Pamięć Świata (ang. Memory of the World International Register) – międzynarodowy projekt sygnowany przez UNESCO, zapoczątkowany w 1992 roku, którego celem jest podejmowanie działań służących zachowaniu, ratowaniu i udostępnianiu dokumentów: rękopisów, druków, inskrypcji, dokumentów audiowizualnych (nagrań i filmów), itp. o światowym znaczeniu historycznym lub cywilizacyjnym.
Początek programu sięga 1992 roku. Pierwsze spotkanie Międzynarodowego Komitetu Doradczego Program odbyło się w 1993 roku w Pułtusku[1].
W ramach programu prowadzona jest międzynarodowa lista dziedzictwa dokumentacyjnego objętego ochroną. Obejmuje ona: dokumenty i zespoły archiwalne, rękopisy przechowywane w bibliotekach i muzeach, druki o szczególnej wartości dokumentacyjnej, inskrypcje oraz, dokumenty audiowizualne. Kryteria wpisów: wpływ na historię, znaczenie dla okresu historycznego, miejsce, dokonania wybitnej osoby, wyjątkowo ważny temat, forma i styl dzieła, wartości społeczne i humanistyczne oraz kompletność zachowania materialnego dzieła i jego unikatowość[2].
Pierwsze obiekty zostały wpisane na Listę w 1997. Lista uzupełniana jest co 2 lata na specjalnych sesjach Międzynarodowego Komitetu Doradczego Programu. W 2017 roku na liście znajdowało się 427 dokumentów, w tym 15 z Polski[3].
Oprócz Listy międzynarodowej prowadzone są listy narodowe i regionalne, a także opracowania i bazy danych gromadzące informacje o dziedzictwie zagrożonym i utraconym[4].
Od 2005 roku UNESCO przyznaje nagrodę Jikji dla instytucji i osób prywatnych, które najlepiej realizują cele projektu Pamięć Świata. Nagroda upamiętnia Jikji (Buljo jikji simche yojeol) – najstarszą zachowaną księgę drukowaną przy pomocy metalowej czcionki ruchomej. Nagroda (30 000 USD), przyznawana co dwa lata, fundowana jest przez rząd Korei Południowej[5].
Laureaci[6]:
Obecnie (stan na koniec 2015 roku) na liście znajdują się następujące obiekty:
|
|
|
|
|
Arquivos dos Dembos[12] – wpis wraz z Portugalią
|
Archiwum Narodowe Angoli (Arquivo Nacional de Angola) (ANA) i Instituto de Investigaçăo Cientifica Tropical (IICT)
|
2011
|
|
|
|
|
|
Najstarsza inskrypcja islamska – zachowana na skale czerwonego piaskowca na północ od Al-Ula, na starożytnym szlaku handlowym i pielgrzymkowym łączącym wczesno-islamskie miasta Mada’in Salih i Al-Mabiyat[15]
|
Północno-zachodnia Arabia Saudyjska, na północ od Al-Ula
|
2003
|
|
|
|
|
|
Dioskuryd wiedeński, pochodząca z VI wieku kopia dzieła Pedaniosa Dioskurydesa De Materia Medica[28]
|
Austriacka Biblioteka Narodowa, Wiedeń
|
1997
|
|
Ostateczny dokument kongresu wiedeńskiego[29]
|
Austriackie Archiwum Państwowe, Wiedeń
|
1997
|
|
Kolekcje historyczne Wiedeńskiego Archiwum Fonograficznego (1899–1950)[30]
|
Phonogrammarchiv, Austriacka Akademia Nauk, Wiedeń
|
1999
|
|
Kolekcja papirusów arcyksięcia Rajnera[31], obejmująca ok. 180000 obiektów (papirusów, pergaminów, tabliczek drewnianych, ostraków, tkanin) z okresu od XV w. p.n.e. do XVI wieku n.e.[32], z tekstami w językach: egipskim (w zapisie hieroglificznym, hieratycznym i demotycznym), koptyjskim, greckim, łacińskim, hebrajskim, aramejskim, syryjskim, pahlawi i arabskim[33].
|
Austriacka Biblioteka Narodowa, Wiedeń
|
2001
|
|
Kolekcja dzieł Schuberta[34]
|
Wiedeńska Biblioteka Miejska, Wiedeń
|
2001
|
|
Atlas Blaeu-Van der Hem[35]
|
Austriacka Biblioteka Narodowa, Wiedeń
|
2003
|
|
Kolekcja dzieł Brahmsa[36]
|
Gesellschaft der Musikfreunde, Wiedeń
|
2005
|
|
Kolekcja rysunków architektury gotyckiej[37]
|
Akademia Sztuk Pięknych, Wiedeń
|
2005
|
|
Kolekcja Bibliotheca Corviniana[38] – wpis wraz z Francją, Niemcami, Belgią, Węgrami i Włochami
|
|
2005
|
|
Tabula Peutingeriana[39]
|
Akademia Sztuk Pięknych, Wiedeń
|
2007
|
|
Psałterz moguncki[40]
|
Austriacka Biblioteka Narodowa, Wiedeń
|
2011
|
|
Spuścizna Arnolda Schönberga[41]
|
|
2011
|
|
Złota Bulla Karola IV – siedem oryginałów i kopia Wacława IV Luksemburskiego[42] – wpis wraz z Niemcami
|
Austriacka Biblioteka Narodowa, Wiedeń
|
2013
|
|
|
|
|
|
Średniowieczne rękopisy z zakresu medycyny i farmacji[43]
|
Azerbejdżańska Akademia Nauk, Baku
|
2005
|
|
|
|
|
|
Dziennik gubernatora Charlesa Farquharsona Dundasa[44]
|
Archiwa Bahamów, Nassau
|
2009
|
|
Rejestr niewolników Karaibów brytyjskich 1817–1834[45] – wpis wraz z Belize, Dominiką, Jamajką, Saint Kitts i Nevis, Trynidadem i Tobago oraz Wielką Brytanią
|
|
2009
|
|
|
|
|
|
Piśmiennictwo niewolników karaibskich[46]
|
|
2003
|
|
Kolekcja Nity Barrow[47]
|
University of West Indies Cave Hill Campus, Bridgetown
|
2009
|
|
Archiwa federalne[48]
|
University of West Indies Cave Hill Campus, Bridgetown
|
2009
|
|
Zachodnioindyjscy pracownicy na budowie Kanału Panamskiego – dokumentacja[49] – wpis wraz z Jamajką, Panamą, Saint Lucia, Wielką Brytanią i Stanami Zjednoczonymi
|
|
2011
|
|
Dokumenty Komisji Indii Zachodnich[50]
|
|
2015
|
|
Afrykańska pieśń z Barbadosu – wpis wraz z Wielką Brytanią[51]
|
|
2017
|
|
|
|
|
|
Rejestr niewolników Karaibów brytyjskich 1817–1834[45] – wpis wraz z Bahamami, Dominikaną, Jamajką, Saint Kitts i Nevis, Trynidadem i Tobago oraz Wielką Brytanią
|
|
2009
|
|
|
|
|
|
Rejestr niewolników Bermudów 1821–1834[57]
|
|
2011
|
|
|
|
|
|
Archiwum Radziwiłłów i Księgozbiór Nieświeski[58] – wpis wraz z Finlandią, Litwą, Polską, Rosją i Ukrainą
|
|
2009
|
|
Akt unii lubelskiej – wpis wraz z Litwą, Łotwą, Polską i Ukrainą[59]
|
|
2017
|
|
|
|
|
|
Archiwa dźwięków muzyki tradycyjnej[72]
|
Instytut Muzykologii Chińskiej Akademii Nauk, Pekin
|
1997
|
|
Zapiski Wielkiego Sekretariatu dynastii Qing[73]
|
