Filipino: Ikaapat Na Markahan - Modyul 1: Kaligirang Kasaysayan NG El Filibusterismo
Filipino: Ikaapat Na Markahan - Modyul 1: Kaligirang Kasaysayan NG El Filibusterismo
Filipino: Ikaapat Na Markahan - Modyul 1: Kaligirang Kasaysayan NG El Filibusterismo
Filipino
Ikaapat na Markahan - Modyul 1:
Kaligirang Kasaysayan
ng El Filibusterismo
Filipino – Ikasampung Baitang
Ikaapat na Markahan – Modyul 1: Kaligirang Kasaysayan ng El Filibusterismo
Unang Edisyon, 2020
Isinasaad sa Batas Republika 8293, Seksiyon 176 na: Hindi maaaring magkaroon ng
karapatang-sipi sa anomang akda ang Pamahalaan ng Pilipinas. Gayonpaman, kailangan
muna ang pahintulot ng ahensiya o tanggapan ng pamahalaan na naghanda ng akda kung ito
ay pagkakakitaan. Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan ay
ang pagtakda ng kaukulang bayad.
Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o brand
name, tatak o trademark, palabas sa telebisiyon, pelikula, atbp.) na ginamit sa modyul na ito
ay nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsumikapang matunton ang mga ito upang
makuha ang pahintulot sa paggamit ng materyales. Hindi inaangkin ng mga tagapaglathala at
mga may-akda ang karapatang-aring iyon. Ang anomang gamit maliban sa modyul na ito ay
kinakailangan ng pahintulot mula sa mga orihinal na may-akda ng mga ito.
Filipino
Ikaapat na Markahan - Modyul 1:
Kaligirang Kasaysayan
Ng El Filibusterismo
Paunang Salita
Para sa tagapagdaloy:
Bilang tagapagdaloy, inaasahang bibigyan mo ng paunang
kaalaman ang mag-aaral kung paano gamitin ang modyul na ito.
Kinakailangan ding subaybayan at itala ang pag-unlad nila habang
hinahayaan silang pamahalaan ang kanilang sariling pagkatuto. Bukod
dito, inaasahan mula sa iyo na higit pang hikayatin at gabayan ang
mag-aaral habang isinasagawa ang mga gawaing nakapaloob sa
modyul.
Para sa mag-aaral:
Ang modyul na ito ay ginawa bilang tugon sa iyong
pangangailangan. Layunin nitong matulungan ka sa iyong pag-aaral
habang wala ka sa loob ng silid-aralan. Hangad din nitong mabigyan
ka ng mga makabuluhang oportunidad sa pagkatuto.
Ang mga sumusunod ay mga paalala kung paano gagamitin ang
modyul:
1. Gamitin ang modyul nang may pag-iingat. Huwag susulatan ang
bawat pahina nito. Gumamit ng ibang papel na maaaring sulatan
ng mga kasagutan mula sa iba’t ibang kasanayan.
2. Huwag kalimutang sagutan and Subukin Natin bago dumako sa
susunod na gawain.
3. Basahin at unawaing mabuti ang mga panuto bago isagawa ang
mga gawain.
4. Inaasahan ang iyong katapatan at integridad sa pagsagawa,
pagsagot at pagwawasto ng mga gawain.
5. Tapusin muna ang kahingian ng bawat bahagi bago pa dumako
sa susunod na gawain.
6. Isauli/Ipasa ang modyul sa inyong guro o tagapagdaloy
pagkatapos ng mga gawain.
ii
Kaligirang Kasaysayan ng El Filibusterismo
Alamin Natin
Ikinagagalak ko na narating mo ang ikaapat na markahan.
Nangangahulugan lamang ito ng iyong matibay na determinasyon sa
iyong pag-aaral. Ihanda mo muli ang iyong sarili para sa panibagong
hamon.
Aral na!
Kasanayang Pampagkatuto:
1
Subukin Natin
Bago natin simulan ang aralin ay nais ko munang subukin ang
iyong bokabularyo. Nasa ibaba ang ilang piling salita na ginamit sa
nobela. Kilalanin ang kasingkahulugan ng mga salitang may
salungguhit sa mga parirala at hanapin ang sagot sa kahon. Piliin
lamang ang titik ng tamang sagot at isulat sa sagutang papel.
a. hinahabol f. kasama
b. pinakamahusay na gawa g. pagkakita
c. kopya h. ginambala
d. umalis i. delikado
e. batikos j. panaginip
2
Aralin Natin
Upang maihanda ang sarili sa mga gawain sa araling ito ay
nararapat munang basahin ang Kaligirang Kasaysayan ng El
Filibusterismo upang maintindihan ang mga mahahalagang
pangyayari habang sinusulat ng ating pambansang bayani ang
kaniyang pangalawang obra maestra. Matapos ang pagbabasa ay
sagutin ang ilang katanungan sa sagutang papel.
Kaligirang Pangkasaysayan ng El
Filibusterismo
3
kaniyang pamilya sa panganib. Sinunod niya ang payo ng
gobernador-heneral at palihim na umalis sa Pilipinas noong Pebrero
1888. Naglakbay siya sa iba’t ibang bansa sa Asya, Amerika at
Europa.
