Հեմֆրի Դևի

Հեմֆրի Դևի; անգլ.՝ Humphrey Davy
Ծնվել է	դեկտեմբերի 17, 1778[…]; Պենզանս, Քորնուոլ, Քորնվոլ, Հարավարևմտյան Անգլիա, Անգլիա, Մեծ Բրիտանիայի թագավորություն[…]
Մահացել է	մայիսի 29, 1829[…] (50 տարեկան); Ժնև, Շվեյցարիա
Գերեզման	Թագավորների գերեզմանատուն
Քաղաքացիություն	Մեծ Բրիտանիայի և Իռլանդիայի միացյալ թագավորություն և Մեծ Բրիտանիայի թագավորություն
Մասնագիտություն	քիմիկոս, գյուտարար, ֆիզիկոս, երկրաբան, լուսանկարիչ, բանաստեղծ և գրող
Հաստատություն(ներ)	Լոնդոնի թագավորական ընկերություն
Գործունեության ոլորտ	քիմիա, ֆիզիկա և երկրաբանություն
Պաշտոն(ներ)	Թագավորական միության նախագահ
Անդամակցություն	Շվեդիայի թագավորական գիտությունների ակադեմիա, Սանկտ Պետերբուրգի գիտությունների ակադեմիա, Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա, Լոնդոնի կենդանաբանական ասոցիացիա, Գիտության ընկերների վարշավյան ընկերություն, Լոնդոնի թագավորական ընկերություն, Պրուսիայի գիտությունների ակադեմիա, Ֆրանսիայի ինստիտուտ, Իտալիայի գիտությունների ազգային ակադեմիա, Բավարիական գիտությունների ակադեմիա և Ֆրանսիական գիտությունների ակադեմիա
Ալմա մատեր	Truro Cathedral School?
Տիրապետում է լեզուներին	անգլերեն
Հայտնի աշակերտներ	Մայքլ Ֆարադեյ
Ազդվել է	Benjamin Thompson?
Պարգևներ	Լոնդոնի թագավորական ընկերության անդամ Թագավորական մեդալ Ռումֆորդի մեդալ Galvanism Prize? Բեյքերյան լեկցիա Fellow of the Zoological Society of London? Ամերիկայի արվեստների և գիտությունների ակադեմիայի անդամ և Բեյկերյան մեդալ
Ամուսին(ներ)	Ջեյն Դևի
Հայր	Robert Davy?
Մայր	Grace Millett?
	Ստորագրություն;
	Humphry Davy Վիքիպահեստում

Համֆրի Դևի (անգլ.՝ Humphry Davy, դեկտեմբերի 17, 1778(1778-12-17)^[1]^[2]^[3]^[…], Պենզանս, Քորնուոլ, Քորնվոլ, Հարավարևմտյան Անգլիա, Անգլիա, Մեծ Բրիտանիայի թագավորություն^[1]^[4]^[5]^[…] - մայիսի 29, 1829(1829-05-29)^[5]^[2]^[3]^[…], Ժնև, Շվեյցարիա^[1]^[4]), անգլիացի քիմիկոս և ֆիզիկոս։ 1801 թվականից Լոնդոնի թագավորական ընկերության անդամ, 1820 —1826 թթ.՝ պրեզիդենտ (նախագահ), Պետերբուրգի ԳԱ արտասահմանյան պատվավոր անդամ (1826 թ.)։

Դևիին աշակերտել է Մ․ Ֆարադեյը։ 1799 թ. հայտնաբերել է ազոտի ենթօքսիդի հարբեցնող հատկությունը։ 1800 թ. առաջարկել է քիմիական խնամակցության էլեկտրաքիմիական տեսությունը։ 1807 թ. մինչ այդ անբաժանելի համարվող կծու ալկալիներից էլեկտրուիզով անջատել է մետաղական նատրիումը և կալիումը։ Էլեկտրոլիտիկ ճանապարհով ստացել է (1808 թ.) կալցիումի, բարիումի, ստրոնցիումի և մագնեզիումի ամալգամները։ Դևը առաջարկել է թթուների ջրածնական տեսությունը, հերքելով Ա․ Լավուազիեի տեսակետը, ըստ որի թթուն պետք է անպայման թթվածին պարունակի։ Բացահայտել է հաղորդիչի էլեկտրադիմադրության կախվածությունը նրա երկարությունից, լայնական կտրվածքից և ջերմաստիճանից։ Զբաղվել է նաև ագրոքիմիայի հարցերով, նշել անօրգանական աղերի անհրաժեշտությունը բույսերի սնուցման համար։

Ծանոթագրություններ

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 ^1,6 ^1,7 Яковлев В. А. Деви, Хэмфри (ռուս.) // Энциклопедический словарь — СПб.: Брокгауз — Ефрон, 1893. — Т. X. — С. 242—243.
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 Gibbs F. W. Encyclopædia Britannica
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 ^4,3 ^4,4 ^4,5 Дэви Гемфри // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
↑ ^5,0 ^5,1 ^5,2 ^5,3 ^5,4 ^5,5 Hunt R. Davy, Sir Humphry // Dictionary of National Biography / L. Stephen, S. Lee — London: Smith, Elder & Co., 1885.
↑ Rossel P. Une visite du cimetière de Plainpalais (ֆր.) — Pully: 1994.
↑ Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
↑ CONOR.Sl
↑ Award winners : Copley Medal — Royal Society.
↑ https://royalsociety.org/grants-schemes-awards/awards/rumford-medal/
↑ Oxford Dictionary of National Biography / C. Matthew — Oxford: OUP, 2004.
↑ ^12,0 ^12,1 Lundy D. R. The Peerage

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Հեմֆրի Դևի» հոդվածին։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 3, էջ 354)։

[_8b3c190d4516c2d9-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 ^1,6 ^1,7 Яковлев В. А. Деви, Хэмфри (ռուս.) // Энциклопедический словарь — СПб.: Брокгауз — Ефрон, 1893. — Т. X. — С. 242—243.

[_b56ec15e167d2eb5-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.

[_3c16588d1b56fc21-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 Gibbs F. W. Encyclopædia Britannica

[_f77aa6d8451023e1-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 ^4,3 ^4,4 ^4,5 Дэви Гемфри // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.

[_ec4a6f043c6dc32c-5] 5,0 ^5,1 ^5,2 ^5,3 ^5,4 ^5,5 Hunt R. Davy, Sir Humphry // Dictionary of National Biography / L. Stephen, S. Lee — London: Smith, Elder & Co., 1885.

[_47355e87ca1d251b-6] Rossel P. Une visite du cimetière de Plainpalais (ֆր.) — Pully: 1994.

[_8497fc8bf5067259-7] Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.

[_a41e0bdb15050ae6-8] CONOR.Sl

[_5024ad2648f36760-9] Award winners : Copley Medal — Royal Society.

[_cf5a999f51ac4de3-10] ttps://royalsociety.org/grants-schemes-awards/awards/rumford-medal/

[_5f3d7b15efd0f5bf-11] Oxford Dictionary of National Biography / C. Matthew — Oxford: OUP, 2004.

[_c9a3a1a2d4b98400-12] 12,0 ^12,1 Lundy D. R. The Peerage

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]