Pierwsze Archiwum Historyczne Chin, Muzeum Pałacowe, Pekin
|
1999
|
|
Stare rękopisy literatury ludu Naxi zapisane pismem dongba[74], obejmujące 1000 woluminów z okresu od roku 60 do czasów dynastii Tang (VII wiek), jedyne zachowane dokumenty tego typu na świecie[32]
|
Instytut Badań nad Kulturą Dongba
|
2003
|
|
„Złote listy” cesarskich wizytacji z czasów dynastii Qing[75]
|
Archiwum Narodowe, Pekin
|
2005
|
|
Archiwa dynastii Qing[76]
|
W posiadaniu wielu podmiotów
|
2007
|
|
Bencao gangmu – kompendium Materia Medica[77]
|
Biblioteka Chińskiej Akademii Chińskich Nauk Medycznych
|
2011
|
|
Huangdi neijing – „Kanon medycyny Żółtego Cesarza”[78], najwcześniejsza księga tradycyjnej medycyny chińskiej, prezentująca teorie Yin i yang i Wu xing[32]
|
Chińska Biblioteka Narodowa, Pekin
|
2011
|
|
Oficjalne dokumenty z Tybetu z okresu dynastii Yuan (1304–1367)[79]
|
Archiwum Tybetańskiego Regionu Autonomicznego
|
2013
|
|
Korespondencja Qiaopi z Yinxin oraz dokumenty diaspory chińskiej[80]
|
Archiwum Prowincji Guangdong; Archiwum Prowincji Fujian
|
2013
|
|
Dokumenty związane z masakrą nankińską[50]
|
Centralne Archiwa Chin, Drugie Archiwa Historyczne Chin, Archiwum Prowincji Liaoning, Archiwum Prowincji Jilin, Archiwum Miejskie Szanghaju, Archiwum Miejskie Nankinu, Gmach Pamięci Ofiar Masakry Nankińskiej
|
2015
|
|
|
|
|
|
Archiwum Middelburgsche Commercie Compagnie (MCC) dokumentujące handel niewolnikami[82] – wpis wraz z Holandią i Surinamem
|
|
2011
|
|
|
|
|
|
Archiwa duńskich zamorskich kompanii handlowych[89]
|
Duńskie Archiwum Narodowe, Kopenhaga
|
1997
|
|
Kolekcja Linneusza[90]
|
Duńska Biblioteka Narodowa Nauk i Medycyny, Kopenhaga
|
1997
|
|
Rękopisy i listy Andersena[91]
|
Dział Rękopisów Biblioteki Królewskiej, Kopenhaga
|
1997
|
|
Archiwum Kierkegaarda[92]
|
Dział Rękopisów Biblioteki Królewskiej, Kopenhaga
|
1997
|
|
Archiwa celne Øresundstolden[93]
|
Dział Rękopisów Biblioteki Królewskiej, Kopenhaga
|
2007
|
|
El Primer Nueva Coronica y Buen Gobiern[94]
|
|
2007
|
|
Kolekcja rękopisów Árniego Magnússona (1663–1730)[95] – wpis wraz z Islandią
|
|
2009
|
|
MS. GKS 4 2°, vol. I-III, Biblia Latina[96]
|
|
2011
|
|
|
|
|
|
Rejestr niewolników Karaibów brytyjskich 1817–1834[45] – wpis wraz z Bahamami, Belize, Jamajką, Saint Kitts i Nevis, Trynidadem i Tobago oraz Wielką Brytanią
|
|
2009
|
|
|
|
|
|
Księga chrztów niewolników z lat 1636–1670[97]
|
|
2009
|
|
Dziedzictwo ruchu oporu i walk o prawa człowieka w Dominikanie w latach 1930–1961[98]
|
|
2009
|
|
|
|
|
|
„The Gaze of the Other” – dziedzictwo dokumentalne salezjańskiego wikariatu apostolskiego w ekwadorskiej Amazonii (1890–1930)[50]
|
|
2015
|
|
|
|
|
|
Bałtycki łańcuch: żywy łańcuch o długości ponad 600 km, łączący wszystkie trzy kraje, wyraz protestu przeciwko ówczesnej sytuacji politycznej tych krajów oraz poparcia w ich staraniach o niepodległość[103] – wpis wraz z Litwą i Łotwą
|
|
2009
|
|
|
|
|
|
Skarby Archiwum i Biblioteki Narodowej[104]
|
Archiwum i Biblioteka Narodowa, Addis Abeba)
|
1997
|
|
|
|
|
|
Dokumenty indyjskich pracowników tymczasowych[105] – wpis wraz z Gujaną, Surinamem, Trynidadem i Tobago
|
|
2011
|
|
|
|
|
|
Kolekcja map A.E. Nordenskiölda – historyka wczesnej kartografii[110]
|
Biblioteka Uniwersytecka, Helsinki
|
1997
|
|
Archiwum Radziwiłłów i Księgozbiór Nieświeski[58] – wpis wraz z Białorusią, Litwą, Polską, Rosją i Ukrainą
|
|
2009
|
|
Archiwum Suenjel – wioski sami skoltów[50]
|
|
2015
|
|
|
|
|
|
Archiwum Holenderskiej Kompanii Zachodnioindyjskiej[14] – wpis wraz z Antylami Holenderskimi, Brazylią, Ghaną, Holandią, Surinamem, Wielką Brytanią i USA
|
|
2011
|
|
Dokumenty indyjskich pracowników tymczasowych[105] – wpis wraz z Fidżi, Surinamem, Trynidadem i Tobago
|
|
2011
|
|
|
|
|
|
Biblioteka Ets Haim – Livraria Montezinos w Synagodze Portugalskiej w Amsterdamie, posiadająca duży zbiór z zakresu judaistyki[130]
|
|
2003
|
|
Archiwa Holenderskiej Kompanii Wschodnioindyjskiej[131] – wpis wraz z Indiami, Indonezją, Południową Afryką i Sri Lanką
|
|
2003
|
|
Dziennik Anny Frank[132]
|
|
2009
|
|
La Galigo (Sureq Galigo) – epicki mit stworzenia obejmujący 6000 foliałów – najprawdopodobniej najobszerniejsze dzieło literatury na świecie[133] – wpis wraz z Indonezją
|
|
2011
|
|
Kolekcja Desmeta obejmująca ponad 900 filmów, plakatów filmowych, dokumentacji firmy Desmeta, m.in. korespondencję z wytwórniami filmowymi[134]
|
|
2011
|
|
Archiwum Middelburgsche Commercie Compagnie (MCC) dokumentujące handel niewolnikami[82] – wpis wraz z Curaçao i Surinamem
|
|
2011
|
|
Archiwum Holenderskiej Kompanii Zachodnioindyjskiej[14] – wpis wraz z Antylami Holenderskimi, Brazylią, Ghaną, Gujaną, Surinamem, Wielką Brytanią i USA
|
|
2011
|
|
Babad Diponegoro, autobiograficzna kronika Diponegoro[135] – wpis wraz z Indonezją
|
|
2013
|
|
Jedyna zachowana strona rękopisu manifestu komunistycznego oraz osobista kopia Karola Marksa z adnotacjami pierwszego wydania pierwszego tomu Kapitału, rękopisy Marksa i Engelsa[136] – wpis wraz z Niemcami
|
Międzynarodowy Instytut Historii Społecznej, Amsterdam
|
2013
|
|
Psałterz utrechcki[50]
|
|
2015
|
|
Zbiór wybranych dokumentów świadczących o różnorodności językowej świata z archiwum językowego Instytutu Psycholingwistyki Maxa Plancka[50]
|
|
2015
|
|
Dokumenty Aletty Jacobs[137]
|
|
2017
|
|
|
|
|
|
Kolekcja tamilskich rękopisów z dziedziny medycyny[138]
|
Instytut Studiów Azjatyckich, Tamil Nadu
|
1997
|
|
Archiwa Holenderskiej Kompanii Wschodnioindyjskiej[139] – wpis wraz z Holandią, Indonezją, Południową Afryką i Sri Lanką
|
Nationaal Archief, Den Haag
|
2003
|
|
