Умлена
Умлена | |
Панорамски поглед на Умлена | |
Координати 41°46′59″N 22°49′59″E / 41.78306° СГШ; 22.83306° ИГД | |
Регион | Источен |
Општина | Пехчево |
Област | Малешевија |
Население | 209 жит. (поп. 2021)[1]
|
Пошт. бр. | 2326 |
Повик. бр. | 033 |
Шифра на КО | 01014 |
Надм. вис. | 900 м |
Слава | Илинден |
Умлена на општинската карта Атарот на Умлена во рамките на општината | |
Умлена на Ризницата |
Умлена — село во Општина Пехчево, во областа Малешевија, во околината на градот Пехчево.
Географија и местоположба
[уреди | уреди извор]Селото се наоѓа во областа Малешевија, во западниот дел на територијата на Општина Пехчево, од десната страна на реката Брегалница.[2] Селото е ридско, чии куќи се издигаат на надморска височина од 880 до 920 метри.[2]
Атарот зафаќа простор од 16,6 км2. На него обработливото земјиште зазема површина од 713 хектари, на пасиштата отпаѓаат 438 хектари, а на шумите 435 хектари.[2]
Историја
[уреди | уреди извор]Во XIX век, Умлена било христијанско село во рамките на Малешевската каза на Отоманското Царство.
Вкупно 1 жител на оваа населба е заведен како жртвa во Втората светска војна.[3]
Стопанство
[уреди | уреди извор]Селото, во основа, има мешовита земјоделска функција.[2]
Население
[уреди | уреди извор]
|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||
Според податоците на Васил К’нчов („Македонија. Етнографија и статистика“) од 1900 година, во селото Умлена имало 500 жители.[4] По податоците на секретарот на Бугарската егзархија, Димитар Мишев („La Macédoine et sa Population Chrétienne“) во 1905 година во Умлена имало 600 жители.[5]
Според германска карта издадена во 1941 година, а заснована на пописот на Кралството Југославија од 1931 година, селото имало 500 Македонци.[6]
Умлена е средно село по големина, населено со македонско население. Тоа, во 1961 година броело 643 жители, додека во 1994 година бројот се намалил на 391 жител.[2]
Според пописот од 2002 година, во селото Умлена живееле 354 жители, сите Македонци.[7]
Според последниот попис од 2021 година, во селото живееле 209 жители, од кои 198 Македонци, 2 останати и 9 лица без податоци.[8]
Во табелата во продолжение е направен преглед на населението во сите пописни години:
Година | 1900 | 1905 | 1948 | 1953 | 1961 | 1971 | 1981 | 1991 | 1994 | 2002 | 2021 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Население | 500 | 600 | 611 | 640 | 643 | 593 | 520 | 401 | 391 | 354 | 209 |
- Извор за 1900 г.: Македонија. Етнографија и статистика.[9]; за 1905 г.: La Macédoine et sa Population Chrétienne.[10]; за 1948-2002 г.: Државен завод за статистика на РМ.[11]; за 2021 г.: Државен завод за статистика на РМ.[12]
Општествени установи
[уреди | уреди извор]- Основно училиште „Ванчо Китанов“ до V одделение[13], подрачно училиште на ОУ „Ванчо Китанов“ - Пехчево
- Амбуланта
- Дом на културата
- Месна заедница
Самоуправа и политика
[уреди | уреди извор]Селото влегува во рамките на Општина Пехчево, една од малкуте општини кои не биле изменети со новата територијална поделба на Македонија во 2004 година. Во периодот од 1996-2004 година, селото било во рамките на некогашната Општина Пехчево.
Во периодот 1950-1952, селото било дел од некогашната општина Робово, во која влегувале селата Мачево, Робово и Умлена.
Во периодот 1952-1955, селото било во рамките на тогашната Пехчевска градска општина, во која покрај селото Умлена се наоѓале градот Пехчево и селата Будинарци, Митрашинци, Негрево, Робово, Црник и Чифлик.
Во периодот 1955-1996 година, селото се наоѓало во рамките на големата Општина Берово.
Избирачко место
[уреди | уреди извор]Во селото постои избирачко место бр. 0023 според Државната изборна комисија, кое е сместено во основното училиште.[14]
На локалните избори во 2017 година, на ова избирачко место биле запишани вкупно 231 гласач.[15] На претседателските избори во 2019 година, на ова избирачко место биле запишани вкупно 215 гласачи.[16]
Културни и природни знаменитости
[уреди | уреди извор]- Археолошки наоѓалишта[17]
- Грамадна — населба од доцноантичко време; и
- Могила — населба од доцноантичко време.
