ข้ามไปเนื้อหา

กาอุ้น

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
กาอุ้น (เจี่ย ชง)
賈充
ผู้จัดการกิจการในสำนักราชเลขาธิการ
(錄尚書事 ลู่ช่างชูชื่อ)
ดำรงตำแหน่ง
?–?
กษัตริย์สุมาเอี๋ยน
เสนาบดีกลาโหม (太尉 ไท่เว่ย์)
ดำรงตำแหน่ง
?– 19 พฤษภาคม ค.ศ. 282
กษัตริย์สุมาเอี๋ยน
ขุนพลทหารม้าและรถรบ
(車騎將軍 เชอฉีเจียงจฺวิน)
ดำรงตำแหน่ง
?–?
กษัตริย์สุมาเอี๋ยน
หัวหน้าสำนักราชเลขาธิการ (尚書令 ช่างชูลิ่ง)
ดำรงตำแหน่ง
?–?
กษัตริย์สุมาเอี๋ยน
เสนาบดีโยธาธิการ (司空 ซือคง)
ดำรงตำแหน่ง
?–?
กษัตริย์สุมาเอี๋ยน
ข้อมูลส่วนบุคคล
เกิดค.ศ. 217
อำเภอเซียงเฝิน มณฑลชานซี
เสียชีวิต19 พฤษภาคม ค.ศ. 282 (65 ปี)
คู่สมรส
บุตร
  • เจี่ย เปา
  • เจี่ย ยฺวี่
  • เจีย หนานเฟิง
  • เจี๋ย อู่
  • เจี่ย หลีหมิน
  • บุตรชายไม่ปรากฏชื่ออีกหนึ่งคน
บุพการี
ญาติ
  • เจี่ย ฮุ่น (น้องชาย)
อาชีพขุนนาง
ชื่อรองกง-ลฺหวี (公閭)
สมัญญานามอู่กง (武公)
บรรดาศักดิ์หลู่กง (魯公)

กาอุ้น[a] หรือ แกฉง[b] (217 – 19 พฤษภาคม ค.ศ. 282[c]) มีชื่อในภาษาจีนกลางว่า เจี่ย ชง (จีน: 賈充; พินอิน: Jiǎ Chōng) ชื่อรอง กง-ลฺหวี (จีน: 公閭; พินอิน: Gōnglǘ) เป็นขุนนางชาวจีนในช่วงปลายยุคสามก๊กและต้นยุคราชวงศ์จิ้นของจีน กาอุ้นเริ่มรับราชการในฐานะที่ปรึกษาของสุมาสูและสุมาเจียวผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์แห่งรัฐวุยก๊กในยุคสามก๊ก และต่อมารับราชการเป็นขุนนางในราชสำนักของสุมาเอี๋ยน (จักรพรรดิจิ้นอู่ตี้) หลังการสถาปนาราชวงศ์จิ้น

ประวัติช่วงต้นและการรับราชการในวุยก๊ก

[แก้]

บิดาของกาอุ้นคือกากุ๋ยเป็นขุนพลในวุยก๊กและถือว่าเป็นแบบอย่างของความภักดีต่อรัฐ กากุ๋ยไม่มีบุตรชายจนกระทั่งช่วงบั้นปลายชีวิต[d]เมื่อกาอุ้นถือกำเนิด ซึ่งทำให้กากุ๋ยรู้สึกยินดีมาก มารดาของกาอุ้นคือหลิ่วชื่อ (柳氏) กาอุ้นสืบทอดบรรดาศักดิ์ของบิดาหลังกากุ๋ยผู้บิดาเสียชีวิต ภายหลังกาอุ้นได้รับราชการกับผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์สุมาสูและต่อมารับราชการกับสุมาเจียวน้องชายและผู้สืบทอดอำนาจของสุมาสู ในปี ค.ศ. 257 สุมาเจียวส่งกาอุ้นไปหยั่งเจตนาของขุนพลจูกัดเอี๋ยนว่ามีความเห็นอย่างไรหากตัวสุมาเจียวตัดสินใจจะชิงราชบัลลังก์วุยก๊ก จูกัดเอี๋ยนต่อว่ากาอุ้นเมื่อกาอุ้นยกย่องสุมาเจียวต่อหน้าตนไม่หยุด หลังกาอุ้นกลับไปนครหลวงลกเอี๋ยงได้เตือนสุมาเจียวว่าจูกัดเอี๋ยนอาจไม่เต็มใจที่จะยอมรับการปกครองของสุมาเจียว สุมาเจียวจึงเรียกตัวจูกัดเอี๋ยนกลับนครหลวง กลายเป็นการบีบให้จูกัดเอี๋ยนเริ่มก่อกบฏแต่ก็ถูกปราบลงอย่างรวดเร็ว หลังจากเหตุการณ์นี้กาอุ้นก็ได้รับการนับถือจากสุมาเจียวมากยิ่งขึ้น

