทางวัฒนธรรมและภาษาศาสตร์ในตะวันออกใกล้ของโรมัน . สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยเคมบริดจ์

• เชน, มาริอุส . 2476. Éléments de grammaire dialectale copte: bohairique, sahidique, achmimique, fayoumique . ปารีส: พอล เกธเนอร์.
• เอเบอร์เล, อันเดรีย และเรจีน ชูลซ์ 2004. คอปติช – ไอน์ ไลต์ฟาเดน ดูร์ช ดาส ไซดิเช่ LINCOM ภาษาของโลก/วัสดุ 07. มิวนิก: LINCOM Europa
• เจิร์นสเตดท์, ปีเตอร์ที่ 5 (1927) "Das koptische Präsens und die Anknüpfungsarten des näheren Objekts". การแข่งขัน Rendus de l'Académie des Sciences de l' URSS 2 : 69–74.
• Lambdin, Thomas Oden (1983). บทนำสู่ภาษาคอปติกแบบซาฮิดิก . Macon: Mercer University Press
• เลย์ตัน, เบนท์ลีย์. 2000. ไวยากรณ์คอปติก (ภาษาซาฮิดิค): ด้วย Chrestomathy และอภิธานศัพท์ . (Porta linguarum orientalium; NS, 20) วีสบาเดิน: ฮาร์ราสโซวิทซ์.
• เลย์ตัน, เบนจามิน (2007) ภาษาคอปติกใน 20 บทเรียน: บทนำสู่ภาษาคอปติกซาฮิดิกพร้อมแบบฝึกหัดและคำศัพท์ สำนักพิมพ์ Peeters ISBN 9789042918108-
• มาลอน, อเล็กซิส. 2499. Grammaire copte: บรรณานุกรม, chrestomathie และคำศัพท์ . ฉบับที่ 4. เบรูธ.
• แมตตาร์, นาบิล. 1990. การศึกษาด้านภาษาคอปติกแบบโบแฮร์ . พาซาดีนา: สำนักพิมพ์โฮป.
• Plumley, John Martin (1948). ไวยากรณ์คอปติกเบื้องต้น ลอนดอน: Home & Van Thal
• โพลอตสกี้, ฮันส์ ยาคอบ . 1987. กรุนด์ลาเกน เด คอปทิสเชน ซัตซ์เบาส์ . อเมริกันศึกษาด้านกระดาษวิทยา 28 Decatur, Ga.: Scholars Press.
• Reintges, Chris H. (2004). ภาษาอียิปต์คอปติก (สำเนียงซาฮิดิก): ไวยากรณ์ของผู้เรียนโคโลญ: Rüdiger Köppe Verlag ISBN 978-3-89645-570-3-
• Reintges, Chris H. (2010). "การประสานงาน กริยา และการเชื่อมโยงประโยคในวิทยานิพนธ์ภาษาคอปติกของอียิปต์" ใน Bril, Isabelle (ed.). การเชื่อมโยงประโยคและลำดับชั้นของประโยค . Studies in Language Companion Series. เล่มที่ 128. อัมสเตอร์ดัม: John Benjamins. ISBN 978-90-272-0588-9-
• Shisha-Halevy, Ariel. 1988. คริสโตมาธีไวยากรณ์คอปติก: หลักสูตรสำหรับการศึกษาวิชาการและส่วนตัว Orientalia lovaniensia analecta 30. Leuven: Peeters
• ชิชา-ฮาเลวี, แอเรียล. 2529. หมวดหมู่ไวยากรณ์คอปติก: การศึกษาโครงสร้างในไวยากรณ์ของ Shenoutean Sahidic . Analecta Orientalia 53. โรมา: Pontificium Institutum Biblicum. ไอ88-7653-255-2 . 
• ชิชา-ฮาเลวี, แอเรียล. 2550. หัวข้อในไวยากรณ์คอปติก: การศึกษาโครงสร้างในภาษาถิ่น Bohairic . Orientalia Lovaniensia Analecta 160. Leuven – ปารีส – Dudley, MA: Peeters. ไอ978-90-429-1875-7 . 
• Tattam, Henryไวยากรณ์ที่รวบรวมของภาษาอียิปต์ตามที่มีอยู่ในภาษาถิ่นคอปติก ซาฮิดิก และบาชมูริก (ลอนดอน พ.ศ. 2406)
• จนถึง Walter C. 1994. Koptische Dialektgrammatik . เบอร์ลิน: วอลเตอร์ เดอ กรอยเตอร์.
• เวอร์โกเต้, โจเซฟ. พ.ศ. 2516–2526 แกรมแมร์ คอปต์ . เลอเฟิน: พีเทอร์ส
• Younan, Sameh. 2005. คุณอยากเรียนภาษาคอปติกไหม? คู่มือไวยากรณ์โบแฮร์ซิดนีย์: โบสถ์ออร์โธดอกซ์คอปติกเซนต์แมรี่ เซนต์บาโคมิอุส และเซนต์เชนูดา

