Przejdź do zawartości

Osiedle Batorego (Warszawa)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Osiedle Batorego
Osiedle i część miasta Warszawy
Ilustracja
Osiedle Batorego-Wschód. Widok ze skrzyżowania ulicy Stefana Batorego i alei Niepodległości
Państwo

 Polska

Województwo

 mazowieckie

Miasto

Warszawa

Powierzchnia

0,088 km²

Położenie na mapie Warszawy
Mapa konturowa Warszawy, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Osiedle Batorego”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Osiedle Batorego”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Osiedle Batorego”
Ziemia52°12′34″N 21°00′12″E/52,209444 21,003333

Osiedle Batorego[1][2] lub Batorego[3]osiedle i część miasta w dzielnicy Mokotów w Warszawie.

Położenie i charakterystyka

[edytuj | edytuj kod]

Osiedle Batorego położone jest na stołecznym Mokotowie, na północy obszaru Miejskiego Systemu Informacji Stary Mokotów[4][5]. Składa się z dwóch części: Batorego-Zachód i Batorego-Wschód, przedzielonych aleją Niepodległości, o łącznej powierzchni 8,8 ha[3]. Jego patronem jest król Stefan Batory[6].

Osiedle graniczy na północy z parkiem Pole Mokotowskie[4], a na południu z zespołem przyrodniczo-krajobrazowymPark SGGW[7] i kampusem Szkoły Głównej Handlowej[4]. Na terenie osiedla znajduje się północne wejście do stacji metra Pole Mokotowskie[4].

Jego powstanie było elementem stopniowej zabudowy dawnego Mokotowskiego Pola Wojennego[8]. Zgodnie z różnymi koncepcjami opracowanymi w okresie międzywojennym ta część miasta miała zostać zabudowana głównie budynkami użyteczności publicznej jako część Dzielnicy Nauki lub reprezentacyjnej Dzielnicy im. Marszałka Józefa Piłsudskiego (a nie budynkami mieszkalnymi). W związku z tym budowa osiedla bywa uważana za zaburzenie opracowanej wtedy koncepcji urbanistycznej[8].

Osiedle znalazło się liście dóbr kultury współczesnej Warszawy z lat 1945–1989 przygotowanej przez Stowarzyszenie Architektów Polskich w 2003 roku[9].

Batorego-Zachód

[edytuj | edytuj kod]

Batorego-Zachód obejmuje 6-hektarowy teren ograniczony ulicami: Stefana Batorego, św. Andrzeja Boboli, Rakowiecką, Giordana Bruna i aleją Niepodległości[3][4]. Osiedle zostało zbudowane w latach 1962–1968[3]. Generalnymi projektantami byli Irena i Tadeusz Brygiewiczowie[3]. Kwartał składał się z budynków wielorodzinnych usytuowanych wśród drzew o 5, 11 i 17 kondygnacjach wybudowanych w technologii wielkoblokowej „Ż”[3]. Całość zaplanowano na 1142 mieszkania dla ponad 4000 mieszkańców[3]. Niższe budynki mieszczą większe mieszkania[10]. W niektórych budynkach na ostatnich piętrach urządzono pracownie artystyczne[10]. Zaprojektowano także szkołę podstawową, przedszkole, pawilony handlowo-usługowe, a także klub osiedlowy „Zielona Gęś”[3]. Generalnym wykonawcą projektu było Przedsiębiorstwo Budownictwa Miejskiego „Centrum”[11]. Za realizację osiedla odpowiadała Nauczycielska Spółdzielnia Mieszkaniowa „Oświata”[12], której grunty przekazała SGGW[10]. Osiedle zostało wkomponowane w istniejący wcześniej drzewostan dzięki odpowiedniemu projektowaniu i rezygnacji podczas wznoszenia z dźwigów na szynach[10].

Budynek znajdujący się przy ul. Bruna 2 wzniesiony w latach 1963–1964 został uhonorowany tytułem Mistera Warszawy przyznawanym przez dziennik „Życie Warszawy” za 1964 rok[11][13]. Za jego konstrukcję odpowiadał Jacek Blum[14]. Ma on 11 kondygnacji, kubaturę wynoszącą 18 670 m³ i mieści 95 mieszkań[14]. O przyznaniu nagrody zdecydowało położenie wśród zieleni, rozwiązania wnętrz, estetyczne proporcje bryły, przychylnie opinie lokatorów oraz taras z salą klubową na najwyższej kondygnacji[14]. To ostatnie rozwiązanie wpłynęło jednak na podniesienie kosztów budowy[14]. W związku z tym kolejne budynki, który miały być na nim wzorowane – zarówno na terenie osiedla, jak i też na Powiślu, takiego klubu już nie uwzględniały[14].

Od 1989 roku osiedlem zarządza Spółdzielnia Budowlano-Mieszkaniowa „Batory”[12]. W 2017 w ramach kolejnej fali dekomunizacji zmieniono nazwę ulicy Bruna, pozostawiając nazwisko patrona – Juliana Bruna zastąpił Giordano Bruno[15].

