FIL 105 – PAGTUTURO AT PAGTATAYA NG MAKRONG KASANAYANG PANGWIKA

Professor: Dr. Maria Paz G. Bajaro

Pamagat ng Kurso: PAGTUTURO AT PAGTATAYA SA MAKRONG KASANAYANG PANGWIKA
Course : BSED Fil 2
PAGLALARAWAN NG KURSO:
Sumasaklaw ang kursong ito sa pag-aaral ng mga teorya, katangian, estratehiya at
pagtaya sa pagtuturo ng pagbasa at pagsulat sa Filipino. Lilinangin sa kursong ito ang
pagsusuri ng mga angkop na dulog at estratehiya sa pagtuturo ng isang aralin na kaugnay sa
pakikinig, pagsasalita, pagbasa at pagsulat.
RESULTA NG PAGKATUTO SA KURSO (COURSE LEARNING OUTCOMES):
Pagkatapos ng kurso, ang mga mag-aaral ay inaasahang:
1. Nailalahad ang mga simulain at layunin sa pagtuturo ng pakikinig, pagsasalita, pagbasa
at pagsulat
2. Napipili ang mga angkop na gawain sa iba’t ibang teksto sa pakikinig, pagsasalita,
pagbasa at pagsulat.
3. Nababanggit ang mga natamong damdamin sa mga gawain sa pakikinig, pagsasalita,
pagbasa at pagsulat.
4. Nakabubuo ng mga tiyak na layunin sa pagtuturo ng pakikinig, pagsasalita, pagbasa at
pagsulat.
5. Nakabubuo ng banghay-aralin sa pagtuturo ng pakikinig, pagsasalita, pagbasa at
pagsulat.
6. Nagagamit ang angkop na paraan o teknik sa pagtataya ng pakikinig, pagsasalita,
pagbasa at pagsulat.
7. Naisasagawa ang binuong banghay-aralin sa pagtuturo ng pakikinig, pagsasalita,
pagbasa at pagsulat.
Layuning Pagpapahalaga:
Intorduksyon sa Makrong Kasanayang Pangwika
MGA MAKRONG KASANAYAN
➢ Pakikinig
➢ Pagsasalita
➢ Pagbasa
➢ Pagsulat
Makrong Kasanayan sa Pagsasalita
Makrong Kasanayan sa Pagbasa
MGA MAKRONG KASANAYAN PAKIKINIG PAGSASALITA PAGBASA PAGSULAT
Panimula Sa pakikipagkomunikasyon ng tao, sa anyong berbal man o sa anyong di-berbal,
ang kanyang kakayahan sa larangan ng pagpapahayag ay lagi ng nasasangkot. Sa kahusayan
niya sa pagpapahayag nakasalalay ang linaw ng mensaheng nais niyang iparating sa kanyang
kapwa. Upang ang tao ay mag-angkin ng isang mabisa at maayos na paraan ng pagpapahayag
tungo sa isang matagumpay na pakikipagkomunikasyon, nararapat na paunlarin niya ang
kasanayang pangwika. Ang kasanayang pangwikang ito ang magiging tuntungang kaalaman
ng isang tao upang mabisa niyang maipahayag ang mensaheng nais niyang ipaabot.
Sa pagtuturo ng wika nararapat lamang na ilantad sa mga mag-aaral ang iba’t ibang
makatotohanang gawain upang iparanas sa kanila ang tunay na gamit ng wika. Maaaring
bigyan sila ng maraming babasahing aklat, palikhain ng tula at pasulatin ng maikling dula,
paguhitin ng magagandang tanawin – lahat ng mga karanasang ito’y magsisilbing matibay na
pundasyon sa pagkakaroon ng mag-aaral ng isang maunlad na wika.
Paano nalilinang ang mga kasanayang pangwika? Nalilinang ang kasanayang pangwika sa
palagiang pag- iisip na ang kasanayang sa paggamit ng wika ay nasa mga arena ng
komunikasyon. Ang pagkatuto ng wika ay nagiging mabisa kung mabibigyan nang maraming
pagkakataon ang mga mag-aaral na makipagtalastasan sa kanilang mga kaklase.
