Epp5.he Q3.LM

Department of Education
Schools City Division
LEARNING
MATERIAL
(EPP- Home Economics)
GRADE 5
(Quarter 3)
Department of Education
Schools Division Office
LEARNING MATERIAL
EPP 5
Home Economics
Author/Developer:
Bernalyn G. Eugenio
Teacher III, FA Reyes ES
Mary Jane C. Demesa

Teacher III, JP Melencio ES
Quality Assurance:
Alexander D. Neri, Ph.D.

EPS-I EPP/TLE
Ever M. Samson
EPS-I LRMDS
Priscilla D. Sanchez, Ph.D.

Chief ES, Curriculum Implementation Division
_____________________________________________________
This Learning Material is a property of DepEd Schools Division Office of Cabanatuan City.
Outside of the public schools in this Division, no part of this Learning Material may be sold, distributed or
reproduced in any means without its explicit consent.

DepEd Division of Cabanatuan City
LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT SYSTEM
HE TUNGKULIN SA SARILI
Aralin 1
Naipamamalas ang pang-unawa sa

kaalaman at kasanayan sa mga
Pamantayang Pangnilalaman:
“gawaing pantahanan” at tungkulin
at pangangalaga sa sarili.
Naisasagawa ang kasanayan sa
pangangalaga sa sarili at gawaing
Pamantayan sa Pagganap:
pantahanan na nakatutulong sa
pagsasaayos ng tahanan.
Code: EPP5HE-0a-1
Nilalaman:
Sa araling ito, malalaman natin ang mga tungkuling pansarili upang
mas mapapangalagaan at mapapabuti ang ating mga sarili.
Layunin:
1. Nagagampanan ang tungkulin sa sarili sa panahon ng pagdadalaga o
pagbibinata.
2. Naiisa-isa ang mga tungkulin sa sarili sa panahon ng pagdadalaga at
pagdadalaga
ALAMIN NATIN:
Bawat isang mag-aaral ay lumalaki, may mga tungkulin ka sa sarili na

dapat mong gampanan para mas mapabuti ang iyong sarili. Ito ay
makatutulong sa iyo sa pang-araw mong gawain.
LINANGIN NATIN:
__________________________________________________________________________
_
Page | 1 Grade 5 Home Economics Learning Materials
Sa tulong ng mga sumusunod na gawain,

matutupad at magagampanan natin ang ating mga tungkulin sarili.
1. Paglilinis at paliligo araw - araw.

2. Pagsusuot ng malinis at maayos na damit.
3. Paglilinis ng ngipin.
4. Pag-aalaga ng buhok.
5. Paggugupit ng kuko sa kamay at paa.
6. Pagkain ng masusustansyang pagkain.
7. Pag-iwas sa mga pagkaing junk foods at pag inom ng soft drinks at iba
pang pagkaing may maraming sangkap na kemikal.
8. Magkaroon ng 8-10 oras na pagtulog sa loob ng isang araw.
9. Paglalaan ng sapat na oras sa pag-eehersisyo at paglalaro.
10. Pag-inom ng 8 o higit pang baso ng tubig sa araw- araw.
TANDAAN NATIN:
Ang bawat isa ay naghahangad ng maayos at kaakit-akit na paningin ng

kapwa. Ang pagtupad sa mga tungkuling pansarili ay pagpapakita at
pagpapaunlad ng personalidad ng isang tao kaya ito ay nararapat lamang na
bigyan ng pansin ng bawat isa.
GAWIN NATIN:
Basahin at kompletuhin ang sumusunod na pangungusap.
1. Kumain ng ___________________pagkain upang gumanda at lumakas ang

katawan.
2. Magkaroon ng __________________na oras ng pagtulog sa loob ng isang
araw.
3. Magiging kaakit-akit ka kung ikaw ay maliligo__________________.
4. Ang pagkain ng ________________ay hindi makabubuti sa katawan.
5. Uminom ng _______baso ng tubig araw-araw.
__________________________________________________________________________
_
PAGYAMANIN NATIN:
Magtala ng mga gawi o gawain na makabubuti upang mas maging maayos

ang sarili. Halimbawa, magsuklay bago pumasok sa eskwela, ugaliing
maghilamos bago matulog.
SANGGUNIAN:
Batayang Aklat sa EPP Umunlad sa Paggawa 5
HE
Aralin 2 PAGBABAGONG PISIKAL SA SARILI

Code: EPP5HE-0a-2
Nilalaman:
Ating tatalakayin ngayon ang mga pagbabagong pisikal sa panahon ng

pagdadalaga at pagbibinata. Ang araling ito ay makakatulong upang lubos na
maunawaan ang mga pagbabagong pisikal na nagaganap sa iyong sarili upang
hindi ka matakot sa mga pagbabagong ito.
Layunin:
__________________________________________________________________________
_
1. Naipaliliwanag ang mga pagbabagong pisikal na nagaganap sa sarili

sa panahon ng pagdadalaga at pagbibinata.
2. Natutukoy ang mga pagbabagong pisikal sa sarili tulad ng
pagkakaroon ng tagiyawat, pagtubo ng buhok sa iba’t-ibang bahagi
ng katawan, at labis na pagpapawis.
ALAMIN NATIN:
Maraming pagbabago ang nagaganap sa

pangangatawan mula sa gulang na 10
hanggang 16. Tingnan ang larawan. Anu-ano ang iyong napapansin sa
pangangatawan ng dalawang bata? Pagmasdan mo ang iyong sarili at mga
kamag-aral. Anu-anong pagbabago ang iyong napapansin?
LINANGIN NATIN:
Panahon ng pagdadalaga at pagbibinata o puberty ang tawag sa yugto ng

buhay kung kalian maraming pagbabagong nagaganap sa iyong
pangangatawan. Ito ang panahon kung kailan ang pangangatawang pisikal ng
tao ay umuunlad. Normal lamang sa kabataang hahantong sa pagiging
tinedyer ang makaranas ng mga pagbabago sa pangangatawan. Ito ay hindi
dapat ikahiya at sa halip ay pag-aralan at unawain. Inihahanda sa yugto ng
buhay na ito ang katawan upang maging ganap na lalaki o babae.
__________________________________________________________________________
_
Mga Pagbabago sa Nagdadalaga at Nagbibinata

1. Pagsulong ng taas at bigat.
Ang higit na pagsulong sa taas at bigat ay nagaganap bago
maging pangkasariang ganap. Sa panahon na ito ang isang normal at
malusog na batang lalaki ay karaniwang tatangkad ng mula sa 7
hanggang 12 sentimetro at ang babae mula 6 hanggang 11 sentimetro.
Ang biglaang paglaki ay unang mapapansin sa mga babae kaysa lalaki
lalo na kung magsisimula nang magkaregla. Ngunit sa gulang na 14
hanggang 19, mabilis na humahabol sa taas at timbang ang mga
kalalakihan.
2. Pagbabago sa sukat ng katawan.
Kasabay ng pagsulong sa taas at timbang ang mga pagbabagong
sukat ng iba’t-ibang bahagi ng katawan. Mabilis na umuunlad ang laki
at komposisyon ng pangangatawan.
3. Pag-unlad ng mga pangunahing bahaging pangkasarian.
Unti-unting ginigising ng pituitary glandsang iba’t-ibang
bahaging pangkasarian ng isang nagbibinata o nagdadalaga upang
magsimulang gampanan ang kani-kanilang tungkulin. Sa mga babae,
nagsisimulang lumaki at magkahugis ang dibdib. Sa panahong ito rin
nagkakaroon nan g buwanang daloy o menstruation. Ang ari naman ng
mga kalalakihan ay unti-unti ring lumalaki at nagbabago upang maging
pangkasariang ganap.
4. Pagtubo ng buhok sa iba’t-ibang bahagi ng katawan
May mga pagbabagong nangyayari sa panlabas na anyo ng
nagdadalaga at nagbibinata na nagbibigay sa kanila ng mga katangiang
higit na nagpapatunay ng kanilang kasarian. Ang mga kababaihan ay
tinutubuan ng buhok sa kilikili at sa ibabaw ng ari. Bukod sa
nagkakahugis ang dibdib, lumalapad ang balakang ng nagdadalaga.
Ang mga kalalakihan din ay tinutubuan ng buhok sa mukha tulad ng
bigote, sa kilikili, sa ibabaw ng ari, binti at dibdib.
5. Pagtubo ng tagihawat
Ang mga kababaihan ay nagkakaroon ng tagihawat lalo na kapag
malapit na ang buwanang daloy dahil sa glandular disturbances.Ang mga
kalalakihan din naman ay nagkakaroon din ng tagihawat sanhi ng
pagbabagong dulot ng pagbibinata.
6. Pagiging pawisin
Ang mga kalalakihan ang labis na nagiging pawisin kapag sila ay
nagbibinata na.
__________________________________________________________________________
_
TANDAAN
NATIN:
Ang pagbabago sa pisikal na anyo ng

mga nagbibinata at nagdadalaga ay
isang normal na pangyayari sa buhay ng isang
tao. Walang dapat ipagalala bagkus ito ay ipagpasalamat sapagkat ang ating
katawan ay umuunlad ng normal bilang paghahanda sa pagiging isang ganap
na lalaki at babae.
GAWIN NATIN:
Basahin ang mga sumusunod na pangungusap.

Isulat ang Tama kung ito ay nagpapakita o
tumutukoy sa pagbabagong pisikal ng mga nagbibinata o nagdadalaga at isulat
ang Mali kung hindi.
_______ 1. Pagkulubot ng balat sa katawan.

_______ 2. Pagtubo ng buhok sa kilikili at iba pang bahagi ng katawan.
_______ 3. Paglabas ng sobrang pawis sa katawan.
_______ 4. Pagputi ng buhok.
_______ 5. Pagtubo ng ngipin.
_______ 6. Pagkakaroon ng tagihawat sa mukha at leeg.
_______ 7. Pag-alsa ng dibdib.
_______ 8. Pagkakaroon ng buwanang daloy.
_______ 9. Pagbigat ng timbang.
_______ 10. Pagbaluktot ng likuran.
PAGYAMANIN
NATIN:
1. Magdala ng iyong bagong larawan na nagpapakita ng mga pagbabago

sa iyong pisikal na anyo.
__________________________________________________________________________
_
2. Isulat sa iyong kwaderno ang mga pagbabagong napansin sa iyong

katawan.
SANGGUNIAN:
Batayang Aklat sa EPP 6

Agap at Sikap 6
Umunlad sa Paggawa 5
__________________________________________________________________________
_
HE MGA PARAANG DAPAT ISAGAWA SA PANAHON NG

Aralin 3 PAGBABAGONG PISIKAL

Code: EPP5HE-0a-2
NILALAMAN:
Mahalagang maging kaugalian ang wastong pangangalaga sa sarili pagkat

dito magsisimula ang pangkalusugang pangangalaga sa sarili. Sa panahon ng
pagdadalaga at pagbibinata kailangan sila ay handa sa mga dapat gawin na
may kinalaman sa kung bakit nangyayari ang mga ito.
LAYUNIN:
Natatalakay ang mga paraang dapat isagawa sa panahon ng
pagbabagong pisikal
ALAMIN NATIN:
Panahon ng Pagreregla
Sa gulang na 10 taon pataas ay nagsisimulang dumating ang buwanang daloy
o regla sa isang babae na siyang tanda ng kaniyang kasarian. Ito’y isang
pahiwatig o hudyat na ang bahay-bata ng isang babae ay handa nang bumuhay
ng isang sanggol sa sinapupunan.
__________________________________________________________________________
_
Ang dumadaloy na dugo ay nagsisimula sa loob ng bahay bata. Ito’y

kumakapal at dumarami sa loon ng 26-30 araw. Kung hindi ito mapupunlaan
ng sihay-punlay o sperm cell galling sa lalaki, unti-unti itong hihiwalay sa balat
ng bahay-bata kasama ang maraming dugong nakakapit at hinog na itlog ng
babae na siyang lumalabas na regla. Ang buwanang daloy ay karaniwang
nagtatagal ng tatlo hanggang pitong araw. Ito ang normal at mahalagang
tungkulin ng kasarian ng mga babae.
Sa unang pagdaloy ng dugo o paglabas ng regla ay tunay na

nakakagulat at nakakabahala sa isang bata na hindi alam kung ano ang
nangyayari. Ito ay dapat na malaman at maintindihan ng isang nagdadalaga
bago sumapit ang ganitong mga karanasan. Ang mga pangyayaring ito’y
dapat ipagbigay-alam sa mga magulang o nakatatandang kapatid upang
maktulong sa dapat gawin. Sa uang taon, ang buwanang daloy ay maaaring
palaktaw-laktaw at hindi regular, ngunit pagkatapos ng ilang buwan ay
magiging regular na rin.
Panahon ng pagtutuli
Ang pagtuli ay isinasagawa sa lalaki upang maging makinis at maalis

ang kulubot ng dulo ng tunod. Ang pagtutuli ay isang simpleng operasyon
kung saan inaalis ang sobrang balat na bumabalot sa gland o ulo ng tunod.
Ito’y ginagawa upang mapanatiling malinis ang dulo ng tunod at maiwasan
ang impeksyon. May mga batang tinutuli matapos ipanganak, ngunit may
paniniwala rin na ang pagtutuli ay palatandaan ng pagbibinata kaya’t
ginagawa ito sa gulang na 10 hanggang 14 na taong gulang.
Maaaring isagawa ang pagtuli sa ospital o sa klnika. Mayroon mga
albularyo sa probinsya na nagsasagawa ng simpleng operasyon na ito. Habang
sariwa pa ang sugat, ang pinakuluang dahon ng bayabas ang pinanlalagas o
ipinanghuhugas upang gumaling agad. Kapag ang sugat ay namaga,
kailangang ikunsulta agad sa doktor upang malapatan ng dagliang lunas ng
antibiotics laban sa impeksyon.
May makabagong pamamaraan din ng pagtuli upang maiwasan ang
impeksyon. Higit na mabuti na sa klinika o ospital isagawa ang pagtutuli
upang mapagpilian ang nais na anyo ng pagtuli tulad ng German cut, lasercut,
at iba pa. Ang wastong pangangalaga at gamot na kakailanganin ay naibibigay
ayon sa pagrereseta ng doctor. Ang pagpapagaling ay mas madali at
maiiwasan din ang mga di kanais-nais na sakit o kirot dahil may wastong
pampamanhid at antibiotics.
Kung kulang ang badget ng magulang pwede namang maghintay ng
medical mission sa mga barangay na tinatawag nilang "Operasyon Tuli". Ito ay
libre o walang bayad at ginaganap ito tuwing bakasyon o summer, para ang
__________________________________________________________________________
_
mga batang lalaki ay nasa bahay lang. Mga doktor at nars ang gumagawa ng
operasyon kaya ito ay ligtas.
LINANGIN NATIN:
Unang Araw
Panahon ng Pagreregla
Upang maihanda ang iyong sarili sa mga pagbabagong pisikal na magaganap
mahalagang iyong maunawaan na iyong mararanasan ang mga sumusunod:
Dysmenorrhea
Ang dysmenorrheal ay ang pamimintig ng puson o ang pagkirot nito
tuwing magkakaroon ng regla ang babae sanhi ng pag-urong ng laman ng
bahay-bata at ang unti-unting pagdaloy ng dugo mula sa paligid nito.
Mababawasan ang pagsakit ng puson sa pamamagitan ng tamang
pageehesisyo at pag-lalagay ng hot water bag sa ibabaw ng puson. Ito’y normal
na nararanasa ng ilang dalagita at maaaring kumunsulta sa doktor para
maresetahan ng gamot na pampaginhawa sa kirot ng puson.
Menopause
Sa isang babae, ang menopause ay ang paghinto ng pagreregla. Ito’y hudyat
din na kawalan ng kapasidad upang magka-anak sa gulang na 45-50 kung wala
ng pagdaloy ng regla.
Paghahanda sa Panahon ng Pagreregla

Ang regla ay dumarating minsan isang buwan ayon sa bilang ng menstrual
cycle. Ang menstrual cycle ay bilang ng araw na pagitan sa pagkakaroon muli
ng regla. Ang karaniwang cycle ay 25 hanggang 29 na araw na pagitan.
__________________________________________________________________________
_
Page | 10 Grade 5 Home Economics Learning
Materials
Mahalagang magkaroon ng pansariling kalendaryo ukol sa pagreregla upang

malaman ang iyong cycle at kung kalian ka magkakaroon muli ng regla.
Makakatulong ito upang makapaghanda ng mga kakailanganin s panahon na
muling pagregla.
Pag-aralan ang halimbawa sa ibaba.
Si Marion Jane ay nagkaroon ng regla noong ika-12 ng Enero, kalian

siya daratnan muli kung siya ay mayroong 27 araw na pagitan? Maaari siyang
datnang muli sa ika-7 ng Pebrero.
Pagpapanatiling Malinis at Maayos sa Panahon ng Pagreregla
Ang tiyak na paraan upang mapanatiling maginhawa ang pakiramdam

ay ang araw-araw na paliligo kahit mayroong regla. Hindi nakakasama ang
magshampoo ng buhok at paliligo kahit mayroong regla, at hindi rin titigil ang
daloy nito. Maaaring gumamit ng maligamgam na tubig sa pagligo at huwag
magtagal sa paliligo para hindi sipunin. Ugaliin na linisin ang iba pang bahagi
ng katawan tulad ng ngipin, kuko, tainga, kilikili, singit, at tuhod. Sa panahon
na mayroong regla, higit na kailangan ang madalas na paghuhugas at
pagpapalit ng napkin upang maiwasan ang malansang amoy ng dugo.
Magpalit ng pasador tuwing ikatlo o ika-apat na oras o kung kinakailangan.
Ang paggamit ng tawas o kalamansi sa kilikili at singit ay nakakabawas ng
amoy ng katawan. Maaari ring gumamit ng deodorant. Dalasan ang
paghihilamos upang maiwasan ang pagkakaroon ng tagihawat.
Magpalit ng damit at panty bago matulog. Gumamit ng mas makapal

na sanitary napkin o mga lumang kamiseta at magpalit ayon sa
pangangailangan.
Kumain ng masustansiyang pagkain at uminom ng sariwang katas ng

prutas. Mag-ehersisyo rin nang wasto, makakatulong ito sa maayos na
pagdaloy ng regla.
Kailangang paghandaan ang susunod na pagreregla upang maiwasan

na marumihan ng dugo ang pag-ibabang kasuotan. Ang pagmamarka sa
sariling kalendaryo ay makatutulong upang makapaghanda ng mga kailangan
tulad ng pasador at panty. Ugaliing magbaon ng panty at sanitary napkin sa
bag.
Wastong Paggamit ng Pasador o Sanitary Napkin

__________________________________________________________________________
_
Materials
Ginagamit ang pasador o sanitary napkin sa panahon ng pagdadaloy ng dugo

o pagreregla. Ang pasador ay maaaring mga lumang kamiseta o halfslip sa
inilupi upang ilagay na sapin sa panty. Kailangang ito ay sumisipsip ng dugo
na dapat palitan nang mas madalas at labhan kaagad pagkaalis upang di
manatili ang mantas at amoy. Ibabad kaagad pagkaalis upang di manatili ang
mantas at amoy. Ibabad ito s mabulang sabon at tubig at banlawang mabuti.
Mayrron din naming sanitary napkin na mabibili at mas maginhawang
gamitin kaysa sa pasador dahil ito’y idinidikit lamang sa panty upang hindi
gumalaw. Ang sanitary napkin ay may iba’t ibang laki, lapd, at kapal na
mapagpipiliang angkop sa iyong pangangailangan. Magpalit ng napkin kung
kinakailangan o apat na oras na pagitan sa loob ng isang araw at hugasan ang
sarili, pwedeng gumamit ng feminine wash para presko ang pakiramdam.
Ibalot nang maayos ang pinagpalitang napkin at itapon sa basurahan.
Maghugas ng kamay bago magpalit at pagkatapos hawakan ang sanitary
napkin.
Pangalawang Araw
Pangangalaga sa Bagong Tuli
Mahalagang pangalagaan nang wasto ang sarili kapag bagong tuli upang
mapabilis ang paghilom ng sugat. Dapat gumamit ng maluwag na pantalon,
shorts o padyama, upang mahanginan at matuyo agad ang sugat. Kailangan
palitan ang balot ng tunod at linisin ito araw-araw.
Mga dapat tandaan kapag bagong tuli:
 Magsabon at banlawang mabuti ang mga kamay bago hawakan ang

sugat.
 Linisin ang sugat ng katas ng pinakuluang dahon ng bayabas habang
ito ay sariwa pa.
 Kumain ng masustansyang pagkain upang mapabilis ang paghilom ng
sugat.
 Iwasang kumain ng malalansang pagkain tulad ng hipon, bagoong,
malasadong itlog, at iba pa. Ito’y magiging sanhi ng pangangati at
kapag di na mapigilan ang pagkamot, ito’y maaaring maimpeksyon.
 Kumunsulta sa doktor kapag namaga ang tuli.
__________________________________________________________________________
_
Materials
TANDAAN
NATIN:
Ang mga pagbabago sa pangangatawan ng mga nagdadalaga at

nagbibinata ay tanda ng pagdagdag ng gulang at paglaki ng isang bata sa
pagiging binata o dalaga.
Maging handa sa pagdating ng regla at ganun din sa mga magpapatuli.