ในปี ค.ศ. 260 โจมอจักรพรรดิแห่งวุยก๊กไม่อาจระงับความกริ้วที่พระองค์มีต่อการผูกขาดอำนาจของสุมาเจียวได้ จึงทรงพยายามจะก่อการรัฐประหารเพื่อยึดพระราชอำนาจคืนจากสุมาเจียว เมื่อกองกำลังของสุมาเตี้ยมน้องชายของสุมาเจียวพ่ายแพ้ต่อกองกำลังของโจมออย่างรวดเร็ว กาอุ้นก็กล้ามายืนหยัดต่อหน้าจักรพรรดิและสั่งให้เซงเจ (成濟 เฉิง จี้) ทหารใต้บังคับบัญชาให้ใช้วิธีการใด ๆ ก็ได้ในการเอาชนะจักรพรรดิและผู้จงรักภักดีต่อพระองค์ เซงเจจึงปลงพระชนม์โจมอโดยการแทงด้วยทวนจนสวรรคต ภายหลังเหตุการณ์นี้ ผู้คนต่างเรียกร้องให้ประหารชีวิตเซงเจและกาอุ้น สุมาเจียวพิจารณาเรื่องนี้เป็นเวลามากกว่าสิบวัน ในที่สุดจึงตัดสินให้ประหารชีวิตเซงเจ (พร้อมตระกูล) แต่ไว้ชีวิตกาอุ้นเพราะไม่ต้องการประหารชีวิตผู้ที่ภักดีต่อตน อย่างไรก็ตามตั้งแต่นั้นมากาอุ้นก็เป็นที่รู้จักในหมู่ผู้คนว่าเป็นผู้ปลงพระชนม์จักรพรรดิ

กาอุ้นยังมีบทบาทสำคัญในการปราบปรามกบฏของจงโฮยที่ต่อต้านสุมาเจียวในปี ค.ศ. 264 ก่อนการก่อกบฏ สุมาเจียวคาดการณ์ล่วงหน้าว่าจงโฮยมีแนวโน้มจะก่อกบฏต่อวุยก๊ก สุมาเจียวจึงเตรียมการไว้ล่วงหน้ารวมถึงการตั้งให้กาอุ้นกำกับกำลังทหารเพื่อรับมือการโจมตีใด ๆ ที่อาจมาจากจงโฮย จงโฮยถูกสังหารโดยทหารของตนเองที่ไม่ยอมเข้าร่วมการก่อกบฏและหันมาต่อต้านตัวจงโฮยเอง

การรับราชการภายใต้ราชวงศ์จิ้น

[แก้]

หลังการเสียชีวิตของสุมาเจียวในเดือนกันยายน ค.ศ. 265 สุมาเอี๋ยนบุตรชายของสุมาเจียวบังคับโจฮวนจักรพรรดิลำดับสุดท้ายของวุยก๊กให้สละราชบัลลังก์ให้ตนในเดือนกุมภาพันธ์ ค.ศ. 266 จึงเป็นการสิ้นสุดการปกครองของวุยก๊กและแทนที่ด้วยราชวงศ์จิ้น สุมาเอี๋ยนขึ้นครองราชย์เป็นจักรพรรดิจิ้นอู่ตี้ กาอุ้นที่เป็นข้าราชบริพารที่ภักดีของตระกูลสุมายังคงเป็นบุคคลสำคัญในราชสำนักของราชวงศ์จิ้น จักรพรรดิสุมาเอี๋ยนทรงมอบหมายให้กาอุ้นร่างกฎหมายของราชราชวงศ์จิ้น ซึ่งในช่วงแรก ๆ ถือว่ามีความผ่อนปรนมากกว่ากฎหมายที่เข้มงวดภายใต้การปกครองของวุยก๊ก อย่างไรก็ตาม การบังคับใช้กฎหมายที่ไม่เท่าเทียมทำให้ผู้ได้รับผลประโยชน์หลักคือชนชั้นขุนนาง จักรพรรดิสุมาเอี๋ยนยังทรงตั้งให้กาอุ้นมีบรรดาศักดิ์เป็น "หลู่กง" (魯公)

