Pambansang Kita

Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 26

 Ay nagpapakita ng Economic Performance

ng isang bansa
 Tumutukoy sa pangkalahatang kalagayan ng
mga gawaing pang-ekonomiya ng bansa.
 Pangunahing layunin ng ekonomiya ang
pagtugon sa mga pangangailangan ng mga
tao sa bansa.
 Nasusukat ang economic performance sa
pamamagitan ng GNI at GDP.
Nagbibigay ideya tungkol sa antas ng produksyon
ng ekonomiya sa isang particular na taon at
maipaliwanag kung bakit ganito kalaki o kababa ang
produksyon ng bansa.

Masusubaybayan natin ang direksyon na tinatahak


ng ating ekonomiya
Gabay sa pagplaplano sa ekonomiya upang bumuo
ng mga patakaran at polisiya na makapagpapabuti
sa mga mamamayan at economic performance ng
bansa.
Maaring maging haka-haka lamang ang magiging
basehan na walang matibay na batayan.
Maaring masukat ang kalusugan ng ekonomiya.
Ito ay tinatawag din na GROSS NATIONAL
PRODUCT O GROSS NATIONAL INCOME
Tumutukoy sa kabuuang pampamilihang halaga
ng mga produkto at serbisyo na nagawa ng mga
mamamayan sa isang bansa.
 Kalimitang sinusukat ang GNI sa bawat quarter o sa loob ng
isang taon.
 At upang malaman ito ang presyo o halaga ng mga nagawang
produkto na lamang ang pinagsama-sama (market value)
(GNI)
 Ang mga produkto at serbisyo na handa na para ikonsumo o
iyong tinatawag na Final Goods ang isinasama sa GNP/GNI
Hindi isinasama sa kuwenta ng GNI/GNP ang mga
hindi pampamilihang Gawain, kung wala naming
kinikitang salapi ang nagsasagawa nito.
Kagaya ng mga produktong nabuo mula sa impormal
na sector o underground economy.

 Ang kinikita ng mga Pilipino na nagtratrabaho sa ibang


bansa, ay kabilang sa ating GNP/GNI dahil ang kita ay di
nagmula sa loob ng bansa.
 Halimbawa nagtayo ang isang Pilipino sa Ibang bansa ng
Negosyo kasama ito sa GNP/GNI dahil ang kita nila ay di
nagmula sa loob ng bansa.
 Sa madaling salita ang GNP ay tumutukoy
sa kabuuang halaga ng mga produkto at
serbisyog nagawa ng isang bansa sa loob
ng isang taon.
 Kasama sa GNP ng isang bansa ang
produksyon ng kanilang mamamayan sa
loob at labas man ng bansa.

 GAWA NG PINOY
 GROSS DOMESTIC PRODUCT
 tumutukoy sa mga produkto at serbisyo na ginawa sa
loob ng ating bansa,maging ito ay produksyon ng
isang dayuhan,lahat ng produksyon sa loob ng bansa
ay kabilang sa ating GDP.
 Samantala ang kita na tinatanggap ng mga dayuhan
na nagtratrabaho at namumuhunan sa ating bansa ay
kasama sa GDP
 Kapag ang kita nila ay magmumula sa loob ng ating
bansa at gawa sa loob ng ating bansa.
 GAWA DITO SA PILIPINAS
Sa ating Bansa ,madalas na mas mataas ang GDP
kaysa sa GNP. Ang ganitong kalagyan ay bunga ng
pagkakaroon ng mas malaking produksyon at kita ng
mga dayuhan na nasa loob ng bansa kaysa sa
kinikita ng mga Pilipino na namumuhunan at
nagtratrabaho sa labas ng bansa.
Kapag ibinabawas ang kita ng mga Pilipino na nasa
ibang bansa sa kita ng mga dayuhan na nasa loob
ng ating bansa, makukuha ang tinatawag na NET
INCOME FROM ABROAD (NFIFA).
1. FACTOR INCOME
APPROACH
(Paraan Batay sa Kita)

2. FINAL
EXPENDITURE
APPROACH
(Paraan Batay sa Paggasta)

3. INDUSTRIAL
ORIGIN APPROACH
(Paraan Batay sa Pinagmulang
Industriya)
FACTOR INCOME APPROACH

Ang bawat salik ng produksyon ay may


tinatanggap na kabayaran na nagsisilbimg kita ng
bawat salik. Kapag ang mga ito ay pinagsama-
sama , nakukuha ang pambansang kita o
NATIONAL INCOME ng bansa.
KABAYARAN o KITA NG MGA EMPLEYADO at MANGGAGAWA
(KEM)
 mga benepisyo ,komisyon , allowances at mga sahod o
bayad na naaayon sa kontrata ng mga manggagawa at
sweldo ng mga mpleyado na tinatanggap sa takdang araw .