Ugaliin ang pagsasagawa ng mga pamamaraang pangkalinisan sa saril.
GAWIN NATIN:
Isulat ang Tama, kung ang isinasaad ng pangungusap ay wastong ugali; Mali
kung di wasto, at isulat ang wastong salitang ipapalit sa may salungguhit na
mga salita.
Halimbawa:
Mali, sanitary napkin 1. Sa panahon ng pagreregla gumamit ng tissue paper
upang di matagusan.
_______________1. Ibalot nang maayos sa isang papel ang ginamit na sanitary

napkin at itapon sa basurahan.
_______________2. Magpalda kung bagong tuli kahit may maluwag na shorts.
_______________3. Ikunsulta sa doktor ang mga di-karaniwang karamdaman
sa panahonng pagreregla.
_______________4. Hugasan ng dahon ng kamias at sampalok ang sugat sa
pagtuli.
_______________5. Magtala sa kalendaryong pansarili ng unang araw ng
pagdaloy ng regla at huling araw nito.
__________________________________________________________________________
_
Materials
PAGYAMANIN
NATIN:
Panayamin ang mga taong Health workers sa inyong barangay tungkol sa

kahalagahan ng pagreregla at wastong pangangalaga ng katawan sa panahon
ng pagreregla at ganoon din ang mga paghahandang gagawin. Sa mga lalaki
naman alamin kung kailan ang kanilang Medical Mission "Operasyon Tuli" sa
inyong barangay. Tanungin din kung ano ang dapat ihanda ng magpapatuli.
SANGGUNIAN:

Agap at Sikap 6
HE EPEKTO NG PAGBABAGO NG PAGDADALAGA AT

Aralin 4 PAGBIBINATA
__________________________________________________________________________
_
Materials

pagaayos ng tahanan.
Code: EPP5HE-0b-3
Nilalaman:
Sa araling ito, matutukoy ang mga epekto ng mga pagbabago sa isang
nagbibinata at nagdadalaga at kung paano ito haharapin.
Layunin:
Naipapakita ang kamalayan sa pang-unawa sa pagbabago ng sarili at

sa pag iwas sa panunukso.
ALAMIN NATIN:
Humarap sa inyong kamag-aral. Tanungin ang kapag-aral kung

anuanong mga pagbabago ang kanyang napapansin sa kanyang sarili.
Paghambingin ang mga pagbabagong nagaganap sa inyong dalawa at iulat sa
buong klase.
LINANGIN NATIN:
Ang mga sumusunod ay ilan sa mga mapapansing pagbabago dulot ng

pagdadalaga at pagbibinata:
__________________________________________________________________________
_
Materials
Epekto sa katawan.
Ang mga nagdadalaga ay karaniwang nakararanas ng di-mabuting
kondisyon ng katawan bago o tuwing darating ang buwanang daloy tulad ng
sakit ng ulo at pagkahilo, pagsusuka,pananakit ng dibdib at puson.
Sa mga nagbibinata, ang paglaki ng mga kalamnan sa braso at binti ay
nagdudulot ng ibayong lakas at resistensya kaya’t nahihilig sila sa iba’t-ibang
uri ng laro at isports.
Epekto sa Ugali.
Kasabay ng pagbabago ng katawan ay unti-unti nagbabago rin ang
ugali. Nauuna ang mga babae kaysa sa mga lalaki. Ang mga babae ay nagiging
mahiyain at maramdamin.Nagiging mapansinin sa sarili o selfconcious.
Madalas nag-aayos sa katawan lalo na sa pananamit.Nagkakaroon na sila ng
mga taong iniidulo at nais maging modelo.
Sa panahon din na ito nagiging mapaghanap ng pagkilala at pagtanggap
maging babae man o lalaki. Natatanto nilang hindi na sila bata ngunit hindi pa
sapat sa gulang o mature. Ang ibang kabataan naman ay gumagawa ng mga
bagay upang makuha ang atensiyon ng mga magulang, kaibigan, at
hinahangaan. Ang ibang nagbibinata ay nagkakaroon ng ugaling
mapaghimagsik lalo na kung naguguluhan sila at hindi nila naiintindihan ang
mga pagbabagong nagaganap sa sarili. Ang mga kilos nila ay nagiging palaban
at mapusok. Kailangan nila ng sapat na pamamatnubay at pangunawa ng mga
magulang at nakatatanda upang maintindihan nila ang kanilang sarili.
Epekto sa pakikitungo.
Ang pakikisama at impluwensya ng kapwa kabataan ay matindi sa
panahon ng pagdadalaga at pagbibinta. Ito ang panahon kung kailan ninanais
matatag ng nagdadalaga o nagbibinata ang kanyang sarili iba sa kanyang
magulang at mga kapatid. Ang pakikihalubilo sa ibang kabataang
kasinggulang niya ay tumutulong upang makilala niyang lubusan ang sarili at
matutunan kung paano siya makikitungo sa ibang tao. Nagiging mapagisip din
tungkol sa iba’t ibang pananaw sa pamumuhay ang kabataan. Maaring
sumasalungat ang ilang kabataan tungkol sa pamamalakad ng pamumuhay ng
kanilang magulang na nagiging sanhi ng alitan at dipagkakaunawaan. Ito ay
maaaring iwasan sa pamamagitan ng maayos at mahinahong pag-uusap ng
anak at magulang.
__________________________________________________________________________
_
Materials
TANDAAN NATIN:
Ang lahat ng mga mag-aaral ay makakaranas o nakakaranas ng epekto ng

pagbibinata at pagdadalaga. Dahil dito, napakahalagang bigyang pansin at
nangangailangan ng malawak na pang-unawa sa mga pagbabagong ito.
GAWIN NATIN:
Sumulat ng isang talata kung paano ninyo haharapin ang mga epekto ng mga
pagbabagong nagaganap sa isang nagdadalaga at nagbibinata.
PAGYAMANIN NATIN:
Pagdating sa inyong bahay, humarap sa inyong salamin at itala sa inyong

kwaderno ang mga pagbabagong iyong napansin sa iyong sarili.
SANGGUNIAN:

Agap at Sikap 6
__________________________________________________________________________
_
Materials
H.E PAG-IWAS SA PANUNUKSO DAHIL SA MGA

Aralin 5 PAGBABAGONG PISIKAL
Pamantayang Pangnilalaman: Naipamamalas ang pang-unawa sa

kaalaman at kasanayan sa mga “gawaing
pantahanan” at tungkulin at
pangangalaga sa sarili.
Pamantayan sa Pagganap: Naisasagawa ang kasanayan sa
pantahanan na nakatutulong sa pagaayos
ng tahanan.
Code: EPP5HE-0b-4
Nilalaman:
Ang araling ito ay naglalayong makatulong sa mga bata upang matamo

ang karagdagang kaalaman, kasanayan at saloobin upang matugunan at
mapahalagahan ang wastong pang-unawa at pangangalaga sa sarili. Maipakita
at mapahalagahan ang wastong ugali at paninindigan sa pagpapaunlad sa
sarili.
Layunin:
Naipapaliwanag kung paano maiiwasan ang panunukso dahil sa

pagbabagong pisikal.
__________________________________________________________________________
_
Materials
ALAMIN NATIN:
Ang nagdadalaga’t nagbibinata’y may pusong mapagmahal at maunawain.

Sila’y bukas palad at mapagbigay. Ang pakikipagkapwa-tao nila’y
yumayabong habang silay pinakikitaan ng halimbawa at binigiyan ng
pagkakataong maglingkod, tumulong, at mamuhay nang ayon sa nararapat.
Sino sa inyo ang may mga karanasan tungkol sa panunukso ng
kamagaral? Ano ang iyong ginawa para ito ay maiwasan?
LINANGIN NATIN:
Bunga ng Pagbabagong Pisikal:
1. Ang mga nagdadalagat, nagbibinata’y malimit mauhaw, malakas

kumain at mahimbing matulog
2. Dahil sa likas na kaliksihan at walang tigil na pagkilos silay medaling
pagpawisan
3. Mapili sa kasuotan at kadalasay sunod sa muda o uso ang ayos ng
buhok.
4. Tunay na silay aktibo – mabilis, maliksi, malakas at masigla, kaya’t
sa musika higit na gusto nila ang mabibilis na tugtuging rock.
Pagbabagong Mental, Emosyonal at sosyal
1. Higit na magiging mausisa tungkol sa buhay at pangyayari sa

kapaligiran.
2. Ang pagiging malapit sa mga kaibigan.
__________________________________________________________________________
_
Materials
3. Pagkatiwalaang gumanap ng mga gawaing makapagpapabuti sa

sarili.
TANDAAN NATIN:
Ang pagdadalaga at pagbibinata, pagbabago sa sarili, di man hintayin,

dumarating ng kusa. Ang pagtanggap sa sarili na ang pagbabagong nagaganap
ay kailangang mangyari sa buhay ng tao.
GAWIN NATIN:
Sagutin ng TAMA o MALI ang sumusunod na pangungusap.
1. Ang mga gulang 10 – 13 taon ay panahon ng pagdadalaga’t pagbibinata.

2. Ang nagdadalaga’y karaniwang lumalapad ang balikat at lumalalim
ang tinig.
3. Ang pagreregla ay hudyat na ang nagdadalaga’y may kakayahang
maging ina.
4. Ang puso at baga ay nadaragdagan ang sukat upang bigyan ng

karampatang alalay ang mabilis na pagsulong ng katawan.
5. Dapat ikabahala ang pababago ng katawan.
6. Madaling mauhaw at pawisan ang mga nagdadalaga at nagbibinata.
7. Sa panahon ng pagdadalaga at pagbibinata nagbabago rin ang kanilang
damdamin.
8. Nagiging mapili sa kasuotan ang mga nagdadalaga.
9. Pintasan o hiyain sila sa harap ng ibang tao.
10. Malapit sa kaibigan ang mga batang nasa edad 10 -16
PAGYAMANIN NATIN:
__________________________________________________________________________
_
Materials
Gumawa ng sariling kuro-kuro o reaksyon tungkol sa aspektong emosyonal

sa pagbabago sa sarili.
SANGGUNIAN:
Batayang Aklat sa EPP Umunlad sa Paggawa 5
HE MGA KAGAMITAN AT WASTONG PARAAN SA

Aralin 6 PAGLILINIS AT PAG-AAYOS NG SARILI

__________________________________________________________________________
_
Materials
Code: EPP5HE-0c-5
Nilalaman:
Sa araling ito, matututunan natin ang iba’t-ibang kagamitan na maaari nating

gamitin sa upang mapanatili natin ang kalinisan at kaayusan sa ating sarili.
Malalaman natin kung ano,saan at paano ang gamit ng mga ito. Tatalakayin
din sa araling ito ang wastong paraan sa paglilinis ng ating mga sarili.
Maaaring ito ay gawin at sundin pag-uwi sa ating bahay.
Layunin:
1. Naisasaugali ang pagtupad ng
ALAMIN NATIN: tungkulin sa
sarili.
2. Nasasabi
ang mga
kagamitan at wastong paraan sa paglilinis at
pagaayos ng sarili.
Tingnan at suriing mabuti ang

mga kagamitan sa paglilinis ng
katawan na nasa larawan.
Alin sa mga ito ang ginagamit
mo araw-araw? Alin ang ginagamit
mong isang beses sa isang linggo?
Palagi mong isaisip na

kailangan mong maging malinis at
maayos. May mga kagamitan na dapat mong gamitin para sa iyong sarili
lamang at may mga kagamitang maaari ring gamitin ng iba pang kasapi ng
pamilya.
I. Lagyan ng tsek (/) kung pansarili o pampamilya ang mga kagamitang
nakahanay.
Kagamitan Pansarili Pampamilya
1.mouthwash
__________________________________________________________________________
_
Materials
2.toothpaste
3.hair dryer
4.tuwalya
5. sipilyo
6.suklay
7.pulbos
8.bimpo
9.sabon
10.shampoo
LINANGIN NATIN:
May mga akmang kagamitan sa

paglilinis at pag-aayos sa sarili.
Suriin at pag-aralan ang wastong paggamit sa sumusunod na larawan.
Bahagi ng Kagamitan Wastong Paggamit
Katawan
Buhok Shampoo Ito ay nagbibigay ng kaaya-ayang
amoy sa ating buhok. Ito rin ang
nag-aalis ng mga kumapit na dumi
at alikabok sa ating buhok.
Suklay o Ito ay ginagamit sa pagsusuklay ng

buhok upang matanggal ang mga
Hairbrush
buhol-buhol o gusot sa ating buhok.
Ito ay ginagamit sa pagpuputol o

paggugupit ng kuko sa kamay at
Kuko Panggupit sa paa. Dapat pantayin ang kuko na
kuko o nailcutter ginupit gamit ang nail file o panliha.
Ito ay ginagamit kasama ang

toothpaste upang linisin at
Bibig at Ngipin Sipilyo

__________________________________________________________________________
_
Materials
__________________________________________________________________________
_
Materials
tanggalin ang mga pagkaing

dumidikit o sumisingit sa pagitan ng
mga ngipin pagkatapos kumain.
Toothpaste Nagpipigil sa pagdami ng mikrobyo

sa loob ng bibig. Pinatitibay nito ang
mga ngipin upang hindi ito mabulok.
Sa pagmumumog dapat gumamit rin

ng mouthwash upang lalong
Mouthwash
makatulong sa pagpapanatili ng
mabangong hininga. Ito rin ay
nakatutulong sa pagpupuksa sa mga
mikrobyong namamahay sa loob ng
bibig sanhi ng mabahong hininga.
Ito ay nag-aalis ng dumi at libag sa

katawan at nagbibigay ng mabango
at malinis na amoy sa buong
katawan.
Katawan Sabong
Pampaligo Ito ay ikinukuskos sa buong katawan
upang maalis ang libag sa ating
buong katawan.
Bimpo
Ito ay ginagamit na pamunas sa
buong katawan pagkatapos maligo
para matuyo.
Tuwalya
TANDAAN
NATIN:
__________________________________________________________________________
_
Materials
Mahalaga ang pagpapanatili ng kalinisan at kaayusan sa sarili. May mga

kagamitan na maaari nating gamitin na makatutulong upang maging malinis
at maayos ang ating sarili tulad ng suklay, nailcutter, sipilyo, bimpo, tuwalya
at iba pa.
GAWIN NATIN:
Punan ang patlang upang makumpleto ang

pangungusap. Piliin sa loob ng kahon ang sagot.
nailcutter bimpo suklay toothpaste

tuwalya sabon shampoo sipilyo
1. Gumagamit ng _____________ upang kumintab at maalis ang dumi at

alikabok ng buhok.
2. Linisin ang ngipin pagkatapos kumain gamit ang ______________ at
_____________.
3. Kung ang kuko ay mahaba na, ito’y putulin
gamit ang
_________________ na matalim.
4. Ikuskos ang _____________sa buong katawan upangito’y luminis at
libag ay maalis.
5. Katawan ay patuyuin pagkatapos maligo gamit ang ____________
malambot at malinis.
6. Iba-iba ang kulay at lasa, ngunit parehong nagpapalinis ng ngipin kung
ika’y gagamit ng _________________.
PAGYAMANIN
NATIN:
Magkaroon ng sariling cleaning kit na naglalaman ng mga kagamitang

panlinis sa sarili. Tulad ng nailcutter, suklay, bimpo, toothbrush, toothpaste at
iba pa. Maaaring dalhin ito araw-araw sa inyong pagpasok sa paaralan.
__________________________________________________________________________
_
Materials
SANGGUNIAN:

Agap at Sikap 6
HE WASTONG PAMAMARAAN SA PAGLILINIS AT

Aralin 7 PAG-AAYOS NG SARILI

Code: EPP5HE-0c-5
Nilalaman:
Sa araling ito, malalaman natin ang wastong pamamaraan sa paglilinis at pag-
aayos ng sarili upang matupad natin ang tungkulin natin sa ating sarili.
Layunin:
1. Naisasaugali ang pagtupad ng tungkulin sa sarili.
2. Naipakikita ang wastong pamamaraan sa paglilinis at pag-aayos.
__________________________________________________________________________
_
Materials
ALAMIN NATIN:
Ang batang maayos at malinis ang pangangatawan at pananamit ay kaakit-

akit tingnan. Ipinahihiwatig ng panlabas na anyo ng tao ang pangangalagang
ginagawa niya sa kanyang sarili.
Tingnan ang dalawang larawan sa ibaba. Anu-ano ang pagkakaiba na nakikita
mo sa kanilang itsura at pananamit?
LINANGIN NATIN:
Kaakit-akit tingnan ang isang tao kapag lagi siyang malinis at maayos. Ang
kalinisan ng katawan ay mahalaga upang mapanatili ang pansariling
kalusugan. Maraming pamamaraan ang dapat gawin upang mapanatiling
malinis at maayos ang sarili.
1. Maligo araw-araw.
Upang maiwasan ang di kanais-nais na amoy sa katawan,
kinakailangan ang paliligo araw-araw. Nakagiginhawa at nakagagaan
ng pakiramdam ang paliligo lalo na kung ito ay gagawin sa umaga pa
lamang.
2. Alagaan ang buhok
__________________________________________________________________________
_
Materials
Sa pamamagitan ng paggugo gamit ang shampoo at tubig, maaalis

ang dumi at alikabok na nasa ating buhok. Gawin ito tatlong beses o
higit pa sa isang lingo. Suklayin ang buhok pagkatapos upang
mapanatili itong tuwid at maayos.
3. Pagsipilyo ng ngipin
Sipilyuhin ang ngipin nang maraming ulit sa isang araw lalo na
matapos kumain. Nakadaragdag nang malaki sa kagandahan ng mukha
ang mapuputi at pantay-pantay na mga ngipin. Kailangang dumalaw
din sa dentist dalawang beses o higit pa sa isang taon upang matiyak na
walang sira ang mga ngipin.
4. Pagkain ng sapat
Kumain nang sapat at tama sa oras. Ang timbang na pagkaing
masustansya ay kailangan ng katawan upang manatiling malusog.
5. Mag-ehersisyo araw-araw.
Ang pag-eehersisyo ay tumutulong sa mabilis na pagtunaw ng
pagkain sa katawan, regular na pagbabawas ng dumi, maayos na
sirkulasyon, at matibay na kalamnan.
6. Matulog nang tama sa oras
Iwasan ang pagpupuyat upang maging masigla ang katawan at
pag-iisip at panatilihing makinis ang balat.
7. Uminom ng anim hanggang walong baso ng tubig araw-araw
Kailangan ng katawan ang tubig upang lumabas ang mga dumi
sa loob ng katawan.
8. Putulan at linisin ang mga kuko sa kamay at paa
9. Magpalit ng mga damit panloob araw-araw.
10. Para sa mga kababaihan, bunutin ang mga balahibo sa kilikili na
maaaring maging sanhi ng anghit. Gumamit ng deodorant tulad ng
dinidikdik na tawas o mga produktong nabibili sa tindahan.
TANDAAN
NATIN:
May kasabihan tayo na “Ang Kalusugan ay Kayamanan.”
__________________________________________________________________________
_
Materials
Mapananatili nating malusog an gating katawan kung tayo ay naliligo,

nagsusuklay ng buhok, nagsisipilyo ng ngipin at gagawin ang iba pang
gawaing pangkalusugan araw-araw.
GAWIN NATIN:
Gawain A
1. Bumuo ng grupo na may limang miyembro.

2. Ang bawat miyembro ay makakakuha ng pirasong papel na
naglalaman ng isang paraan sa paglilinis at pag-aayos ng
sarili.
3. Iarte ang sinasabi sa papel at hayaang hulaan ito ng mga
kagrupo.
Gawain B
Basahin ang mga sitwasyon. Lagyan ng tsek (/) ang patlang kung ang tauhan
ay nagpapakita ng pamamaraan ng paglilinis at pag-aayos sa kanyang sarili.
Lagyan ng ekis (X) kung hindi.
___________ 1. Si Allan ay naliligo araw-araw ngunit ang suot na damit ay

paulit-ulit.
___________ 2. Ang buhok ni Sandra ay mahaba at makapal, kaya naman

pinananatili niya ito na malinis, maganda at maayos.
___________ 3. Payat at laging nanghihina ang batang si Jessica dahil sa hindi

pagkain ng masusustansyang pagkain.
___________ 4. Mahilig sa matatamis na pagkain ang magkapatid na Lito at

Ana. Kaya naman ang paalala ng kanilang ina na laging magsipilyo ng ngipin
ay kanilang sinusunod.
___________ 5. Tuwing gabi ng Linggo, nakagawian na ni Lando ang gupitin

ang kanyang kuko upang sa pagpasok sa kinabukasan sa paaralan ay malinis
ang mga ito.
__________________________________________________________________________
_
Materials
PAGYAMANIN
NATIN:
Sa iyong journal o dayari, itala o isulat kung

ano-ano ang ginagawa mong mga paraan ng paglilinis at pag-aayos ng sarili.

Batayang Aklat
sa EPP 5 SANGGUNIAN:
Agap at Sikap 6
__________________________________________________________________________
_
Materials
H.E TALATAKDAAN SA PAGLILINIS AT PAG - AAYOS

Aralin 8 NG SARILI

pantahanan” at tungkulin at pangangalaga
sa sarili.
pantahanan na nakatutulong sa pag-aayos
ng tahanan.
Code: EPP5HE-0c-5
Nilalaman:
Sa araling ito , mabibigyang pansin ang pagbibigay ng oras at panahon sa

paglilinis at pag-aayos ng sarili.
Layunin:
1. Naisasaugali ang pagtupad ng tungkulin sa sarili.

2. Nakagagawa ng sariling talatakdaan sa paglilinis at pag-aayos ng sarili.
ALAMIN NATIN:
Ano - ano ang mga

bagay o gawain na ginagawa mo bago ka
pumasok sa paaralan? Gaano kadalas o kabilis mo ito ginagawa?
__________________________________________________________________________
_
Materials
LINANGIN NATIN:
Tingnan ang ipinakikitang mungkahing plano sa paglilinis at

pagaayos ng sarili. Nakatala rito ang bahagi ng katawan na dapat linisin at
ayusin sa loob ng takdang panahon. Punan ang bawat hanay ng mga gawaing
pangkalusugan na nararapat isagawa ng bawat isa. Sipiin ito upang maging
gabay sa pagpaplano ng mga gawaing pangkalinisan at pagaayos.
Bahagi ng Tuwing Tuwing Matapos Lingguhan Buwanan

Katawan ang Ilang
Umaga Gabi
Araw
Pag-aayos Pag-brush Paggugo

at nang ng buhok
Buhok
pagsuklay maraming
ng buhok beses
Mukha at
Kutis
Kamay
Paa
Ngipin
__________________________________________________________________________
_
Materials
Katawan
Kuko
TANDAAN
NATIN:
Kinakailangang paglaanan
ng oras ang mga gawaing pangkalinisan sapagkat mahalaga ito upang
makamtan ang kaiga-igayang panlabas na kaanyuan.
Malaki ang maitutulong ng paghahanda ng plano sa paglilinis at
pagaayos ng sarili upang matiyak na walang gawaing makakaligtaan. Sa
pamamagitan ng isang plano, mabibigyang pansin ang mga gawaing ito sa
araw-araw na gawain ng isang tao.
GAWIN NATIN:
Isulat kung anu-ano ang ginagawa mong paraan ng paglilinis at

pagaayos ng sarili. Itala ito sa isang tsart at lagyan ng tsek (√) ang iskedyul ng
pagsasagawa ng nga ito.
Mga Tuwing Tuwing Matapos Lingguhan Buwanan
Gawain Umaga Gabi ang
Ilan
g Araw
Paggugo ng
buhok
Pagsisipilyo
__________________________________________________________________________
_
Materials
Paliligo
Pagpuputol
ng Kuko
PAGYAMANIN
NATIN:
Gumawa ng eskedyul para

sa pag-aayos at paglilinis ng sarili sa loob ng isang Linggo.
Batayang Aklat
sa EPP SANGGUNIAN: Umunlad sa
Paggawa 5
HE
PANGANGALAGA NG KASUOTAN
Aralin 9

Code: EPP5HE-0c-6
Nilalaman:
Sa araling ito, matutuhan natin kung paano pangalagaan ang ating sariling
kasuotan. Malalaman natin ang kaparaanan upang mapanatiliang mga ito na
malinis.
__________________________________________________________________________
_
Materials
Layunin:
1. Napangangalagaan ang sariling kasuotan.
2. Naiisa-isa ang mga paraan upang mapanatiling malinis at maayos
ang kasuotan.
Isa sa pangunahing
ALAMIN NATIN:
pangangailangan ng tao ay ang kasuotan.

Upang mapanatili ang init at linis ng
katawan nagsusuot tayo ng damit. Sa mga
uri ng kasuotan na nasa ibaba. Alin ang
madalas at mas komportable mong
isinusuot?
LINANGIN NATIN:
Ang matalinong pagpili ng angkop na kasuotan sa iba’t-ibang panahon ay

mawawalan ng halaga kung hindi naman ito aalagaan nang wasto. Ang
pangangalaga ng kasuotan ay mahalaga sapagkat ipinapakita rito ang
pagpapahalaga ng taong may suot nito. Nakadaradag din ito sa iyong
kaayusang panlabas.
Lahat ng bagay na isinusuot sa katawan ay nangangailangan ng pangaraw-

araw na pag-aalaga. Sikaping maglaan ng ilang oras para rito. Nakapagtitipid
ng oras, pagod at salapi kung uugaliing pangalagaan ang mga damit araw-
araw. Tatagal pa ang pakinabang mo rito.
__________________________________________________________________________
_
Materials
Narito ang ilang paraan ng pangangalaga ng kasuotan.
1. Dapat ingatan ang kasuotan mula sa oras na isuot ito hanggang sa

ito ay iyong hubarin. Isuot nang maingat ang damit upang maiwasan
ang mga tastas at punit. Mag-ingat sa pagkilos upang hindi masabit
sa pako o iba pang bagay na matulis ang damit.
2. Iwasang maupo sa mga lugar na marurumi.
3. Huwag gamiting pamunasan ng kamay, pawis, o tumutulong sipon
ang damit. Gumamit ng panyo para sa mga ganitong gawain.
4. Hubarin kaagad ang damit pampasok at magpalit ng damit
pambahay pagkagaling sa paaralan.
5. Ilagay sa sisidlan ng maruming damit o ropero ang damit na
pinaghubaran.
Narito naman ang ilang mga paraan upang manatiling malinis at maayos ang
kasuotan.
1. Paglalaba
Kailangang labhan ang mga damit
na naisuot na upang matanggal ang
dumi, alikabok at pawis na kumapit dito.
Nakarurupok ng tela ang mga duming ito
bukod sa nagging sanhi ng di-kanais-nais
na amoy. Napananatiling maayos ang
damit kapag ito ay nilalabhan kaya
nagagamit pa ito nang matagal na
panahon. Mahalagang isagawa nang
maayos ang paglalaba upang matiyak na
malinis ang mga damit.
2. Pamamalantsa
Ang mga bagong labang damit ay gusut-gusot kapag natuyo na.