Samakatuwid, ang isang klasrum na nakapagpapayaman sa pag-unlad ng wika ay iyong kung
saan ang mga mag-aaral ay aktibong nagbabahagi ng kanilang mga personal na ideya at
karanasan at nagagawang maisaalang-alang ang mga ideya at kaisipan ng ibang tao tulad ng
kanilang mga kaklase, mga guro , mga awtor at mga tauhang nakakatagpo nila sa mga aklat.

Makrong Kasanayan sa Pakikinig

Mga Bahagi ng Tainga
Kahulugan ng PAKIKINIG • Ito ay isang aktibong proseso ng pagtanggap ng mensahe sa
pamamagitan ng sensoring pandinig at pag-iisip. Aktibo ito dahil nagbibigay-daan ito sa
isang tao na pag-isipan, tandaan at ianalisa ang kahulugan at kabuluhan ng mga salitang
kanyang napakinggan. • Ito rin ay pagtugong mental at pisikal sa mensaheng nais ipabatid
ng tagapagdala ng mensahe. Ang sensoring pakikinig ay nananatiling bukas at gumagana
kahit na tayo ay may ginagawa. At naririnig natin ang mga tunog na nagsisilbing stimuli. Ang
wave stimuli na ito ay dumaraan sa auditory nerve patungo sa utak. • Ang sensoring
pakikinig ay nananatiling bukas at gumagana kahit na tayo ay may ginagawa. At naririnig
natin ang mga tunog na nagsisilbing stimuli. Ang wave stimuli na ito ay dumaraan sa auditory
nerve patungo sa utak.
Kahalagahan ng Pakikinig • Ang pakikinig ay isang mabilis at mabisang paraan ng pagkuha
ng impormasyon kaysa sa tuwirang pagbabasa. • Ang pakikinig sa kapwa ay daan upang ang
bawat isa ay magkaunawaan at magkaroon ng mabuting palagayan. • Sa pakikinig
kinakailangan ang ibayong konsentrasyon sa pag-unawa, pagtanda o paggunita sa narinig.
Sa pag-aaral na isinagawa mas maraming oras ang nagagamit ng tao sa pakikinig kaysa sa
pagsasalita dahil mas madalas ay mas gusto pa niya ang makinig kaysa sa magsalita. Lalo na
ang mga mag-aaral sa loob ng silid- aralan. Mas gusto pa ang makinig sa talakayan ng guro at
kapwa mag-aaral kaysa aktibong makilahok sa kanila. 45% ay nagagamit sa pakikinig 30%
ay sa pagsasalita 16% ay sa pagbabasa 9% naman sa pagsulat
Pamamaraan sa Mabisang Pakikinig • Alamin ang layunin sa pakikinig • Magtuon ng
matamang pansin sa pinakikinggan • Alamin ang pangunahing kaisipan sa pinakikinggan •
Maging isang aktibong kalahok • Iwasang magbigay ng maagang paghuhusga sa kakayahan
ng tagapagsalita • Iwasan ang mga tugong emosyunal sa naririnig • Tandaan ang mga bagay
na nakita at napakinggan
MGA URI NG PAKIKINIG
Deskriminatibo Layunin; • matukoy ang pagkakaiba ng pasalita at di-pasalitang paraan ng
komunikasyon. • binibigyan pansin ang paraan ng pagbigkas ng tagapagsalita at kung paano
siya kumikilos habang nagsasalita. Komprehensibo Kahalagahan: • Maunawaan ang kabuuan
ng mensahe. • Maintindihan ang nilalaman at kahulugan ng kanyang pinakikinggan.
Paglilibang Layunin: • upang malibang o aliwin ang sarili • ginagawa para sa sariling
kasiyahan Paggamot Kahalagahan: • matulungan ng tagapakinig ang nagsasalita na
madamayan o makisimpatiya sa pamamagitan ng pakikinig sa hinaing o suliranin ng
nagsasalita
Kritikal Layunin: • gumamit ng pagbubuo ng hinuha upang makabuo ng ganap na pag-
aanalisa o pagsusuri sa paksang narinig. • Makabubuo ng analisis ang tagapakinig batay sa
narinig • Malinawan ang tagapakinig sa puntong nais niyang maintindihan
Mga elementong Nakaiimpluwensiya sa Pakikinig • Edad o gulang Kung bata ang
nakikinig ng pahayag, di kailangang mahaba ang pahayag dahil masyadong maikli ang
kanilang interes, bukod pa sa kanilang kakulangan sa pang-unawa. Sa mga may edad na o
matatanda na hindi rin mabuti ang mahabang pakikinig hindi dahil sa nababagot sila kundi
dahil sa mga nararamdamang nila sa katawan bunga ng kanilang kantandaan, katulad ng
pag-atake ng rayuma at ang kahinaan na ng kanilang pandinig.