Manuskrypty świętych tekstów śiwaizmu[140]
|
Institut français de Pondichéry, Puducherry
|
2005
|
|
Rygweda[141] – święta księga hinduizmu, najstarsza z czterech wed – trzydzieści manuskryptów[32]
|
Bhandarkar Instytut Badań Orientalnych, Pune
|
2007
|
|
Manuskrypt traktatów laghukālacakratantrarājatikā zawierający opisy astronomiczne i astrologiczne, miary Ziemi, dyskusje filozoficzne[142]
|
Asiatic Society, Kolkata
|
2011
|
|
Manuskrypt Tarikh-E-Khandan-E-Timuriyah o historii Timurydów, Timura i jego potomków panujących w Iranie i Indiach[143]
|
Publiczna Biblioteka Orientalna Khuda Bakhsh, Patna
|
2011
|
|
Tekst sanskrytu Śantinatha Charitra z XIV w. opisujący życie i czasy Śantinathy[144]
|
L.D. Institute of Indology ,
|
2013
|
|
|
|
|
|
Zbiór kart świadectwa Holokaustu, obejmujący prawie dwa miliony kart z nazwiskami ofiar, zbieranych w latach 1954–2004[155]
|
|
2013
|
|
Zbiór Rothschilda – XV-wieczne manuskrypty hebrajskie[156]
|
|
2013
|
|
Kodeks z Aleppo[50]
|
|
2015
|
|
Prace teologiczne Isaaca Newtona[50]
|
|
2015
|
|
|
|
|
|
Rejestr niewolników Karaibów brytyjskich 1817–1834[45] – wpis wraz z Bahamami, Belize, Dominiką, Saint Kitts i Nevis, Trynidadem i Tobago oraz Wielką Brytanią
|
|
2009
|
|
Zachodnioindyjscy pracownicy na budowie Kanału Panamskiego – dokumentacja[49] – wpis wraz z Barbadosem, Panamą, Saint Lucia, Wielką Brytanią i Stanami Zjednoczonymi
|
|
2011
|
|
|
|
|
|
Zbiór Sakubei Yamamoto[157]
|
|
2011
|
|
Midokanpakuki: zbiór rękopisów dzienników Michinagi Fujiwary[158]
|
|
2013
|
|
Materiały związane z działalnością misji do Europy w erze Keichō[125] – wpis wraz z Hiszpanią
|
|
2013
|
|
„Powrót do portu Maizuru” – dokumenty związane z internowaniem i repatriacją Japończyków (1945–1956)[50]
|
|
2015
|
|
Archiwum świątyni Tō-ji w stu pudełkach[50]
|
|
2015
|
|
|
|
|
|
Zbiór Seminarium Quebecu[160]
|
|
2007
|
|
Neighbours – krótkometrażowy film na jednej rolce Normana McLarena[161]
|
|
2009
|
|
Zbiór dokumentów związanych z odkryciem insuliny i jego oddźwiękiem globalnym[162]
|
|
2013
|
|
|
|
|
|
Kolekcja Negros y Esclavos[167]
|
Generalne Archiwum Państwowe, Bogota
|
2005
|
|
Amerykańska Muzyka Kolonialna[60] – wpis wraz z Boliwią, Meksykiem i Peru
|
|
2007
|
|
|
|
|
|
Dokumentacja rozwiązania armii kostarykańskiej z 1949 roku[179]
|
|
2017
|
|
|
|
|
|
Pamiątkowe stele znad rzeki Nahr al-Kalb w górach Libanu, opisujące historię kraju od starożytności po dzień dzisiejszy[182], pozostawione przez kolejne wojska zdobywców (od starożytnych Egipcjan, Babilończyków, Greków i Rzymian, aż po Francuzów, Brytyjczyków i współczesnych Libańczyków)[32]
|
Nahr al-Kalb, góry Libanu
|
2005
|
|
Alfabet fenicki[183] – alfabet wynaleziony w XIII w. p.n.e., dał początek wszystkim alfabetom stosowanym współcześnie[32]
|
Stela Nr.I na terenie miasta Zuk Musbah, stele Nr. II–XXII na terenie miasta Dbayeh
|
2005
|
|
|
|
|
|
Bałtycki łańcuch: żywy łańcuch o długości ponad 600 km, łączący wszystkie trzy kraje, wyraz protestu przeciwko ówczesnej sytuacji politycznej tych krajów oraz poparcia w ich staraniach o niepodległość[103] – wpis wraz z Estonią i Łotwą
|
|
2009
|
|
Akt unii lubelskiej – wpis wraz z Białorusią, Łotwą, Polską i Ukrainą[59]
|
|
2017
|
|
|
|
|
|
Mapy Camocio[88] – wpis wraz z Czechami
|
Zbiory Map Uniwersytetu Karola w Pradze
|
2017
|
|
|
|
|
|
Kitab al-ibar, wa diwan al-mobtadae wa al-khabar[191]
|
|
2011
|
|
|
|
|
|
Zapiski z okresu francuskiej kolonizacji wyspy[192]
|
Archiwum Mauritiusa, Port Louis
|
1997
|
|
Dokumentacja imigracji pracowników w systemie „Indentured Labour System”[50]
|
|
2015
|
|
|
|
|
|
Colección de Códices Originales Mexicanos, kolekcja pre-hiszpańskich kodeksów z terenu Meksyku[193]
|
Narodowa Biblioteka Antropologii i Historii, Meksyk
|
1997
|
|
Kodeksy z doliny Oaxaca[194]
|
Archiwum Narodowe, Meksyk
|
1997
|
|
Codex Techaloyan z Cuajimalpaz[195]
|
Archiwum Narodowe, Meksyk
|
1997
|
|
Film Zapomniani Buñuela[196]
|
Filmoteca de la UNAM, Meksyk
|
2003
|
|
Biblioteca Palafoxiana, najstarsza biblioteka publiczna w Ameryce, zawiera kolekcje książek z okresu europejskiej kolonizacji tego obszaru[197]
|
Puebla
|
2005
|
|
Colección de Lenguas Indigenas[198]
|
|
2007
|
|
Amerykańska Muzyka Kolonialna[60] – wpis wraz z Boliwią, Kolumbią i Peru
|
|
2007
|
|
Kolekcja Centrum Dokumentacji i Badań nad Społecznością Żydów Aszkenazyjskich w Meksyku od XVI do XX wieku[199]
|
|
2009
|
|
Piktogramy map, rysunków i ilustracji Archiwum Narodowego od XVI do XVIII wieku[200]
|
|
2011
|
|
Stare zbiory historycznego archiwum Colegio de Vizcaínas[201]
|
|
2013
|
|
Dokumentacja sądownicza związana z narodzinami prawa: skuteczny środek meksykańskiej skargi konstytucyjnej jako wkład do powszechnej deklaracji praw człowieka w 1948 roku[50]
|
|
2015
|
|
Prace Bernardino de Sahagúna[50]
|
|
2015
|
|
|
|
|
|
Manuskrypt Niśvāsattatvasaṃhitā[207]
|
|
2013
|
|
Manuskrypt Susrutamhita[208]
|
|
2013
|
|
|
|
|
|
Wczesne nagrania na cylindrach tradycyjnej muzyki z różnych stron świata, 1893–1952[209]
|
Phonogramm-Archiv; Muzeum Etnologii, Berlin
|
1999
|
|
Rękopis IX Symfonii d-moll op. 125 Beethovena[210]
|
Biblioteka Państwowa, Berlin
|
2001
|
|
Spuścizna literacka Goethego[211]
|
Archiwum Goethego i Schillera, Weimar
|
2001
|
|
Biblia Gutenberga[212]
|
Biblioteka Uniwersytecka Dolnej Saksonii, Getynga
|
2001
|
|
Film Metropolis[213]
|
Fundacja Friedricha Wilhelma Murnaua, Wiesbaden
|
2001
|
|
Iluminowane rękopisy z okresu ottońskiego pochodzące z klasztoru Reichenau[214]
|
|
2003
|
|
Kinder- und Hausmärchen braci Grimm[215]
|
|
2005
|
|