Hindi maayos tingnan ang damit kung isusuot na lukut-lukot kaya
dapat plantsahin muna.Sa pamamagitan ng pamamalantsa,
bumabalik ang dating hugis at ayos ng damit. Kaiga-igayang tingnan
ang kasuotan kung maayos at wasto ang pagkakaplantsa nito.
3. Pagsusulsi
__________________________________________________________________________
_
Materials
Kung minsan ay hindi

maiwasang magkaroon ng punit ang
damit lalo na kung luma na ito at
hindi nagging maingat sa
pagkilos ang nagsuot.
Sulsihan kaagad ang mga punit sa
damit upang hindi lumaki pa ang
sira.
4. Pagtatagpi
Ang butas sa damit na gawa ng
upos ng sigarilyo, kagat ng daga at
mapanirang mga kulisap ay
kinukumpuni sa pamamagitan ng
pagtatagpi.
5. Pag-aalis ng
Mantsa
Dapat tanggalin kaagad ang mga
mantsa sa damit sapagkat ito ay hindi
magandang tingnan. Bukod pa rito, mas
mahirap tanggalin ang mantsa kapag
nagtagal o natuyo na sa damit. Tiyaking
natanggal na ang mantsa ng damit bago
ito labhan upang hindi masayang ang
lakas at oras sa pagtatanggal ng mga ito habang naglalaba.
6. Pag-aayos ng mga Damit

Mahalagang magkaroon ng sariling
lalagyan ng mga damit. Higit na
mapangangalagaan ang mga kasuotan
kung may cabinet o aparador na
paglalagyan ng mga ito. Kung walang
cabinet o aparador, maaaring ilagay
rin sa malinis at malaking kahon ang
mga kasuotan.
TANDAAN
NATIN:
__________________________________________________________________________
_
Materials
Ang malinis at maayos na pananamit ay bahagi ng pag-aayos sa sarili. Dapat

maging gawi ng bawat isa na panatilihing malinis at maayos ang mga
kasuotan. Ang malinis at maayos na pananamit ay kaakit-akit tingnan kahit na
hindi ito sunod sa moda.
GAWIN NATIN:
Piliin sa Hanay B ang paraan na dapat gawin upang mapanatiliang

kalinisan at kaayusan ng kasuotan na binabanggit sa Hanay A. Isulat ang titik
sa patlang bago ang bilang.
Hanay A Hanay B
______ 1. Kung ang kasuotan ay natapunan a. Pagsusulsi
ng pagkain, pintura, at iba pang likidong b. Pag-aayos ng mga
bagay. damit
______ 2. Pagkakaroon ng punit o tastas sa damit. c. Paglalaba
______ 3. Pagkatapos malabhan ang damit, ito ay d. Pag-aalis ng Mantsa
gusot-gusot at hindi magandang tingnan e.Pamamalantsa
kung ito ay nakasuot na lukot-lukot.
______ 4. Gawin ito matapos maisuot ang damit
Upang maalis ang dumi at alikabok na kumapit.
______ 5. Gawin ito matapos labhan at plantsahin ang
mga damit.
PAGYAMANIN
NATIN:
Pagdating sa inyong bahay. Siyasatin

ang iyong kasuotan. Sundin ang natutunang mga paraan upang ito ay
mapanatiling malinis at maayos.
__________________________________________________________________________
_
Materials
SANGGUNIAN:

Agap at Sikap 6
H.E. PAG-AAYOS NG PAYAK NA SIRA NG DAMIT SA

Aralin 10 PAMAMAGITAN NG PANANAHI SA KAMAY

Pamantayang Pangnilalaman: “gawaing pantahanan” at tungkulin

Code: EPP5HE-0c-6
Nilalaman:
Sa araling ito, matutugunan kung paano maisasaayos ang payak na sira ng
mga damit sa pamamagitan ng pananahi sa kamay.
Layunin:
1. Napangangalagaan ang sariling kasuotan.
2. Naisasa-ayos ang payak na sira ng damit sa pamamagitan ng pananahi sa
kamay(halimbawa: pagsusulsi ng punit sa damit o pagtatahi ng tastas.
3. Naisasagawa ang pagsusulsi ng iba’t-ibang uri ng punit.
ALAMIN NATIN:
__________________________________________________________________________
_
Materials
Hanapin at bilugan ang limang (5) kagamitan sa pananahi.
D K H G P R W E
K A R A Y O M M
L V S D T F N E
C Y S X H M O R
B L I A B E S Y
G U N T I N G B
S D U F E I N A
N O L A D I D G
A W I M H K A T
T S D G L R K M
LINANGIN NATIN:
Ang Pagsusulsi
Ang pagsusulsi ay isang paraan ng pagkukumpuni ng mga punit sa kasuotan.
Tahing patutos ang ginagamit sa pagsusulsi sa kamay.
Mga Hakbang sa Pagsusulsi
Tuwid na punit Pahilis na punit Tatlong sulok na punit

1. Gumamit ng manipis na karayom na may mahabang mata at matulis at
matalas na dulo.
2. Gumamit ng sinulid na kasing-uri at kakulay ng damit na susulsihan.
3. Hawakan ang damit sa karayom o sa harapan nito.
4. Magsimulang manahi sa kananpatungong kaliwa. Gawing pantay-pantay
ang laki ng bawat tahing patutos. Sundan ang habi ng tela.
__________________________________________________________________________
_
Materials
5. Iwasang maging patay pantay ang haba ng bawat linya ng tahi. Gawing
salit-salitan ang haba ng tahi pagdating sa dulo upang maiwasan ang
panibagong punit sa dakong pinagsulsihan.
6. Gawing lapat at katamtaman ang higpit ng mga tahi. Kukulubot ang sulsi
kung sobrang higpit. Magkakaroon naman ng siwang ang punit na bahagi
kung masyadong maluwang.
7. Plansatahin ang sinulsihan nap unit upang maging malinis at lapat.
Pagtatagpi
Ang pagtatagpi ay ginagawa sa mga butas na damit na ang dahilan ay maaring

nasunog na sigarilyo, kinagat ng daga , at iba pang insekto. Ang kapirasong
telang gagamitin sa pagtatagpi ay dapat katulad ng damit na may butas upang
hindi mapansin ang ginawang tagpi. kung walang katulad na retaso, maaring
gumupit sa laylayan ng damit na tatagpian.
Mga Hakbang sa Pagtatagpi
1. Gupitin ang mga himulmol sa gilid ng butas ng

hugis parisukat. Tanggalin ang mga sinulid na
nakalawit sa tela.
2. Bahagyang gupitin ang mga sulok ng parisukat na may dalawa’t

kalahating milimetro.
__________________________________________________________________________
_
Materials
3. Tupiin papaloob ang apat na gilid ng

parisukat. Diinan ang tupi upang
maging lapat at tuwid.
4. Gupitin ng hugis parisukat ang

retasong gagamitin. Kailangang
limang sentimetro mahigit ang laki
nito kaysa butas ng damit na
tatagpian. Tupiin ng dalawa’t
kalahating sentimetro ang gilid nito
at diinan upang lumapat
5. Ilapat sa ilalim ng butas ang telang

panagpi.
Ihilbana ang panlabas na gilid nito bago
tahian ng slip stitch.
6. Ang damit ay baliktarin sa karayagan.

Tahian ng slip stitch ang paligid ng
parisukat matapos itong ihilbana.
__________________________________________________________________________
_
Materials
TANDAAN NATIN:
Malaki ang naitutulong ng ng maayos na pananamit sa isang personalidad ng

isang tao. Nararapat lamang na ito ay ating pahalagahan at ingatan. Sa
panahon ng pagkasira o pagkapunit ng kasuotan , dapat itong tahiin kaagad
bago ito labhan upang magamit na muli at mapakinabangan.
GAWIN NATIN:
Ilabas ang mga kagamitan sa pananahi kasama ang may sirang damit at
subuking kumpunihin ang mga ito sa tulong ng mga hakbang sa pananahi ng
sirang damit.
Rubric sa Pagmamarka
Pamantayan 1 2 3
Nakapagdala ng walang hindi kumpleto
kumpletong kagamitan dala kumpleto ang dala
sa pananahi ang dala
Nakasunod sa tamang hindi nakasunod nakasunod at
hakbang ng nakasunod ng bahagya maayo
pagkukumpuni s ang gawa
PAGYAMANIN NATIN:
Magsanay sa inyong tahanan sa pagkukumpuni ng mga sirang kasuotan.
SANGGUNIAN:
__________________________________________________________________________
_
Materials

Agap at Sikap 6
HE
Aralin 11 WASTONG PARAAN NG PAGLALABA

Code: EPP5HE-0c-7
Nilalaman:
Sa araling ito, makikita at matututunan natin ang wastong paraan ng

paglalaba. Malalaman din natin ang kahalagahan ng paghihiwalay ng mga
putting damit mula sa de-kulay na kasuotan.
Layunin:
1. Naisasagawa ang wastong paraan ng paglalaba.

2. Napaghihiwalay ang puti at di-kulay.
ALAMIN NATIN:
__________________________________________________________________________
_
Materials
Tingnan ang larawan sa itaas. Ito ay

maruruming damit na naisuot na. Ano
ang kinakailangang gawin upang ito ay
muling maging malinis?
Napagmasdan mo na ba ang iyong ina sa
kanyang paglalaba? Paano niya
pinaghihiwa-hiwalay ang mga kasuotan
bago simulan ang paglalaba?
Anu-ano ang mga paraan ng paglalaba na
kanyang ginagawa?
LINANGIN NATIN:
Ang paglalaba sa maruruming damit ay isang paraan ng pangangalaga sa

damit. Sa paglalaba inaalis ang kumapit na dumi, pawis, at alikabok na
nakarurupok sa tela. Napananatili ang ayos at tumatagal ang mga damit kapag
ito ay nilalabhan.
Narito ang mga hakbang na dapat sundin kapag naglalaba:
Pagbukod-bukurin ang mga damit.

Ihiwalay ang mga puting damit sa may
kulay, mga maruming -marumi sa di -
gaanong mar umi, at ang mga damit na
may mantsa o dapat kumpunihin.
Tahiin muna ang mga sirang damit at
alisin ang mantsa bago ito labhan.
Ibabad sa tubig ang mga damit na lalabhan upang

__________________________________________________________________________
_
Materials
lumambot ang pagkakakapit ng dumi. Unahin ang mga puti at di gaanong

marurumi bago ang mga may kulay at maruming-
marumi. Sundin ang ganitong pagkakasunud-sunod ng paglalaba
Sabunin ang mga damit.

Kusuting mabuti ang mga bahaging
karaniwang kinakapitan ng dumi
tulad ng kuwelyo, manggas, likod, at
laylayan.
__________________________________________________________________________
_
Materials
Ikula sa araw ang mga puting

damit matapos itong sabunin nang
pangalawang beses. Manaka -nakang
wisikan ng tubig na may sabon ang
nakakulang damit upang huwag
matuyo.
Banlawan ng tatlong beses

ang mga damit na may kulay
hanggang ma -alis lahat ng bakas ng
sabon. Isampay ang mga damit sa
malilim na lugar upang hindi
kumupas ang mga kulay nito.
Matapos ikula ang mga puting

damit, sabunin itong muli at
pagkatapos ay banlawan nang ilang
ulit han ggang maalis ang bakas ng
sabon. Isampay ang mga puti sa
maaraw na lugar upang lalong
pumuti.
__________________________________________________________________________
_
Materials
TANDAAN
NATIN:
• Ang mga damit na naisuot na at marumi ay kailangang labhan.

Sa paglalaba, ang dumi at alikabok ay naaalis gayundin ang di
kanais-nais na amoy. Magaan at maginhawa ang pakiramdam sa
pagsusuot ng damit na bagong laba lalo na ang mga damit
panloob. Ang damit kapag nilalabhan ay tumatagal ang gamit
kaya dapat isagawa nang maayos ang paglalaba upang matiyak
na malinis at maayos ang mga ito.
• Ang wastong paglalaba ay nagbibigay ng bagong anyo sa
kasuotan at nagpapahaba ng pakinabang sa mga ito.
• Ang kasuotan ay magtatagal kung ito’y pinangangalagaan at
susundin ang wastong pamamaraan ng paglalaba.
GAWIN NATIN:
Basahin ang mga pangungusap. Gumuhit ng

nakangiting mukha sa linya kung ang pangungusap ay nagpapakita ng
wastong paraan ng paglalaba at malungkot na mukha kung hindi.
_____ 1. Ang kulay pula, asul, dilaw, berde at itim na kasuotan ay pinaghihiwa-
hiwalay upang hindi mamantsahan.
_____ 2. Ihiwalay ang mga damit na di gaanong marumi mula sa

marumingmaruming damit.
_____ 3. Hindi na kinakailangang ibabad pa sa tubig ang mga damit. Maaari na

itong sabunin agad-agad.
_____ 4. Banlawan ng tatlong beses ang mga damit na may kuay hanggang
maalis lahat ng bakas ng sabon.
__________________________________________________________________________
_
Materials
_____ 5. Mas lalong nakapuputi sa mga damit na puti ang pagkula at

pagbibilad sa araw ng mga ito.
PAGYAMANIN
NATIN:
Sa inyong mga tahanan, gawin at sundin ang

wastong pamamaraan ng paglalaba. Sa tulong ng iyong magulang, kuhanan
ito ng video upang maipakita sa guro.
Batayang Aklat
SANGGUNIAN:
sa EPP 6
Batayang Aklat
sa EPP 5
Agap at Sikap 6
__________________________________________________________________________
_
Materials
H.E
PAG-AALIS NG MANTSA SA DAMIT
Aralin 12

pagaayos ng tahanan
Code: EPP5HE-0c-7
Nilalaman:
Kaaya-aya tingnan ang may malinis na kasuotan. Nakakatulong ito sa
pag-angat ng isang personalidad ng isang tao. Ang mga paraan ng pag-aalis ng
matsa sa damit at pagkilala sa mga ito ang ating tatalakayin sa araling ito.
Layunin:
1. Naiisa-isa at nakikilala ang mga uri ng matsa sa damit.
2. Natutukoy ang mga paraa ng pag-aalis ng mantsa sa damit.
__________________________________________________________________________
_
Materials
ALAMIN NATIN:
Masdan ang mga nasa larawan. Ano ang

iyong napansin? Sa iyong palagay, ano anong uri ng dumi o matsa ang iyong
nakikita?
LINANGIN NATIN:
__________________________________________________________________________
_
Materials
Mga karaniwang mantsa at mungkahing paraan kung paano ito aalisin:
1. Dugo - Ibabad kaagad ang sariwang matsa sa malamig na tubig bago ito
labhan. Ang natuyong mantsa ay kusutin sa tubig na may asin.
2. Tsokolate o kape - labhan sa sabon at tubig ang mantsa. Kung hindi
matanggal ang matsa, gamitan ng katas ng kalamansi at asin. Labhan at
patuyuin.
3. Tinta - Banlawan sa malamig na tubig bago labhan at sabunin. Maaring
lagyan din ng katas ng kalamansi at asin kung di matanggal sa unang
paraan.
4. Chewing gum - Lagyan ng yelo ang mantsa upang tumigas bago kaskasin ng
mapurol na gilid ng kutsilyo.
5. Putik - Gumamit ng brush upang maalis ang mantsa bago labhan tulad ng
ibang maruming damit.
6. Kalawang - Lagyan ng katas ng kalamansi at asin o pinitpit na kamyas at
ibilad sa araw. Ulitin nang ilang beses kung kinakailangan hanggang
maalis ang mantsa.
7. Mantika o langis - Buhusan ng mainit na tubig ang bahaging may mantsa
bago ito sabunin at labhan.
8. Kandila - Kaskasin ng mapurol na kutsilyo. Takpan ng mamasa-masang
pirasong papel at plantsahin ang lugar na may mantsa nang ilang ulit
hanggang masipsip ng papel ang natutunaw na kandila.
9. Tagulamin - Ibilad sa araw ang mantsang nilagyan ng katas ng kalamansi
at asin. Ulitin ito nang ilang beses hanggang matanggal lahat ng mantsa.
10. Prutas - Budburan ng asin ang sariwang mantsa upang huwag kumalat
bago banlawan sa kumukulong tubig.
__________________________________________________________________________
_
Materials
11. Ihi - Sabunin sa tubig na may suka hanggang maalis ang mantsa.
12. Pintura - Kuskusin ng bulak na may turpentina bago labhan ang matsa.
Ang damit na may

TANDAAN
matsa ay hindi magandang.
NATIN:
Ito ay nagpapakita ng
kapabayaan ng maysuot. Dapat tanggalin
kaagad ang mantsa habang bago pa dahil
mahirap na itong tanggalin kapag luma at natuyo na.
Mayroon ding mga kemikal na maaring gamitin sa mga mantsang
mahirap tanggalin tulad ng asetona, peroxide, ammonia, glycerine at
zonrox.Bago gamitin ang kemikal, siguraduhin muna itong
hindi makapipinsala. Maaaring subukan muna ito sa laylayan ng damit o
kuwelyo. Gumamit ng bulak sa paglalagay ng kemikal . Ang paglalagay nito
ay mula sa gilid ng matsa patungo sa gitna upang hindi na ito kumalat pa.
Gawing marahan lamang ang pagkukuskos.
GAWIN NATIN:
Isulat sa tapat ng mga larawan kung paano ang pamamaraan sa pag-aalis

ng mantsa na tulad ng mga ito.
__________________________________________________________________________
_
Materials
________________________________________
________________________________________
________________________________________
________________________________________
PAGYAMANIN
NATIN:
Sa inyong tahanan, kumuha ng damit na marumi na

namantsahan. Subukan itong alisin ayon sa paraan ng pag-alis na natutunan.
SANGGUNIAN:

Agap at Sikap 6
__________________________________________________________________________
_
Materials
HE
WASTONG PAMAMARAAN NG PAMAMALANTSA
Aralin 13


Code: EPP5HE-0d-8
Nilalaman:
Sa araling ito, matututunan natin ang wastong paraan ng pamamalantsa.

Hinahamon tayo ng araling ito na sumunod, isagawa at ipakita ang tamang
paraan ng pamamalantsa at paggamit ng plantsa.
Layunin:
1. Naisasagawa ang wastong paraan ng pamamalantsa.

2. Nasusunod ang batayan ng tamang pamamalantsa.
__________________________________________________________________________
_
Materials
3. Naipakikita ang wastong paraan ng pamamalantsa at wastong

paggamit ng plantsa.
ALAMIN NATIN:
Nakatutuwang makita na ang isang mag-aaral na tulad mo ay nakasuot

ng uniporme na malinis at maayos. Ipinapakita nito ang sipag at kasiyahan mo
sa iyong pag-aaral. Ngunit paano kung ito ay malinis at maayos pero ito ay
gusot at wala sa dating hugis. Masdan ang kasuotan na nasa larawan sa ibaba.
Tanong:
1. Sa iyong palagay, malinis ba ang unipormeng nasa larawan?

2. Maganda bang tingnan ang kalagayan ng uniporme?
3. Ano sa palagay mo ang dapat gawin upang manumbalik ang ganda at
ayos ng uniporme?
LINANGIN NATIN:
Angmga damit na bagong laba ay kailangang plantsahin. Hindi magandang

tingnan ang damit kung isusuot na hindi pinaplantsa. Ang pamamalantsa ay
isang paraan ng pangangalaga at pag-aayos ng damit upang bumalik ang
dating hugis at ayos nito.
__________________________________________________________________________
_
Materials
Sa pamamagitan ng mga kagamitang dala ng iyong guro tulad ng plantsa,

kabayo, ilang piraso ng damit o tela na lukot. Pakinggan at panooring mabuti
ang guro habang ipinapakita at isinasagawa ang wastong paraan ng
pamamalantsa.
Mga Hakbang sa Pamamalantsa

1. Ihanda ang plantsa at mga damit na paplantsahin,
malinis na tubig, at bimpo na gagamitin sa
pamamalantsa.
2. Ilagay sa tamang temperature ang control ng plantsa.
Ang init ng plantsa ay inaayon sa uri ng damit na
paplatsahin. Ang telang koton at linen ay kailangang
ilagay sa mataas na temperature samantalang sa seda
ay katamtaman ang kailangang init.
3. Unahing plantsahin ang makakapal na damit at
isunod ang maninipis. Baligtarin ang damit at
plantsahin ang tupi, bulsa, hugpungan, kuwelyo at laylayan.
4. Plantsahin ang mga manggas.
5. Ipasok ang balikat ng polo o bulsa sa dulo ng
plantsahan at plantsahin. Gawin ito sa kabilang
balikat.
6. Ipasok o ilusot ang buong damit sa plantsahan at
plantsahin ang harap at likod ng bulsa o polo.
7. Simulang plantsahin ang palda sa ibaba ng baywang.
Kung may pileges ang palda, ayusin ito at padaanan
ng basang bimpo bago plantsahin mula laylayan
patungong baywang.
8. Isabit sa hanger ang mga naplantsang damit tulad ng
bestida, pantalon, polo, at blusa. Ang mga damit
pambabae ay tiklupin at patasin ayon sa uri at itago
sa kahon o aparador.
9. Ang iba pang kagamitang tulad ng panyo at mga
damit panloob ay kailangang plantsahin.
10. Huwag iwanan ang plantsa sa ibaba ng tela o sa
ibabaw ng kabayo. Ilagay ito sa bakal na lalagyan .
Kung tapos na sa pagpaplantsa, alisin ang plug kung
de-kuryente ang ginagamit na plantsa. Palamigin ang
plantsa at langisan bago ito itago. Itiklop ang
plantsahan.
__________________________________________________________________________
_
Materials
TANDAAN
NATIN:
Ang pamamalantsa ay isang paraan ng
pag-aalis ng mga gusot sa damit na nakuha
dahil sa paglalaba. Kailangang plantsahin ang damit bago isuot upang maging
malinis at maayos itong tingnan. May mga wastong paraan ng pamamalantsa
na maaari nating sundin upang mas maging maayos, tuwid at bumalik sa
dating hugis an gating mga damit.
GAWIN NATIN:
1. Bumuo ng pangkat na may

limang miyembro.
2. Pag-usapan ang natutunang aralin.
3. Pumili ng dalawang miyembro na haharap sa klase. Ang isa ay
upang ipakita ang wastong paraan ng pamamalantsa gamit ang mga
kagamitan at ang isang miyembro ay ang siyang tagapagpaliwanag.
__________________________________________________________________________
_
Materials
3 2 1
Kooperasyon Bawat isa ay Karamihan sa May mga hindi

sa grupo nakibahagi sa grupo ay nakibahagi sa
panggrupong nakibahagi sa talakayan ng
talakayan. talakayan. grupo.
Presentasyon Naipakita ng wasto Naipakita ang Ilan lamang na

at kumpletong karamihang paraan ng
paraan ng paraan ng pamamalantsa
pamamalantsa pamamalantsa ang wastong
naipakita.
Gawain B
Sagutin ang mga sumusunod na tanong
1. Bakit mahalagang matutunan ang mga tamang paraan sa

pamamalantsa ng damit?
____________________________________________________________
____________________________________________________________
2. Bakit kailangang ilagay sa tamang temperature ang kontrol ng
plantsa?
____________________________________________________________
____________________________________________________________ 3.
Anu-ano ang mga hakbang sa pamamalantsa ng damit?
____________________________________________________________
____________________________________________________________
PAGYAMANIN
NATIN:
1. Sa tahanan, plantsahin ang polo at pantalon ng iyong Tatay. Magulat

sa klase kung ano ang nangyari.
Learning Materials
2. Sumulat ng maikling talata tungkol sa iyong karanasan sa

pamamalantsa.