Oras Malaki rin ang impluwensiya ng oras sa pakikinig. Ang isang tagapakinig na tawagan
sa hatinggabi o sa madaling- araw ay di kasing linaw ng pakikinig niya sa oras na gising na
gising na ang kanyang kamalayan. May mga oras na de-peligro rin tayong tinatawag, ang
isang nagbibigay ng panayam na malapit na sa oras ng tanghalian ay din na rin epektibo sa
mga tagapakinig. Ang mga estudyante na may klase sa umaga ay mas aktibong tagapakinig
kaysa mga estudyante panghapon.
Kasarian Sinasabing magkaiba ang interes ng mga lalaki at babae Ang mga lalaking
tagapakinig ay ayaw sa babaeng tagapagsalita dahil maligoy masyado sa pagsasalita at
maraming sinasabi o ipinaliliwanag na nagiging negatibo para sa kanila kaya hindi
pinakikinggan. At gusto rin nilang pinakikinggan ay ang paksang may pansarili silang interes.
Ang mga babae naman ay ayaw sa lalaking tagapagsalita dahil sa may katipiran ng mga ito
sa pagbibigay ng paliwanag. Higit na mahaba ang pasensiya ng babae sa pakikinig kaysa sa
mga lalaki dahil madali silang mainip
Tsanel Paggamit ng instrumento sa paghahatid ng mensahe ay malaking tulong upang
magkaunawaan gaya ng cellphone, telepono, mikropono, radyo atbp. Epektibo pa ring
tsanel sa pagpaparating ng mensahe ay ang personal na pakikipag-usap kaysa sa paggamit
ng instrumento dahil malinaw na masasabi ang mensahe gayon din ang kanyang emosyon.
Kultura • Ang pagkakaiba-iba ng kultura ng tao ay nagiging dahilan din ng mabuti at di-
mabuting kawilihan sa pakikinig. Ang pananalangin ng ating mga kapatid na katutubo ay
iba sa pananalangin nating mga kristiyano. Parehong Pilipino pero magkaiba ng kultura.
Sa panayam, may mga tao na malayang nakapagtatanong at sumasalungat habang
nagsasalita ang tagapanayam pero mayroon namang tahimik at taimtim lamang nakikinig
habang nagsasalita ang tagapanayam at magtatanong lamang sila kapag tapos na itong
magsalita.
Konsepto sa sarili ang tagapakinig ay may katalinuhang taglay na maari niyang magamit
sa pagkontra o pagsang-ayon sa sinasabi ng tagapagsalita. Ang sariling pagpapakahulugan
ng tagapakinig sa kanyang naririnig na mensahe ng kausap ay maaaring magwakas sa mabuti
o di-mabuting katapusan.
Lugar Ang tahimik at malamig na lugar ay lubusang nakahihikayat at nakapagpapataas ng
level ng konsentrasyon ng isang tagapakinig ng isang panayam. Ang mainit, maliit at
magulong lugar ay nagdudulot ng pagkainis at kawalang ganang makinig ng mga tagapakinig.
MGA URI NG TAGAPAKINIG •
Eager Beaver Siya ang tagapakinig na ngiti nang ngiti o tangu nang tango habang may
nagsasalita sa kanyang harapan, ngunit kung naiintindihan niya ang kanyang naririnig ay
isang malaking tanong.
• Sleeper Siya ang tipo ng tagapakinig na nauupo sa isang tahimik na sulok ng silid. Wala
siyang tunay na intensyong makinig.
