Saltu al enhavo

Alba Iulia: Malsamoj inter versioj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5
 
(20 mezaj versioj de 14 uzantoj ne montriĝas)
Linio 1: Linio 1:
{{Informkesto urbo
{{urbokadro
| nomo=Alba Iulia
| nomo=Alba Iulia
| lando=Rumanio
| lando= {{Rumanio}}
| regiono= {{Transilvanio}}
| statuso=[[Municipoj de Rumanio|Municipo]]
| distrikto= {{distrikto Alba}}
<!--| statuso=[[Municipoj de Rumanio|urba komunumo aŭ municipo]] ne plu necesas pro p31 -->
| flago=
| flago=
| blazono=Actual Alba Iulia CoA.png
| blazono=ROU AB Alba Iulia CoA.png
| devizo=
| devizo=
| patrono=
| patrono=
| mapo2={{Situo sur mapo
| mapo2=
| longitudo=23/34/12/E
|Rumanio
| latitudo=46/4/1/N
|Floso=right
| regiono-ISO = RO-AB
|Titolo=Alba Iulia en Rumanio
| tipo1 = reliefo
|Teksto=Situo
| priskribo de mapo = situo en la distrikto
|Lat-g=46|Lat-m=4|Lat-dir=N
| zomo = 11
|Lon-g=23|Lon-m=35|Lon-dir=E
|Larĝo=200
}}
| longitudo-gradoj=23
| longitudo-minutoj=34
| longitudo-sekundoj=12
| longitudo-direkto=E
| latitudo-gradoj=46
| latitudo-minutoj=4
| latitudo-sekundoj=1
| latitudo-direkto= N
| montrukoordinatojn = entekste
| ŝtato=
| regiono=
| mikroregiono=
| provinco=
| departemento=
| arondismento=
| distriktaro=
| kantono=
| distrikto=[[Alba]]
| fondo=
| fondo=
| registaro=
| registaro=
| estro=<!-- Mircea Hava - kiam?? - prefere ne metu nomon ĉi tie: kiu regule aktualigus?? Se estas p6 en vikidatumij, eblas uzi tion -->
| estro=Mircea Hava
| alto=230 m
| alto=230
| areo= 103,65 km²
| areo= 103.65
| loĝantaro = <!--ne metu ion ĉi tie, ĉar tio blokus enprenon de aktuiala nombro el vikidatumoj -->
| loĝ=65.904 (2006)
| dens=640
| HDI=
| HDI=
| interkom=
| interkom=
Linio 48: Linio 29:
| tel=(+40) 02 58
| tel=(+40) 02 58
| aŭto=AB
| aŭto=AB
| kodo=
| laŭ=
| TTTejo=http://www.apulum.ro/
|
}}
}}
'''Alba Iulia''' [alba julja] (hungare: '''Gyulafehérvár''' [djulafehervar], germane: '''Weissenburg''', ''Karlsburg'') estas urbo en [[Rumanio]] en la suda parto de [[Transilvanio]] ĉe la kunfluo de rivero [[Mureș (rivero)|Mureș]] kaj rivero Ampoiu. Ĝi estas la ĉefurbo de la [[Distrikto Alba]]. Administre apartenas al ĝi: [[Bărăbanț]], [[Micești (Alba Iulia)]], [[Oarda]], [[Pâclișa]].
'''Alba Iulia''' [alba julija] ({{lang-hu|Gyulafehérvár}} [djulafehervar], {{lang-de|Weißenburg|aŭ=Karlsburg}}) estas urbo en [[Rumanio]] en la suda parto de [[Transilvanio]] ĉe la kunfluo de la rivero [[Mureș (rivero)|Mureș]] kaj la rivero Ampoiu. Ĝi estas la ĉefurbo de la [[Distrikto Alba]]. Administre apartenas al ĝi: [[Bărăbanț]], [[Micești (Alba Iulia)|Micești]], [[Oarda]], [[Pâclișa]].

== Loĝantaro ==
== Loĝantaro ==
En [[1910]] ĝi havis 11.616 loĝantojn, el kiuj 5.226 hungaroj, 5.170 rumanoj, 792 germanoj, 387 romaoj; en [[1992]] 65 091 loĝantojn. En 2002 el entute 66 406 loĝantoj, 94,5 % estis rumanoj kaj 2,8 % hungaroj.
En [[1910]] ĝi havis 11 616 loĝantojn, el kiuj 5 226 hungaroj, 5 170 rumanoj, 792 germanoj, 387 romaoj; en [[1992]] 65 091 loĝantojn. En 2002 el entute 66 406 loĝantoj, 94,5 % estis rumanoj kaj 2,8 % hungaroj.


