Diftong
Diftong
Diftong
0 DIFTONG
3.1 Definisi Diftong
Diftong telah diperkenalkan seawal tahun 1878 apabila Ejaan Rumi 1878
dihasilkan yang merupakan hasil inisiatif yang dicetus menerusi jawatankuasa yang
ditubuhkan di Negeri-Negeri Melayu Bersekutu di bawah kerajaan British. Hal ini
lanjutan daripada satu pekeliling ajaran Lord Carnavon yang mengesyorkan
pembentukan satu sistem ejaan Rumi yang baku untuk mengeja nama-nama orang dan
kawasan tempatan di negeri-negeri ini. Ejaan Rumi 1878 telah melakukan perumian
perkataan dari tulisan jawi kepada tulisan rumi berdasarkan huruf roman inggeris.
Sistem ini telah merumikan diftong, huruf konsonan dan huruf vokal dalam tulisan jawi.
Ejaan ini mempunyai persamaan dengan sistem Ejaan Soewandi 1947 yang
digunakan di Indonesia. Hal ini berlaku kerana dasar pemerintahan Jepun pada waktu
itu hendak menyatukan Persekutuan Tanah Melayu, Singapura dan Indonesia. Huruf
yang digunakan dalam Sistem Ejaan Fajar Asia hampir sama dengan huruf yang
digunakan dalam Sistem Ejaan Wilkinson dan Sistem Ejaan Rumi Za’ba.
Asmah Haji Omar (1993) mengatakan bahawa, huruf Vokal dalam Sistem Ejaan
Fajar Asia juga menggunakan enam vokal yang terdiri daripada a, ê, e, i, o, dan u.
Huruf konsonannya pula adalah mengikut Sistem Ejaan Za’ba. Malah sistem ejaan
diftongnya turut menyamai ejaan diftong di era ini iaitu terdiri dari 3 diftong, ai, au dan
oi. Ejaan Fajar Asia ini kemudiannya digunakan oleh Angkatan Sasterawan 50 (ASAS
50) sebagai ejaan rasmi mereka.
Menurut Panduan Umum Ejaan Bahasa Melayu yang dikeluarkan oleh Majlis
Bahasa Brunei, Indonesia dan Malaysia (1972), diftong dieja dengan gabungan dua
huruf vokal yang dilafazkan sebagai bunyi luncuran. Dalam bahasa Melayu terdapat
tiga jenis huruf diftong yang dieja dengan gabungan huruf vokal sebagai berikut: ai, au,
dan oi.
Diftong naik boleh didefinisikan sebagai bunyi vokal keduanya disebut lebih
nyaring, lebih panjang dan lebih tekanannya daripada bunyi vokal yang pertama supaya
ditandai dengan diakritis [^] diletakkan di bawah simbol vokal pertama. Contoh jenis ini
terdapat dalam perkataan bahasa inggeris seperti [ia] dalam perkataan pier, dan fierce
Manakala diftong turun pula boleh didefinisikan sebagai Adalah diftong yang
bunyi vokal pertamanya disebut lebih nyaring, panjang dan tekanan lebih dari vokal
keduanya dan ditandai diakritis [^] diletakkan di bawah simbol vokal kedua. Beberapa
contoh adalah dalam bahasa melayu iaitu gulai [gulai] dan pulau [pulau].
3.5 Kaedah Fonetik Menyebut Diftong
Fonetik adalah kajian bunyi bahasa dari segi penyebutan, pengeluaran dan
sifatnya (Abdullah Hassan, 1993). Kajian ini tertumpu pada bunyi pertuturan yang
melibatkan kepanjangan, kerendahan, kelembutan, kekerasan, intonasi, tekanan dan
irama bagi sesuatu bunyi dalam sesuatu bahasa. Ini selaras dengan penjelasann J. A.
Henderson (1971) yang mendefinisikan fonetik sebagai pengkajian fenomena bunyi
atau pertuturan manusia sejagat. Selain daripada mengkaji segala bunyi bahasa,
bidang fonetik juga memberikan simbol fonetik untuk masing-masing (Lutfi Abas, 1975).
Sebagai kesimpulan, fonetik ialah bidang linguistik yang mengkaji bunyi bahasa
sejagat secara saintifik dari segi cara pengeluarannya dan aspek-aspek
pendengarannya. Kajian fonetik juga bertujuan untuk mendapatkan transkripsi fonetik
untuk semua bunyi bahasa.
Umumnya, dalam bahasa Melayu, terdapat tiga golongan bunyi iaitu vokal,
konsonan dan diftong. Kumpulan pertama ialah bunyi yang dihasilkan tanpa gangguan
dalam rongga mulut Udara dari paru-paru keluar melalui rongga mulut dengan tidak
tersekat atau terhimpit. Bunyi itu hanya dipengaruhi oleh keadaan lidah dan bentuk
bibir. Kumpulan bunyi yang dihasilkan demikian dikenali sebagai vokal.
Golongan kedua ialah bunyi yang dihasilkan dengan gangguan oleh alat-alat
sebutan sehingga jalan aliran udara dari paru-paru terganggu, dengan cara disekat atau
dihalang dan udara keluar melalui ronga mulut atau rongga hidung. Kumpulan bunyi
yang terhasil dikenali sebagai konsonan.
Selain dua golongan utama itu, terdapat pula bunyi geluncuran, iaitu bunyi yang
bermula daripada satu vokal dan beralih kepada bunyi vokal yang lain. Geluncuran
bunyi vokal ini dikenali sebagai diftong. Contohnya bunyi [ai] bermula daripada bunyi
vokal depan luas (a) dan meluncur kepada bunyi vokal depan sempit [i].