Batayang Aklat
Agap at Sikap 6
___________________________________________________________________________
HE
Page | Aralin 1450 PAGPAPANATILI NG MAAYOS NA TINDIGGrade 5 Home
Economics


Code: EPP5HE-0d-9
Nilalaman:
Malalaman natin sa araling ito kung paano maging maayos ang sariling tindig
tulad ng angkop na pag-upo, pagtayo,at paglakad kasama na ang pagsasalita
at pananamit. Matututunan din natin ang kahalagahan ng pagkain ng
masustansyang pagkain, pag-iwas sa sakit at di-mabuting gawain sa
kalusugan.
Layunin:
1. Napananatiling maayos ang sariling tindig

2. Naipakikita ang maayos na pag-upo, pagtayo at paglakad, wastong
pananamit at magalang na pananalita.
___________________________________________________________________________
3. Naisasaugali ang pagkain ng masusustansyang pagkain, pag-iwas sa

sakit at di-mabuting mga gawain sa kalusugan.
ALAMIN NATIN:
Gawin ang mga sumusunod:
1. Umupo sa inyong kinalalagyang upuan.

2. Tumayo sa harap ng inyong upuan.
3. Lumakad ng limang hakbang palayo sa inyong upuan.
4. Markahan ang inyong sarili gamit ang pamantayan sa ibaba. Lagyan ng
tsek (/) sa tapat ng hanay ng inyong sagot.
PAMANTAYAN SA GAWAIN
1. Umupo na nakasandal ng tuwid sa upuan. Nagawa Hindi

Nagawa
2. Nakatayo ng tuwid at nakataas ng
katamtaman ang ulo.
3. Nanatiling tuwid ang katawan sa paglakad
habang nakabaluktot ng bahagya ang
mga tuhod.
4. Naigalaw ng Malaya ang mga kamay at
braso sa paglakad.
LINANGIN NATIN:
Ang maayos at mabikas na tindig ay

tumutulong upang mapaganda ang panlabas na
anyo at ang pagdadala sa sarili. Mula sa pagkabata, simulant nang magsanay
na magkaroon ng mabikas na tindig at panatilihin habang lumalaki dahil
___________________________________________________________________________
tumutulong ito na mapangalagaan ang katawan lalo na ang likod kapag

tumatanda na. Bukod ditto, tumitingkad ang kagandahan sa mabikas na tindig.
Mahalagang naisasagawa ang mga sumusunod upang magkaron nang

maayos at mabikas na tindig/tikas tulad ng:
a. Pagkain ng masustansyang pagkain

b. Paggamit ng magagalang na pananalita.
c. Maayos na pagtayo, paglakad at pag-upo
A. Pagkain ng Masustansyang Pagkain

Kumain ng sapat at Wastong pagkain- Ang isang batang tulad mo ay
kailangan kumain ng tatlong mahahalagang pagkain- ang agahan, tanghalian
at hapunan upang matugunan ang pangangailangan ng katawan. Mainam na
gawing gabay ang tatlong pangkat ng pagkain sa pagbabalak ng pangaraw-
araw na pagkain. Ang pagkain sa bawat pangkat ay nagtataglay ng mga
sustansyang kailangan ng katawan tulad ng protina, carbohydrates, biatamina
at mineral.
B. Pagtulog at Pagpapahinga
Magkaroon ng sapat na oras ng tulog at pahinga- kinakailangan ang
sapat at tulog kung nais na lumaki nang maayos at maging maliksi at
maginhawa ang kalagayan ng katawan.Dahil sa ika’y bata pa, mas mahabang
oras ang kinakailangan mong pahinga. Magagawa mo ang paglalaro, pagaaral,
at ibang Gawain nang hindi ka napapagod agad kung ikaw ay
nakapagpapahinga ng walo hanggang sampung oras araw-araw.
C. Pag-eehersisyo
Mag-ehersisyo- ito ay dapat na ugaliin upang ang katawan upang ang
katawan ay lumakas at tumibay. Dagdag pa rito, ang regular na ehersisyo ay
nakapagpapagana sa pagkain, nakatutulong sa maayos na pagdumi, at
pagkakaroon ng magandang tindig.
D. Tamang Pag-upo, Pagtayo at Paglakad
1. Ang Pag-upo
___________________________________________________________________________
• Sa pag-upo, sumandal nang tuwid sa upuan.

• Idaiti ang balakang sa sandalan ng silya.
• Iliyad ang dibdib at ihanay ang leeg at bandang itaas ng likod.
• Ilapat ang mga paa sa sahig at ilagay ang mga kamay na
nakatikom sa kandungan.
• Iwasang nakahukot ang katawan kahit walang sandalan ang
silya.
2. Ang Pagtayo
• Tumayo ng tuwid at pag-agapayin ang mga paa ng 15 sentimetro.

•
Itaas nang katamtaman ang ulo na parang nagbabalanse ng aklat
sa ibabaw nito at huwag hayaang lumaylay ang mga balikat.
• Iliyad ang dibdib, patatagin ang tiyan at balakang.
• Panatilihing nakadiretso ang likod, kapantay ng likod ang ulo at
ang likurang bahagi ng katawan.
• Ang isang paa ay bahagyang ilagay sa unahan at ianggulo nang
bahagya ang isang paang nasa likuran.
___________________________________________________________________________
• Ilagay ang bigat ng katawan sa dalawang paa.
3. Ang Paglakad
• Ibaluktot nang bahagya ang mga tuhod habang pinapanatiling

tuwid ang katawan.
• Hayaang gumalaw ang balakang sa paglakad subalit iwasan ang
labis na paggalaw ng katawan.
• Ihakbang ang mga paa ng katamtamang layo at panatilihing
magkaagapay ang dalawang paa sa paglakad.
• Ilapat o ibagsak nang dahan-dahan ang sakong sa sahig habang
naglalakad.
• Hayaan ang malayang paggalaw ng mga kamay at braso nang
salitan sa gilid ng katawan.
Malaki rin ang naitutulong ng pagkakaroon ng wastong pananamit

upang mapaganda ang panlabas na anyo at ang pagdadala sa sarili. Malaki ang
nagagawa ng mahusay na pagdadala ng kasuotan sa personalidad ng isang tao.
Higit na kahali-halinang tingnan ang taong may maayos at mabikas na
paggayak. Ang taong may maayos at mabikas na paggayak ay nagsusuot ng
mga damit na tama at angkop sa okasyon at lugar. Isinasaalang-alang din niya
ang gulang, kulay, pangangatawan, at pagkatao sa pamimili ng damit na
kanyang isusuot.
Hindi kinakailangang maging mamahalin ang mga kasuotan upang

matamo ang maayos at mabikas na paggayak. Sapat na ang malaman mo ang
uri ng kasuotan na nababagay sa iyo at angkop sa okasyon o lugar na
pupuntahan. Ang kagandahan ng damit ay nakikita sa paraan ng pagsusuot at
pangangalagang ibinibigay rito.
___________________________________________________________________________
TANDAAN
NATIN:
Malaki ang naitutulong sa kaaya-ayang

personalidad ng maayos at mabikas na pagdadala ng sarili. Lalong
tumitingkad ang kagandahan ng napiling kasuotan kapag may maayos na
tindig. Dapat panatilihin ng batang katulad mo ang maayos na tindig sa lahat
ng pagkakataon. Higit na magandang tingnan ang batang may maayos na
tindig.
GAWIN NATIN:
A. Sagutin ang mga tanong at piliin ang titik ng tamang sagot.

1. Alin sa mga larawan ang nagpapakita ng maayos na paglakad?
2. Alin naman sa mga larawan ang nagpapakita ng wastong pagtayo?
___________________________________________________________________________
3. Alin sa tatlong larawan ang nagpapakita ng maayos na pag-upo?
B. Bumuo ng isang talata kung paano natutulong ang pananamit ng wasto

at pagsasalita ng may paggalang.
PAGYAMANIN
NATIN:
Sa iyong pag-uwi sa inyong tahanan. Subuking sundin ang wastong paglakad.

Sigurading ang mga panuntunan sa paglakad ay iyong masusunod. At sa
pagdating sa inyong bahay, ay sagutin ang nasa ibaba.
OO HINDI
Nakabaluktot ba ng bahagya ang mga tuhod
habang pinapanatiling tuwid ang katawan?
Malaya bang gumalaw ang balakang sa
paglakad ngunit nakaiwas sa labis na
paggalaw ng katawan?
Sa paghakbang ng mga paa katamtaman bang
ang layo at napanatiling magkaagapay ang
dalawang paa sa paglakad?
Nailapat ba o naiibagsak nang dahan-dahan
ang sakong sa sahig habang naglalakad?
___________________________________________________________________________
SANGGUNIAN:

Agap at Sikap 6
PAGSASAAYOS NG TAHANAN AT PAGLIKHA

ICT
NG MGA KAGAMITANG PAMBAHAY
Aralin 15


Code:
EPP5HE-0d-9
Nilalaman:
Sa araling ito, matutunan natin kung ano ang tungkulin ng bawat miyembro
ng pamilya sa tahanan upang mapanatili itong maayos at malinis.
Layunin:
___________________________________________________________________________
Natutupad ang mga tungkulin sa pag-aayos ng tahanan.
ALAMIN NATIN:
Ang bawat kasapi ng mag-anak ay may tungkuling dapat gampanan upang

maging tahimik at kasiya-siya ang pagsasamahan sa loob ng tahanan.
Mahalagang malaman ng bawat isa ang kanilang tungkulin at tuparin ito nang
maluwag sa kalooban. Hindi dapat iasa ang lahat ng mga gawain sa nanay.
Ang mga anak na babae ay may tungkuling tumulong sa mga gawaing bahay
sa kanilang in tulad ng pagluluto,pamamalengke,paghahanda ng
pagkain,paghuhugas ng pinggan, paglalaba, at pagsusulsi. Ang mga anak n a
lalaki ay dapat tumulong sa ama at sa mga mabigat na Gawain tulad ng pag-
iigib,pagbubunot,pagkukumpuni ng mga payak na sira sa tahanantulad ng
pagpapalit ng ilaw, piyus, at sirang gripo ng tubig. Ang pag-aalaga ng mga
hayop, pagdidilig ng mga halaman, pagtatanim at pag aayosng mga halaman
at bakuran ay dapat magampann ng nakatatandang kapatid na lalaki. Maaari
na ring tumulong ng mga bunsong kapatid sa mga maliliit na gawaing
makakayanan tulad ng pag-aalis ng alikabok, pag-aayos ng laruan, at pag-
aabot ng maliliit na bagay at sumunod a ibang pang inuutos na kaya nang
gawain.
Kung ang bawat kasapi ng mag-anak ay may takdang tungkuling, may kani-
kaniyang ring karapatan ang bawat isa. May karapatang igalang ang bawat isa,
matanda man o bata. Ang mga bata ay maaaring humingi ng pahintulot sa
kanilang mga magulang na lumabas kapag walang pasok sa paaralan. Ang
paggamit ng ari-arian ng kapatid ay dapat ihingi ng pahinutulot sa may ari.
Iwasan ang magbukas ng liham ng iba o paggamit ng kasuotan nito. Igalang
anng pamamahinga ng mga kasama at huwag magingay. Ang bawat isa ay
dapat kusang-loob na gumanap sa tungkulin ng mga ksapi na hindi
makatupad sa kanilang tungkulin. Maaaring paghati-hatian ang mga
tungkulin ayon sa bkakayahan, gulang, oras at kalusugan ng taong gaganap
nito. Kung ang isang mag-anak ay nagtutulungan at tumutupad sa kanilang
___________________________________________________________________________
mga tugkulin, magiging maayos at masaya ang kanilang pagsasamahan sa

tahanan.
LINANGIN
NATIN:
Tungkulin ng isang Ama
1. Haligi ng tahanan
2. Naghahapbuhay upang magkaroon ng ligtas na
tirahan,
sapat at wastong pagkain, maayos na pananamit, at
masayang pagsasama.
3. Gawin ang mabibigat na gawain sa bahay katulong
ang panganay na anak na lalaki
Tungkulin ng isang Ina
1. Ilaw ng tahanan
2. Gumawa ng badyet para sa pangangailangan
ng mag-anak.
3. Nagluluto ng pagkain, naghahanda ng damit
na isusuot, nag-aayos, at naglilinis ng tahanan.
4. Nangangasiwa sapag-aaral ng mga bata at pag-
tingin kapag ang mga ito’y nagkakasakit.
Tungkulin ng Nakatatandang anak na Babae
Tungkuling tumulong sa mga gawaing bahay tulad ng pagluluto,

pamamalengke, paghahanda ng pagkain, paghuhugas ng pinggan,
paglalaba, at pagsusulsi.
Tungkulin ng Nakakatandang anak na lalaki
Tumutulong sa ama at sa mga mabibigat na gawain tulad ng

pag-iigib, pagbubunot,
___________________________________________________________________________
pagkukumpuni ng mga payak na sira sa tahanan

tulad ng pagpapalit ng ilaw, piyus, at sirang gripo.
Ang pag-aalaga ng mga hayop, pagdidilig ng mga
halaman, pagtatanim, at pag-aayos ng mga halaman
at bakuran ay gawain din ng nakata-tandang anak na
lalaki.
Tungkulin ng mga bunsong

anak
Maari na ring
tumulong ang mga bunsong
kapatid sa mga maliliit na
gawaing makakayanan tulad
ng pag-aalis ng alikabok, pag-
aayos ng laruan, at pag-aabot ng maliit na bagay at
sumunod sa iba pang inuutos na kaya nang gawain.
TANDAAN
NATIN:
Magiging maayos, masaya, at matiwasay ang pagsasamahan ng maganak kung

alam ng bawat kasapi ang kanyang mga tungkulin, karapatan, at pananagutan
at ang pagtupad sa mga ito.
GAWIN NATIN:
Ipasagot ang tseklis ayon sa pamantayan.
___________________________________________________________________________
Mga Katanungan Hindi Paminsanminsan Palagi Walang

Kasiguraduhan
1. Tumutulong ba ako ng
kusa
sa mga
gawain?
2. Hand aba ako sa pagtupad
ng
mga tungkulin sa aking
pamilya?
3. Ginagawa ko baa ng inuuto
ng aking magulang?
4. Masaya ba akong
tumutulong sa mga
gawaing bahay?
5. Kusang-loob ba akong
tumutupad sa anumang
tungkulin bilang kasapi
ng mag-anak?
PAGYAMANIN
NATIN:
Sumulat ng limang (5) tungkulin na nais mong gawin sa inyong tahanan.

Ipaliwanag kung bakit mo pinili ang mga ito.
SANGGUNIAN:

___________________________________________________________________________

Agap at Sikap 6
HE
MGA BAHAGI NG TAHANAN AT MGA GAWAIN
Aralin 16


Code: EPP5HE-0d-11
Nilalaman:
Sa araling ito, matututunan natin ang mga bahagi ng tahanan at mga

gawain dito.
Layunin:
Natutukoy ang mga bahagi ng

tahanan at ALAMIN NATIN: mga gawain dito.
___________________________________________________________________________
Ang mga
gawaing pantahanan ay
hindi para sa nakakabata o
nakatatandalamang o
sa sinumang kasambahay na
tumatanggap ng kanilang
buwanang kita. Ang bawat
kasapi ng pamilya
ay kailangan tumulong sa pagpapanatili ng kalinisan atkaayusan ng
tahanan. Sa ganitong paraan, magiging madali ang paglilinis, at pag- aayos
ng mga silid na kinabibilangan ng salas, silid-tulugan, kainan, at banyo.
Ang bigat o gaan ng trabaho sa paglilinis ay hindi nababatay sa liit o laki
ng tahanan at sa bilang ng tao na gumagawa dito. Magiging tila maliit lang ang
bahayna iyong nililinis, at magaan kung ang lahat ay tutulong. Halimbawa
magiging mabigatpara sa isang tao ang linisin ang kabahayan na may lima o
higit pang bilang ng silid.Subalit, kung ang bawat silid ay may isang kasapi na
magpapanatili ng kalinisan nito ito ay magiging magaan at mabilis.
LINANGIN NATIN:
Iba’t ibang Silid sa Tahanan

Ang tahanan ay binubuo ng maraming silid na kinabibilangan ng sala, silid-
tulugan, silid-kainan,kusina at banyo. May mga silid sa tahanan tulad ng salas,
silid kainan na nagsisilbing tipunan ng pamilya. Kung minsan sa mga silid
ding ito pinauunlakan ang mga kaibigan at panauhin. May mga silid naman
tulad ng silid-tulugan na pribado at tanging pamilya lamang ang pinapapasok.
Sala o Silid Tanggapan
___________________________________________________________________________
Dito unang pumapasok ang mga tao,

ang may-ari ng bahay at bisita.
Kailangang panatilihin itong malinis
atmaayos sapagkat sa silid na ito
ginagawa ang mga sumu-sunod na
mga gawain:
a. Pagtanggap at pagpapaunlak
ng mga bisita
b. Pakikipagkwentuhan sa mga
kapamilya at kaibigan
c. Pagbabasa ng mga libro,magasin, at iba pang kapaki-pakinabang na
babasahin
d. Pagdiriwang ng iba’t iubang okasyon
e. Paglilibang tulad ng panonood ng telebisyon at pakikinigsa radio.
Silid-tulugan
Ang silid-tulugan ay silid na
pahingahan. Ito ay itinuturing na
pribadong silid kung kaya’t tanging
may-ari lamang o ang pinaglalaanan
nito ang maaring maglabas-masok dito.
Sinumanang nais pumasok ay
kailangan humingi muna ng permiso sa
pamamagitan ng pagkatok o
pagpapaalam sa may-ari. Ito ay isang tanda ng
paggalang sa karapatan ng isang tao.
Ilan sa mga gawaing ginagawa sa silid-tulugan ay ang mga sumusunod:
a. Pagtulog o pamamahinga
b. Pagbibihis
c. Pagbasa o pag-aaral
d. Pakikinig ng musika
___________________________________________________________________________
Silid-kainan
Ang silid-kainan ay itinuturing ding
silid-tipunan sapagkat katulad ng salas,
nagtitipon-tipon din ditto ang pamilya.
Sa silid na ito nila pinagsasaluhan ang
kanilang inihandang pagkain. Ito ay
karaniwang katabi ng salas at kusina.
Kung minsan kapag maliit lamang ang
bahay ng maganak, ang isang silid ay nagsi-silbing salas,
kainan, at tulugan.
Narito ang mga gawaing maaring gawin sa silid-kainan:
a. Pagsasalo-salo ng pamilya sa pagkain ng almusal,
Tanghalian, at hapunan.
b. Pag-aasikaso ng mga kaibigan , kaanak o kakilala tuwing May
kaaraawan, reunion o anumang handaan.
c. Pagpupulong ng pamilya upang lutasin ang isang mabigat
Na problema
d. Pagbabasa o paggawa ng mga takdang aralin kung walang
Lugar para sap ag-aaral
e. Paghahanda ng pagkain kung
walang sapat na lugar sa kusina
Kusina
Ang kusina ang itinuturing na
pinalamahalagang bahagi ng bahay
sapagkat ditto inihahanda ang pagkain ng
pamilya. Ito rin ang dapat na
pinakamalinis at pinakamaayos na bahagi
ng tahanan.Ang sinumang gumamit ng kusina ay may tungkuling
panatilihin itong malinis,maayos, at ligtas sa sakuna. Ang kusina ay lugar
para sa sumusunod na mga gawain:
a. Paghahanda ng pagkain
b. Pagluluto ng pagkain
c. Pagtatabi ng pagkain
d. Pagtatago ng mga kagamitang pangkusina
e. Paghuhugas ng pinggan at iba pang kagamitan.
___________________________________________________________________________
Banyo at Palikuran
Ang banyo at palikuran ang
karaniwang sumasakop sa
pinakamaliit na bahagi ng tahanan.
Dito ginagawa ang mga gawaing tulad
ng paglilinis at pagbabawas.
TANDAAN
NATIN:
1. Hindi kailangang ito ay Malaki at magara. Ang mahalaga ito ay

malinis,maayos at higitsa lahat masaya ang mga naninirahan.
2. Ang tahanan ay binubuo ng maraming silid na kinabibilangan ng
sala,silid-kainan,silid-tulugan,kusina at banyo.
3. Ang bigat o gaan ng trabaho sa paglilinis ay nakabatay sa liit o
laki ng tahanan at sa bilangng tao na gumagawa dito.
GAWIN NATIN:
A. Isulat ang mga bahagi ng tahanan kung saan matatagpuan ang

sumusunod na mga kagamitan. Isulat ang sagot sa patlang.
__________1. Kama __________6. Kabinet ng gamut
__________2. Kaldero __________7 mesang kainan
__________3. Sofa __________8. Dutsa
__________4. Kabinet __________9. Paminggalan
__________5. China cabinet _________10. Muwebles
B. Pagtambalin ang Hanay A at Hanay B upang matukoy ang angkop

na gawain sa bawat bahagi ng bahay.
Hanay A Hanay B
___________________________________________________________________________
1. Makapagpahinga at makatulog. a. kusina

2. Makakain ng almusal,tanghalian at b. banyo hapunan. c. sala
3. Makapaglinis ng katawan. d. silid-kainan
4. Mapatuloy ang mga bisita upang e. silid-tulugan
makipagkwentuhan.
5. Makapagluto ng masarap na ulam.
PAGYAMANIN
NATIN:
Gumawa ng album na naglalaman ng larawan ng iba’t ibang uri ng

bahay at mga bahagi nito.
SANGGUNIAN:

Agap at Sikap 6
___________________________________________________________________________
ICT IBA’T – IBANG PARAAN NG PAG-AAYOS NG

Aralin 17 TAHANAN
Pamantayang Naipamamalas ang pang-unawa sa

Pangnilalaman: kaalaman at kasanayan sa mga “gawaing
pantahanan” at tungkulin at pangangalaga
sa sarili.

Code: EPP5HE-0e-12
Nilalaman:
Sa araling ito, matututunan ng mga mag-aaral ang iba’t ibang paraan at

tuntuning dapat tandaan sa pag-aayos ng mga silid sa tahanan, mga akmang
kagamitan at kasangkapan na magbibigay ganda sa tahanan gayundin ang
kabutihang dulot ng pagsasaayos nito.
Layunin:
1. Natutukoy ang iba’t ibang paraan ng pag-aayos ng tahanan, mga

kagamitan at kasangkapan.
2. Nasasabi ang kabutihang dulot ng pagsasaayos ng tahanan.
ALAMIN NATIN:
___________________________________________________________________________
Ang maayos at magandang tahanan ay kagigiliwang tirahan ng lahat ng mag-

anak kung ang bawat kasapi ay magtutulung-tulong sa pagpapaganda at
pagpapanatili ng kaayusan nito. May mga tuntuning dapat tandaan sa wastong
pagsasaayos ng mga kasangkapan sa tahanan at wastong pagpili ng mga gamit
na angkop sa uri ng bahay at pamumuhay ng maganak.
Ang mga gamit sa iba’t ibang silid ng tahanan ay dapat maging angkop sa silid.
Ang mga ito’y kailangang isaayos
ayon sa laki at gamit.
Sala o Silid-Tanggapan
Dito unang pumapasok ang

mga tao, ang may-ari ng bahay at
bisita. Kailangang magmukhang
kaaya-ayang pasukin ito,
laging malinis at
maaliwalas. Ang
malalaking muwebles ay dapat na
nakaayon sa dingding, ang sulok
na bahagi ay may angkop na
muwebles, at ang mga silya ay
magkakaharap upang maayos na
magkausap ang sinumang uupo rito.
Mainam na may sapat na kaluwagan at bentilasyon ang salas upang ito ay

maging maaliwalas. KailaIwasang magkabungguan ang mga taong
magdaraan o mababangga ang mga kasangkapan upang maiwasan ang
sakuna. Laging isaalang-alang ang ganda at kaligtasan ng tahanan.
Karaniwan na sa mga tahanan ang may radyo at telebisyon kaya maaaring

ilagay sa silid-tanggapan ang mga ito upang maging libangan ng mga bisita.
Sa oras ng paglilibang ng mag-anak, dito rin sila nagtitipon upang magsaya,
umawit, tumugtog, at manood.
Silid-Tulugan
Ang silid-tulugan ay silid na

pahingahan. Ito ay itinuturing na pribadong
silid kung kay’t tanging may-ari lamang o
ang pinaglaanan nito ang maaaring
maglabas-pasok dito. Sinuman ang nais
pumasok ay kailangan humingi muna ng
permiso sa pamamagitan ng pagkatok o
pagpapaalam sa may-ari. Ito ay isang tanda
ng paggalang sa karapatan ng ibang tao.
___________________________________________________________________________
Ang silid-tulugan ay kailangan na makapagbigay ng kaginhawahaan at

pribadong pakiramdam sa sinumang gumagamit nito. Sa pag-aayos ng silid
tulugan, sundin ang mga sumusunod na mga alituntunin upang maginhawa
at maaliwalas ito.
1. Lagyan ang silid ng malinis at maayos na kasangkapan.