• Černý, Jaroslav . 1976. พจนานุกรมนิรุกติศาสตร์ภาษาคอปติก . เคมบริดจ์และนิวยอร์ก: สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยเคมบริดจ์
• Crum, Walter Ewing . 1939. [1] พจนานุกรมคอปติก ]. Oxford: Clarendon Press. พิมพ์ซ้ำโดย Sandpiper Books Ltd, London & Powells Books, Chicago, 2000
• โวล์ฟกัง โคแซค: Koptisches Handlexikon des Bohairischen.คอปติช – เยอรมัน – อาราบิช แวร์ลัก คริสตอฟ บรุนเนอร์, บาเซิล 2013 , ISBN 978-3-9524018-9-7 
• วีซิชิล, แวร์เนอร์. 2526. พจนานุกรม étymologique de la langue copte . Leuven: รุ่น Peeters.
• เวสเทนดอร์ฟ, โวล์ฟฮาร์ต. 1965/1977. คอปทิสเชส ฮันเวอร์เทอร์บุค . ไฮเดลเบิร์ก: คาร์ล วินเทอร์.

• อัลเลน เจมส์ พี. (2010). อักษรอียิปต์กลาง: บทนำสู่ภาษาและวัฒนธรรมของอักษรเฮียโรกลิฟิก (พิมพ์ครั้งที่ 2) สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยเคมบริดจ์ISBN 978-1-139-48635-4-
• Allen, James P. (2020a). "Coptic". Ancient Egyptian Phonology . Cambridge University Press. หน้า 3–22. doi :10.1017/9781108751827.003. ISBN 978-1108485555-
• อัลเลน, เจมส์ พี. (2020b). คอปติก: ไวยากรณ์ของสำเนียงหลักทั้งหกสำเนียง. ไอเซนบราวน์. ISBN 978-1-64602-064-5-
• Depuydt, Leo. 1993. "On Coptic Sounds", Orientalia 62 (ชุดใหม่): 338–75
• กรีนเบิร์ก โจเซฟ เอช ​​(ตีพิมพ์ครั้งแรกในปี 1962) "การตีความระบบสระคอปติก" On Language: Selected Writings of Joseph H. Greenbergบรรณาธิการ K Denning & S Kemmer สแตนฟอร์ด: สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยสแตนฟอร์ด 1990: 428–38
• Grossman, Eitan และ Martin Haspelmath. 2015. "การทับศัพท์ภาษาคอปติกแบบไลพ์ซิก-เยรูซาเล็ม" ภาษาศาสตร์อียิปต์-คอปติกในมุมมองทางวิชาการบรรณาธิการ Eitan Grossman, Martin Haspelmath และ Tonio Sebastian Richter เบอร์ลิน/มิวนิก/บอสตัน: Walter de Gruyter. 145–56.
• Isḥāḳ, Emile Māher. 1975. "สัทศาสตร์และเสียงวิทยาของภาษาโบฮาริกของภาษาคอปติกและการคงอยู่ของคำภาษาคอปติกในภาษาอาหรับพูดทั่วไปและภาษาอาหรับคลาสสิกของอียิปต์ และโครงสร้างไวยากรณ์ภาษาคอปติกในภาษาอาหรับพูดทั่วไปของอียิปต์" มหาวิทยาลัยออกซ์ฟอร์ด 32-671
• Loprieno, Antonio. 1997. "Phonology อียิปต์และคอปติก" Phonologies of Asia and Africa (Including the Caucasus)เล่ม 1, บก., Alan S. Kaye. Winona Lake: Eisenbrauns. 431–60.
• Peust, Carsten (1999). เสียงวิทยาอียิปต์: บทนำสู่เสียงวิทยาของภาษาที่ตายแล้ว Peust & Gutschmidt ISBN 3933043026– ผ่านทางห้องสมุดมหาวิทยาลัยไฮเดลเบิร์ก

