Larramendi-ziza: berrikuspenen arteko aldeak
t Mugitzen Category:Perretxiko jangarriak hona Category:Onddo jangarriak using Cat-a-lot |
Argazkiak galerian gehitu |
||
(2 erabiltzailek tartean egindako 2 berrikusketa ez dira erakusten) | |||
2. lerroa: | 2. lerroa: | ||
| izena = Larramendi-ziza }} |
| izena = Larramendi-ziza }} |
||
'''Larramendi-ziza''' (''Lepista luscina'') [[onddo]] [[espezie]] bat da.<ref>{{Erref-EHko onddoak}}</ref> |
'''Larramendi-ziza''' (''Lepista luscina'') [[onddo]] [[espezie]] bat da.<ref>{{Erref-EHko onddoak}}</ref> Perretxiko jangarria, kardu-zizaren antzeko koloreko kapela du, orbanak dauzka eta hatzarekin igurztean orriak erraz bereizten dira. Maiz kardu-zizarekin nahasten da, bere kolore, habitat eta hanka laburragatik, eta batzuetan eszentrikoa ere bai. |
||
Sinonimoak: ''Lepista panaeola'' (Fr.) Karst, ''Tricholoma panaeola'' Queleti |
Sinonimoak: ''Lepista panaeola'' (Fr.) Karst, ''Tricholoma panaeola'' Queleti. |
||
⚫ | |||
Perretxiko jangarria, kardu-zizaren antzeko koloreko kapela du, orbanak dauzka eta hatzarekin igurztean orriak erraz bereizten dira. Maiz kardu-zizarekin nahasten da, bere kolore, habitat eta hanka laburragatik, eta batzuetan eszentrikoa ere bai. |
|||
== Deskribapena == |
== Deskribapena == |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
'''Kapela:''' 5 eta 12 cm. arteko diametrokoa. Lehenik ganbila, gero laua, eta ertza sarritan uhindua eta bihurgunetsua. Haragitsua, lehorra, oso hauskorra. Kolore gris-zurixkakoa, askotan orban ilun zentrokideekin markatuta. |
'''Kapela:''' 5 eta 12 cm. arteko diametrokoa. Lehenik ganbila, gero laua, eta ertza sarritan uhindua eta bihurgunetsua. Haragitsua, lehorra, oso hauskorra. Kolore gris-zurixkakoa, askotan orban ilun zentrokideekin markatuta. |
||
18. lerroa: | 18. lerroa: | ||
'''Haragia:''' Trinkoa, hauskorra, kolore zuri-grisaxkakoa. Zapore gozoa du, eta irin-usain atsegina.<ref>{{erreferentzia|abizena=Mendaza, Ramon, Diaz, Guillermo|urtea=1987|izenburua=Guia fotografica y descriptiva 800 especies a todo color|argitaletxea=Iberduero|orrialdea=170|ISBN=84-404-0530-8|hizkuntza=Es}}</ref> |
'''Haragia:''' Trinkoa, hauskorra, kolore zuri-grisaxkakoa. Zapore gozoa du, eta irin-usain atsegina.<ref>{{erreferentzia|abizena=Mendaza, Ramon, Diaz, Guillermo|urtea=1987|izenburua=Guia fotografica y descriptiva 800 especies a todo color|argitaletxea=Iberduero|orrialdea=170|ISBN=84-404-0530-8|hizkuntza=Es}}</ref> |
||
⚫ | |||
'''Etimologia:''' ''Lepista'' hitza grekotik dator, “lepistós”-etik, soil, esan nahi du. Apaingarri berezirik ez duen onddoa. |
'''Etimologia:''' ''Lepista'' hitza grekotik dator, “lepistós”-etik, soil, esan nahi du. Apaingarri berezirik ez duen onddoa. |
||
30. lerroa: | 30. lerroa: | ||
Udazkenean ugaria, zirkuluetan ateratzen da, mendiko belardietan eta larreetan, arraroagoa koniferoen azpian.<ref>{{erreferentzia|abizena=Bon,Marcel|urtea=1988|izenburua=Guia de Campo de los hongos de Europa|argitaletxea=Ediciones Omega, S. A. Barcelona|orrialdea=144|ISBN=282-0865-4|hizkuntza=Es|url=}}</ref> |
Udazkenean ugaria, zirkuluetan ateratzen da, mendiko belardietan eta larreetan, arraroagoa koniferoen azpian.<ref>{{erreferentzia|abizena=Bon,Marcel|urtea=1988|izenburua=Guia de Campo de los hongos de Europa|argitaletxea=Ediciones Omega, S. A. Barcelona|orrialdea=144|ISBN=282-0865-4|hizkuntza=Es|url=}}</ref> |
||
=== Banaketa eremua === |
|||
Ipar Amerika, Europa, Australia, Zeelanda Berria eta Errusia. |
Ipar Amerika, Europa, Australia, Zeelanda Berria eta Errusia. |
||
== Galeria == |
|||
<gallery> |
|||
Fitxategi:Lepista luscina 3.jpg |
|||
Fitxategi:Lepista luscina 4.jpg |
|||
Fitxategi:Lepista luscina 5.jpg |
|||
Fitxategi:Lepista luscina 6.jpg |
|||
Fitxategi:Lepista luscina 7.jpg |
|||
Fitxategi:Lepista luscina 8.jpg |
|||
</gallery> |
|||
== Erreferentziak == |
== Erreferentziak == |
||
{{ |
{{erreferentzia zerrenda|30em}} |
||
== Kanpo estekak == |
== Kanpo estekak == |
||
42. lerroa: | 52. lerroa: | ||
[[Kategoria:Lepista]] |
[[Kategoria:Lepista]] |
||
[[Kategoria:Onddo jangarriak]] |
Hauxe da oraingo bertsioa, 08:20, 1 urria 2024 data duena
Larramendi-ziza | |
---|---|
Sailkapen zientifikoa | |
Erreinua | Fungi |
Ordena | Tricholomatales |
Familia | Tricholomataceae |
Generoa | Lepista |
Espeziea | Lepista luscina Singer, 1951 |
Basionimoa | Agaricus luscinus |
Larramendi-ziza (Lepista luscina) onddo espezie bat da.[1] Perretxiko jangarria, kardu-zizaren antzeko koloreko kapela du, orbanak dauzka eta hatzarekin igurztean orriak erraz bereizten dira. Maiz kardu-zizarekin nahasten da, bere kolore, habitat eta hanka laburragatik, eta batzuetan eszentrikoa ere bai.