Kolekcja Bibliotheca Corviniana[38] – wpis wraz z Austrią, Francją, Belgią, Węgrami i Wlochami
|
|
2005
|
|
Universalis cosmographia secundum Ptholomaei traditionem et Americi Vespucii aliorumque Lustrationes Martina Waldseemüllera z 1507[216]
|
|
2005
|
|
Listy do Gottfrieda Wilhelma Leibniza, listy Leibniza w kolekcji manuskryptów Gottfrieda Wilhelma Leibniza[217]
|
Gottfried Wilhelm Leibniz Bibliothek
|
2007
|
|
Pieśń o Nibelungach[218]
|
|
2009
|
|
Patent DRP 37435 „Pojazd napędzany silnikiem gazowym” złożony przez Carla Benza w 1886[219]
|
|
2011
|
|
Budowa i upadek Muru Berlińskiego i porozumienie dwa plus cztery z 1990[220]
|
|
2011
|
|
Farmakopea z Lorsch[221]
|
|
2013
|
|
Jedyna zachowana strona rękopisu Manifestu komunistycznego oraz osobista kopia Karola Marksa z adnotacjami pierwszego wydania pierwszego tomu Kapitału, rękopisy Marksa i Engelsa[136] – wpis wraz z Holandią
|
Międzynarodowy Instytut Historii Społecznej, Amsterdam
|
2013
|
|
Dysk z Nebry[222]
|
Muzeum Prehistorii, Halle
|
2013
|
|
Złota Bulla Karola IV – siedem oryginałów i kopia Wacława IV Luksemburskiego[42] – wpis wraz z Austrią
|
|
2013
|
|
Dokumenty z początkowego okresu rozwoju reformacji zainicjowanej przez Marcina Lutra[50]
|
|
2015
|
|
Rękopis partytury wielkiej mszy h-moll Johanna Sebastiana Bacha[50]
|
|
2015
|
|
Złoty List króla Birmy Alaungpayi do króla Wielkiej Brytanii Jerzego II – wpis wraz z Wielką Brytanią i Mjanmą[50]
|
Biblioteka Krajowa Dolnej Saksonii
|
2015
|
|
Księga dróg i królestw (arab. Al-Masaalik Wa Al-Mamaalik) – wpis wraz z Iranem[50]
|
|
2015
|
|
|
|
|
|
Nikaraguańska kampania na rzecz alfabetyzacji[223]
|
|
2007
|
|
|
|
|
|
Zachodnioindyjscy pracownicy na budowie Kanału Panamskiego – dokumentacja[49] – wpis wraz z Barbadosem, Jamajką, Saint Lucia, Wielką Brytanią i Stanami Zjednoczonymi
|
|
2011
|
|
|
|
|
|
Amerykańska Muzyka Kolonialna[60] – wpis wraz z Boliwią, Kolumbią i Meksykiem
|
|
2007
|
|
Pierwsze peruwiańskie i południowoamerykańskie wydania książek (1584–1619)[233] – wpis wraz z Boliwią, Kolumbią i Meksykiem
|
|
2013
|
|
Zapis podróży konkwistadorów Księga Becerro[234] – wpis wraz z Boliwią, Kolumbią i Meksykiem
|
|
2013
|
|
|
|
|
|
autograf dzieła Mikołaja Kopernika De revolutionibus[235]
|
Biblioteka Jagiellońska, Kraków
|
1999
|
|
podziemne archiwum getta warszawskiego (Archiwum Ringelbluma)[236]
|
Żydowski Instytut Historyczny, Warszawa
|
1999
|
|
Kolekcja dzieł Chopina[237]
|
Biblioteka Narodowa, Towarzystwo Fryderyka Chopina, Warszawa
|
1999
|
|
Akt Konfederacji warszawskiej
[238]
|
AGAD
|
2003
|
|
21 postulatów Solidarności
[239]
|
|
2003
|
|
Kodeks supraski[240] – wpis wraz z Rosją i Słowenią
|
Biblioteka Ordynacji Zamojskiej, Biblioteka Narodowa, Warszawa; Rosyjska Biblioteka Narodowa w Sankt Petersburgu; Słoweńska Biblioteka Narodowa i Uniwersytecka w Lublanie
|
2007
|
|
Archiwa Komisji Edukacji Narodowej[241]
|
Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie, Biblioteka PAN w Krakowie, Biblioteka Książąt Czartoryskich w Krakowie oraz Archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie
|
2007
|
|
Archiwum Radziwiłłów i Księgozbiór Nieświeski[58] – wpis wraz z Białorusią, Finlandią, Litwą, Rosją i Ukrainą
|
|
2009
|
|
Archiwum Instytutu Literackiego w Paryżu (1946–2000)[242]
|
|
2009
|
|
Archiwum Biura Odbudowy Stolicy[243][244]
|
Archiwum Państwowe m.st. Warszawy
|
2011
|
|
Zbiory Towarzystwa Historyczno-Literackiego w Paryżu: Biblioteka Polska i Muzeum Adama Mickiewicza w Paryżu[245][246]
|
Biblioteka Polska w Paryżu
|
2013
|
|
Traktaty pokojowe (ahdnames), zawarte od II połowy XV do końca XVIII w. między Królestwem Polskim i Cesarstwem Tureckim[246][247]
|
Archiwum Główne Akt Dawnych (AGAD) w Warszawie
|
2013
|
|
Księga henrykowska[50]
|
|
2015
|
|
Akta i biblioteka Braci czeskich[50]
|
|
2015
|
|
Akt unii lubelskiej – wpis wraz z Białorusią, Litwą, Łotwą i Ukrainą[59]
|
|
2017
|
|
Dokumenty polskiego wywiadu radiowego z okresu Bitwy Warszawskiej 1920 roku[248]
|
Centralne Archiwum Wojskowe[249]
|
2017
|
|
Raport Jürgena Stroopa “Es gibt keinen jüdischen Wohnbezirk – in Warschau mehr! (Żydowska dzielnica mieszkaniowa w Warszawie już nie istnieje!)”[249]
|
Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej
|
2017
|
|
|
|
|
|
Kolekcja Bleeków, dokumentująca badania nad językiem i folklorem Buszmenów prowadzonych przez tę rodzinę[250]
|
Uniwersytet w Kapsztadzie, Biblioteka Południowoafrykańska, Kapsztad
|
1997
|
|
Dokumenty sądowe sprawy Nr. 253/1963 (państwo przeciwko Nelsonowi Mandeli i innym)[251]
|
Archiwum Narodowe, Pretoria
|
2007
|
|
Dokumenty filmowe z okresu walki o wyzwolenie spod Apartheidu[252]
|
Doxa Productions, Hout Bay
|
2007
|
|
Archiwum Konwencji na Rzecz Demokratycznej Afryki Południowej (Convention for a Democratic South Africa, CODESA) 1991–1992 oraz archiwum procesu wielopartyjnych negocjacji, które miały doprowadzić do zniesienia apartheidu w 1993[253]
|
|
2013
|
|
|
|
|
|
Ewangeliarz Archangielski z 1092[258]
|
Rosyjska Biblioteka Państwowa, Moskwa
|
1997
|
|
Ewangeliarz Chitrowa[259]
|
Rosyjska Biblioteka Państwowa, Moskwa
|
1997
|
|
Druki cyrylicą z XV i XVI wieku[260]
|
Rosyjska Biblioteka Państwowa, Moskwa
|
1997
|
|
Kolekcja gazet[261]
|
Rosyjska Biblioteka Państwowa, Moskwa
|
1997
|
|
Mapy Imperium Rosyjskiego oraz kolekcja map z XVIII wieku[262]
|
Rosyjska Biblioteka Państwowa, Moskwa
|
1997
|
|
Kolekcja plakatu rosyjskiego z końca XIX i początku XX wieku[263]
|
Rosyjska Biblioteka Państwowa, Moskwa
|
1997
|
|
Zbiór historycznych nagrań z zakresu etnomuzykologii, etnolingwistyki i filologii z lat 1889-1955 Archiwum Fonograficznego z Sankt Petersburga[264]