Batorego-Wschód

[edytuj | edytuj kod]

Batorego-Wschód, również według projektu Ireny i Tadeusza Brygiewiczów, zlokalizowane jest między aleją Niepodległości, ulicą Stefana Batorego i Wiśniową[3]. Składa się z 5 identycznych 16-kondygnacyjnych budynków wielorodzinnych wybudowanych w technologii monolitycznej[3]. Powstały w latach 1963–1966[3]. Znajduje się w nich 950 mieszkań zaprojektowanych dla około 2500 mieszkańców[3] (powierzchnia mieszkań to 34 662,20 m²[16]). Mieszkania zaprojektowano ze stosunkowo małymi izbami oraz kuchniami bez okien[10]. Obszar osiedla, uzupełniony o przedszkole i pawilon administracyjno-handlowy, wynosi 2,8 ha[3]. Za realizację osiedla odpowiadała Spółdzielnia Mieszkaniowa „Mokotów”[17]. Budynek usługowy wzniesiony na osiedlu w latach 1971–1972 według projektu Piotra Sembrata, Lecha Kłosiewicza i Henryka Strzębskiego, znajdujący się pod adresem Batorego 39, otrzymał w 1971 roku tytuł Wicemistera Warszawy[11][13]. Osiedlem zarządza od 1991 roku Spółdzielnia Mieszkaniowa „Batory-Wschód”[16][18].

Galeria

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 1 stycznia 2023, identyfikator PRNG: 3246
  2. Rada miasta stołecznego Warszawy, Uchwała nr XXV/697/2020 Rady miasta stołecznego Warszawy z dnia 16 stycznia 2020 r. w sprawie zasad i warunków sytuowania obiektów małej architektury, tablic reklamowych i urządzeń reklamowych oraz ogrodzeń, „Dziennik Urzędowy Województwa Mazowieckiego”, 16 stycznia 2020, s. 38.
  3. a b c d e f g h i j k l m Barbara Petrozolin-Skowrońska (red.), Encyklopedia Warszawy, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 49, ISBN 83-01-08836-2.
  4. a b c d e Główny Urząd Geodezji i Kartografii: Geoportal krajowy. geoportal.gov.pl. [dostęp 2021-06-12].
  5. Rada Gminy Warszawa-Centrum, Uchwała Nr 389/XXXVI/96 Rady Gminy Warszawa-Centrum z dnia 19 września 1996 r. [online]
  6. Barbara Petrozolin-Skowrońska (red.), Encyklopedia Warszawy, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 810–811, ISBN 83-01-08836-2.
  7. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, Zespół przyrodniczo-krajobrazowy Park Sggw [online] [dostęp 2021-06-12].
  8. a b Agata Wagner, Styk trzech dzielnic Warszawy: Śródmieścia, Mokotowa i Ochoty w okresie międzywojennym – wpływ podziału własnościowego (państwo, wojsko, miasto) na typ realizowanej architektury [pdf], „Kwartalnik Architektury i Urbanistyki”, 3, 2011, s. 61-92 (pol.).
  9. Lista obiektów architektury XX w. z lat 1945−1989 - Stowarzyszenie SARP. [dostęp 2007-11-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-11-22)].
  10. a b c d e Lech Chmielewski: Przewodnik warszawski. Gawęda o nowej Warszawie. Warszawa: Agencja Omnipress i Państwowe Przedsiębiorstwo Wydawnicze "Rzeczpospolita", 1987, s. 53–55. ISBN 83-85028-56-0.
  11. a b c Barbara Petrozolin-Skowrońska (red.), Encyklopedia Warszawy, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 497–498, ISBN 83-01-08836-2.
  12. a b Informacje o spółdzielni, Spółdzielnia Budowlano-Mieszkaniowa „Batory” [dostęp 2021-06-12].
  13. a b Juliusz A. Chrościcki, Andrzej Rottermund: Atlas architektury Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 1977, s. 51, 170. OCLC 831027217.
  14. a b c d e Krystyna Krzyżakowa, Mister Warszawy 1964, „Stolica” (43 (881)), Warszawa, 25 października 1964, s. 3, ISSN 0039-1689.
  15. Jarosław Osowski, Dekomunizacja ulic w Warszawie. Radni zmienili sześć imion, nazwiska zostały [online], wyborcza.pl Warszawa, 31 sierpnia 2017.
  16. a b O spółdzielni, Spółdzielnia Mieszkaniowa „Batory-Wschód” [dostęp 2021-06-12].
  17. Barbara Petrozolin-Skowrońska (red.), Encyklopedia Warszawy, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 505, ISBN 83-01-08836-2.
  18. O Spółdzielni, Spółdzielnia Mieszkaniowa Mokotów [dostęp 2021-06-21].