4
Ikinalungkot din ni Rizal ang kawalan ng pagkakaisa ng mga
Pilipinong may mataas na kaalaman sa Espanya na sila sana ang
pag-asa ng mga mamamayan sa Pilipinas. Sa bigat at tindi ng
suliranin ni Rizal ay sinasabing may ilang bahagi ng nobela ang hindi
niya napigilang ihagis sa apoy.
5
Ang El Fili ay inialay ni Rizal bilang pagpupugay sa tatlong paring
martir na sina Padre Mariano Gomez, Padre Jose Burgos at Padre
Jacinto Zamora na binitay sa Bagumbayan noong Pebrero 1872 dahil
lamang sa maling hinala ng mga Espanyol. Ang pakahulugan ng El
Filibusterismo ay “ang paghahari ng kasakiman”.
6
Gawin Natin
Bilang pagpapatuloy sa aralin, ating tukuyin ang mga
kondisyon sa panahong isinulat ang akda. Basahin ang bawat
pangungusap. Isulat ang salitang tsek sa bilang kung ang pangyayari
ay tumutukoy sa mga kondisyon sa panahong isinulat ang El
Filibusterismo at salitang ekis naman kung hindi.
7
Sanayin Natin
Naging saksi si Rizal sa mapapait, masasakit at madidilim na bahagi
ng mga Pilipino noong panahon ng pananakop ng mga Espanyol kaya gayon
na lang ang kaniyanag paghahangad na mailantad ang kabuktutan at
kasamaan nila.
Bilang pagsasanay, magbigay ng mga pagpapatunay ng pag-iral ng
kondisyong ito sa kabuoan o ilang bahagi ng nobela sa pamamagitan ng
pagpuno ng detalye. Maaaring basahing muli ang Kaligirang Kasaysayan ng
El Filibusterismo para sa kasagutan. Gawin ito sa sagutang papel.
Pangyayari sa Kaligirang
Pangkasaysayan ng El Pangyayari sa nobela
Filibusterismo
Sa pagpapatuloy na pagsusulat ni
Rizal sa nobela ay nagkaroon siya ng 3. __________________________
iba’t ibang pangitain.
8
Tandaan Natin
Ating tandan na maraming pagsubok at paghihirap ang pinagdaanan
ni Rizal habang sinusulat ang nobelang El Filibusterismo ngunit sa kabila
nito ay hindi siya sumuko at pinanghinaan ng loob dahil sa kaniyang
matinding layunin na masulat ito. Isulat sa kahon ang mga layunin ni Rizal
sa pagsulat ng nobelang ito. Gawin ito sa sagutang papel.
Jose P. Rizal
_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
9
Suriin Natin
Suriin ang mga panahon kung saan binuo ni Rizal ang nobelang El
Filibusterismo. Pagsunod-sunurin ang mga pangyayari gamit ang timeline.
Lagyan ng mahahalagang kaganapan ang bawat panahon. Maaaring basahin
muli at pagbatayan ang Kaligirang Kasaysayan ng El Filibusterismo.
Kopyahin ang gawain sa ibaba at gawin ito sa sagutang papel.
Agosto 1887
1. _____________________________
____________________________
2. _____________________________
____________________________
3. _____________________________
____________________________
4. ______________________________
_____________________________
5. _____________________________
_____________________________
10
Payabungin Natin
Bilang pagpapahalaga sa dakilang nobela ni Rizal at sa kaniyang
mga karanasan at damdaming pinagdaanan sa pagsulat at paglimbag nito,
maglahad o isulat ang sariling kaisipan at damdamin ukol sa kasaysayan sa
pagkakabuo ng nobela. Gawin ito sa pamamagitan ng pagdugtong sa mga
pahayag. Kopyahin at gawin ang gawain sa sagutang papel.
11
Pagnilayan Natin
1._____________
Pagmamahal sa bayan
2. _____________ 3. ____________
12
13
Subukin Natin
1. B 6. g
2. C 7. i
3. D 8. f
4. E 9. j
5. H 10. A
Aralin Natin
-nasa guro ang pagpapasya
Gawin Natin
1-9 tsek
10. ekis
Sanayin Natin
1.Pagtataksil ni Paulita kay Isagani at
pagpapakasal kay Juanito
2.ang ipinaglabang usapin sa lupa ni
Kabesang Tales at pangangamkam ng lupa
ng mga prayle
3.Ang pag-urong sulong ni Simoun na
isakatuparan ang kanyang plano
Tandaan Natin
-nasa guro ang pagpapasya
Suriin Natin
1.bumalik si Rizal sa Pilipinas
2.Umalis si Rizal sa bansa bilang pagsunod
sa payo ng gobernador heneral
3. sinimulang sinulat ang El Fili
4. sinimulang inilimbag ang nobela
5. natapos ang paglilimbag sa nobela
Payabungin Natin-nasa guro ang pagpapasya
Pagnilayan Natin-nasa guro ang pagpapasya
Susi sa Pagwawasto
Sanggunian
Website:
“Kaligirang Kasaysayan ng El Filibusterismo,” youtube.com, accessed February 5,
2021, https://youtu.be/lB1RIAL7ZSs
Aklat:
Marasigan, E. V. at Dayag, A. M. (2016). Pinagyamang Pluma 10 (Aklat 2).
Phoenix Publishing House.
14
Para sa mga katanungan o puna, sumulat o tumawag sa:
15