2. Ayusin ang mga kasangkapan sa pamamaraang ito ay makapagbibigay
ng kaginhawaan at kaluwagan sa silid-tulugan.
3. Ilagay ang kama sa isang sulok o isang bahagi ng nakasandig sa
dingding. Tiyakin na ang ulunan ay malayo sa ihip ng hangin at ilawan.
4. Maglaan ng sapat na espasyo na maaaring pag-ayusan ng kubrekama.
Tiyakin na madaling abutin at linisin ang kabinet at bintana.
5. Ilagay ang kabinet sa sulok na nakasandig sa dingding kahilera ng kama.
6. Ang tokador ay mainam ilagay malapit sa ulunan ng kama o sa isang
panig na malapit sa ilawan.
7. Sabitan ng kurtina o blinds ang mga bintana upang maging pribado ang
silid.
8. Kung nais, maaaring maglagay ng sopa sa paanan ng kama o mababang
mesa at silya sa isang sulod upang mas lalong maginhawa ang silid.
Tiyakin lamang na may sapat na espasyo para sa mga kagamitan ito.
Ang silid-tulugan ay nagagamit ding silid-aralan. Kailangan lamang isaayos
ang mesa at upuan sa isang sulok ng silid at maaari rin itong lagyan ng
bookshelf. Dito rin nakalagay ang aparador at salamin at mga kagamitan sa
pagbibihis. Ang malalaking muwebles na ito ay dapat malapit sa dingding
upang maging maaliwalas ang pagkilos ng tao. Ang silid-tulugan ay dapat
malapit sa palikuran upang madali itong puntahan sa gabi.
Silid-Kainan
Ang silid-kainan ay kailangang

paantilihing malinis at maayos upang
matiyak ang kalusugan ng pamilya.
Mainam din kung may sapat na ilaw at
bentilasyon upang matiyak ang
masayang pagsasalo-salo at pag-uusap ng
pamilya. Ilan sa mga kasangkapang
makikita sa silid-kainan ay kainang mesa
at mga silya, kabinet para sa mga plato,
baso, at iba pang babasaging gamit na
kailangan sa salu-salo at maliit na mesa na
karaniwang nakalagay sa gilid ng
malaking mesang kainan. Kung minsan ay dito inilalagay ang mga inihandang
___________________________________________________________________________
pagkain at kung minsan naman ay dito inilalagay ang mga babasaging

palamuti.
`Narito ang ilang gabay sa pag-aayos ng mga kasangkapan sa

silidkainan:
1. Ipuwesto ang mesa sa gitnang bahagi ng silid, malayo sa dingding upang

magkaroon ng sapat na espasyo sa pagkilos habang naghahanda ng
pagkain o paglabas at pagtayo mula sa mesa.
2. Ang china cabinet ay kailangang nakalagay sa pwestong malayo sa mesa,
bintana, at daanan.
3. Mainam na gumamit ng kurtinang may matitingkad na kulay o valance
upang maging maliwanag ang silid-kainan.
4. Upang maiwasan ang langaw, lamok, at alikabok, lagyan ng screen ang
mga bintana at pintuan.
5. Maglagay ng palamuti sa mesa o bintana. Maaaring gumamit ng
sariwang bulaklak o prutas sa mga mesa at mga tanim naman para sa
bintana o sa mga sulok ng silid.
Silid-Lutuan o Kusina
Ang kusina ang pinakamahalagang silid

ng isang bahay at dapat itong maging
maayos at malinis dahil dito inihahanda
ang pagkain ng mag-anak. Ang mga
pangunahing kasangkapan sa pagluluto ay
mesang paggawaan, kalan, oven, lababo,
paminggalan, at palamigan o refrigerator.
Ang malalaking kasangkapan ay nakaayos
ayon sa uri at gamit ng mga ito. Iwasang pagtabihin ang oven at refrigerator,
isaalng-alang ang tatlong sentro ng gawaan sa pagkilos mula kanan pakaliwa.
Ang mga ito’y sentro ng paghahanda ng mga pagkain, sentro ng paglilinis ng
pagkain at paghuhugas ng mga ito at ang sentro ng pagluluto. Ang patatsulok
na ayos o hugis U na ayos ng kusina ay makatutulong sa madaling pagkilos at
paghahanda ng lulutuin. Ang mga kabinet ay maaaring nasa ilalim ng mga
gawaang lugar o itaas na bahagi ng pinaggagawaan upang madaling makuha
ang kailangan kasangkapan. Kailangan ay may laging malinis na lalagyan ng
tubig o may gripo. Kung ang lutuan ay ginagamitan ng uling o kahoy, ito’y
dapat may singawan ng usok palabas na malapit sa bintana o pintuan. Ang
mga gamit sa pagluluto ay dapat na may sadyang taguan at natatakpan.
___________________________________________________________________________
Pagpapaganda ng Tahanan
May mga palamuting maaring gamitin sa pagpapaganda ng tahanan ngunit

hindi kailangan na mamahalin ang mga ito. Pumili ng mga bagay na maliliit,
kaakit-akit, at nakapagpapasigla saanman ito ilagay. Mayroong mga
palamuting nababagay sa iba’t ibang bahagi ng tahanan. Narito ang mga
paraan ng pagpapaganda ng tahanan.
a. Paglalagay ng Kurtina
Ang kurtina ay mahalagang palamuti ng tahanan. Dapat na nababagay ito sa

lugar at yari o uri ng pamamahay. Ang kurtina’y ginagamit bilang
pananggalang sa labis na liwanag ng araw, pansangga sa sobrang alikabok o
hangin. Ito’y ginagamit din na panghati ng silid at pantabing din sa dingding
at nagsisilbing palamuti.
Ang cornice ay kahoy na may disenyo na inilalagay sa mataas na bahagi ng
kurtina upang di makita ang mga kawad na ginamit sa pagsabit nito. Ang
kahoy na ito ay nakadaragdag sa kaayusan ng paglalagay ng kurtina.
Makabubuting gamitin ang metal o kahoy na sabitan upang hindi lumundo
ang kurtina lalo na kung ito’y mabigat.
Mga dapat tandaan sa paglalagay ng kurtina:
1. Isaalang-alang ang kaayusan at sukat ng pamamahay. Alamin kung

gaano ang gustong haba para sa bahagi na lalagyan ng kurtina. Kung
nais na hanggang pasilyo na bintana lamang, bigyang pansin ang
kulay at disenyo ng kurtinang gagamitin, ang sukat at hugis ng
bintana at ang laki at sukat ng silid.
2. Ang kuritnang tuloy-haba o drapes ay maaari rin sa mga bintanang
may pasilyo. Ang manipis na uri ng kurtina ay sa gitnang bahagi at
ang makapal na mahabang kuritna ay sa magkabilang gilid ng
bintana. Ito’y maaaring kumbinasyon ng mga disenyo at walang
disenyong mga panig.
3. Ang paglalagay ng kurtinang tuloy-haba o drapes at ng glass curtain o
manipis na yari sa lace ay maaaring lagyan ng valance. Ang valance
ay kurtinang maikli at isinasabit sa pagitan ng dalawang mahabang
kurtina sa itaas na bahagi ng unang kurtina.
4. May mga kurtinang pleated, sadyang kulubot o may sheering, may
continental design, at kurtinang may valance. Maaaring pumili sa
mga ito ng kurtinang nais gawin at gamitin sa tahanan.
5. Kung may malalaking bintana sa inyong bahay at nais mong
magmukhang maliit ang bahagi o lugar na iyon, gumamit ng
kumbinasyon na kurtina. Subalit kung madilim ang silid, pumili ng
kurtinang mapusyaw ang kulay na magbibigay ng saya at liwanag
___________________________________________________________________________
tulad ng dilaw, rosas, dalandan o puti. Kapag makitid at mataas ang

bintana, ang kurtinang dapat gamitin ay may hati o sash at valance sa
itaas na bahagi at sumasakop sa magkabilang bahagi ng dingding.
b. Pagsasaayos ng Bulaklak
Ang inayos na mga bulaklak ay nakadaragdag ng kagandahan sa loob ng

pamamahay. Maaaring mga sariwang bulaklak ang ilagay sa isang plorera
upang palamuti sa gitnang mesa, sa isang sulok ng lamesita o sa ibabaw ng
kabinet at sa iba pang bahagi ng tahanan. Ang
halamang berde o luntian sa paso ay maaaring
ipasok sa loob ng bahay upang maging sariwa
ang hangin na malalanghap.
Ang iba’t ibang paraan ng pagsasaayos ng

bulaklak ay ang mga sumusunod:
1. Mass Flower Arrangement – haluhalong

maramihang bulaklak. Ito’y inaayos sa
isang plorera na may kabuuang sama-sama ngunit may pabilog na
anyo sa paningin at hindi nakikita ang mga pinagtusukan.
2. Floating Arrangement –
palutang na bulaklak. Ito’y mga
bulaklak na pinutulan nang malapit sa talutot
at ipinatong sa bowl na kristal na may tubig.
Ito’y ginagamit sa mga mesang may mga
nag-uusap nang harapan.
3. Line Arrangement – ang mga bulaklak ay may kaayusang

may simbulo na ang pinakamataas ay tinatawag na
Langit, ang napapagitnang ayos sa plorera ay Tao, at ang
pinakamababa ay Lupa.
___________________________________________________________________________
4. Ikebana – ito’y pagsasaayos ng bulaklak mula

sa bansang Hapon. Ito’y may sinusunod ding
simbulo ayon sa damdamin at interpretasyon
ng nag-aayos. Karaniwan
nitong gamit ang pinagsamang
sariwa at tuyong
bahagi ng halaman.
5. Bouquet Arrangement - ito ay pag-aayos ng

bulaklak na
kinapapalooban
ng ternong
sariwang bulaklak
at ribbon
upang mapaanyong
bouquet. Ito ay
karaniwang ginagamit na dekorasyon sa
mahahalagang okasyon tulad ng
debut, anibersaryo, kaarawan, binyagan, pista, at iba pa
na inilalagay sa mga pintuan o hagdanan.
Maaaring ring magamit ang bouquet arrangement na hinahawakan
para sa kasal, mga abay, pagsagala sa santakrusa, debut, at kaarawan.
ito rin ay ibinibigay sa mga babaeng nananalo sa mga timpalak at
paligsahan o inaalay sa piling panauhin o ikinakabit sa damit.
6. Crescent Arrangement – ang kaayusan ng

bulaklak ay parang bagong sikat na buwan ang
anyong makikita sa linya sa mababang plorera.
Magandang ilagay ito sa hapag-kainan,
mesang pangkomperensya o pansulok na
palamuti kung malaki ang paghahanda.
Ang mga inayos na bulaklak ay nagsisilbing dekorasyon sa isang silid. Subalit
ang piniling kulay, tekstura, at halimuyak ay magpapasigla ng damdamin ng
taong makakakita rito. Ang kaayusan ng bulaklak ay dapat angkop sa uri ng
plorera at lugar na paglalagyan upang maging kasiya-siya at mapayapa ang
damdamin ng mga taong lalagi sa sil
LINANGIN NATIN
___________________________________________________________________________
A. Bumuo ng pangkat na may tatlo miyembro at gumawa ng mga

bugtong tungkol sa mga kasangkapan at
kung saan ito matatagpuan.
Halimbawa: Ako ay pahingahan, himlayan sa gabi. Ano ako at saan

naroroon?
B. Bumuo ng grupong may 3 hanggang 5 miyembro pagkatapos ay pumili ng

isang pag-aayos ng bulaklak na isasagawa ng inyong pangkat. Sundin ang
Rubrics para sa pagtataya.
TANDAAN
NATIN:
• Ang pagpili ng mga kasangkapan ay dapat naaayon sa uri ng pamamahay,

lugar, at pamumuhay ng mag-anak.
• Ang kurtina at mga sapin ay dapat angkop ang kulay at kumbinasyon sa iba
pang kasangkapan.
• Nakapagpapaganda ng tahana ang mga sariwang halaman o bulaklak sa
tahanan.
GAWIN NATIN:
Punan ng angkop na salita ang

mga patlang. Piliin sa ibaba ang tamang kasagutan.
1. Ang nag-aanyong damit ng tahanan ay ang paglalagay ng

_______________.
2. Ang ____________ ay kahoy na tumatakip sa kawad na sabitan ng
kurtina.
3. Ang ____________ ay maaaring ipasok sa loob ng bahay upang maging
sariwa ang hanging malalanghap.
___________________________________________________________________________
4. Sa pag-aayos ng kasangkapan sa tahanan dapat isaalang-alang ang

____________.
5. Ang silid-tulugan ay nagagamit ding ___________.
kaligtasan halamang berde kurtina cornice valance silid-aralan
PAGYAMANIN
NATIN:
Ayusin ang inyong tahanan ayon sa prinsipyo ng pag-aayos ng mga

kasangkapan.

Batayang Aklat
Agap at Sikap 6
HE
PAGSASAAYOS AT PAGPAPAGANDA NG TAHANAN
Aralin 18


___________________________________________________________________________
Code: EPP5HE-0e-13
Nilalaman:
Sa araling ito, matututunan ng mga mag-aaral ang pagsasagawa ng pag-aayos

at pagpapaganda ng tahanan sa pamamagitan ng paggawa ng talatakdaan.
Layunin:
3. Naisasagawa ang pag-aayos at pagpapaganda ng tahanan sa

pamamagitan ng talatakdaan
4. Nakagagawa ng plano ng pag-aayos ng tahanan
5. Naitatala at nagagawa ang mga kagamitan at kasangkapan sa pagaayos
ng tahanan
6. Nasusuri ang ginawang pagsasaayos at nababago ito
kung kinakailangan
ALAMIN NATIN:
Masdan ang mga larawan sa ibaba. Hanapin kung ano ang pagkakaiba.
___________________________________________________________________________
Sagutin ang mga tanong:
1. Ano ang masasabi ninyo sa unang larawan? Sa pangalawang larawan?

2. Sa palagay ninyo bakit kaya magulo ang ayos ng nasa unang larawan?
3. Ano kaya ang dapat niyang gawin upang ito ay maging maayos?
LINANGIN NATIN:
Ang paghahanda ng talatakdaan ng gawain ay makatutulong upang

maisagawa ng bawat kasapi ang mga tungkuling dapat gampanan sa tamang
oras. Dito ay inilista ang mga gawaing pambahay at pampamilya. Narito ang
ilang bagay na dapat tandaan sa paggawa ng talatakdaan ng gawain.
1. Gumawa ng talaan ng mga tungkuling kailangang isagawa. Sa

paggawa ng talaan, tiyakin na ang mga mahahalagang bagay ang dapat
mauna. Samantala, maaari namang isunod ang iba pang tungkulin ayon sa
hilig, libreng oras, at kaluwagan ng pagsasagawa.
2. Maglaan ng tamang oras o panahon upang maisagawa ang mga

tungkulin. Mainam na palagiang maging handa sa pagbabago ng talatakdaan
lalo kung may mga hindi inaasahang pangyayari.
3. Ang mga gawaing pareho ang proseso sa paggawa ay maaari nang

pagsamahin upang makatipid sa oras at lakas.
4. Tiyakin na may oras ng pamamahinga at paglilibang na nakapaloob sa
talatakdaan upang maiwasan ang pagkabagot at mabigyan ng tamang pahinga
ang katawan. Sa ganoon, nagkakaroon ng sapat na lakas ang katawan para sa
susunod na gawain.
___________________________________________________________________________
5. Isulat ang talatakdaan sa isang malaking papel at idikit ito sa bahagi ng

tahanan na palagingang nakikita ng mga kasapi ng mag-anak.
Narito ang isang halimbawa ng talatakdaan:
TALATAKDAAN
Petsa:____________________
Oras Magsasagawa Gawain

6:00 n.u. Ate Maghahanda ng almusal
7:00 n.u. Kuya at Bunso Magliligpit o mag-aayos ng silid-
tulugan
7:00 n.u. Nanay Maglilinis ng salas at kusina
8:00 n.u. Buong mag-anak Pagkain ng almusal
9:00 n.u. Kuya Paghuhugas ng kinainan
9:00 n.u. Nanay at Ate Pamamalengke
10:00 n.u. Tatay Pagkukumpuni ng kasangkapan sa
bahay
11:00 n.u. Nanay, Bunso, Ate Paghahanda ng pananghalian
12:30 n.h. Buong mag-anak Pananghalian
1:30 n.h. Buong mag-anak Pamamahinga/panonood ng
television
Mga Salik na Dapat Tandaan sa Paghahanda ng Talatakdaan
1. Gulang – Ang mga bata’y mas maliksi at mabilis kumilos kaysa sa mga
nakatatanda at maaari silang bigyan ng maraming gawain.
2. Kakayahan at karanasan – Makabubuti na alam natin ang kakayahan at

akalaman ng taong gaganap sa mga tungkulin upang mapagkatiwalaan siya sa
mga gagawin.
3. Lakas – May mga gawaing kailangan ang higit na lakas upang maging
mabuti ang paggawa, tulad ng pagbubuhat o paglilipat ng mga kasangkapan
kapag nag-aayos ng pamamahay.
4. Oras – Oras sa pagsasagawa o bilang ng oras na maaaring ilaan sa

pagsasagawa ng mga gawain.
___________________________________________________________________________
Sa paghahanda ng talatakdaan ng gawain ay dapat itala ang mga

gawaing inaasahang matatapos ng isang araw at ang oras na gugugulin sa
paggawa, gayundin ang mga taong tutulong at gaganap sa mga gawain.
UNANG ARAW
Gawain A. Bumuo ng pangkat na may apat na miyembro at ipatala ang mga

tiyak na kasangkapan ayon sa bahagi ng bahay.
Unang Pangkat: Silid-Tanggapan

Ikalawang Pangkat: Silid-Kainan
Ikatlong Pangkat: Silid-Tulugan
Ikaapat na Pangkat: Kusina
IKALAWANG ARAW
Gawain B. Sa pangkatang gawain, mag-brainstorming tungkol sa paggawa ng

talatakdaan.
 Paano ginagawa ang talatakdaan?

 Bakit kailangan ang talatakdaan na gawain ng mag-anak?
 Anu-anong gawain sa inyong tahanan ang kailangan pagtulungan ng
buong mag-anak?

TANDAAN
NATIN:
• Ang paghahanda at paggawa ng talatakdaan ng gawain ay dapat isagawa

ng buong mag-anak ayon sa kanilang mga kakayahan at oras na
maibibigay.
• Ang talatakdaan ng gawain ay makatutulong sa mabuting samahan ng
mag-anak upang matapos agad ang mga gawain sa tahanan.
• Ang pagmamahal sa paggawa, sipag, tiyaga at pagkamalikahain ay
nakapagpapaundlad sa sarili at nakatutulong sa pag-unlad ng mag-anak at
ng pamayanan.
___________________________________________________________________________
GAWIN NATIN:
Ipasagot kung TAMA o MALI
1. Ayusin ang mga kasangkapan sa pagluluto ng magkakalapit sa isa’tisa.

2. Ilagay ang maliit na kasangkapan ayon sa laki, uri at gamit nito.
3. Isaayos ang mga upuan sa paligid ng hapag-kainan.
4. Pangkatin ang mga kasangkapan ayon sa laki, uri at gamit nito.
5. Ilagay ang kama sa gitna ng silid-tulugan.
PAGYAMANIN
NATIN:
Bumisita sa mga kabahayan ng iyong kaklase. Alamin ang kanilang

pamamaraan ng pag-aayos ng bahay. Ibahagi ang pamamaraang sa tingin mo
ay pinakamabisa. Ibigay ang iyong kadahilanan kung bakit ito ang iyong
napili.
SANGGUNIAN:

Agap at Sikap 6
___________________________________________________________________________
HE PAGLIKHA NG KAGAMITANG PANGHALILI MULA SA

Aralin 19 IBA’T-IBANG MATERYALES


Code: EPP5HE-0e-14
Nilalaman:
Sa araling ito, matututunan ng mga mag-aaral ang makalikha ng mga

kagamitang panghalili mula sa iba’t ibang uri ng materyales na magagamit sa
pag-aayos ng tahanan. Ang paggawa ng mga kagamitang ito ay magbibigay
ng kasanayan sa mga mag-aaral na mamulat sa mga kapaki-kapakinabang na
gawain upang umunlad ang pagiging malikhain at magbukas ng isipan sa
maaaring pagkakitaang gawain.
Layunin:
___________________________________________________________________________
Nakagagawa ng kagamitang panghalili mula sa iba’t ibang uri ng materyales

na magagamit sa pag-aayos ng tahanan.
ALAMIN NATIN:
Maaliwalas ang pakiramdam at nakararagdag sa kagandahan ng tahanan ang

paglalagay ng palamuti.
May mga bagay na dapat isaalang-alang sa pagpili ng palamuti para sa

tahanan at paggawa ng isang kagamitang pantahanan. Ito ay ang mga
sumusunod:
1. Uri at laki ng silid na paglalagyan
2. Gamit o tungkulin
3. Bumabagay sa mga kasangkapan
4. Tampulan ng pansin o focus of attention
5. Pampukaw sa imahinasyon at pagkamausisa ng tao
LINANGIN NATIN:
___________________________________________________________________________
Bumuo ng pangkat na may tatlo miyembro at sundin ang nakasaad sa activity

card.
Activity Card 1 : Gumawa ng kurtina
Activity Card 2 : Gumawa ng ash tray
Activity Card 3 : Gumawa ng bulaklak na yari sa drinking straw
Activity Card 4 : Gumawa ng simpleng kwadro para sa larawang

parisukat
TANDAAN
NATIN:
Ang mga palamuti ay mga bagay na maliit, kaakit-akit at nagdaragdag

ng kasiglahan sa anumang silid na kinalalagyan nito. Mahalagang piliin ang
mgga palamuti sa tahanan. Dapat iayon ang mga palamuti sa uri at laki ng
pinaglalayan nito. Hindi magandang tingnan kung masyadong maraming
palamuti sa tahanan lalo na kung hindi ito nakapangkat sa uri.
GAWIN NATIN:
___________________________________________________________________________
Ipasagot ng Oo, Hindi Gaano o Hindi

Mga Pamantayan Oo Hindi Hindi
Gaano
1. Kapakipakinabang ba ang proyektong

napili?
2. Gumamit ba ng materyales na matibay?
3. Naging matipid ba sa paggamit ng

materyales?
4. Naipakita ba ang wastong pamamaraan

at hakbang sa pagbuo ng kagamitang
pantahanan?
5. Natapos ba sa takdang oras ang

kagamitang pantahanan?
6. Angkop ba sa lugar ng bahay na

paglalagyan nito?
PAGYAMANIN
NATIN:
Magpagawa ng simpleng
kwadro para sa larawang isasabit sa silidtulugan.
SANGGUNIAN:
___________________________________________________________________________

Agap at Sikap 6
HE KASALUKUYANG KALAKARAN SA PAMILIHAN

Aralin 20 NG MGA KAGAMITAN SA BAHAY

pantahanan” at tungkulin at
pangangalaga sa sarili.