|
Instytut Literatury Rosyjskiej, Rosyjska Akademia Nauk, Sankt Petersburg
|
2001
|
|
Kodeks supraski[240] – wpis wraz z Polską i Słowenią
|
Biblioteka Ordynacji Zamojskiej, Biblioteka Narodowa, Warszawa; Rosyjska Biblioteka Narodowa w Sankt Petersburgu; Słoweńska Biblioteka Narodowa i Uniwersytecka w Lublanie
|
2007
|
|
Archiwum Radziwiłłów i Księgozbiór Nieświeski[58] – wpis wraz z Białorusią, Finlandią, Litwą, Polską i Ukrainą
|
|
2009
|
|
Osobisty księgozbiór Lwa Tołstoja, kolekcja manuskryptów, fotografii i filmów[265]
|
|
2011
|
|
Ewangeliarz Ostromira[266]
|
|
2011
|
|
Latopis Ławrientiewski[267]
|
|
2013
|
|
Ułożenie soborowe z 1649 roku[50]
|
|
2015
|
|
Album miniatur perskich i hinduskich z XVI–XVIII w. wraz z przykładami perskiej kaligrafii[268]
|
|
2017
|
|
|
|
|
|
Rejestr niewolników Karaibów brytyjskich 1817–1834[269] – wpis wraz z Bahamami, Belize, Dominiką, Jamajką, Trynidadem i Tobago oraz Wielką Brytanią
|
|
2009
|
|
Rejestr niewolników Bermudów 1821–1834[57]
|
|
2011
|
|
|
|
|
|
Universalis cosmographia secundum Ptholomaei traditionem et Americi Vespucii aliorumque Lustrationes – mapa świata przygotowana pod kierunkiem Martina Waldseemüllera, na której po raz pierwszy pojawia się nazwa „Ameryka”[216]
|
Biblioteka Kongresu Stanów Zjednoczonych, Waszyngton
|
2005
|
|
Czarnoksiężnik z Oz[277]
|
George Eastman House, Rochester
|
2007
|
|
Kolekcja filmów Johna Marshalla – antropologa pracującego w Namibii[278]
|
Smithsonian Institution, Suitland
|
2009
|
|
Zdjęcia Ziemi zrobione przez satelity w ramach programu Landsat[279]
|
|
2011
|
|
Archiwum Holenderskiej Kompanii Zachodnioindyjskiej[14] – wpis wraz z Antylami Holenderskimi, Brazylią, Ghaną, Gujaną, Holandią, Surinamem i Wielką Brytanią
|
|
2011
|
|
Zachodnioindyjscy pracownicy na budowie Kanału Panamskiego – dokumentacja[49] – wpis wraz z Barbadosem, Jamajką, Panamą, Saint Lucia i Wielką Brytanią
|
|
2011
|
|
Zbiór dokumentów Eleanor Roosevelt[280]
|
|
2013
|
|
Kolekcja Mosesa i Francesa Aschów
|
Centrum Folkloru i Dziedzictwa Kulturowego, Smithsonian Institution[50]
|
2015
|
|
|
|
|
|
Niemieckie dokumenty kolonialne[294]
|
Archiwum Narodowe, Dar es Salaam
|
1997
|
|
Kolekcja arabskich książek i rękopisów[295]
|
Narodowe Archiwum Zanzibaru
|
2003
|
|
|
|
|
|
Kolekcja materiałów audiowizualnych dokumentujących narodziny narodu Timoru Wschodniego[296]
|
|
2013
|
|
|
|
|
|
Dokumentacja kaperstwa i stosunków międzynarodowych Regencji Tunisu w XVIII–XIX wieku[301]
|
|
2011
|
|
Dokumentacja zniesienia niewolnictwa w Tunezji z lat 1841–1846[302]
|
|
2017
|
|
|
|
|
|
Kolekcja żydowskiej muzyki ludowej z lat 1912–1947[307]
|
|
2005
|
|
Archiwum Radziwiłłów i Księgozbiór Nieświeski[58] – wpis wraz z Białorusią, Finlandią, Litwą, Polską i Rosją
|
|
2009
|
|
Akt unii lubelskiej – wpis wraz z Białorusią, Litwą, Łotwą i Polską[59]
|
|
2017
|
|
|
|
|
|
Kolekcja szkiców Arthura Bernarda Deacona (1903–1927) z podróży do archipelagu Nowych Hebrydów[312] – wpis wraz z Wielką Brytanią
|
|
2013
|
|
|
|
|
|
Film The Battle of the Somme z 1916, dokumentujący przebieg bitwy nad Sommą[320]
|
|
2005
|
|
Apel de Gaulle’a z 18 czerwca 1940 nadany do Francuzów przez radio z Londynu[112] – wpis wraz z Francją
|
|
2005
|
|
Mapa z Hereford[321]
|
|
2007
|
|
Magna Charta Libertatum[322]
|
|
2009
|
|
Rejestr niewolników Karaibów brytyjskich 1817–1834[45] – wpis wraz z Bahamami, Belize, Dominiką, Jamajką, Saint Kitts i Nevis, Trynidadem i Tobago
|
|
2009
|
|
Zachodnioindyjscy pracownicy na budowie Kanału Panamskiego – dokumentacja[49] – wpis wraz z Barbadosem, Jamajką, Panamą, Saint Lucia i Stanami Zjednoczonymi
|
|
2011
|
|
Archiwum Holenderskiej Kompanii Zachodnioindyjskiej[14] – wpis wraz z Antylami Holenderskimi, Brazylią, Ghaną, Gujaną, Holandią, Surinamem i Stanami Zjednoczonymi
|
|
2011
|
|
Historyczne nagrania etnograficzne (1898–1951)[323]
|
British Library
|
2011
|
|
Kolekcja szkiców Arthura Bernarda Deacona (1903–1927) z podróży do archipelagu Nowych Hebrydów[312] – wpis wraz z Vanuatu
|
|
2013
|
|
Kolekcja rękopisów eposu Szoty Rustaweliego Rycerz w tygrysiej skórze[121] – wpis wraz z Gruzją
|
|
2013
|
|
Świadectwa przy wnioskach o członkostwo do stowarzyszenia inżynierów budownictwa Institution of Civil Engineers[324] – wpis wraz z Gruzją
|
|
2013
|
|
Złoty List króla Birmy Alaungpayi do króla Wielkiej Brytanii Jerzego II – wpis wraz z Mjanmą i Niemcami[50]
|
Biblioteka Krajowa Dolnej Saksonii
|
2015
|
|
Rękopis pamiętników Douglasa Haiga z okresu I wojny światowej[50]
|
|
2015
|
|
Zapiski Winstona Churchilla[50]
|
|
2015
|
|
Afrykańska pieśń z Barbadosu – wpis wraz z Barbadosem[51]
|
|
2017
|
|
|
|
|
|
Archiwum z lat 1914–1923[331]
|
|
2007
|
|
|
|
|
|
Archiwum Międzynarodowej Służby Poszukiwań[331]
|
|
2013
|
Agenda Narodów Zjednoczonych dla Pomocy Uchodźcom Palestyńskim na Bliskim Wschodzie (1)
[edytuj | edytuj kod]
|
|
|
|
|
Archiwum fotograficzne i filmowe dokumentujące losy uchodźców palestyńskich[331]
|
|
2009
|
- ↑ Polski Komitet ds Unesco: 30 lat Programu Pamięć Świata [online], unesco.pl [dostęp 2024-05-04] (pol.).
- ↑ MałgorzataM. Sikorska MałgorzataM., Lista "Pamięć Świata", „Krajobraz Warszawski” (124), 2011, s. 2-9 [dostęp 2024-05-04] .
- ↑ UNESCO: International Advisory Committee recommends 78 new nominations on the UNESCO Memory of the World International Register. [dostęp 2018-01-07]. (ang.).
- ↑ Polski Komitet ds. UNESCO: Pamięć Świata. [dostęp 2013-11-17]. (pol.).
- ↑ UNESCO: UNESCO/Jikji Memory of the World Prize. [dostęp 2013-11-17]. (ang.).