== Historio ==
== Historio ==
Ĝis [[1919]] Alba Iulia/Gyulafehérvár apartenis al [[Hungario]] (''[[Alsó-Fehér]]''). Ĝi estis rezidejo de landestroj de Transilvanio ĝis [[1690]]. Tie rezidas la [[katolika Latina Eklezio|latina katolika]] ĉefepiskopejo (nuna ĉefepiskopo: [[Miklós György Jakubinyi|György Jakubinyi]]). Grava kultura institucio estas la [[Biblioteko Batthyaneum]]. En la landestra palaco konstruigita de landestro [[Gabrielo Bethlen]] troviĝis ligna baldakeno pentrita ĉirkaŭ [[1620]] de János Mezőbándi Egerházi. Ĝi pereis. La [[1-an de decembro]] [[1918]] la rumanoj en granda kunveno proklamis tie la unuigon de [[Transilvanio]] kun Rumanio.
Ĝis [[1919]] Alba Iulia/Gyulafehérvár apartenis al [[Hungario]] (''[[Alsó-Fehér]]''). Ĝi estis rezidejo de landestroj de Transilvanio ĝis [[1690]]. Tie rezidas la [[Latina Eklezio|latina katolika]] ĉefepiskopejo (nuna ĉefepiskopo: [[Miklós György Jakubinyi|György Jakubinyi]]). Grava kultura institucio estas la [[Biblioteko Batthyaneum]]. En la landestra palaco konstruigita de landestro [[Gabrielo Bethlen]] troviĝis ligna baldakeno pentrita ĉirkaŭ [[1620]] de János Mezőbándi Egerházi. Ĝi pereis. La [[1-an de decembro]] [[1918]] la rumanoj en granda kunveno proklamis tie la unuigon de [[Transilvanio]] kun Rumanio.

== Administrado ==
* [[Partoș (Alba Iulia)]]

== Renomaj personoj ==
* [[Antal Jakab]] (* [[Kilyénfalva]] la [[13-an de marto]] [[1909]] – Alba Iulia la [[5-an de majo]] [[1993]]): katolika episkopo.
* [[Antal Péter]] (* Kilyénfalva la 2-an de junio 1880 - Alba Iulia la 17-an de oktobro 1964): eklezia verkisto.


==Fonto==
== Fonto ==
*[[Magyar nagylexikon]], 1-18., 1993-2004, Budapest.
* [[Magyar nagylexikon]], 1-18., 1993-2004, Budapest.
[[Dosiero:Catedrala romano-catolică "Sf. Mihail" 18.jpg|dekstra|eta|160px|<center>[[Katedralo de Sankta Mikaelo (Alba Iulia)|Katedralo de Sankta Mikaelo]]<center/>]]
[[Dosiero:Catedrala romano-catolică "Sf. Mihail" 18.jpg|dekstra|eta|160px|<center>[[Katedralo Sankta Mikaelo (Alba Iulia)|Katedralo Sankta Miĥaelo]]</center>]]


== Ĝemelecoj ==
== Ĝemelecoj ==
Alba Iulia [[ĝemelurbo|ĝemeliĝis]] kun jenaj urboj:
Alba Iulia [[ĝemelurbo|ĝemeliĝis]] kun jenaj urboj:
* {{ghemeleco|Arnsberg|Germanio}} (1974)
* {{ĝemeleco|Arnsberg|Germanio}} (1974)
* {{ghemeleco|Székesfehérvár|Hungario}} (1994)
* {{ĝemeleco|Székesfehérvár|Hungario}} (1994)
* {{ghemeleco|Nazareto|Israelo}} (1994)
* {{ĝemeleco|Nazareto|Israelo}} (1994)
* {{ghemeleco|Aigio|Grekio}} (2001)
* {{ĝemeleco|Aigio|Grekio}} (2001)
* {{ghemeleco|Sliven|Bulgario}} (2002)
* {{ĝemeleco|Sliven|Bulgario}} (2002)
* {{ghemeleco|Duzce|Turkio}} (2001)
* {{ĝemeleco|Düzce|Turkio}} (2001)
* {{ghemeleco|San Benedetto del Tronto|Italio}} (2001)
* {{ĝemeleco|San Benedetto del Tronto|Italio}} (2001)


== Vidu ankaŭ ==
== Vidu ankaŭ ==
Linio 78: Linio 63:


== Eksteraj ligiloj ==
== Eksteraj ligiloj ==
* [http://nepszamlalas.adatbank.transindex.ro/?pg=3&id=1 Popolnombrado 2002]
* [http://nepszamlalas.adatbank.transindex.ro/?pg=3&id=1 Popolnombrado 2002] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20090412045915/http://nepszamlalas.adatbank.transindex.ro/?pg=3&id=1 |date=2009-04-12 }}


* [http://bmasala.free.fr/Alba-Iulia/index.html Fotoj de Alba Iulia: katedralo, ĉefepiskopejo, fortikaĵo...]
* [http://bmasala.free.fr/Alba-Iulia/index.html Fotoj de Alba Iulia: katedralo, ĉefepiskopejo, fortikaĵo...] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20070208072534/http://bmasala.free.fr/Alba-Iulia/index.html |date=2007-02-08 }}


{{Romkatolikaj kermesejoj en Karpata baseno}}
{{Romkatolikaj kermesejoj en Karpata baseno}}
{{Bibliotekoj}}


[[Kategorio:Urboj de Rumanio]]
[[Kategorio:Urboj de Rumanio]]
[[Kategorio:Municipoj de Rumanio|2Alba Iulia]]
[[Kategorio:Municipoj de Rumanio|2Alba Iulia]]
[[Kategorio:Alba Iulia]]
[[Kategorio:Alba Iulia| ]]

Nuna versio ekde 00:43, 30 sep. 2024

Alba Iulia
municipo de Rumanio
centro de distrikto en Rumanio Redakti la valoron en Wikidata vd

Flago

Blazono

Flago Blazono
Administrado
Lando  Rumanio
Regiono Transilvanio
Distrikto distrikto Alba
Poŝtkodo 510118
Aŭtokodo AB
Telefonkodo (+40) 02 58
En TTT Oficiala retejo [+]
Demografio
Loĝantaro 64 227  (2021) [+]
Loĝdenso 620 loĝ./km²
Geografio
Geografia situo 46° 4′ N, 23° 34′ O (mapo)46.06694444444423.57Koordinatoj: 46° 4′ N, 23° 34′ O (mapo)
Alto 230 m
Areo 103,65 km² (10 365 ha)
Horzono Orient-Eŭropa Horzono [+]
situo en la distrikto
situo en la distrikto
Alba Iulia (Rumanio)
Alba Iulia (Rumanio)
DEC
Situo de Alba Iulia

Map

Alia projekto
Vikimedia Komunejo Alba Iulia [+]
vdr

Alba Iulia [alba julija] (hungare Gyulafehérvár [djulafehervar], germane WeißenburgKarlsburg) estas urbo en Rumanio en la suda parto de Transilvanio ĉe la kunfluo de la rivero Mureș kaj la rivero Ampoiu. Ĝi estas la ĉefurbo de la Distrikto Alba. Administre apartenas al ĝi: Bărăbanț, Micești, Oarda, Pâclișa.

Loĝantaro

[redakti | redakti fonton]

En 1910 ĝi havis 11 616 loĝantojn, el kiuj 5 226 hungaroj, 5 170 rumanoj, 792 germanoj, 387 romaoj; en 1992 65 091 loĝantojn. En 2002 el entute 66 406 loĝantoj, 94,5 % estis rumanoj kaj 2,8 % hungaroj.

Ĝis 1919 Alba Iulia/Gyulafehérvár apartenis al Hungario (Alsó-Fehér). Ĝi estis rezidejo de landestroj de Transilvanio ĝis 1690. Tie rezidas la latina katolika ĉefepiskopejo (nuna ĉefepiskopo: György Jakubinyi). Grava kultura institucio estas la Biblioteko Batthyaneum. En la landestra palaco konstruigita de landestro Gabrielo Bethlen troviĝis ligna baldakeno pentrita ĉirkaŭ 1620 de János Mezőbándi Egerházi. Ĝi pereis. La 1-an de decembro 1918 la rumanoj en granda kunveno proklamis tie la unuigon de Transilvanio kun Rumanio.

Administrado

[redakti | redakti fonton]

Renomaj personoj

[redakti | redakti fonton]
Katedralo Sankta Miĥaelo

Ĝemelecoj

[redakti | redakti fonton]

Alba Iulia ĝemeliĝis kun jenaj urboj:

Vidu ankaŭ

[redakti | redakti fonton]

Eksteraj ligiloj

[redakti | redakti fonton]