Code: EPP5HE-0f-15
Nilalaman
Sa araling ito, ay lilinangin ng mga mag-aaral ang kanilang kaalaman

at kasanayan sa pananaliksik gamit ang internet, magasin, aklat atbp upang
malaman ang kasalukuyang kalakaran sa pamilihan ng mga kagamitang
pambahay at paraan ng paggawa nito.
Layunin:
1. Nakapagsasaliksik gamit ang internet, magasin, aklat at iba pa

2. Nalalaman ang kasalukuyang kalakaran sa pamilihan ng
kagamitang pambahay tulad ng kurtina, table runner, glass
holder, cover, throw pillow, table napkin.
___________________________________________________________________________
ALAMIN NATIN:
Taglay mo na ba ang sumusunod na kaalaman at kasanayan? Tsekan (/)

ang thumbs up icon kung taglay mo na o thumbs down icon kung hindi pa.
Kasanayan/Kaalaman
1. Nakapagsasaliksik ako gamit ang internet?
2. Alam ko ang iba’t ibang kagamitang pambahay?
3. Alam kong gumawa ng iba’t ibang kasangkapang
pambahay?
4. Marami na akong nabasang aklat at magasin sa
pagsasaliksik?
Tingnan at suriing mabuti ang mga larawan sa ibaba, ito ba ay madalas

nating nakikita sa bahay?
Alin sa mga ito ang ginagamit mo sa araw-araw? Alin ang pinapalitan

kung kinakailangan?
___________________________________________________________________________
LINANGIN NATIN:
Sa kasalukuyan ang pagsunod sa mga trend sa Market Trends ay

nangangahulugan ng pag-alam kung ano ang nangyayari sa iyong merkado.
Ayon sa negosyante, upang matukoy ang mga trend sa iyong merkado, isipin
ang tungkol sa mga uri ng mga bagay na nakakaapekto sa iyong iba't ibang
mga segment ng merkado. Halimbawa, kung nagbebenta ka ng mga punda ng
unan, apron, kurtina cover, table napkin atbp dapat isaalang-alang ang
anumang mga mapagkumpitensyang mga banta o mga pagkakataon para sa
paglago kapag makilala mo ang mga trend sa iyong merkado.
Upang malaman natin ang kasalukuyang kalakaran kailangang maging
mapamaraan, maghanap sa internet, mga babasahin, aklat at magasin ng
magagandang disenyo at alamin ang tamang pamamaraan ng paggawa sa
mgakagamitang pambahay(soft furnishings).
Kasalukuyang Kalakaran sa Pamilihan ng mga Kagamitan sa Bahay(Market

Demands/Trends)
1. Gobyerno
2. Pakikipagkalakalan sa ibang bansa
3. Mga panghinaharap na kalakaran
4. Dami ng produktona kayang ipagbili at mga nangangailangan nito
5. Maayos na plano ng produksyon
6. Paghingi ng payo sa eksperto
7. Pinag-aaralang mabuti ang gagawing hakbang
8. Iniisip ang kapakanan ng konsyumer
Paraan ng Paggawa ng Kagamitang Pambahay ( soft furnishing)
Kurtina
___________________________________________________________________________
1. Isipin kung anong uri ng kurtina ang nais gawin.

2. Pag isipan kung gaano kalaki ang gagawing kurtina.
3. Tingnan kung gaano kadaming tela ang kakailanganin
4. Kung nagawa na ang na ang una hanggang ikatlong hakbang ihanda na
ang mga materyales na kakailanganin.
5. Gupitin na ang kurtina sa tamang sukat nito.
6. Tahiin sa nais na disenyo.
TANDAAN
NATIN:
Isang mahalagang kasanayan ang

pangangalap ng impormasyon gamit ang
internet, aklat, magasin atbp. Sa tulong ng mga ito maaari tayong
makapagsaliksik at mangalap ng makabuluhang impormasyon sa mabilis na
paraan.
Halimbawa, kung nagbebenta ka ng mga punda ng unan, apron, kurtina

cover, table napkin atbp dapat isaalang-alang ang anumang mga
mapagkumpitensyang mga banta o mga pagkakataon para sa paglago kapag
makilala mo ang mga trend sa iyong merkado.
Tandaan na hindi lahat ng mababasang impormasyon sa Internet ay

totoo at tama. Kailangang maging mapanuri pa rin tayo sa mga impormasyong
nakakalap.
___________________________________________________________________________
Materials
GAWIN NATIN:
A. Itanong ang mga sumusunod:

1. Anu-ano ang mga halimbawa ng kagamitang pambahay?
2. Ipaliwanag ang kahalagahan nito.
3. Magsaliksik sa aklatan ng tamang paraan ng paggawa ng
punda ng unan.
B. Lagyan ng bilang 1-6 ang Paraan ng Paggawa ng Kagamitang

Pambahay ( soft furnishing)
______Tahiin sa nais na disenyo

______Pag isipan kung gaano kalaki ang gagawing kurtina.
______Tingnan kung gaano kadaming tela ang kakailanganin ______Isipin
kung anong uri ng kurtina ang nais gawin.
______Gupitin na ang kurtina sa tamang sukat nito
______Kung nagawa na ang na ang una hanggang ikatlong hakbang ihanda na
ang mga materyales na kakailanganin.
PAGYAMANIN
NATIN:
GAWAIN A
Magsaliksik tungkol sa paraan ng paggawa ng apron.
Batayang Aklat
SANGGUNIAN:
sa EPP 6
Page | Learning Materials


Agap at Sikap 6
___________________________________________________________________________
H.E IBA’T IBANG URI AT PARAAN NG PAGGAWA
Aralin 85 NG MGA KAGAMITANG PAMBAHAYGrade 5 Home Economics
21


Code: EPP5HE-0f-15
Nilalaman:
Sa araling ito, tatalakayin ang iba’t- ibang paraan ng paggawa ng mga kagamitang
pambahay. Sa pamamagitan nito maaari na natin itong gawin at upang magamit sa
bahay. Maari din itong pagkakitaan.
Layunin:
Natutukoy ang uri at paraan ng paggawa ng mga kagamitang pambahay.
Naiisa-isa ang tamang paraan ng paggawa ng mga kagamitang pambahay.

Materials
ALAMIN NATIN:
Ano - anong mga kagamitang pambahay ang mayroon kayo? Gaano ninyo ito kadalas
gamitin? Iguhit ninyo sa kahon mga kagamitang ito at ilagay kung saan ito ginagamit.
LINANGIN NATIN:
___________________________________________________________________________
Paggawa ng mga kagamitang pambahay
Pot Holder
1. Pagpatung -patungin ang mga piraso ng telang retaso upang gawing palaman sa
loob ng pot holder. Gumawa ng dalawang pardon na kasinghugis ng pot holderna
nais gawin. Dapat maliit ito ng isang sentimetro kaysa gagawing pot holder. Maaari
itong pabilog, pakuwadrado, o biluhaba.
2. Ayusin ang pinagpatong patong na retaso ayon ayon sa hugis sa isang patron.
Tiyakin na pantay-pantay ang pagakakabahagi ng mga retaso upang huwag
magkaroon ng manipis na bahagi o nagbubukul-bukol na bahagi
3. Lagyan ang kabilang pardon ng mga linya na may dalawang sentimetro ang
pagitan hanggang mapuno ito ng mga kuwadrado. Ipatong ang pardon na ito sa
pardon na may inaayos na mga retaso.
4. Ihilbana ang magkapatong na padron at retaso.
5. Tanggalin ang hilbana, tabasin ang mga gilid, at putulin ang mga himulmol ng
sinulid at tela. Putulin din ang mga papel na padron.
6. Tahiin ng overcastting ang mga gilid ng palaman upang malinis tingnan.
___________________________________________________________________________
Materials
7. Kunin ang tinabas na tela para sa pot holder. Tupian ang mga tuwid na gilid ng
dalawang likurang bahagi ng pot holder. Ihilbana muna ito bago tahiin sa makina.
8. Gumawa ng silo o loop na magiging sabitan ng pot holder. Tupiin ng kalahating

sentimetro ang magkabilang gilid ng gagawing silo. Tupiin ang tela patungong
gitna upang magdikit ang unang ginawang mga tupi. Ihilbana muna ito bago
tahiin.
9. Ilapat ang harapang bahagi ng pot holder sa mesa na nakaharap sa iyo ang
karayagan. Itupi ang ginawang silo at ihilbana ito sa gitna ng isang dulo ng
harapang piraso.
10. Ilagay ang mas malaking likurang piraso ng pot holder sa ibabaw ng harapang
bahaging nasa mesa. Dapat magkaharap ang mga karayagan ng dalawang piraso.
11. Ilagay naman ang maliit na likurang piraso sa kabilang dulo ng harapang bahagi.
Tiyakin na nakalapat nang maayos ang tatlong piraso bago ito lagyan ng aspili sa
paligid.
12. Ihilbana ang paligid ng kalahating sentimetro mula sa mga gilid.
13. Tahiin sa makina ang paligid na may isang milimetro ang layo mula sa hilbana.
Padaan nang ilang beses ang mga lugar na pinaglalagyan ng silo at
pinagpapatungan ng dalawang piraso ng likurang bahaging pot holder .
14. Tanggalin ang mga tahing hibana. Tahian ng blanket stitch ang mga gilid upang
malinis at maayos itong tingnan.

Materials
15. Ilapat ang palaman sa natapos na pot holder bago ito baligtarin.
TANDAAN NATIN:
Sa paggawa ng mga kagamitang pambahay siguraduhing maayos at tama ang

pagkakagawa upang magamit ito ng matagalan.
GAWIN NATIN:
Ilabas ang mga kagamitan at gumawa ng pot holder.
1 2 3
Nakapagdala ng walang hindi kumpleto

kumpletong kagamitan dala kumpleto ang dala
ang dala
Nakasunod sa tamang hindi nakasunod nakasunod at
hakbang sa paggawa nkasunod ng bahagya maayo
s ang gawa
PAGYAMANIN NATIN:
Gumawa ng iba pang kagamitan sa bahay na kapakipakinabang.
SANGGUNIAN:

___________________________________________________________________________
Materials
Agap at Sikap 6
PAGGAWA NG PLANO PARA SA PAGBUO NG MGA

HE
Aralin 22 KAGAMITANG PAMBAHAY
Nilalaman


Code: EPP5HE-0f-16
Sa araling ito, ang mga mag-aaral ay makabubuo ng bagong
plano sa pagbuo ng kagamitang pambahay. Ang mga mag-aaral ay
makapag-iisip ng iba pang kapaki-pakinabangna gawain. Sila ay
gagabayan ng guro sa pagpaplano upang kanilang matukoy ang
mga proyektong maaari nilang gawin. Tinatalakay sa araling ito ang
wastong pamamaraan sa paggawa ng mga sumusunod:
1. Paghahanda ng kagamitang gagamitin.

2. Paggawa ng padron.
3. Paglalatag ng padron sa tela.
4. Pagtatabas ng tela.
5. Paglilipat ng marka sa tela.
Layunin
1. Nakagagawa ng plano ng kagamitang pambahay tulad ng apron.
___________________________________________________________________________
Materials
2. Naipakikita ang kasanayan sa pagpaplano ng kagamitang

pambahay.
3. Nakagagawa ng padron at nailalatag ito upang matabas sa
wastong pamamaraan.
4. Napahahalagahan ang pagpaplano para sa pagbuo ng
kagamitang pambahay.
ALAMIN NATIN:
Ang alinmang gawain o proyertong binabalak ay kailangan ng

pagpaplano. Ang paggawa ng kagamitang pambahay ay lubhang
nakatutulong upang maging maayos ang isang tahanan. Sa paggawa ng plano
kailangang sundin una ang paghahanda ng kagamitang gagamitinpaggawa ng
padron, paglalatag ng padron sa tela, pagtatabas ng tela at paglilipat ng marka
sa tela.
Ang isang batang tulad mo ay kayang kayang magplano ng kagamitang ito,
upang umunlad ang kasanayan at kaalaman. Ang mga kagamitang pambahay
ay gaya ng mga sumusunod:
1. Throw pillow
2. Kurtina
3. Cover
4. Glass holder
5. Table Napkin,
6. Pot holder
___________________________________________________________________________
Materials
7. Apron
LINANGIN NATIN:
Narito ang mga hakbang sa

pagplano para sa pagbuo ng mga kagamitang pambahay tulad ng
apron. Kailangan mong matutunan ang paraang ito upang maging
maayos ang paggamit ng panahong gugugulin mo sa paggawa.
1. Telang tatahiin
2. Paraan ng paghahanda ng tela
3. Pagsipi ng Batayan ng padron
4. Paglalarag ng padron sa tela
5. Pagtatabas ng padron sa tela
6. Pagtatabas ng tela
7. Paglilipat ng marka sa tela
Mga Bahagi ng Plano Para sa Paraan ng paggawa ng kamitang pambahay.
Pangalan ng Proyekto: Apron

Layunin: Ito ay tumutukoy sa mithiin sa paggawa ng plano sa pagbuo ng
mga kagamitang pambahay.
Sketch: drowing ng apron na yari sa katsa
Talaan ng materyales: dito makikita ang kompletong listahan ng matryalers at
halaga nsa pagbuo ng plano.
Hakbang sa Paggawa: ang sunud-sunod na detalye sa pagbuo ng proyekto.
Talaan ng kasangkapan: kasangkapang kailang sa sa pagbuo ng plano.
TANDAAN
NATIN:
Ang pagpaplano nang mabuti ay

kailangan sa pag-uumpisa ng isang proyekto o gawain. Kung may pagpaplano
___________________________________________________________________________
Materials
at planong nagawa, magiging madali ang paggawa ng anumang gawain. Ang

plano ay karaniwang ginagawa ng arkitekto o inhinyero bilang batayan sa
gagawing proyekto maliit man o malaki. Ang pagpaplano o paggawa nito ay
naayon sa pamamagitan ng mahusay at maingat na pagsusuri upang ang
gagawing proyekto o gawain ay magiging maayos.
Kung maihahandang mabuti ang disenyo at plano, magiging madali ang
paggawa ng isang gawain.
GAWIN NATIN:
Kumpletuhin ang sumusunod na bahagi ng plano ng paggawa ng kagamitang

pambahay.
1. Pamagat/Pangalan ng Proyekto___________________________
2. Layunin______________________________________________
3. Sketch_______________________________________________
4. Talaan ng materyales___________________________________
5. Hakbang sa paggawa___________________________________
6. Talaan ng kasangkapan_________________________________
PAGYAMANIN
NATIN:
A. Ang pagsunod sa mga bahagi ng plano sa pagbuo ng kasangkapang

pambahay ay mahalaga upang maging ganap na maayos ang gawain.
B. Sagutin ang tanong:

1. Ano-ano ang mga bahagi sa pagbou ng isang plano ng proyekto o
gawain?
___________________________________________________________________________
Materials
2. Ano ang kahalagahan ng pagsunod sa mga bahagi ng isang plano ng

proyekto o gawain?
Batayang Aklat
SANGGUNIAN:
sa EPP 6
Batayang Aklat
sa EPP 5
Agap at Sikap 6
HE
MGA BAHAGI NG MAKINANG DE-PADYAK
Aralin 23
___________________________________________________________________________
Materials
Nilalaman


Code: EPP5HE-0f-17
Tinatalakay ng araling ito ang iba’t ibang bahagi ng makina at mga gamit
ng bawat isa.Ipinakikta rin sa araling itp ang mga paraan ng pangangalaga ng
makina upang ito’y matagal na mapakinabangan sa mahabang panahon.
Layunin
1. Natutukoy ang mga bahagi ng makinang de padyak.

2. Naiisa isa ang mga bahagi ng makina.
3. Nalalaman ang kahalagahan ng bawat bahagi nito.
ALAMIN NATIN:
LINANGIN NATIN:
___________________________________________________________________________
Materials
Tingnan ang inyong

kasuotan. Sino sa tingin nyo ang
tumahi ng mga iyan? Ang nakikita
nyo sa larawan ay isang makinang de padyak na panahian.
Ang makinang iyan ay nakatutulong upang ang ating
kasuotan ay mabuo ng maayos, Hindi magiging maayos ang
damit na tatahiin kung may kulang sa mga bahagi nito. Kaya
kailangan malaman ang ibat’ibang bahagi nito upang
magamit sa wastong pamamaraan.
Tingnan ang makina at pag-aralang mabuti ang
bawat bahagi nito.
Naririto ang iba’t ibang bahagi ng makina at mga gamit ng bawat isa.
1. Spool pin- lagayan ng karete ng sinulid na pang-itaas.

2. Presser foot - umiipit sa tela habang tinatahi
3. Tension regulator - bahaging nagpapaluwag o nagpapahigpit ng tahi.
4. Thread guide - gabay ng sinulid mula sa spool pin hanggang karayom
upang hindi mawala sa lugar.
5. Thread take up lever- humuhila sa sinulid na panahi sa tela.
6. Needle Clamp – humahawak sa karayom ng makina.
7. Presser bar lifter – nagbababa o nagtataas ng presser foot.
8. Feed dog – bahaging nasa ilalaim ng presser foot na nagtutulak sa tela
habang ito ay tinatahi.
9. Bobina o bobbin – lagayan ng pangilalim na sinulid.
10. Bobbin case – kaha na lalagyan ng bobina.
11. Balance wheel – gulong sa ibabaw na hinahawakan kung sisimulan ang
pagpapaandar o ihihinto ang pananahi.
___________________________________________________________________________
Materials
12. Stop motion screw – ang malaking turnilyo na nakakabit sa balance wheel
na siyang nagpapahinto.
13. Bobbin winder – kidkiran ng sinulid sa bobina.
14. Stich regulator- bahaging nagpapaikli o nagpapahaba sa tahi.
15. Belt – koriyang nag-uugnay sa balance wheel at drive wheel.
16. Drive wheel – malaking gulong na pang-ilalim.
17. Treadle – tapakan na nagpapaandar sa malaking gulong habang nananahi.
18. Belt guide – pumapatnubay sa koriya upang hindi ito mawala sa lugar.
TANDAAN
NATIN:
1. Ang kaalaman sa mga bahagi ng makina at ng gamit ng bawat isa ay

kailangan upang magamit itong mabuti sa pananahi ng iba’t ibang
kasuotan at iba pang pangangailangan.
2. Mapakikinabangan mo ng matagal ang makinang panahian kapag ito’y

gagamitin sa wastong paraan at pangangalagaan nang mabuti.
GAWIN NATIN:
Bilugan ang wastong letra kung ito ang

bahagi ng makina na tinutukoy.
___________________________________________________________________________
Materials
a. Needle Clamp b. Belt c. Bobbin Case
a. Threadle b. Presser foot c. Feed Dog
a. Balance wheel b. Spool pin c. Tension

Regulator
a. Presser foot b. Bobbin winder c. Belt
a. Thread Guide b. Thread take up lever

c. Balance wheel
___________________________________________________________________________
Materials
PAGYAMANIN
NATIN:
GAWAIN A
Ang una at ikalawang pangkat ay maglalagay ng mga bahagi ng makina

na nasa tsart sa loob ng 10 minuto.
GAWAIN B
Ang ikatlo at ika-apat na pangkat naman ay tutukuyin sa harap ng klase ang

bawat bahagi ng aktwal na makina at ang gamit nito.
SANGGUNIAN:

Agap at Sikap 6

Materials
HE WASTONG PAGGAMIT NG MAKINANG DE -PADYAK

___________________________________________________________________________
Aralin 24


Code: EPP5HE-0f-17
Nilalaman
Ang makina ay kailangang pangalagaan. Mapapanatili nito ang

tiyak na magandang kondisyon kapag ginagamit. Sa pamamagitan
din nito maaring magamit ang makinang panahian sa matagal na
panahon.
Layunin
1. Natatalakay at naipapakita ang wasto at maingat na paggamit ng

makina.
2. Napahahalagahan ang mga paraan sa paggamit ng makina

Materials
ALAMIN NATIN:
___________________________________________________________________________
Ang makinang panahian ay naimbento noong 1846 ni Elias Howe at lalo itong
pinagbuti ni Isaac Merrit noong 1851. Ang pagkakaimbento ng makina ay isang
malaking hakbang upang mapabuti at mapabilis ang gawaing pananahi.
Kumpara sa pananahi gamit ang kamay, mas makatitipid ng oras, pagod, at
salapi kung mananahi sa makina. Makatitiyak pa na matibay at maayos ng
pagkakatahi ng kasuotan o kagamitan.
May iba’t ibang pamamaraan sa paggamit ng makina. Maaari itong

panahian gamit ang kamay o kuryente. Anuman ang uri ng makinang
gagamitin, ang mahalaga ay maayos at masinop ang magbibigay nitong
serbisyo sa pananahi.
LINANGIN NATIN:
Wasto at Maingat na Paggamit ng Makina

1. Palagiang punasan ang makina bago at matapos itong gamitin.
2. Lagyan ng langis ang makina

Materials
3. Tanggalin kaagad ang putol na sinulid at retaso upang hindi ito

bumuhol pa sa gulong ng makina
4. Panatilihing malayo ang kamay sa karayom habang ito ay pinapaikot
5. Iwasang magalaw ng ibang tao ang v-belt ng inyong makina
6. I-check ang bobbin ay umiikot sa direksyon ng arrow, kung saan ang
sinulid ay hinihila
7. Maging maayos at maingat sa pagnbababa at pagtatas ng ulo ng makina.
8. Mag-iwan ng kapirasong tela sa pagitan ng presser foot at feed dog bago
itago ang makina
9. Ilagay ang makina sa lugar na hindi na hindi mapaglalaruan ng bata
10. Iwasan ang palagiang paglilipat ng makina
11. Tiyakin na ang lugar ng makina ay malinis, maayos at ligtas sa ulan at
palagiang pagkabangga.
12. Maglaan ng panakip upang mapanatili ang kalinisan ng makinang
panahian.
Pagpapakita ng guro ng wastong paraan ng paggamit ng makina
TANDAAN
NATIN:
___________________________________________________________________________
Ang makina ay kailangang pangalagaan upang matiyak na palaging

nasa magandang kondisyon kapag ginagamit. Sa pamamagitan nto magagamit
ang makinang panahian sa matagal na panahon.

Materials
GAWIN NATIN:
PANUTO: Lagyan ng tsek ang guhit bago ang bilang kung nagpapakita ng
tamang paggamit ng makina.
______1. Lagyan ng langis ang makina

______2. Huwag kaagad ang putol na sinulid at retaso upang hindi ito
bumuhol pa sa gulong ng makina.
______3. Palagiang punasan ang makina bago at matapos itong gamitin.
______4. Ilagay ang makina sa lugar na mapaglalaruan ng bata
______5. Iwasan ang palagiang paglilipat ng makina
PAGYAMANIN
NATIN:
Pangkat A:
Pagpapakita sa klase ng wasto at maingat na paraan ng paggamit ng makina.
Pangkat B:
Magtala ng mga bagay na nagpapakita sa tamang paggamit ng
makina.
SANGGUNIAN:

Materials

Agap at Sikap 6
HE PAGBUO NG KAGAMITANG PAMBAHAY NA

Aralin
25__________________________________________________________________________
_ MAAARING PAGKAKITAAN (TULAD NG APRON)

Materials


Code: EPP5HE-0g-18
NILALAMAN
___________________________________________________________________________
Materials
__________________________________________________________________________
_
Materials
Sa araling ito, TANDAAN NATIN: ang paglinang ng kaalaman at

kasanayan ng mag-aaral ay makatutulong
upang mapaunlad ang pamumuhay ng
mag-anak sapagkat maari na silang
makabuo ng mga bagay na maaring pagkakitaan sa simple o payak na paraan.
LAYUNIN
1. Nabubuo ang kagamitang pambahay na maaring pagkakitaan
2. Nakapipili at nakapamimili ng materyales
3. Naipakikita ang pagkamaparaan sa pagbuo ng proyekto
ALAMIN NATIN:
Sa pagbuo ng isang proyekto, ikaw ba ay nakalikha ng isang

kapakipakinabang na proyekto? Napili mo ba ang angkop na materyales?
Naipakita mob a ang pagiging mapamaraan mo sa paggawa nito?
LINANGIN NATIN:
Sa napiling proyekto isinagawa, hayaang isa-isahin ng mga bata ang mga

paraan ng pagsasagawa nito. Hayaang isaisip nila ang wastong paraan ng
pagsasagawa nito.
Ang kahusayan sa pagpili ng proyektong isasagawa ay isang kaalaman

na nagpapatunay na ang isang tao ay may kakayahang makabuo at makatuklas
ng isang pamamaraan na kakailanganin sa desididong paggawa.
__________________________________________________________________________
_
Materials
GAWIN NATIN:
Lagyan ng tsek (/) o ekis (X) ang sumusunod na kraytirya.