เป็นเวลาหลายปีที่กาอุ้นแข่งขันทางการเมืองกับเริ่น ข่าย (任愷) และยฺหวี่ ฉุน (庾純) ในปี ค.ศ. 271 เริ่น ข่ายและยฺหวี่ ฉุนสามารถโน้มน้าวจักรรรพดิสุมาเอี๋ยนให้ส่งกาอุ้นนำทัพราชวงศ์จิ้นไปโจมตีกบฏชนเผ่าเซียนเปย์ที่นำโดยทูฟ่า ชู่จีเหนิง (禿髮樹機能) กาอุ้นไม่ต้องการต่อสู้กับกลุ่มกบฏ และสามารถเลี่ยงการถูกส่งไปในยุทธการโดยการให้ภรรยาไปประจบประแจงและโน้มน้าวจักรพรรดินีหยาง เยี่ยน (楊艷) พระมเหสีของสุมาเอี๋ยน เสนอบุตรสาวของตนคือเจีย หนานเฟิง (賈南風) ให้สมรสกับซือหม่า จง (司馬衷) รัชทายาทที่มีภาวะบกพร่องทางพัฒนาการของสุมาเอี๋ยน ในปี ค.ศ. 272 กาอุ้นแก้แค้นเริ่น ข่ายและยฺหวี่ ฉุนได้สำเร็จโดยการบังคับให้ทั้งคู่ออกจากราชการ

ในปี ค.ศ. 279 จักรพรรดิสุมาเอี๋ยนทรงต้องการเปิดฉากการบุกครั้งใหญ่ต่อง่อก๊กที่เป็นรัฐสุดท้ายของสามก๊ก ในฐานะส่วนหนึ่งของแผนการใหญ่ในการรวบรวมแผ่นดินจีนเป็นหนึ่งภายใต้ราชวงศ์จิ้น กาอุ้นทูลคัดค้านพระดำริของสุมาเอี๋ยนและทูลแย้งว่าการเป็นยากเกินไปที่จะพิชิตง่อก๊ก สุมาเอี๋ยนไม่เพียงเพิกเฉิยต่อคำแนะนำของกาอุ้น ยังแต่งตั้งกาอุ้นให้เป็นผู้ประสานงานในการโจมตีง่อก๊ก 6 ทิศทาง กาอุ้นทูลปฏิเสธ สุมาเอี๋ยนยังคงตรัสให้กาอุ้นเป็นผู้ประสานงาน มิฉะนั้นตัวสุมาเอี๋ยนจะเป็นผู้ประสานงานด้วยพระองค์เอง กาอุ้นยอมรับมอบหมายแต่ยังคงคัดค้านการดำเนินการทางการทหาร ในช่วงต้นปี ค.ศ. 280 แม้ราชวงศ์จิ้นประสบความสำเร็จในปฏิบัติการทางการทหารต่อง่อก๊กอยู่บ้าง แต่กาอุ้นยังคงกดดันให้หยุดการบุกหลังทัพราชวงศ์จิ้นยึดพื้นที่ครึ่งหนึ่งของง่อก๊กด้านตะวันตกมาได้ ต่อมาไม่นานหลังจากที่กาอุ้นเขียนฎีกาถวายสุมาเอี๋ยนเพื่อโต้แย้งการทำศึก ซุนโฮจักรพรรดิแห่งง่อก๊กก็ยอมจำนนต่อราชวงศ์จิ้น จึงเป็นการสิ้นสุดการปกครองของง่อก๊ก กาอุ้นรู้สึกละอายใจจึงขอลาออกจากราชการ แต่สุมาเอี๋ยนทรงไม่ยอมรับการลาออกอีกทั้งยังพระราชทานรางวัลแก่กาอุ้นสำหรับสิ่งที่พระองค์ถือว่าเป็นความดีความชอบของกาอุ้นระหว่างการทัพกับง่อก๊ก