Sinonimoak: Lepista panaeola (Fr.) Karst, Tricholoma panaeola Queleti.
Deskribapena
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Kapela: 5 eta 12 cm. arteko diametrokoa. Lehenik ganbila, gero laua, eta ertza sarritan uhindua eta bihurgunetsua. Haragitsua, lehorra, oso hauskorra. Kolore gris-zurixkakoa, askotan orban ilun zentrokideekin markatuta.
Orriak: Estu, meheak, okertuak, itsatsiak edo eskotatuak, kapelaren haragitik bereiz daitezkeenak. Hasieran zurixkak, gero grisaxka-horixkak.
Orri eskotatuak: Oinera iritsi baino lehentxeago eskote txiki bat duten orriak.
Hanka: 3 – 7 x 1 – 2 cm-koa. Zilindrikoa edo pixka bat meheagoa goian, haritsua, haragitsua, betea, lehorra, kapelaren kolorekoa baino pixka bat zurbilagoa. Eszentriko samarra, gehienetan laburra eta apur bat kurbatua.
Haragia: Trinkoa, hauskorra, kolore zuri-grisaxkakoa. Zapore gozoa du, eta irin-usain atsegina.[2]
Etimologia: Lepista hitza grekotik dator, “lepistós”-etik, soil, esan nahi du. Apaingarri berezirik ez duen onddoa.
Jangarritasuna
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Zapore min arina duen arren, interesgarria da sukaldaritzarako. Gordinik jan daiteke eta zapore atsegina du gainera.[3]
Nahasketa arriskua
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Lepista rickenii Sing. = Tricholoma panaeolus ss. Ricken, perretxikoarekin, non kapelaren kolorea laranja-arrea den. Lepista caespitosa-rekin, zurixka da eta usain espermatikoa du. Pleurotus eryngii-arekin, honek orri dekurrenteak ditu eta unbelifero sustraietan hazten da.[4]
Sasoia eta lekua
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Udazkenean ugaria, zirkuluetan ateratzen da, mendiko belardietan eta larreetan, arraroagoa koniferoen azpian.[5]
Banaketa eremua
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Ipar Amerika, Europa, Australia, Zeelanda Berria eta Errusia.
Galeria
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ Euskal Herriko perretxiko eta onddoak, 2013, 2014, 2016, 2017, Fernando Pedro Pérez, Kultura Saila, Eusko Jaurlaritza • Bizkaiko Perretxiko eta Onddoak, A.D.E.V.E., 2012 • Euskalnatura • Euskal Herriko Onddoak. 5 tomos, Luis García Bona, Kriselv, 1987 • Catálogo micológico del País Vasco, Aeranzadi, 1973 • Mendizalearen Hiztegia [mikologia], Ostadar Mendi Taldea.
- ↑ (Gaztelaniaz) Mendaza, Ramon, Diaz, Guillermo. (1987). Guia fotografica y descriptiva 800 especies a todo color. Iberduero, 170 or. ISBN 84-404-0530-8..
- ↑ (Gaztelaniaz) Lotina, Roberto. (1985). Mil setas ibericas. Diputacion foral de vizcaya, 334 or. ISBN 84-505-1806-7..
- ↑ (Gaztelaniaz) Palacios Quintano Daniel. (2014). Disfrutando con las setas. Leitzaran, Grafikak S.L. Andoain, Gipuzkoa, 218 or..
- ↑ (Gaztelaniaz) Bon,Marcel. (1988). Guia de Campo de los hongos de Europa. Ediciones Omega, S. A. Barcelona, 144 or. ISBN 282-0865-4..