• Tiger Siya ang tagapakinig na laging handang magbigay ng reaksyon sa anumang sasabihin
ng tagapagsalita upang sa bawat pagkakamali ay parang tigre siyang susugod at
mananagpang
• Bewildered Siya ang tagapakinig na kahit na anong pilit ay walang maiintindihan sa
naririnig. Kapansin-pansin ang pagkunot ng kanyang noo, pagsimangot at anyong pagtataka
o pagtatanong ang kawalan niya ng malay sa kanyang mga naririnig.
• Frowner Siya ang tipo ng tagapakinig na wari bang lagi na lang may tanong at pagdududa.
Makikita sa kanyang mukha ang pagiging aktibo, ngunit ang totoo, hindi lubos ang kanyang
pakikinig kundi isang pagkukunwari lamang sapagkat ang hinihintay lamang niya ay ang
oportunidad na makapagtanong para makapag- paimpres.
• Relaxed Isa siyang problema sa isang nagsasalita. Paano’y kitang-kita sa kanya ang
kawalan ng interes sa pakikinig. Itinutuon ang kanyang atensyon sa ibang bagay at walang
makitang iba pang reaksyon mula sa kanya, positibo man o negatibo.
• Busy Bee Isa siya sa pinakaaayawang tagapakinig sa anumang pangkat, hindi lamang siya
nakikinig, abala rin siya sa ibang gawain tulad ng pagsusulat, pakikipagtsismisan sa katabi,
pagsusuklay, o anumang gawaing walang kaugnayan sa pakikinig.
• Two-eared Listener Siya ang pinakaepektibong tagapakinig, nakikinig siya gamit hindi
lamang ang kanyang tainga kundi maging ang kanyang utak. Lubos ang partisipasyon niya
sa gawain ng pakikinig. Makikita sa kanyang mukha ang kawilihan sa pakikinig.
MGA KABUTIHANG MAIDUDULOT NG AKTIBONG PAKIKINIG Makinig at pahalagahan
ang sinasabi ng kapwa upang mapaamo ang matigas na damdamin Madaling maunawaan
ang posisyon ng iba kung mataimtim na makikinig sa kanya Maiiwasan ang mga
negatibong pagpuna kung ginagamit ang pakikinig sa wastong paraan Mawawala ang
puwang ng di-pagkakaunawaan o di- pagkakasunduan kung nakikinig sa bawat nagsasalita
Madaling matulungan ang kapwa sa pamamagitan ng pakikinig Matutuklasan ang
mgakainaan ng bawat isa tungo sa pagbabago sapagkat masususri at maaanalisa ang mga
kahinaan sa pamamagitan ng masusing pakikinig
MGA MALING PANINIWALA SA PAKIKINIG ang pakikinig daw ang pinakamadali sa apat na
makrong kasanayan ang mga marurunog lamang daw ang mahuhusay makinig hindi na
raw kailangang pagplanuhan ang pakikinig
MGA HADLANG SA PAKIKINIG
• Pagbuo ng maling kaisipan
• Pagkiling sa sariling opinion
• Pagkakaiba-iba ng pakahulugan
• Pisikal na dahilan
• Pagkakaiba ng kultura
• Suliraning pansarili

Makrong Kasanayan sa Pagsasalita

Mga Bahagi ng Bibig
Kahulugan ng Pagsasalita Ito ay kakayahan at kasanayan ng isang tao na maihayag ang
kanyang ideya, paniniwala at nadarama sa pamamagitan ng paggamit ng wikang
nauunawaan ng kanyang kausap.
Pag-uusap ng dalawa o higit pang bilang ng mga tao: ang nagsasalita at ang kinakausap
Kahalagahan ng Pagsasalita Mahalaga ang pagsasalita dahil:
• naipaaabot sa kausap ang kaisipan at damdaming niloloob ng nagsasalita
• nagiging kasangkapan sa pagkakaunawaan ng mga tao
• nakapag-aanyaya o nakaiimpluwensiya ng saloobin ng nakikinig
• naibubulalas sa publiko ang opinyon at katwirang may kabuluhan sa kapakanang
panlipunan upang magamit sa pagbuo ng mga patakaran at istratehiya sa pagpapatupad ng
mga ito.