- ↑ UNESCO: Previous laureats of the UNESCO/Jikji Memory of the World Prize. [dostęp 2020-09-24]. (ang.).
- ↑ UNESCO: UNESCO / Jikji Memory of the World Prize 2020 awarded to the Tuol Sleng Genocide Museum (Cambodia). 2020-09-04. [dostęp 2020-09-24]. (ang.).
- ↑ 2022 UNESCO/Jikji Memory of the World Prize ceremony [online], events.unesco.org [dostęp 2024-05-04] .
- ↑ The American University in Cairo to receive 2022 UNESCO/Jikji Memory of the World Prize [online] [dostęp 2024-05-04] .
- ↑ UNESCO Memory of the World: Al – Mustamlah Min Kitab Al – Takmila. [dostęp 2018-01-07]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Codex Purpureus Beratinus. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ a b UNESCO Memory of the World: Arquivos dos Dembos / Ndembu Archives. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: First Catechism Written in Papiamentu Language. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h UNESCO Memory of the World: Dutch West India Company (Westindische Compagnie) Archives. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Earliest Islamic (Kufic) inscription. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Documentary heritage of the Viceroyalty of the Río de la Plata. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Human Rights Documentary Heritage 1976–1983 – Archives for Truth, Justice and Memory in the struggle against State Terrorism. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Mashtots Matenadaran ancient manuscripts collection. [dostęp 2024-09-11]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: First Byurakan Survey (FBS or Markarian survey). [dostęp 2024-09-11]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Collection of note manuscripts and film music of Composer Aram Khachaturian. [dostęp 2024-09-11]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Collection of Works of the Composer Komitas Vardapet. [dostęp 2024-09-11]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: The Endeavour Journal of James Cook. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: The Mabo Case Manuscripts. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ Marcin Pietrzyk: Pierwszy w historii kina film pełnometrażowy na liście UNESCO. filmweb.pl, 2007-06-21. [dostęp 2013-11-17]. (pol.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: The Story of the Kelly Gang (1906). [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: The Convict Records of Australia. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Manifesto of the Queensland Labour Party to the people of Queensland (dated 9 September 1892). [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Vienna Dioscurides. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Final document of the Congress of Vienna. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: The Historical Collections (1899–1950) of the Vienna Phonogrammarchiv. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Papyrus Erzherzog Rainer. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ a b c d e f UNESCO: Memory of the World: The treasures that record our history from 1700 BC to the present day. HarperCollins UK, 2012. ISBN 978-0-00-750753-5. [dostęp 2013-11-16]. (ang.). Brak numerów stron w książce
- ↑ UNESCO: Austria – Papyrus Erzherzog Rainer, Austrian National Library, Vienna. [w:] MEMORY OF THE WORLD REGISTER – NOMINATION FORM [on-line]. s. 1. [dostęp 2013-11-17]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: The Vienna City Library Schubert Collection. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: The Atlas Blaeu-Van der Hem of the Austrian National Library. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Brahms Collection. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Collection of Gothic Architectural Drawings. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ a b c d e f UNESCO Memory of the World: The Bibliotheca Corviniana Collection. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Tabula Peutingeriana. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Mainz Psalter at the Austrian National Library. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Arnold Schönberg Estate. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ a b UNESCO Memory of the World: The “Golden Bull” – All seven originals and the “King Wenceslaus’ luxury manuscript copy” of the Österreichische Nationalbibliothek. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Medieval manuscripts on medicine and pharmacy. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Farquharson’s Journal. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ a b c d e f UNESCO Memory of the World: Registry of Slaves of the British Caribbean 1817-1834. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Documentary Heritage of Enslaved Peoples of the Caribbean. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Nita Barrow Collection. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Federal Archives Fonds. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ a b c d e f UNESCO Memory of the World: Silver Men: West Indian Labourers at the Panama Canal. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af ag ah ai aj ak al am an ao ap aq ar as at au av aw ax ay az UNESCO: New inscriptions on the International Memory of the World Register (2014–2015). [dostęp 2015-10-11]. (ang.).
- ↑ a b UNESCO: An African Song or Chant from Barbados. [dostęp 2018-01-07]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Business Archives of the Officina Plantiniana. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Archives Insolvente Boedelskamer Antwerpen. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: The Archives of the University of Leuven (1425–1797): University Heritage of Global Significance. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ Universal Bibliographic Repertory [online] [dostęp 2024-08-25] .
- ↑ UNESCO Memory of the World: Colonial Archives. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ a b UNESCO Memory of the World: Registry of Slaves of Bermuda 1821–1834. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ a b c d e UNESCO Memory of the World: Radzwills’ Archives and Niasvizh (Nieśwież) Library Collection. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ a b c d e UNESCO: The Act of the Union of Lublin document. [dostęp 2018-01-07]. (ang.).
- ↑ a b c d UNESCO Memory of the World: American Colonial Music: a sample of its documentary richness. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Documentary Fonds of Royal Audiencia Court of La Plata (RALP). [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ a b UNESCO Memory of the World: Documentary Collection “Life and Works of Ernesto Che Guevara: from the originals manuscripts of its adolescence and youth to the campaign Diary in Bolivia”. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ The Emperor's collection: foreign and Brazilian photography in the XIX century [online] [dostęp 2024-02-02] .
- ↑ UNESCO Memory of the World: Network of information and counter information on the military regime in Brazil (1964–1985). [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Documents regarding the Emperor D. Pedro II's journeys in Brazil and abroad. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Architectural Archive of Oscar Niemeyer. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ a b UNESCO: Antonio Carlos Gomes. [dostęp 2018-01-07]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Enina Apostolos, Old Bulgarian Cyrillic manuscript (fragment) of the 11th century. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Human Rights Archive of Chile. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Jesuits of America. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Collections of printed Chilean popular poetry: Lira popular. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Traditional Music Sound Archives. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Records of the Qing's Grand Secretariat – 'Infiltration of Western Culture in China'. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Ancient Naxi Dongba Literature Manuscripts. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Golden Lists of the Qing Dynasty Imperial Examination. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Qing Dynasty Yangshi Lei Archives. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Ben Cao Gang Mu《本草纲目》 Compendium of Materia Medica). [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Huang Di Nei Jing 《黄帝内经》 (Yellow Emperor’s Inner Canon). [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Official Records of Tibet from the Yuan Dynasty China, 1304–1367. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Qiaopi and Yinxin Correspondence and Remittance Documents from Overseas Chinese. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ a b UNESCO Memory of the World: Tabula Hungariae. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ a b c UNESCO Memory of the World: Archive Middelburgsche Commercie Compagnie (MCC). [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Collection of medieval manuscripts of the Czech Reformation. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Collection of Russian, Ukrainian and Belorussian émigré periodicals 1918–1945. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Collection of 526 prints of university theses from 1637-1754. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Libri Prohibiti: Collection of periodicals of Czech and Slovak Samizdat in the years 1948–1989. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ Archives of Leoš Janáček. UNESCO, 2017. [dostęp 2018-01-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-03)]. (ang.).