เสียชีวิต

[แก้]

เมื่อกาอุ้นป่วยหนักในปี ค.ศ. 282 จักรพรรดิสุมาเอี๋ยนพระราชทานเกียรติพิเศษแก่กาอุ้นโดยมีรับสั่งให้รัชทายาทซือหม่า จงเสด็จไปเยี่ยมกาอุ้นเป็นการพิเศษ หลังกาอุ้นเสียชีวิต กัว หฺวาย (郭槐) ภรรยาคนที่สองของกาอุ้นต้องการให้หาน มี่ (韓謐) หลานชายของกาอุ้น (บุตรชายของบุตรสาวของกาอุ้น) ให้เป็นผู้สืบทอดบรรดาศักดิ์ของกาอุ้น จักรพรรดิสุมาเอี๋ยนทรงอนุมัติแม้ว่าจะถือว่าไม่เหมาะสมที่หลานชายที่เกิดจากบุตรสาวจะสืบทอดบรรดาศักดิ์จากตา ด้วยเหตุนี้ขุนนางชื่อฉิน ซิ่ว (秦秀) ผู้รับผิดชอบในการเลือกสมัญญานามให้กับขุนนางคนสำคัญจึงต้องการเลือกชื่อ "ฮฺวาง" (荒; มีความหมายว่า "ผู้กระทำการผิดกฎหมาย") ให้เป็นสมัญญานามของกาอุ้นในตอนแรก แต่สุมาเอี๋ยนทรงปฏิเสธการเสนอของฉิน ซิ่วและเลือกชื่อ "อู่" (武; มีความหมายว่า "การรบ") ให้เป็นสมัญญานามของกาอุ้น

ครอบครัว

[แก้]

ในวัฒนธรรมประชานิยม

[แก้]

กาอุ้นปรากฏครั้งแรกในฐานะตัวละครที่เล่นได้ในภาคที่ 8ของซีรีส์วิดีโอเกมไดนาสตีวอริเออร์ของโคเอ

ดูเพิ่ม

[แก้]

หมายเหตุ

[แก้]
  1. ชื่อที่ปรากฏในสามก๊ก ฉบับเจ้าพระยาพระคลัง (หน) ตอนที่ 86[1] และตอนที่ 87[2]
  2. ชื่อที่ปรากฏในสามก๊ก ฉบับเจ้าพระยาพระคลัง (หน) ตอนที่ 82[3] และตอนที่ 84[4]
  3. ในพระราชประวัติของสุมาเอี๋ยนในจิ้นชูระบุว่ากาอุ้นเสียชีวิตในวันเกิงอู่ (庚午) ในเดือน 4 ของศักราชไท่คาง (太康) ปีที่ 3 ในรัชสมัยของสุมาเอี๋ยน เทียบได้กับวันที่ 19 พฤษภาคม ค.ศ. 282 ในปฏิิทินจูเลียน[5]
  4. กากุ๋ยมีอายุ 43 ปีในปีในกาอุ้นเกิด

อ้างอิง

[แก้]
  1. "สามก๊ก ตอนที่ ๘๖". วัชรญาณ. สืบค้นเมื่อ July 31, 2024.
  2. "สามก๊ก ตอนที่ ๘๗". วัชรญาณ. สืบค้นเมื่อ July 31, 2024.
  3. "สามก๊ก ตอนที่ ๘๒". วัชรญาณ. สืบค้นเมื่อ July 31, 2024.
  4. "สามก๊ก ตอนที่ ๘๔". วัชรญาณ. สืบค้นเมื่อ July 31, 2024.
  5. ([(太康三年夏四月)庚午,太尉、鲁公贾充薨。) จิ้นชู เล่มที่ 3.

บรรณานุกรม

[แก้]