• Kammerer, Winifred (ผู้รวบรวม) A Coptic Bibliography , Ann Arbor: University of Michigan Press, 1950. (พิมพ์ซ้ำในนิวยอร์ก: Kraus Reprint Co., 1969)
• โวล์ฟกัง โคแซค: Der koptische Heiligenkalender. Deutsch – Koptisch – Arabisch nach den besten Quellen neu Bearbeitet und vollständig herausgegeben mit Index Sanctorum koptischer Heiliger, Index der Namen auf Koptisch, Koptische Patriarchenliste, Geografische Liste . คริสตอฟ บรุนเนอร์, เบอร์ลิน 2012 , ISBN 978-3-9524018-4-2 
• โวล์ฟกัง โคแซค: Schenute โดย Atripe ในตอนจบของการพิจารณาคดี Papyruskodex 63000.IV ใน Museo Egizio di Torino ไอน์ไลตุง, Textbearbeitung และ Übersetzung herausgegeben von Wolfgang Kosack. คริสตอฟ บรุนเนอร์, เบอร์ลิน 2013 , ISBN 978-3-9524018-5-9 
• โวล์ฟกัง โคแซค: Basilios "De Archangelo Michael": sahidice Pseudo – Euhodios "De resurrectione": sahidice Pseudo – Euhodios "De dormitione Mariae virginis": sahidice & bohairice : < Papyruskodex Turin, Mus. แมวเอจิซิโอ 63000 จิน > Nebst Varianten และ Fragmente ใน Parallelzeilen ediert, kommentiert und übersetzt von Wolfgang Kosack คริสตอฟ บ รุนเนอร์ เบอร์ลิน 2014 ISBN 978-3-906206-02-8 
• โวล์ฟกัง โคแซค: Novum Testamentum Coptice. นอยเอส พิสตาเมนท์, โบไฮริช, เอเดียร์ต ฟอน โวล์ฟกัง โคแซค. Novum Testamentum, Bohairice, curavit โวล์ฟกัง โคแซค / โวล์ฟกัง โคซัค. Neue Ausgabe , คริสตอฟ บรุนเนอร์, บาเซิล 2014. ISBN 978-3-906206-04-2 

การทดสอบภาษาคอปติกของวิกิพีเดียที่ Wikimedia Incubator

คลังข้อมูลภาษาคอปติกของ Wikisourceห้องสมุดเสรี

สำหรับรายการคำที่เกี่ยวข้องกับภาษาคอปติก โปรดดูหมวดหมู่คำภาษาคอปติกในWiktionaryพจนานุกรมเสรี

• โดย Alin Suciu บล็อกเกี่ยวกับวรรณกรรมและต้นฉบับคอปติก
• France-copte.net โดย Mikhail David เว็บไซต์คอปติกของฝรั่งเศส
• Copticsounds – แหล่งข้อมูลสำหรับการศึกษาเกี่ยวกับสัทศาสตร์ภาษาคอปติก
• ⲡⲓⲥⲁϧⲟ เก็บถาวรเมื่อ 2021-03-08 ที่เวย์แบ็กแมชชีน : ลิงก์อินเทอร์เน็ตภาษาคอปติก เก็บถาวรเมื่อ 2021-03-07 ที่เวย์แบ็กแมชชีนและบรรณานุกรม เก็บถาวรเมื่อ 2021-03-08 ที่เวย์แบ็กแมชชีน
• ห้องสมุดออนไลน์ Coptica.ch ของตำราคอปติกที่มหาวิทยาลัยเจนีวา (เนื้อหาไซต์เป็นภาษาฝรั่งเศส)
• ฟอนต์ Athena Unicode ใหม่ รวมถึงฟอนต์ Coptic รุ่นใหม่
• บทเรียนออนไลน์ภาษาคอปติก
• แหล่งข้อมูลภาษาคอปติกที่ครอบคลุม (Remenkimi) (Internet Archive)
• บล็อกคอปติกในมาตรฐาน Unicode 4.1
• Heike Behlmer บรรณานุกรมที่คัดสรรเกี่ยวกับภาษาคอปติก
• ข้อความและต้นฉบับภาษาคอปติกที่ห้องสมุดมหาวิทยาลัยไลเดน
• Ifao N Copte – แบบอักษรคอปติกระดับมืออาชีพสำหรับนักวิจัย
• ชุดแบบอักษรคอปติก
• GNU FreeFont—แบบอักษร FreeSerif มีช่วงแบบอักษรคอปติกด้วย