KITA NG ENTREPRENYUR AT NG MGA ARI-ARIAN (KEA)


 kabayaran na tinatanggap ng mga tao na hindi matatawag
na sahod o sweldo. Ito ang kita ng isang enterprenyur bilsng
salik ng produksyon. Dito rin nabibilang ang mga dibidendo
na kabayaran sa ari-arian.
KITA NG KOMPANYA O KORPORASYON (KK)
 anumang kita na tinanggap ng isang
korporasyon at pondo na inilalaan upang
palawakin ang negosyo.

KITA NG PAMAHALAAN(KP)
 lahat ng kita na tinatanggap ng pamahalaan
tulad ng buwis , mga kinita ng mga
korporasyon na pag-aari ng Gobyerno at mga
interes sa pagpapautang ng pamahalaan.
KEM + KEA + KK +KP=NI
KEM= 110 milyon
KEA= 50 milyon
KK= 15milyon = 197 Milyon
KP= 22 milyon
At upang masukat ang GNI ,dapat isama ang ibang
gastos sa paglikha ng produkto at serbisyo tulad ng :

CAPITAL CONSUMPTION ALLOWANCE (CCA)


 pondo na inilalaan para sa pagbili ng bagong makina at
gusali kung ang mga ito ay unti-unting nasisira at naluluma

 INDIRECT BUSINESS TAXES (IBT)di tuwirang buwis na


ipinapataw sa mga produkto at serbisyo na nilikha
matapos ibawas ang anumang subsidy na inbinibigay ng
pamahalaan.
NI+IBT+CCA = GNI

NI= 197 Milyon


IBT= 5 Milyon 214 Milyon
CCA= 12Milyon =GNI
FINAL EXPENDITURE APPROACH
GASTUSIN NG PAMAHALAAN (G)
 Ang paggastos ng gobyerno para sa pagbabayad ng mga
empleyado ng pamahalaan
GASTUSIN NG PERSONAL NA SEKTOR(P)
 ito ang mga pinagkakagastusan ng sambahayan mula sa
pagkain,damit,tirahan hanggang sa mga luho ng katawan.
GASTUSIN NG KOMPANYA(K)
 ang pagkonsumo ng mga negosyante sa mga FIXED CAPITAL
tulad ng makinarya, gusali at mga kagamitang pang-opisina.
GASTUSIN SA PANLABAS NA
SEKTOR O EXPORT (X)
Dito nakapaloob ang pagluluwas o export ng mga produkto sa ibang
bansa at ang pag-aangkat o IMPORT (M) ng mga produkto mula sa
ibang bansa.

NET FACTOR INCOME FROM ABROAD (NFIFA)


 ito ang nagpapakita ng diperensya ng kita ng Pilipino sa ibang
bansa bilang salik ng produksyon at ng kita ng mga dayuhang salik
ng produksyon dito sa loob ng bansa.
STATISTICAL DISCREPANCY (SD)
 ito ay ang pagkakaroon ng labis o kulang sa
pagsukat ng GNP.
G + P +K + (X-M)+NFIFA+SD= GNI

P= 120 M
G= 30M
K=59M
M= 20M 214 M
X= 27M =GNI
NFIFA= -5M
SD= 3M
INDUSTRIAL ORIGIN APPROACH
Tinatawag din itong VALUE ADDED APPROACH kung saan
kinukwenta ang lahat ng naiaambag ng bawat industriya sa
ating bansa.
AGRIKULTURA = 81 M
INDUSTRIYA = 85M
SERBISYO = 53M
GDP = 219M (dagdagan)
NFIFA = -5M
GNI = 214M
P= 60 M KEA=30M
IBT= 6M SD=2M
X=35 M INDUSTRIYA=62M
KEM=40M KK=25M
NFIFA=2M SERBISYO=29M
CCA= 3M KP=33M
K=45M G=19M
AGRIKULTURA=44M M=26M
1. Ilan ang National Income?
2. Ilan ang GDP?
3. Ilan ang nasukat na GNP?
4. Ilan ang diperensya ng Eksport at import?

You might also like