Mga Pangangailangan sa mabisang pagsasalita
• Kaalaman
• Kasanayan
• Tiwala sa Sarili
Mga Kasangkapan sa Pagsasalita
tinig bigkas tindig kumpas kilos
Limang Kasanayan sa Pagsasalita Pakikipag-usap pakikipanayam pangkatang talakayan
pagtatalumpati pakikipagdebate

Pakikipag-usap Sa pakikipag-usap kinakailangang isaalang-alang ang:

1. kailangang kakitaan ng paggalang sa isa’t isa
2. may matapat na layunin sa pakikipag-usap
3. sa pakikipag-usap, kinakailangan ng palitan ng ideya, huwag solohin ng isa sa alinman sa
nag- uusap ang pagsasalita
4. ang pokus ng usapan ay may kinalaman sa interes at karanasan ng nag-uusap
5. ang pag-uusap ay likas, bukal at kusang-loob
Pakikipanayam (Interbyu) • Mga dapat tandaan sa pakikipag-ayos/pagsasagawa ng
pakikipanayam: • Pakikipagtipan sa kakapanayamin, pagtatakda ng araw, oras, at lugar na
maluwag sa kakapanayamin • Pagbanggit sa kakapanayamin tungkol sa pangkalahatang
paksa • Pagtatala ng mga katanungan na maaaring itanong sa kakapanayamin • Maging
maayos sa pananamit at dumating sa takdang oras • Maging magalang, makinig ng mataman
at magpakita ng kawilihan • Iwasan ang pagtatanong na makaka-ofend sa kinakausap at mga
katanungang sinasagot ng oo o hindi lamang • Magpasalamat sa kinakapanayam pagkatapos
ng interbyu
Pangkatang Talakayan Mga dapat tandaan kung kalahok sa pangkatang talakayan;
1. Pakinggan ang bawat sasabihin ng mga kasama sa pagtatalakayan
2. Makibahagi, huwag matakot maglahad ng katotohanan, huwag manatiling tahimik
3. Huwag lilihis sa paksang pinag-uusapan na maaaring makapagpabagal sa talakayan
4. Magkaroon ng bukas na isipan
5. Iwasan ang maling pangangatwiran at pag-iisip, huwag sasalungat sa katuwiran ng higit
na nakararami
6. Iwasan ang pagiging mapagmataas o makipag-alit sa mga kasama
Pakikipagdebate o pagtatalo Tungkol sa pagtuligsa:
a. Ipahayag ang kamalian ng kalaban
b. Ilahad ang walang katotohanang sinabi ng kalaban
c. Talakayin ang mga kahinaang katibayan ng kalaban
d. Ipahatid na wala sa paksa ang mga patunay at katuwiran ng kalaban Tungkol sa
pagtatanong
a. Magtanong tungkol sa talumpating kabibigay ng sinundang tagapagsalita
b. Di dapat magtanong ang dalawang tagapagsalita sa iisang tagapagsalita
c. Huwag payagang magtanong sa kanya ang kalaban kung siya ang nagtatanong

Uri ng talumpati
Impromptu Ito ay biglaang talumpati na binibigkas nang walang ganap na paghahanda.
Gabay sa pagbigkas ng biglaang talumpati: • Maglaan ng oras sa paghahanda • Magkaroon
ng tiwala sa sarili • Magsalita nang medyo mabagal • Magpokus sa paksa habang nagsasalita
Extemporaneous Ito ang pagbigkas sa isang kompetisyon na walang tiyak na kahandaan sa
pagbigkas. Mga itinakdang konsiderasyon para sa extempore: • Limitado sa oras sa pagitan
ng pagkuha ng paksa at sa mismong paligsahan • Pagtatakda ng oras sa pagtatalumpati
Pinaghandaang talumpati Ang tagapagsalita ay gumagawa muna ng kanyang talumpati,
may paghahanda at kailangang memoryado o saulado ang pyesa bago bigkasin ang
talumpati. Pagbasa ng papel sa panayam o kumperensya Ito ang kasanayang pagsulat ng
papel na babasahin sa kumperensya, ang pag-oorganisa ng mga ideya at ang pagsulat ng
panimula, katawan at wakas/konklusyon ay dapat na magkakaugnay at may kaisahan.
Kahinaan sa pagtatalumpati
1. Nauumid, nauutal at hindi makapagsalita ng maayos kapag nakaharap sa maraming tao.
2. Masyadong magalaw ang katawan at hindi nakapokus ang pansin sa mga nakikinig
3. Hindi maramdaman ng mga tagapakinig ang kataimtiman at katotohanan ng bawat
salitang binibitiwan.