Kraytirya Oo Hindi
1.Nagamit ko ba lahat ng kagamitan sa pagbuo ng
proyekto?
2.Tama ba ang gamit ko ng mga kagamitan?
3.Nakisa ba ako sa paggawa ng proyekto?
4.Napanatili ko bang malinis ang lugar na gawaan?
5.Nasunod ko ba ang mga pamantayan/panuntunan sa
paggawa?
PAGYAMANIN
NATIN:
Kung ikaw ay naatasang gumawa ng iyong gurona gumawa ng isang

proyektong kapaki-pakinabang, anong proyekto ang pipiliin mo? Bakit?
SANGGUNIAN:

Agap at Sikap 6
__________________________________________________________________________
_
Materials
HE
Aralin 26 PAGSURI SA PROYEKONG NAGAWA


Code: EPP5HE-0g-19
NILALAMAN
Sa araling ito ay matututuhan mo ang iba’t-ibang paraan ng pagbibigay ng
mungkahi/suhestiyon ng iba sa proyektong nabuo upang siyang magsilbing
batayan sa pagpapaganda ng proyekto.
LAYUNIN
1.Nasusuri ang proyekto ayon sa sariling mungkahi at ng iba gamit ang rubics.
2.Napapahalagahan ang nabuong proyekto batay sa sariling puna at
mungkahi ng iba.
ALAMIN NATIN:
Tingnan ang larawan sa ibaba. Kung ikaw ang magsusuri sa proyekto

na nasa larawan, subukang markahan ito sa pamamagitan ng pagsagot ng Oo
at Hindi sa mga katanungan.
__________________________________________________________________________
_
Materials
OO
HINDI
1. Maayos ang pagkakagawa ng proyekto.
2. Maganda ang kinalabasan ng proyekto.
3. Gumamit ng tamang materyales sa paggawa.
4. Sa pagtingin sa larawan, matibay at pulido ang pagkakagawa ng
proyekto.
LINANGIN NATIN:
Muling kunin at hawakan ang proyektong ginawa. Suriin ang mga ito. A.Sa
pagbuo ng iyong proyekto, ikaw ba ay may kumpletong kagamitan? Nagamit
mo ba ang kasanayang iyong napag-aralan? Sa palagay mo nagawa mob a ito
ng may kahusayan? Na sunod mob a nang wasto ang hakbang sa pagbuo ng
proyekto.
B.Suriin ang isang halimbawa ng scorecard na nasa ibaba upang malaman mo
an gang kritirya sa pagpapahalaga ng isang natapos na proyekto.
Scorecard sa Pananahi
Mga Kritirya Puntos
Ganap na Marka ng
Puntos Bata
I.Batang Gumawa
__________________________________________________________________________
_
Materials
1.Kumpletong kagamitan 5
2.Nasunod ang pangkalusugan at 5

pang kaligtasang Gawain
3.Natapos sa takdang oras 5
4.napanatiling malinis ang lugar gawaan. 5
II.Paggawa ng Kasanayan
1.Wasto at maingat na paggamit ng makina. 15
2.Tuloy-tuloy na pagpidal ng makina 15
3.Tuwid ang tahi 15
4.Nasunod nang maayos ang mga hakbang 15
Kabuuang Anyo
1.Nasunod ba ang hugis/disenyo ng proyekto? 10
2.Kaakit-akit 10
Ang pagtataya ng proyekto ang pinakahuling hakbang sa pagsasagawa

nito. Magagamit ang puna at suhestiyon upang higit na maayos ito. Malaking
tulong angpagpuna ng gawaingnatapos maganda man o hindi
__________________________________________________________________________
_
Materials
ang maging maganda man o hindi ang maging resulta. Kung mataas ang
marka, higit nainspirasyon ito upang higit na mapaganda ang proyekto.
TANDAAN
NATIN:
Ang kahusayan ay makakamit kung ikaw ay may kakayahang gumawa,

may pagnais na gumawa at desididong paggawa.
GAWIN NATIN:
Sagutin ng TAMA o MALI. Isulat ang sagot sa patlang.

______1.Ang pagpapahalaga ay isinasagawa bago simulan ang Gawain o
proyekto.
______2.Maaaring isagawa ang pagpapahalaga sa sariling gawa o ipagawa sa
iba.
______3.Ang pagiging matapat ay mahalaga sa pagmamarka ng natapos na
Gawain.
______4.Huwag nang gumawang muli ng proyekto kung mababa ang
nakuhang marka.
______5., Rubrics at scorecard ay may layuning malinang ang kakayahan sa
pagsusuri.
PAGYAMANIN
NATIN:
Ipakita ang iyong natapos na proyekto sa magulang o kapatid at hingin ang

kanilang puna o suhestiyon.
Grade 5 Learning
Materials
SANGGUNIAN:

Agap at Sikap 6
___________________________________________________________________________
HE
Page | 104 PAGSASAAYOS NGPROYEKTONG NABUOHome Economics
Aralin 27


Code: EPP5HE-0g-20
NILALAMAN
Sa natapos na proyekto, kailangang isaayos at suriing mabuti kung saang
aspeto di naging maganda at maayos ang proyekto.
LAYUNIN
1. Naisasaayos ang nabuong proyekto kung kinakailangan.

Materials

ALAMIN NATIN:
Magbabahagi ang guro
ng isang brown envelop na
naglalaman ng mga tanong na
sasagutin ng mga bata. Pagkatapos sagutin ang mga
tanong.
Magbukas ng isang laro na magbubukas sa talakayan.
(HANAPIN ANG KAPAREHA)
Dito ,nakasaad na pagsasama-samahin ang mga kagamitang ginagamit
sa pagsasaayos ng proyekto. Hatiin ang klase sa dalawang grupo.
Magsama-sama ang mga bata na nakakuha ng mga kagamitang
ginagamit sa pamantayan sa pagsasagawa ng proyekto.
LINANGIN NATIN:
___________________________________________________________________________
Suriin ang ipinaskil ng guro sa pisara. Ano ang masasabi mo dito?

Suriing mabuti ang Alamin kung nasunod ang paraan ng
isinagawang proyekto paggwa
Tingnang mabuti ang anyong pisikal Naiwasto ang pagpapahalaga sa
ng proyekto kung tama ang laki, sukat tulong ng rubrics.
at tahi.
Itsek ang naging batayan sa pagagwa Pagsasaayos ng mga ginawang
proyekto
Ipaliwanag ng guro ang bawat halimbawa.
__________________________________________________________________________
_
Materials
TANDAAN
NATIN:
Ang pagsasaayos ng natapos na proyekto ay maisasagawa kung susundin ang

mga pamantayan.
PAGYAMANIN
NATIN:
Sa inyong tahanan, humanap ng

kagamitang pambahay na may sira na. Subukan itong iayos ayon sa mga
natutunan.
SANGGUNIAN:

Agap at Sikap 6
HE PAGGAWA NG TABLE AT TSART GAMIT ANG WORD

Aralin 28 PROCESSOR

Materials
Nilalaman:

Code: EPP5HE-0g-21
Sa araling ito malilinang sa mag-aaral ang kanilang kaalaman at

kasanayan sa paggawa at pormat ng mga table at tsart gamit ang word
processing application.
Layunin :
1. Nagagamit ang ibat ibang kaalaman productive tool gaya ng desktop

publication gamit ang word processing .
2. Naipapakita ang malikhaing paggamit ng word processing .
3. Natutukoy ang kahalagahan ng table at tsart para sa epektibong
pagsasayos ng impormasyon
ALAMIN NATIN:
Taglay mo ba ang sumusunod na kaalamanat kasanayan?lagyan ng tsek

(\) ang oo kung ngagawa mo at hindi kung hindi.
__________________________________________________________________________
_
Materials
Kasanayan /Kaalaman OO HINDI

1.Natutukoy ang gamit ng table at tsart.
2.Nakakagamit ng word processing application sa
paggawa ng table.
3.Naisasaayos sa table at tsart ang lipon ng mga
datos at impormayon
Upang mas lalo itong maintindihan .
4.Nababago (edit)ang properties ng table at tsart
upang mas maging kaaya-aya ito sa paningin.
5.Nakagagamit ng word processing application sa
paggawa ng tsart
ANG NEGOSYO NINA JEAN AT ANA
Nag kasundo ang magkapatid na Ana at Jean na mag negosyo upang

makaipon pambili ng gamit sa ekuwelahan sa darating na pasukan .na pag
pasiyahan nilang magluto ng meryenda at itinda ito sa kanilang lugar
Kumita sila ng 235 sa unang araw 340 sa ikalawa ,450 sa ikatlo 390 sa ikaapat
240 ng ikalima .upang malaman ang kanilang kinita ng bawat araw sa
pagbebebta ng meryenda gumamit sila ng word processor paggawang table.
ARAW Meryenda Kinita
1 Bananacue P 235
2 Puto Kutsinta P340
3 Lugaw /tokwa P450
4 Sopas P390
5 Biko P240
kita P1,655
__________________________________________________________________________
_
Materials
ANG WORD PROCESSOR .
Ang word processor o word processing application ay isang soft wear na

tumutulong sa pagagawa ng textual na document.sa pagsave at pag edit ng
documento .
TSART –ay ang bisiwal na modelo ng mga numerikal ng impormasyon.
IBAT IBANG URI NG TSART
1. Bar graph –binubuo ito ng mga pahalang na parihabang guhit na

nagpapakita ng numerikal na datos.
Series 3
Series 2
Series 1
2.Column Chart na gumagamit ng patatong bar upang ipakita ang

numerikal n datos
Series 1
Series 2
Series 3
3. Line chart ito ay binubuo ng mga linya na nag papakita ng trend o kilos
pataas at pababa ng numerical na datos.
Series 1
Series 2
Series 3
__________________________________________________________________________
_
Materials
4. PIE CHART-Kamukha ito ng pizza pie . nag papakita ito ng ganitong

uri ng tsart ng pagkakahati ng isang buong kategorya.
1st Qtr
Sales
2nd Qtr
3rd Qtr
LINANGIN NATIN:
GAWAIN A. PAGGAWA NG TABLE
Subukin gumawa ng table gamit ang word processing application .
1.Bukasan ang word word processing application.

2.I Click ang insert tab na makikita sa gawaing itaas ng iyong screen .I –click
ang Table button.
3. Itakda ang bilang ng hanay na pahalang o row at hanay na pababa o column
. para sa gagawin . gumawa ng tatlong column at anim row .magkaroon ng
table sa iyong document window. 4. I type ang sumunod na datos
1 Bananacue P 235
3 Lugaw /tokwa P450
4 Sopas P390
5 Biko P240
5.Tingnan ang halimbawa ng output sa ilalim.

__________________________________________________________________________
_
Materials
1 Bananacue P 235
3 Lugaw /tokwa P450
4 Sopas P390
5 Biko P240
Gawain B: PAGFORMAT ng TABLE
1. Buksan ang iyong file pagagawa ng table doc.(paggawa ng Docx)

2. I Highlight ang buong table gamit ang mouse.
3. Magbukas ang table tools I-click ang design tab.Sa table style pumili
ng style na nais mong ilipat sa iyong table
4.Tingnan ang halimbawa ng output sa ilalim.

1 Bananacue P 235
3 Lugaw /tokwa P450
4 Sopas P390
5 Biko P240
5.I click ang file tab at piliin ang command na save I type ang I format ng table
bilang file name.
Gawain C. Pagagawa ng Tsart
__________________________________________________________________________
_
Materials
1. Buksan ang Ms Word application na isang halimbawa ng word

processor.
2. I click ang insert chart buttom.
3. Magbukas ang Insert Chart dialog Box.
4. Piliin ang default chart (clustered column ) at I click ang ok.
5. Magkaroon ng default chart sa word document at magbukas ang isang
data sheet.
6. Palitan ang default na datos ng data sheet at I type ang susunod na ulat
ng kantina.
Meryenda Kinita
Bananacue P 235
Puto Kutsinta P340
Lugaw /tokwa P450
Sopas P390
Biko P240
7.Kung tapos na nang itype ang datos ay maaring ng isara ang data sheet .
8.Sa word processor ay makikita mo tsart na naglalaman ng ulat ng kinita.
9. Isave ang word document na ito ng folder at ibigay ng file name
Ipaliwanag ng guro ang bawat halimbawa.
TANDAAN
NATIN:
Malaki ang maitutulong ng pagkakaroon

ng productive tools gamit ang word processing.
GAWIN NATIN:
PILIIN ANG TITIK NG TAMANG S AGOT

__________________________________________________________________________
_
Materials
1. Koleksiyon ito ng magkakaugnayan na numerical at textuwal na datos

na makaayos
Sa pamamagitan ng row at column.
a.table b.documento
c. Tsart d.Spread sheet
2. Ito ay biswal na modelo ng mga numerical na impormasyon na
ginagamit na impormasyon ng gumagamit ng mga imahen at simbolo upang
mas maging madali ang pag susuri ng datos .
a.Table b.Documento
c. Tsart d.Spread sheet
3. Ito ay softwear na tumutulong sa paglikha ng mga textuwal na
dokumento ,pag eedit pag iimbak ng electronic file sa computer file. a. Desktop
publishing application
b. Electronic spreadsheet
c.Word Processing Application
d.Graphic Design Application
4.Ano ang nagawa Icon na ito sa inert tab.
a. table c. column
b. row d.tsart
5. ano ang magagawa mo kung I click ito
Sa insert sheet?
a. table c. column
b. row d.tsart
KAYA MO NA BA ?
Taglay mo ba ang sumusunod na kaalamanat kasanayan?lagyan ng tsek (\)

ang oo kung ngagawa mo at hindi kung hindi.
__________________________________________________________________________
_
Materials
PAGYAMANIN
NATIN:

1.Natutukoy ang gamit ng table at tsart.
2.Nakakagamit ng word processing application sa
paggawa ng table.
3.Naisasaayos sa table at tsar tang lipon ng mga
datos at impormayon
Upang mas lalo itong maintindihan .
5.Nakagagamit ng word processing application sa
paggawa ng tsart
ANG MGA ISKOR NI KEZIAH
Itinala ni Keziah ang nakuhang datos na nakuha niya sa pagsusulit mula
noong unang markahan .gumawa ng line chart upang malaman ang kanyang
pag unlad.
__________________________________________________________________________
_
Materials
SANGGUNIAN:
Assignatura Unang markahan Ikalawang markahan

filipino 35 43
English 28 44
Math 40 43
Science 34 45
EPP 39 50
AP 32 35
MSEP 30 32
ESP 40 33
RELIGION 45 33
Agap at Sikap 6
HE PAGSA-PAMILIHAN NG MGA PRODUKTO ONLINE

Aralin 29
SELLING
__________________________________________________________________________
_
Materials


Code: EPP5HE-0h-21
Nilalaman:
Sa araling ito at tatalakayin tatalakayin natin ang isa sa uri ng negosyo
na maari mong pasukin at pagkakitaan tulad ng online selling pagbebenta ng
produkto gamit ang computer.
Layunin :
1. Nalalaman ang ibig sabihin ng online selling 2.Naisasagawa
sapamilihan tulad ng online selling.
3.Napapahalagan ang online selling..
ALAMIN NATIN:
Dahil sa modernong panahon marami na tayong paraaan ng ginagawa upang

tayo ay kumita ng pera dahil na rin sa lahat ng tao ay bukas na ang isip sa
internet at face book nakilala ang tinatawag na onile selling kahit nasa loob
ng tahanan at maari kang magbenta at kumita.
__________________________________________________________________________
_
Materials
Sa pag paunlad ng online selling ang mga sumusunod ay kailagang malaman

at isabuhay:
-Magkaroon ng internet connection at marunong gumamit ng multi – media -
Magkaroon ng maayos ng na na pag post ng mga nais mong ipagbili.
-Makipag usap ng magalang sa mga mamimili .
LINANGIN NATIN:
BUMUO NG PANGKAT
UNANG GRUPO – Mag pakita ng larawan ng online selling na ang binebenta

ay damit.
PANGALAWANG GRUPO- Mag pakita ng larawan ng online selling na ang
binebenta ay Sapatos at tsinelas
IKATLONG GRUPO- Mag pakita ng larawan ng online selling na ang
binebenta ay Acessories.
Ipahayag sa klase ….talakayin sa klase ang mga larawan.isadula kung paano

ang online selling
TANDAAN
NATIN:
Ang isa sa pagunahing gawain ng negosyo

magbigay sa atin ng tulong sa ating o
pagagailagan at isa sa napapanahong hanap buhay ay ang pag aalok ng mga
produkto gamit ang internet o face book sa pamamagitan ng online selling
kahit nasa bahay ka ay maari kang kumita ng pera.
GAWIN NATIN:
__________________________________________________________________________
_
Materials
Basahin ang mga pangungusap .Isulat ang titik T kung Tama at titik M kung
mali .Isulat ang sagot sa kuwaderno.
________________1. Ang online selling sa internet at face book ay isang uri ng

negosyo.
________________2.Hindi kailagan ang pakikipag usap ng cutomer sa online
selling .
________________3.Kailagan sa negosyo online selling ang mabilis na serbisyo.
________________4.kailagang magkaroon ng internet connection at marunong
gumamit ng multi – media ang mga taong papasok sa online
selling .
________________5.Kahit anong uri at klase ng negosyo ang advertisement o
komersiyal ang
Pinkaimporpante para ipabatid sa madla ang negosyo lalo
na sa online selling.
PAGYAMANIN
NATIN:
1. Sa iyong pagbubukas sa internet at face book ano ang karaniwan mong

nakikita sa online selling?
2. Pumili ng isang kakapanayamin sa inyong pamayanan na nag online
selling .itanong ang mga sumusunod na katanugan .
-Sino ang nag online selling?
__________________________________________________________________________
_
Materials
-Ano ang pagunahing paninda?

-Paano ipinagbibili ang mga paninda?
-Ano ang kabutihang hatid ng negosyong online selling.
SANGGUNIAN:

Agap at Sikap 6
HE
PAGGAWA NG TABLE AT TSART GAMIT ANG
Aralin
Aralin28
30
SPREADSHEET TOOL


Code: EPP5HE-0h-21
__________________________________________________________________________
_
Materials
Nilalaman:
Ang electronic spread sheet ay isang ring softwear na maaring makatutulong

sa atin sa pagsusuri at pag aayos ng mga numerikal at tesktuwal na
impormasyon.
Layunin: -
1Nagagamit ang spreadsheet sa pagtutuos ng presyong maramihan

2.Naisasayos ang mga tsart sa pamamagitan ng design layout at properties
nito.
ALAMIN NATIN:
KAYA MO NA BA?
Taglay mo ba ang sumusunod na kaalamanat kasanayan?lagyan ng tsek (\)

ang oo kung ngagawa mo at hindi kung hindi.

1.Nagagawang mag-encode ng datos sa cells spread
sheet application .
2.Nakakagamit ng spread heet application sa
paggawang table
3.Naisasaayos sa table at tsart ang lipon ng mga
datos at impormayon
Sa table at tsart.
5.Nakagagamit ng sspread sheet application sa
paggawa ng tsart
PICTURE PUZZEL
Subukin alamin ang salitang tinutukoy sa apat na larawan sa ibaba.

Gamitin ang mga ginulong titik sa pagbuo ng sagot.
__________________________________________________________________________
_
Materials
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 Aa Bb Cc Dd Ee Ff Gg Hh Ff Gg Hh
15
Ii Kk Ll Mm Nn Oo Pp Qq Rr Ss Tt
16 17 18 19 20 21 22 25 26 27
28
CMERINUAL TLSETAKU
Sagutin ang sumusunod na tanong:
1.Ano ang tinutukoy sa dalawang picture puzzle
2.Magbigay ng halimbawa para sa dalawang uri ng impormasyon ito.
Electronic Spreadsheet Tool
Ang impormasyon numerikal ( dami o bilang , presyo o halaga timbang at

textual na impormasyon ay maaring magbigay ng mahalagang kaalaman sa
atin kung ang mga ito at isasaayos at maipakita gamit ang table at tsart .
LINANGIN NATIN:
GAWAIN A ; PAGGAWA NG TABLE SA SPREADSHEET
Sa pag papasok ng mga datos a electronic spread sheet ang textuwal na datos
ay naka align sa kanan at kaliwa.
1. Buksan ang iyong electronic spread sheet tool.

