Larramendi-ziza: berrikuspenen arteko aldeak
t Zorion wikilariak «Lepista luscina» orria «Larramendi-ziza» izenera aldatu du: euskarazko izena |
No edit summary |
||
2. lerroa: | 2. lerroa: | ||
| izena = Larramendi-ziza }} |
| izena = Larramendi-ziza }} |
||
'''Larramendi-ziza''' (''Lepista luscina'') [[onddo]] [[espezie]] bat da. |
'''Larramendi-ziza''' (''Lepista luscina'') [[onddo]] [[espezie]] bat da.<ref>{{Erref-EHko onddoak}}</ref> |
||
''Lepista panaeola'' (Fr.) Karst. |
''Lepista panaeola'' (Fr.) Karst. |
||
38. lerroa: | 38. lerroa: | ||
== Kanpo estekak == |
== Kanpo estekak == |
||
{{autoritate kontrola}} |
{{autoritate kontrola}} |
||
{{Euskal Herriko perretxiko eta onddoak}} |
|||
[[Kategoria:Tricholomataceae]] |
[[Kategoria:Tricholomataceae]] |
12:58, 3 abuztua 2022ko berrikusketa
Larramendi-ziza | |
---|---|
Sailkapen zientifikoa | |
Erreinua | Fungi |
Ordena | Tricholomatales |
Familia | Tricholomataceae |
Generoa | Lepista |
Espeziea | Lepista luscina Singer, 1951 |
Basionimoa | Agaricus luscinus |
Larramendi-ziza (Lepista luscina) onddo espezie bat da.[1]
Lepista panaeola (Fr.) Karst.
Tricholoma panaeola Queleti
Perretxiko jangarria, kardu-zizaren antzeko koloreko kapela du, orbanak dauzka eta hatzarekin igurztean orriak erraz bereizten dira. Maiz kardu-zizarekin nahasten da, bere kolore, habitat eta hanka laburragatik, eta batzuetan eszentrikoa ere bai.
Deskribapena
Kapela: 5 eta 12 cm. arteko diametrokoa. Lehenik ganbila, gero laua, eta ertza sarritan uhindua eta bihurgunetsua. Haragitsua, lehorra, oso hauskorra. Kolore gris-zurixkakoa, askotan orban ilun zentrokideekin markatuta.
Orriak: Estu, meheak, okertuak, itsatsiak edo eskotatuak, kapelaren haragitik bereiz daitezkeenak. Hasieran zurixkak, gero grisaxka-horixkak.
Orri eskotatuak: Oinera iritsi baino lehentxeago eskote txiki bat duten orriak.
Hanka: 3 – 7 x 1 – 2 cm-koa. Zilindrikoa edo pixka bat meheagoa goian, haritsua, haragitsua, betea, lehorra, kapelaren kolorekoa baino pixka bat zurbilagoa. Eszentriko samarra, gehienetan laburra eta apur bat kurbatua.
Haragia: Trinkoa, hauskorra, kolore zuri-grisaxkakoa. Zapore gozoa du, eta irin-usain atsegina.[2]
Etimologia: Lepista hitza grekotik dator, “lepistós”-etik, soil, esan nahi du. Apaingarri berezirik ez duen onddoa.
Jangarritasuna
Zapore min arina duen arren, interesgarria da sukaldaritzarako. Gordinik jan daiteke eta zapore atsegina du gainera.[3]
Nahasketa arriskua
Lepista rickenii Sing. = Tricholoma panaeolus ss. Ricken, perretxikoarekin, non kapelaren kolorea laranja-arrea den. Lepista caespitosa-rekin, zurixka da eta usain espermatikoa du. Pleurotus eryngii-arekin, honek orri dekurrenteak ditu eta unbelifero sustraietan hazten da.[4]
Sasoia eta lekua
Udazkenean ugaria, zirkuluetan ateratzen da, mendiko belardietan eta larreetan, arraroagoa koniferoen azpian.[5]
Banaketa eremua:
Erreferentziak
- ↑ Euskal Herriko perretxiko eta onddoak, 2013, 2014, 2016, 2017, Fernando Pedro Pérez, Kultura Saila, Eusko Jaurlaritza • Bizkaiko Perretxiko eta Onddoak, A.D.E.V.E., 2012 • Euskalnatura • Euskal Herriko Onddoak. 5 tomos, Luis García Bona, Kriselv, 1987 • Catálogo micológico del País Vasco, Aeranzadi, 1973 • Mendizalearen Hiztegia [mikologia], Ostadar Mendi Taldea.
- ↑ (Gaztelaniaz) Mendaza, Ramon, Diaz, Guillermo. (1987). Guia fotografica y descriptiva 800 especies a todo color. Iberduero, 170 or. ISBN 84-404-0530-8..
- ↑ (Gaztelaniaz) Lotina, Roberto. (1985). Mil setas ibericas. Diputacion foral de vizcaya, 334 or. ISBN 84-505-1806-7..
- ↑ (Gaztelaniaz) Palacios Quintano Daniel. (2014). Disfrutando con las setas. Leitzaran, Grafikak S.L. Andoain, Gipuzkoa, 218 or..
- ↑ (Gaztelaniaz) Bon,Marcel. (1988). Guia de Campo de los hongos de Europa. Ediciones Omega, S. A. Barcelona, 144 or. ISBN 282-0865-4..