4. Masyadong mahina ang tinig at hindi sapat upang marinig ng lahat ang sinasabi ng
mananalumpati
Mga mungkahi kung paano makapagsasalita ng maayos sa harap ng madla: • Magkaroon ng
positibong pananaw, isiping kaya mong magsalita sa harap ng madla. Isipin ding hindi nag-
iisa, dahil lahat ng tagapagsalita ay kinakabahan sa mga unang segundo o munuto ng
pagsasalita. • Magtiwala sa iyong sarili, isiping may mahalagang ideya na ibabahagi sa madla.
• Tanggapin mo ang iyong sarili, ang iyong tagumpay at kabiguan, ang iyong kalakasan at
kahinaan, ang iyong kagandahan at kapintasan, isiping maging ang mga taong may depekto
ay maari ring magtagumpay. • Magkaroon ng marubdob na pagnanasang maging mahusay
na tagapagsalita.
Harapin mo ang takot, huwag mong takasan. Hindi ka magkakaroon ng karanasan kung hindi
mo susubukan. • Magpraktis ka ng magpraktis. Magsimula sa pagharap sa maliliit na pangkat
hanggang sa malalaking madla. • Isiping ang mga madlang tagapakinig ay palakaibigan at
hindi mapanghusga. • Magdasal, humingi ng lakas at dunong sa Poong Maykapal.
PAGSUSURI NG NAPAG-ARALAN
ISULAT ANG TAMANG SAGOT NA HINIHINGI BASE SA MGA SUMUSUNOD:
1. Ito ay isang aktibong proseso ng pagtanggap ng mensahe sa pamamagitan
ng sensoring pandinig at pag-iisip
2. Paggamit ng instrumento sa paghahatid ng mensahe ay malaking tulong
upang magkaunawaan gaya ng cellphone, telepono, mikropono, radyo atbp
3. Siya ang tagapakinig na ngiti nang ngiti o tangu nang tango habang may
nagsasalita sa kanyang harapan, ngunit kung naiintindihan niya ang kanyang naririnig ay
isang malaking tanong.
4. Siya ang tipo ng tagapakinig na nauupo sa isang tahimik na sulok ng silid.
Wala siyang tunay na intensyong makinig.
5. Siya ang tagapakinig na kahit na anong pilit ay walang maiintindihan sa
naririnig. Kapansin-pansin ang pagkunot ng kanyang noo, pagsimangot at anyong pagtataka
o pagtatanong ang kawalan niya ng malay sa kanyang mga naririnig.
6. Isa siya sa pinakaaayawang tagapakinig sa anumang pangkat, hindi lamang
siya nakikinig, abala rin siya sa ibang gawain tulad ng pagsusulat, pakikipagtsismisan sa
katabi, pagsusuklay, o anumang gawaing walang kaugnayan sa pakikinig.
7. Ito ay kakayahan at kasanayan ng isang tao na maihayag ang kanyang ideya,
paniniwala at nadarama sa pamamagitan ng paggamit ng wikang nauunawaan ng kanyang
kausap.
8. Ito ay biglaang talumpati na binibigkas nang walang ganap na paghahanda.
Gabay sa pagbigkas ng biglaang talumpati
9. Ito ang pagbigkas sa isang kompetisyon na walang tiyak na kahandaan sa
pagbigkas. Mga itinakdang konsiderasyon para sa extempore
10. Ang tagapagsalita ay gumagawa muna ng kanyang talumpati, may
paghahanda at kailangang memoryado o saulado ang pyesa bago bigkasin ang talumpati
IBIGAY ANG MGA HINIHINGI
1. Magbigay ng limang (5) Hadlang sa Pakikinig (5 pts)
2. Magbigay ng limang (5) Kasangkapan ng Pagsasalita (5 pts)
REFERENCE:
https://www.slideshare.net/RoelDancel/4-na-makrong-kasanayan-65959478
https://www.coursehero.com/file/59611729/PAGTUTURO-AT-PAGTATAYA-NG-
MAKRONG-KASANAYANG-PANGWIKAdocx/