- Цркви[18]
- Црква „Вознесение Христово“ — главна селска црква, изградена на почетокот на XX век
- Споменици на НОБ
- Биста на Јован Ј. Каракашов
Сребрен крст
[уреди | уреди извор]Во населбата Тодоричево, што се наоѓа источно од селото Умлена, на далечина од два километра е пронајден доста вреден сребрен крст. Крстот е во двојна изработка, а на платформата има изгравирано писмо на грчки јазик. Овој крст грижливо се чува во селската црква „Свети Спас“ во Умлена.
Редовни настани
[уреди | уреди извор]- Илинден (2 август) — селска слава, прославата се изведува во дворот на црквата „Свети Спас“; се собираат на курбан жителите на селото Умлена, оние кои живеат во селото, но и оние кои се иселиле од него и живеат во поголемите градови или во странство; и
- Велигден — во селото се одржува меморијален турнир за фудбал наречен „Златива“, во чест на прерано загинатите Златко В. и Иванка Т., загинати во сообраќајна несреќа на Велигден во 1999 година.
Личности
[уреди | уреди извор]- Родени во Умлена
- Ефтим Таковски — режисер, раскажувач и публицист
Галерија
[уреди | уреди извор]-
Куќи во селото
-
Поглед на селото
-
Биста на Јован Каракашов
-
Улица во селото
Наводи
[уреди | уреди извор]- ↑ „Пописна слика на населените места во Македонија, Попис 2021“. Државен завод за статистика. Посетено на 22 декември 2022.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Панов, Митко (1998). Енциклопедија на селата во Република Македонија (PDF). Скопје: Патрија. стр. 307. Посетено на 25 март 2018.
- ↑ „Попис на жртвите од војната 1941-1945, СР Македонија“ (PDF).
- ↑ Васил К’нчов. „Македонија. Етнографија и статистика“. Софија, 1900, стр. 228.
- ↑ D.M.Brancoff. "La Macédoine et sa Population Chrétienne". Paris, 1905, р. 140-141.
- ↑ „200K Volkstumskarte Jugoslawien“.
- ↑ „Попис на Македонија“ (PDF). Завод за статистика на Македонија. 2002. Посетено на 25 март 2018.
- ↑ „Оваа категорија опфаќа лица коишто учествуваат во вкупното резидентно население, но поради нивно одбивање да бидат попишани, неможност да бидат најдени на својата адреса на живеење и непотполност во работата на попишувачите не биле официјално попишани, туку за нив податоците биле преземени од административни извори и затоа не учествуваат во изјаснувањето за етничка припадност, вероисповед и мајчин јазик (Прочитајте повеќе...).“
- ↑ К’нчов, Васил. „Македонија. Етнографија и статистика“. Софија, 1900
- ↑ Brancoff, D.M. „La Macédoine et sa Population Chrétienne“. Paris, 1905.
- ↑ „Население по возраст и по пол, по населени места, според пописите спроведени во Република Македонија по Втората светска војна“. Државен завод за статистика.
- ↑ „Вкупно резидентно население на Република Северна Македонија според етничката припадност, по населени места, Попис, 2021“. Државен завод за статистика.
- ↑ „ООУ Ванчо Китанов Пехчево“. Општина Пехчево. Посетено на 25 март 2018.
- ↑ „Описи на ИМ“. Архивирано од изворникот на 2023-08-17. Посетено на 25 март 2018.
- ↑ „Локални избори 2017“. Архивирано од изворникот на 2020-06-16. Посетено на 25 март 2018.
- ↑ „Претседателски избори 2019“. Архивирано од изворникот на 5 мај 2019. Посетено на 5 мај 2019.
- ↑ Коцо, Димче (1996). Археолошка карта на Република Македонија. Скопје: МАНУ. ISBN 9789989101069
- ↑ Јелена Павловска, Наташа Ниќифоровиќ и Огнен Коцевски (2011). Валентина Божиновска (уред.). Карта на верски објекти во Македонија. Менора - Скопје: Комисија за односи во верските заедници и религиозните групи. ISBN 978-608-65143-2-7.
Надворешни врски
[уреди | уреди извор]
|