- ↑ a b Camocio Maps. UNESCO, 2017. [dostęp 2020-09-24]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Archives of the Danish overseas trading companies. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: The Linné Collection. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Manuscripts and correspondence of Hans Christian Andersen. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: The Søren Kierkegaard Archives. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Sound Toll Registers. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: El Primer Nueva Coronica y Buen Gobierno. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ a b UNESCO Memory of the World: Arnamagnæan Manuscript Collection. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: MS. GKS 4 2°, vol. I-III, Biblia Latina. Commonly called “the Hamburg Bible”, or “the Bible of Bertoldus”. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Book for the Baptism of Slaves (1636–1670). [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Documentary Heritage on the Resistance and Struggle for Human Rights in the Dominican Republic, 1930–1961. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Memory of the Suez Canal. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Deeds of Sultans and Princes. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Persian Illustrated and Illuminated Manuscripts. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: The National Library of Egypt's Collection of Mamluk Qur'an Manuscripts. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ a b c UNESCO Memory of the World: The Baltic Way – Human Chain Linking Three States in Their Drive for Freedom. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Treasures from National Archives and Library Organizations. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ a b c d UNESCO Memory of the World: Records of the Indian Indentured Labourers. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Philippine Paleographs (Hanunoo, Buid, Tagbanua and Pala’wan). [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Radio Broadcast of the Philippine People Power Revolution. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: José Maceda Collection. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Presidential Papers of Manuel L. Quezon. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: The A.E. Nordenskiöld Collection. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Original Declaration of the Rights of Man and of the Citizen (1789 1791). [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ a b UNESCO Memory of the World: The Appeal of 18 June 1940. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Lumière Films. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Introduction of the decimal metric system, 1790–1837. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Bayeux Tapestry. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Library of the Cistercian Abbey of Clairvaux at the time of Pierre de Virey (1472). [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Beatus Rhenanus Library. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Châtelet de Paris banner register from the reign of Francis I (National Archives, Y9). [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO: Archives of Père Castor. [dostęp 2018-01-07]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: “Description of Georgian Kingdom” and the Geographical Atlas of Vakhushti Bagrationi. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ a b UNESCO Memory of the World: Manuscript Collection of Shota Rustaveli's Poem „Knight in the Panther's Skin”. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ a b UNESCO Memory of the World: Treaty of Tordesillas. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Santa Fe Capitulations. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: The Decreta of León of 1188 – The oldest documentary manifestation of the European parliamentary system. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ a b UNESCO Memory of the World: Materials Related to the Keicho-era Mission to Europe Japan and Spain. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Llibre del Sindicat Remença (1448). [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ The Codex Calixtinus of Santiago de Compostela Cathedral and other medieval copies of the Liber Sancti Jacobi: The Iberian origins of the Jacobian tradition in Europe. UNESCO. [dostęp 2017-12-30]. (ang.).
- ↑ The General Archive of Simancas. UNESCO. [dostęp 2017-12-30]. (ang.).
- ↑ Archives of Santiago Ramon Y Cajal and the Spanish Neurohistological School. UNESCO. [dostęp 2017-12-30]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Library Ets Haim – Livraria Montezinos. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ a b UNESCO Memory of the World: Archives of the Dutch East India Company. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Diaries of Anne Frank. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ a b UNESCO Memory of the World: La Galigo. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Desmet Collection. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ a b UNESCO Memory of the World: Babad Diponegoro or Autobiographical Chronicle of Prince Diponegoro (1785–1855). A Javanese nobleman, Indonesian national hero and pan-Islamist. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ a b UNESCO Memory of the World: Manifest der Kommunistischen Partei, draft manuscript page and Das Kapital. Erster Band, Karl Marx's personal annotated copy. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO: Aletta H. Jacobs Papers. [dostęp 2018-01-07]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: The I.A.S. Tamil Medical Manuscript Collection. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ a b UNESCO Memory of the World: Archives of the Dutch East India Company. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Saiva Manuscript in Pondicherry. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Rigveda. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: laghukālacakratantrarājatikā (Vimalaprabhā). [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Tarikh-E-Khandan-E-Timuriyah. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Shāntinātha Charitra. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Nāgarakrĕtāgama or Description of the Country (1365 AD). [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: The Deed For Endowment: Rab’ I-Rashidi (Rab I-Rashidi Endowment) 13th Century manuscript. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: “Bayasanghori Shâhnâmeh” (Prince Bayasanghor’s Book of the Kings). [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Administrative Documents of Astan-e Quds Razavi in the Safavid Era. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Collection of Nezami’s Panj Ganj. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Al-Tafhim li Awa'il Sana'at al-Tanjim. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Dhakhīra-yi Khārazmshāhī. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: A Collection of selected maps of Iran in the Qajar Era (1193–1344 Lunar Calendar / 1779–1926 Gregorian Calendar). [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Book of Kells. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: 1703 Census of Iceland. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Pages of Testimony Collection, Yad Vashem Jerusalem, 1954–2004. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Rothschild Miscellany. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Sakubei Yamamoto Collection. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Midokanpakuki: the original handwritten diary of Fujiwara no Michinaga. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Tuol Sleng Genocide Museum Archives. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Quebec Seminary Collection, 1623–1800 (17th-19th centuries). [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Neighbours, animated, directed and produced by Norman McLaren in 1952. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: The Discovery of Insulin and its Worldwide Impact. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Collection of the manuscripts of Khoja Ahmed Yasawi. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Audiovisual documents of the International antinuclear movement “Nevada-Semipalatinsk”. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ MEMORY OF THE WORLD REGISTER Nevada-Semipalatinsk, the International anti-nuclear movemen [online] [dostęp 2023-04-09] .
- ↑ UNESCO Memory of the World: Aral Sea Archival Fonds. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Negros y Esclavos Archives. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Hunminjeongum Manuscript. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: The Annals of the Choson Dynasty. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Seungjeongwon Ilgi, the Diaries of the Royal Secretariat. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Baegun hwasang chorok buljo jikji simche yojeol (vol.II), the second volume of „Anthology of Great Buddhist Priests' Zen Teachings”. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Uigwe: The Royal Protocols of the Joseon Dynasty. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Printing woodblocks of the Tripitaka Koreana and miscellaneous Buddhist scriptures. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Donguibogam: Principles and Practice of Eastern Medicine. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Human Rights Documentary Heritage 1980 Archives for the May 18th Democratic Uprising against Military Regime, in Gwangju, Republic of Korea. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Ilseongnok: Records of Daily Reflections. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Nanjung Ilgi: War Diary of Admiral Yi Sun-sin. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Archives of Saemaul Undong (New Community Movement). [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO: Abolition of the Army in Costa Rica. [dostęp 2018-01-07]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: “José Martí Pérez” Fonds. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Original Negative of the Noticiero ICAIC Lationamericano. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Commemorative stela of Nahr el-Kalb, Mount Lebanon. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: The Phoenician Alphabet. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Family of Man. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Dainu Skapis – Cabinet of Folksongs. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Royal Archives (1824–1897). [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Correspondence of the late Sultan of Kedah (1882-1943). [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Hikayat Hang Tuah. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Sejarah Melayu (The Malay Annals). [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Batu Bersurat Terengganu (Inscribed Stone of Terengganu). [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Kitab al-ibar, wa diwan al-mobtadae wa al-khabar. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Records of the French Occupation of Mauritius. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Collection of Mexican Codices. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Codices from the Oaxaca Valley. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Codex Techaloyan de Cuajimalpaz. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Los olvidados. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Biblioteca Palafoxiana. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Colección de Lenguas Indigenas. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Collection of the Center of Documentation and Investigation of the Ashkenazi Community in Mexico (16th to 20th Century). [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Sixteenth to eighteenth century pictographs from the “Maps, drawings and illustrations” of the National Archives of Mexico. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Old fonds of the historical archive at Colegio de Vizcaínas: women’s education and support in the history of the world. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Maha Lawkamarazein or Kuthodaw Inscription Shrines. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Mongolian Tanjur. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Lu.“Altan Tobchi”: Golden History written in 1651. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Kanjur written with 9 precious stones. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Letter Journals of Hendrik Witbooi. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Niśvāsattatvasaṃhitā Manuscript. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Susrutamhita (Sahottartantra) manuscript. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Early cylinder recordings of the world’s musical traditions (1893–1952) in the Berlin Phonogramm-Archiv. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Ludwig van Beethoven: Symphony no 9, d minor, op. 125. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: The literary estate of Goethe in the Goethe and Schiller Archives. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: 42-line Gutenberg Bible, printed on vellum, and its contemporary documentary background. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Metropolis – Sicherungsstück Nr. 1: Negative of the restored and reconstructed version 2001. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Illuminated manuscripts from the Ottonian period produced in the monastery of Reichenau (Lake Constance). [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Kinder- und Hausmärchen (Children’s and Household Tales). [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ a b UNESCO Memory of the World: Universalis cosmographia secundum Ptholomaei traditionem et Americi Vespucii aliorumque Lustrationes. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Letters from and to Gottfried Wilhelm Leibniz within the collection of manuscript papers of Gottfried Wilhelm Leibniz. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Song of the Nibelungs, a heroic poem from mediaeval Europe. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Patent DRP 37435 “Vehicle with gas engine operation” submitted by Carl Benz, 1886. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Construction and Fall of the Berlin Wall and the Two-Plus-Four-Treaty of 1990. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Lorsch Pharmacopoeia (The Bamberg State Library, Msc.Med.1). [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Nebra Sky Disc. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: National Literacy Crusade. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Henrik Ibsen: A Doll's House. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: The Leprosy Archives of Bergen. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Roald Amundsen's South Pole Expedition (1910–1912). [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Thor Heyerdahl Archives. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Sophus Tromholt Collection. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: The Treaty of Waitangi. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: The 1893 Women’s Suffrage Petition. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Jinnah Papers (Quaid-I-Azam). [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Archives of Terror. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Peruvian and South American First Editions (1584-1619). [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Travelling Registry of the Conquistadors or “Becerro Book”. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Nicolaus Copernicus' masterpiece „De revolutionibus libri sex”. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Warsaw Ghetto Archives (Emanuel Ringelblum Archives). [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: The Masterpieces of Fryderyk Chopin. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: The Confederation of Warsaw of 28th of January 1573: Religious tolerance guaranteed. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Twenty-One Demands, Gdañsk, August 1980. The birth of the SOLIDARITY trades union – a massive social movement. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ a b c UNESCO Memory of the World: Codex Suprasliensis – Mineia četia, Mart (The Supraśl Codex – Menology, March). [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: National Education Commission Archives. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Archives of the Literary Institute in Paris (1946-2000) (Association Institut Littéraire 'Kultura'). [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Archive of Warsaw Reconstruction Office. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ Archiwum Biura Odbudowy Stolicy na liście „Pamięć Świata” UNESCO. Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, 09-06-2011. [dostęp 2011-07-05]. (pol.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Collections of the 19th century of the Polish Historical and Literary Society / Polish Library in Paris / Adam Mickiewicz Museum. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ a b Kolejne polskie obiekty na Światowej Liście Programu UNESCO „Pamięć Świata”. Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, 26-06-2013. [dostęp 2013-11-14]. (pol.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Peace treaties (ahdnames) concluded from the mid-15th century to late-18th century between the Kingdom (or Republic) of Poland and the Ottoman Empire. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ Documents of Polish radio intelligence from the period of the Battle of Warsaw in 1920 [online], unesco.org [dostęp 2018-11-11] (ang.).
- ↑ a b Nowe wpisy na Międzynarodową Listę Pamięci Świata [online], mfa.gov.pl [dostęp 2018-11-11] [zarchiwizowane z adresu 2018-11-11] (pol.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: The Bleek Collection. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Criminal Court Case No. 253/1963 (State Versus N Mandela and Others). [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Liberation Struggle Living Archive Collection. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Archives of the CODESA (Convention For A Democratic South Africa) 1991–1992 and Archives of the Multi-Party Negotiating Process 1993. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Letter from Pêro Vaz de Caminha. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Corpo Cronológico (Collection of Manuscripts on the Portuguese Discoveries). [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: First flight across the South Atlantic Ocean in 1922. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Journal of the first voyage of Vasco da Gama to India, 1497-1499. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Archangel Gospel of 1092. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Khitrovo Gospel. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Slavonic publications in Cyrillic script of the 15th century. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Newspaper collections. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Maps of the Russian Empire and its collection of the 18th century. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Russian posters of the end of the 19th and early 20th centuries. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: The Historical Collections (1889-1955) of St. Petersburg Phonogram Archives. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Tolstoy’s Personal Library and Manuscripts, Photo and Film Collection. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Ostromir Gospel (1056–1057). [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: The Laurentian Chronicle 1377. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO: Album of Indian and Persian Miniatures from the 16th through the 18th Century and Specimens of Persian Calligraphy. [dostęp 2018-01-07]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Registry of Slaves of the British Caribbean 1817–1834. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Sir William Arthur Lewis Papers. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Fonds of the „Afrique occidentale française” (AOF). [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Nikola Tesla's Archive. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Miroslav Gospel – Manuscript from 1180. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Illuminated Codices from the Library of the Bratislava Chapter House. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Basagic Collection of Islamic Manuscripts. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Mining maps and plans of the Main Chamber – Count Office in Banská Štiavnica. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: The Wizard of Oz (Victor Fleming 1939), produced by Metro-Goldwyn-Mayer. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: John Marshall Ju/’hoan Bushman Film and Video Collection, 1950-2000. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Landsat Program records: Multispectral Scanner (MSS) sensors. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Permanent Collection of the Eleanor Roosevelt Papers Project. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Jean-Jacques Rousseau, Geneva and Neuchâtel Collections. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: The Montreux Jazz Festival: Claude Nob's Legacy. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Astrid Lindgren Archives. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Emanuel Swedenborg Collection. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Ingmar Bergman Archives. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: The Alfred Nobel Family Archives. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Stockholm City Planning Committee Archives. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Codex Argenteus – the ‘Silver Bible’. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: The manuscript of Ubayd Zakoni's Kulliyat and Hafez Sherozi's Gazalliyt (XIV century). [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: The King Ram Khamhaeng Inscription. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Archival Documents of King Chulalongkorn's Transformation of Siam (1868–1910). [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Epigraphic Archives of Wat Pho. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: „The Minute Books of the Council of the Siam Society”, 100 years of recording international cooperation in research and the dissemination of knowledge in the arts and sciences. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: German Records of the National Archives. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Collection of Arabic Manuscripts and Books. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: On the Birth of a Nation: Turning points. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: The Derek Walcott Collection. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: The Eric Williams Collection. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: The C.L.R. James Collection. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Constantine Collection. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Privateering and the international relations of the Regency of Tunis in the 18th and 19th centuries. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: The Abolition of Slavery in Tunisia 1841–1846. [dostęp 2018-01-07]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: The Hittite cuneiform tablets from Bogazköy. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Kandilli Observatory and Earthquake Research Institute Manuscripts. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: The works of Ibn Sina in the Süleymaniye Manuscript Library. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Evliya Çelebi's „Book of Travels” in the Topkapi Palace Museum Library and the Süleymaniye Manuscript Library. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Collection of Jewish Musical Folklore (1912-1947). [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Original records of Carlos Gardel – Horacio Loriente Collection (1913–1935). [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Holy Koran Mushaf of Othman. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: The Collection of the Al-Biruni Institute of Oriental Studies. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO: Archives of the Chancellery of Khiva Khans. [dostęp 2018-01-07]. (ang.).
- ↑ a b UNESCO Memory of the World: Arthur Bernard Deacon (1903-27) collection MS 90-98. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: General Archive of the Nation – Writings of The Liberator Simón Bolívar. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Collection of Latin American photographs of the 19th Century. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Colombeia: Generalissimo Francisco de Miranda’s Archives. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Kalman Tihanyi’s 1926 Patent Application „Radioskop”. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Csoma Archive of the Library of the Hungarian Academy of Sciences. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: János Bolyai: Appendix, scientiam spatii absolute veram exhibens. Maros-Vásárhelyini, 1832. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Semmelweis' discovery. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: The Battle of the Somme. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Hereford Mappa Mundi. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Magna Carta, issued in 1215. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Historic Ethnographic Recordings (1898–1951) at the British Library. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Membership Application Certificates (Candidates Circulars). [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Woodblocks of Nguyen Dynast. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Stone Stele Records of Royal Examinations of the Le and Mac Dynasties (1442–1779). [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Imperial Archives of Nguyen Dynasty (1802–1945). [dostęp 2020-09-24]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: The Malatesta Novello Library. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Lucca's Historical Diocesan Archives (ASDLU): Early Middle Ages. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ UNESCO Memory of the World: Newsreels and photographs of Istituto Nazionale L.U.C.E.. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
- ↑ a b c d e f UNESCO: Registered Heritage Access by organization of the documentary heritage inscribed to the Memory of the World Register.. [dostęp 2015-10-12]. (ang.).