2. I-type ang sumusunod na datos na nakatatalaga cell .Tandaang
pagkatapos I type ang datos a bawat cell .pagkatapos ng datos pindutin
ang enter.
Cell 1 RDP PIZZA HOUSE CELLCB4;700
Cell2 a2 pizza flavor CELL C4;200
Cell B2 Kinita sa Site 1 ` CELLA5 PEPPERONI
CellC2 Kinita sa Site 2 CELLB800
Cell A3 Hawaii CELLC5 200
__________________________________________________________________________
_
Materials
Cell B3700 CELLA6;Seafood

Cell c3 200 CELLB6900
Cell A4 Ham Cheese CELL C6 150
3.Ayusin ang lapad ng bawat column sa pamamagitan ng pagtatapat sa

pointer ng mouse sa linyang naghihiwalay sa dalawang column .i type ang
mag katulad na datos .
RDP PIZZA HOUSE

PIZZA FLAVOR KITA SA SITE 1 KITA SITE 2
HAWAIIN 700 200
HAM AND CHEESE 700 200
PEPPERONI 800 200
SEAFOOD 900 150
4.I Click ang file tab at piliin ang save as .I save ang workbook sa iyong folder
at bigyan ito bg file name na spread sheet table.
TANDAAN
NATIN:
Ang Electronic Spread Sheet Tool at isang mainam na soft ware upang
makagawa tayo ng mga table at tsart
Para sa mas madaling pagsusuri at pagsasaayos na ating mga numerikal at

textuwal na impormasyon
Maaring i-format ang properties ng table at tsart upang mas maging kaayaaya
ang mga ito kung ipakikita o ipi-iprint .
GAWIN NATIN:
__________________________________________________________________________
_
Materials
1.Hatiin ang klase sa limang pangkat.
A. 2.Pag-aralan ng bawat pangkat sa klase ang presyo ng mga bilihin o

serbisyo sa mga sumusunod na pamilihan .
a.unang pangkat-Palengke
b. Ikalawang Pangkat-Department S tore
c. Ikatlong Pangkat-Hard ware
3. Gumawa ng table at tsart sa mga datos na makukuha.
4. I-format ang table format ang table at tsart upang mas maging kaaya-aya.
5. Pumili ng isang kasapi na mag uulat sa datos n nakuha.
SUBUKAN MO.
Pagsunod –sunurin ang mga hakbang sa pamamagitan ng paglalagay ng titik

(A- unang hakbang …E –Panlinang na Gawain ..
______________1. Pagkatapos i-highlight ang mga cell na naglalaman ng datos

,iclick ang insert tab.
______________2. Gamit ang mouse ,piliin ang cell na naglalaman ng datos na

gagamitin para sa tsart.
_____________3. Pagkabukas ng mga option sa ribbon ng insert tab ,Piliin ang

klase ng tsart na nais
_____________4. Pagkalitaw ng tsart spread sheet ,I save ang file sa iyong

folder .
____________ 5. Pagkabukas ng file na spread sheet table gumawa ng tsart

mula sa datos.
__________________________________________________________________________
_
Materials
PAGYAMANIN
NATIN:
1. Kailagan ninyong
maghanda sa darating
na karawan ng iyong anak inaasahan ang 50 bisita darating
. A. Sangkap ng sa Spagetti
B. Sangkap ng fried Chicken
C. Sandwich
D. Sandwich spread
E. Hotdog
F. Pine apple juice
2. Alamin ang presyong dapat ilaan sabawat bilihin 3. Gawan
ito ng spread sheet 4. Ibahagi ito sa klase.
SANGGUNIAN:

Agap at Sikap 6
NAVARRO LILIBETH DATA S HEET AND DEBASE ,EPP GRADE
4,EPPGRADE 5.
__________________________________________________________________________
_
Materials
HE
PAMAMAHALA NG KINITA SA PANINDA
Aralin 31


Code: EPP5HE-0h-22
NILALAMAN:
Sa araling ito, tatalakayin ang mga katangian ng isang entrepreneur
upang maginggabay at pamarisan ng mga mag-aaral na nagnanais
maging entrepreneur sa hinaharap. Nakapaloob din dito ang mga
talaang dapat isagawa upang mapamahalaan at umasenso ang isang
negosyo.
LAYUNIN:
1. Naiisa-isa ang mahalagang katangian ng isang entrepreneur.
2. Napamamahalaan ang kinita sa pagbebenta ayon sa mga paraang
natutunan..
3. Napapahalagahan ang bawat perang kinita.
__________________________________________________________________________
_
Materials
ALAMIN NATIN:
1.
Pagpapalaro ng “Show Me Game.” 2.
Pagpapaliwanag ng mechanics ng laro.
Mechanics ng Laro:
a. Pangkatin ang mga bata sa apat na pangkat.
b. Bigyan ng halaga ang mga bagay na maaaring gamitin sa laro.
Halimbawa:
Panyo - ₱15.00
Lapis - ₱ 5.00
Red Ballpen - ₱ 8.00
1 buo Pad Paper - ₱10.00
Kwaderno - ₱12.00 Isulat ito
sa pisara.
c. Ipataas ang mga bagay na mayroon ang bawat kasapi ng pangkat.
Dalhin ang mga bagay sa harap at ipakita ito sa banker, (ang guro) sa
pamamagitan ng lider ng pangkat.
d. Bilangin ang mga bagay na nakuha ng pangkat at ang katumbas na
halaga ng kabuuang mga bagay na nakuha.
e. Maaaring limang bagay o higit pa ang gamitin sa laro.
f. Ang pangkat na makakakuha ng pinakamataas na halaga ang
siyang mananalo.
3.Sagutin.
Tama ba ang tuos ng perang kinita ng inyong pangkat?
Kung halimbawa kayo’y kikita ng pera mula sa inyong sariling
pagsisikap, anoang inyong gagawin at saan ninyo ito dadalhin? Bakit?
LINANGIN NATIN:
Ang namamahala ng negosyo bilang

isang entrepreneur ay handang makipag-sapalaran. Siya ay may matatag na
__________________________________________________________________________
_
Materials
loob at tiwala sa sarili, at kakayahan sa pagpaplano, magaling gumawa ng

desisyon, sipag sa pagtatrabaho, masigasig at marunong lumutas ng suliranin.
Ang isang entrepreneur ay napapaunlad ang pamamahala, nauunawaan ang
pangangailangan ng mga tao at handing tumulong sa pamamagitan ng
kaniyang negosyo. Siya’y hindi mapagsamantala sa pagtataas ng presyo ng
paninda. Bagkus siya ay naglilingkod sa mga nakakababa sa buhay.
Sa pangangasiwa ng negosyo, kailangang may kasanayan at kaalaman

sa produktong ipinagbibili. Ang pagtitinda ay maaaring simulan sa maliit na
puhunan. Ang maliit na tindahan ay maliit din ang nakaukol na pamamalakad.
Kung malugi ka man ay maliit din ang epekto nito. Ang pagtitipid ay isa ring
katangiang dapat taglayin. Kasama rito ang paggamit ng ilaw at tubig.
Kailangang magtipid at magkaroon ng malasakit sa tindahan.
A. Mga Gawaing Kaugnay sa Pangangasiwa ng Tindahan

Magiging madali ang pangangasiwa ng tindahan bilang entrepreneur
kung susundin ang sumusunod na gabay:
1. Linisin ang loob at labas ng estante ng tindahan, gayundin ang eskaparate,
garapon at iba pang lalagyan.
2. Ayusin ang paninda ayon sa uri na madaling makita at makuha kapag may
bumibili.
3. Tiyaking malinaw ang pagkakasulat ng presyo sa paninda.
4. Kung pagkaing luto ang itinitinda, lagyan ng takip upang hindi dapuan ng
langaw at malagyan ng alikabok.
5. Magbigay ng tamang sukli at pagkukwenta ng binilhan.
6.Maging matapat sa pakikipag-usap sa mamimili at ipamalas ang maayos
na serbisyo.
B. Talaang Dapat Isagawa Upang Umasenso ang Negosyo

Para umasenso ang negosyo, kailangan ng maingat at maayos na pagtatala
ukol dito.
Ang mga talaang dapat isagawa ay ang mga sumusunod:
1. Talaan ng Pagbibili – Makikita sa talaang ito ang mga panindang mabilis
na nabibili o nauubos.
2. Talaan ng mga Biniling Paninda – Ito ay talaan ng mga panindang
napamili at mga panindang laging binibili.
3. Talaan ng mga Panindang Hindi Nabibili – Nalalaman dito ang mga
panindang nakaimbak at hindi mabili.
__________________________________________________________________________
_
Materials
C. Makilahok sa Gawain:
Ipabasa ang isang kwento sa mga piling mag-aaral.
Si Senyang Mausisa at Si Dong Bulilit
Isang araw, sa tahanan ni Gng. Masaya, nag-uusap ang mag-iinang Senyang,

Dong at Gng. Masaya. "Nay, pupunta po ba tayo sa bangko?" tanong ni
Senyang. "Nay, sama po ako," sabi ni Dong."Hindi muna mga anak. Tutuusin
ko muna ang gastos at kinita ko sa ibinentang halayang ube kahapon." "Bakit
po kailangang tuusin ang gastos at kinita, Inay?" tanong ni Senyang. "Upang
malaman ko, malaman natin kung dapat o hindi dapat ipagpatuloy ang
paggawa ng halaya. Kung kumita tayo ipagpapatuloy natin. Kung hindi tayo
kumita, mag-iisip tayo ng iba pang pagkakakitaan," tugon ni Gng. Masaya.
"Sige po Inay, tutulong po akong magkuwenta . Marami na rin po akong
natutunan sa pagtutuos sa aming araling Matematika," masayang sagot ni
Dong.
Ipinakita ni Gng. Masaya ang talaan niya ng gastos at kinita sa paggawa
niya ng halaya. Ito ang nakita ng mga bata
Halayang Ube
1. Mga Sangkap:
a. Ube - 2 kilo ₱ 40.00

b. Asukal - 1 kilo 28.00
c. Gatas kondensada – 4 na lata 120.00
d. Margarin 20.00
208.00
2. Iba pang gugulin:
a. Tubig ₱ 10.00
b. Kuryente 20.00
c. Panlinis 5.00
d. Pasahe 14.00
49.00
Kabuuang Gastos₱ 257.00
3. 16 na liyanera ang nagawang halaya

Ipinagbili ang bawat liyanera sa halagang P25.00 ang isa
__________________________________________________________________________
_
Materials
Suma ₱ 25.00
x 16
₱400.00
4. Tubo: Benta 400.00 Gastos

257.00
Tubo ₱ 143.00
Naipakita ni Gng. Masaya na ₱143.00 ang kinita niya sa paggawa

ng halayang ube. Sinabi niya sa kanyang mga anak na dadagdagan
niya ang paggawa ng halayang ube upang madagdagan ang
kanilang kita.
TANDAAN
NATIN:
Maraming katangian ang dapat taglayin ng isang mahusay na

entrepreneur. Isa rito ang makapagbigay-saya sa mga mamimili. Kapag
sila’y nasiyahan sa produkto at serbisyo, dadami ang tatangkilik.
Dapat ding isagawa ang wastong pagtutuos ng mga panindang
naipagbili, puhunan o tubo upang malaman kung dapat o hindi na
dapat pang ipagpatuloy ang isang negosyo.
GAWIN NATIN:
Tuusin ang mga gastos at kikitain sa paggawa ng flower vase na

may mga bulaklak mula sa ibat-ibang bahagi ng niyog:.
1. Ibat-ibang parte ng niyog ₱30.00

2. Glue 15.00
3. Varnish 10.00
__________________________________________________________________________
_
Materials
4. Mga Palamuti 20.00 x 15%

Kabuuang Halaga
Halagang Idaragdag
Halaga ng Pagbebenta
Halaga ng Kinita
PAGYAMANIN
NATIN:
Magtala ng 5 uri ng paninda sa isang tindahan at kwentahin ito ayon sa

pormularyo.
SANGGUNIAN:

Agap at Sikap 6
http://www.bsp.gov.ph/downloads/Teaching/pantahanan.pdf
Edukasyong Pantahanan at pangkabuhayan 5, Teaching Guide on
Financial Literacy
Batayang Aklat saTayo’y Gumawa sa Kaunlaran 4 pp. 2-13, Lydia C.
Abeja, Anselmo B. Joven.
__________________________________________________________________________
_
Materials
LM – Edukasyong Pantahanan at Pangkabuhayan 4 pp. 6-8
HE PAGPAPLANO NG PROYEKTO GAMIT ANG NAUNANG

Aralin 32 KINITA


Code: EPP5HE-0h-23
NILALAMAN:
Sa araliing ito, matututuhan ng mga mag-aaral ang tungkol sa pagpaplano ng
kasunod na proyekto gamit ang naunang kinita. Matututunan ng mga mag-
aaral ang kahalagahan ng kinita para lalo pang lumago ang puhunan at
maparami ang kikitain sa susunod pang mga proyektong gagawin.
LAYUNIN :
1. Naipapakita ang kasanayan sa pagpaplano ng proyekto gamit ang naunang

kinita.
2. Nakagagawa ng plano ng proyekto gamit ang naunang kinita
3. Napahahalagahan ang pagpaplano ng proyekto gamit ang naunang kinita.
ALAMIN NATIN:
__________________________________________________________________________
_
Materials
Sa paggawa ng bagong proyekto kinakailangan ang masusi at mahusay na

pagpaplano sapagkat ito ang magiging batayan ng matalinong manggagawa.
Ang plano ng proyekto ay batayan sa pagbuo ng proyekto. Sa pamamagitan
nito makatitipid tayo sa panahon, kasangkapan at pera.
LINANGIN NATIN:
Kailangan mong matutuhan ang mga paraang ito upang maging

maayos ang paggmit sa panahon na gugugulin mo sa paggawa, sa mga
materyales na gagamitin at higit sa lahat, sa puhunang kailangan mo sa pagbili
ng mga materyales na kailangan mo.
Narito ang mga hakbang sa pagbuo ng proyekto.
I. Pangalan ng Proyekto
II. Layunin
III. Sketch
IV. Talaan ng Materyales
V. Hakbang sa Paggawa
VI. Talaan ng Kasangkapan
 Pangalan ng Proyekto – sinasaad kung anong uri ng proyekto ang

iyong gagawin, gamit ang materyales na makikita sa kapaligiran at
komunidad na hindi na bibilhin pa.
 Layunin – tumutukoy sa mithiin sa pagbuo ng proyekto.
 Sketch – drowing ng proyektong gagawin
 Talaan ng Materyales – dito makikita ang kompletong listahan ng
materyales at halaga ng kakailanganin sa pagbuo ng proyekto.
 Hakbang sa Paggawa – ang sunod-sunod na detalye sa pagbuo ng
proyekto
TANDAAN
NATIN:
Ang matalinong pagpaplano

sa paggawa ng proyekto ay kailangan sapag-uumpisa ng proyekto o gawain.
__________________________________________________________________________
_
Materials
Magiging madali ang paggawa ng isanggawain o proyekto, at makatitipid sa

panahon, kasangkapan, at pera.
GAWIN NATIN:
Ang Baitang V ay kumita sa kanilang

proyekto ng P1200.00. Kompletuhin ang sumusunod na bahagi ng plano
ng proyekto batay sa kinita.
I. Pamagat/ Pangalan ng Proyekto_________________________

II. Layunin _________________________
III. Sketch/Krokis ng Proyekto ______________________
IV. Talaan ng Materyales ________________________
V. Hakbang s aPaggawa ________________________
VI. Talaan ng Kasangkapan _________________________
PAGYAMANIN
NATIN:
Sagutin ang mga sumusunod na tanong:
1. Itala ang mga bahagi sa pagbuo ng isang plano ng proyekto

o gawain.
SANGGUNIAN:
__________________________________________________________________________
_
Materials
2. Ibigay ang kahalagahan ng

pagsunod sa mga bahagi sa pagbuo
ng isang plano ng proyekto o gawain.

Agap at Sikap 6
PAGPAPLANO AT PAGLULUTO NG MASUSUSTANSYANG

HE PAGKAIN (ALMUSAL, TANGHALIAN AT HAPUNAN) AYON SA
Aralin 33 BADGET NG PAMILYA


Code: EPP5HE-0i-25
Layunin:
Naisasagawa ang pagpaplano at pagluluto ng masusutansiyang

pagkain ayon sa badget ng pamilya.
ALAMIN NATIN:
__________________________________________________________________________
_
Materials
Sa panahon ngayon, ang mga nagtatarabahong magulang at mga mag-aaral

ay maagang umaalis ng bahay. Marami sa kanila ang hindi kumakain ng
agahan. Ang iba ay sa labas na lamang kumakain o minsan ang pinalilipas na
lamang ito. Kapag ang isang tao ay hindi wasto at hindi sapat ang kinakain
possible siyang manghina, mabilis mapagod, at hindi makakagawa nang
maayos.
Sa mga pagkaing nasa ibaba. Anu-ano ang madalas iluto ng iyong ina? Anu-
ano ang kaya niyang ihanda na ayon sa kanyang budget? Anu-ano naman ang
paborito mong kainin?
LINANGIN NATIN:
Ugaliin ang pagkain ng agahan kahit sa bahay, paaralan o opisina. Upang

matamo ito, ang iba ay naghahanda ng kanilang kakakinin maaga pa lamang.
__________________________________________________________________________
_
Materials
Ang mahalaga ay maging ugali natin ang tamang pagkain sapagkat dito rin
nakasalalay ang wastong kalusugan.
Sa pagpapalano ng kumpletong pagkain,tiyakin ang bawat isa sa mga

pagkain sa tatlong pangunahin pangkat ay kasama. Upang makatiyak
maaaring gamitin ang balangkas ng pagkain bilang gabay na susundin. Ang
mga nasa ibaba ay balangkas ng pagkain para sa agahan, tanghalian at
hapunan.
•
Almusal/Agahan
• Ulam,(mineral o Protina)
• Kanin o Tinapay (carbohydrate)
• Prutas
• Inumin
• Tanghalian/Hapunan
• Inumin(katas ng prutas)
• Ulam- manok/isda/baka(protina o mineral) tagapagbuo ng
katawan
•
Prutas (saging, pinya, mangga) mga nagsasaayos ng katawan.
Halimbawa ng isang menu para sa agahan
Balangkas ng Unang Araw Pangalawang Pangatlong Araw
Pagakain Lunes Araw Miyerkules
Martes
Prutas Hinog na papaya Lakatan na saging Tropical fruit
salad
Pagakaing may Isda Pritong Tocino Chicken Omelette
Protina
Tinapay/ Cereal Tinapay na may Garlic Rice French toast
mantika
Inumin Mainit na Mainit na gatas Mainit na kapeng
tsokolate may tsokolate at
gatas
__________________________________________________________________________
_
Materials
TANDAAN NATIN:
Mahalagang matutunan ang pagbabalak ng pagkain ng mag-anak sapagkat

maraming pakinabang ang kakayahang ito. Narito ang mga kapakinabangan
na maibibigay ng pagpaplano ng pagkain.
1. Nakakatipid ng lakas, panahon, at pera sa pamimili at paghahanda ng

pagkain.
2. Natitiyak kung wasto at sapat ang pagkaing ihahanda para sa maganak
alinsunod sa pangangailangan ng bawat kasapi at sa tatlong
pangunahing pangkat ng pagkain.
3. Nakapipili ng pagkain na naaayon sa badyet ng pamilya.
GAWIN NATIN:
1. Magplano ng isang linggong menu para sa agahan ng mag-anak.

Sundin ang talaan sa ibaba.
Araw Pagkaing Ihahanda
Lunes
Martes
Miyerkules
Huwebes
Biyernes
Sabado
Linggo
2. Magdala ng halimbawa ng kumpletong menu ng agahan.
PAGYAMANIN
NATIN:
__________________________________________________________________________
_
Materials
Ibigay ang hinihingi ng sumusunod.
1-4. Pagkaing mayaman sa protina
5-6. Pagkaing mayaman sa carbohydrate
7-10. Gulay na mayaman sa protina.
SANGGUNIAN:

Agap at Sikap 6
Batayang aklat sa makanuluhang Gawaing
Pantahanan at Pangkabuhayan pp. 77-78n Ana B. Ventura, Evelyn D.
Deliade
Aralin 34 HE PAGGAWA NGPAGGAWA NG MENU PARA SA ISANG

ARAW BATAY MENU BATAY S FOOD PYRAMID
__________________________________________________________________________
_
Materials
Aralin 34
SA “FOOD PYRAMID”/PANGKAT NG PAGKAIN


Code: EPP5HE-0i-26
Nilalaman:
Ang paggawa ng menu ay mahalaga upang magkaron ng sapat

na panahon sa paghahanda ng mga ito ayon sa kagustuhan at
pangangailangan ng bawat kasapi ng mag-anak. Ang sustansiyang
kailangan ng katawan ay dapat isipin sa pamimili ng pagkain.
ALAMIN NATIN:
Mga Alituntunin sa Paggawa ng Menu
1. Gawing batayan ang tatlong pangunahing pagkain.

2. Magplano ng menu para sa ilang araw o isang lingo.
Ingatang hindi maulit ang ulam sa susunod na lingo.
3. Gamitin ang pagkaing nasa panahon. Ang mga ito’y mura at sariwa pa.
4. Magplano ng menu na medaling baguhin kung kinakailangan.
5. Iwasang magdulot ng iisang uri ng pagkain sa isanghain o magkatulad
na uri sa paghahain. Halimbawa ay pansit at sopas.
__________________________________________________________________________
_
Materials
6. Huwag magplano ng pagkaing parehong maasim o kaya ay may sarsa.

7. Magplano ng pagkaing kaakit-akit sa paningin at malasa kainin.
8. Huwag pagsabayin ang mga putahi ng nangangailangan ng parehong
kasangkapang gagamitin.
9. Huwag pagsabayin ang putahing kailangang isilbi na bagong hango sa
lutuan kung kakulangan sa kagamitan.
10. Huwag pagsabaying ihain ang mahirap tunawin na pagkain sakatawan.
11. Bigyan halaga ang mga kagustuhan at pagkaing kailangan ng maganak.
Halimabawa ng Menu
Almusal: Tanghalian o
Hapunan
Pineapple juice
Tortilyang Itlog Sopas na mais at
Tinapay malunggay
Kanin Adobong manok at
Milo/ Gatas/ Tsaa Ginisang sayote
Saging/ Papaya Kanin
Pinya
TANDAAN
NATIN:
Ang tatlong pangkat ng pagkain ay

dapat gamiting patnubaysa paggawa ng menu ng mag-anak sa araw-
araw. Ang agahan, tanghalian at hapunan ay dapat nagtataglay ng
pagkain sa bawat pangkat.
Ang
__________________________________________________________________________
_
Materials
larawan ng “food
pyramid” guide ay
makikita sa ibaba
ay magsisilbing
gabay kung gaano
karami ang
pagkain
naming
gagaling sa bawat
pangkat. Ito ang
patnubay tungo sa
isang balanced diet
na magtataglay ng
tamang uri
at sukat ng pagkain.
GAWIN NATIN:
1. Magplano ng isang araw na menu para sa agahan ng mag-anak.

2. Magdala ng halimbawa ng kumpletong menu ng agahan.
Ipaliwanag ito kung kasama ang tatlong pangkat ng pagkain.

Batayang Aklat
Agap at Sikap 6
Batayang aklat sa
makanuluhang Gawaing Pantahanan at Pangkabuhayan pp.
77-78n Ana B. Ventura, Evelyn D. Deliade
__________________________________________________________________________
_
Materials
H.E
Aralin
PAGTATALA NG MGA SANGKAP SA NAPILING
RESIPE.
35


Code: EPP5HE-0i-27
Nilalaman:
Sa araling ito, matututuhan kung paano at kung ano-ano ang mga

sangkap sa pagluluto ng iba’t-ibang resipe ng pagluluto ng pagkain. Nararapat
lamang na alaming mabuti ang mga sangkap upang maging kaigaigaya ito sa
panlasa ng kakain.
Layunin:
Naitatala ang mga sangkap na gagamitin sa pagluluto ayon sa napiling

resipe.
__________________________________________________________________________
_
Materials
Natutukoy ang iba’t -ibang uri ng pagkain.
ALAMIN NATIN:
Ano-anong uri ng pagkain ang inyong nakikita? kumakain ka ba ng

mga pagkaing nabanggit? Sino ang nagluluto ng mga ito?
LINANGIN NATIN:
Malaki ang maitutulong sa atin ng pagkakaroon ng kaalaman sa

pagluluto ng pagkain. Narito ang halimbawa ng pagkaing madaling lutuin.
__________________________________________________________________________
_
Materials
SOPAS NA MACARONI
Mga Sangkap
1 ½ tasa shell macaroni

1 kutsara mantika
2 butil bawang, tinadtad
½ piraso sibuyas, tinadtad
½ tasa hinimay na nilagang manok
2 kutsara patis pantimpla
6 tasa sabaw ng manok
Paraan ng pagluto
1 Painitin ang mantika sa kaserola.

2 Igisa ang bawang at sibuyas, 3
Isama ang manok o karne.
4 Timplahan ng patis. lagyan ng mantika ulit 5
Ibuhos ang sabaw at hayaang kumulo. 6
ibuhos ang tubig at lagyang ng siling labuyo 7
Ilagay ang macaroni.
Lutuin hanggang lumambot ng hindi natutuyuan.
TANDAAN NATIN:
Malaki ang maitutulong sa atin ng pagkakaroon ng kaalaman sa

pagluluto ng pagkain. Dahil dito makasisiguro tayo na malinis at
__________________________________________________________________________
_
Materials
masustansya ang ating kakainin. Bago magsimula sa pagluluto, ihanda lahat

ng kinakailangang gagamitin
GAWIN NATIN:
Tingnan ang larawan sa ibaba. Hanapin sa mga ito ang mga sangkap
na ginagamit sa pagluluto ng Sinigang na Baboy o Baka. Isulat ang ngalan
ng mga ito sa tapat ng mga bilang.
1. 6.
2. 7. 3.
8.
4. 9.
5. 10.
SANGGUNIAN:

Agap at Sikap 6
__________________________________________________________________________
_
Materials
Batayang aklat sa makanuluhang Gawaing

Pantahanan at Pangkabuhayan pp. 77-78n Ana B. Ventura, Evelyn D.
Deliade
__________________________________________________________________________
_
Materials
HE PAMAMALENGKE NG MGA SANGKAP NA GAGAMITIN

Aralin 36 SA PAGLULUTO


Code: EPP5HE-0i-28
Nilalaman
Ang mga bata ay inaasahang matututunan ang pamamalengke ng mga
sangkap na gagamitin sa pagluluto ng Sinigang na Baboy o Baka.
Maisasaalang-alang ang mura, sariwa, at masustansiyang mga sangkap.
Layunin
1. Naipakikita ang husay sa pagpili ng sariwa, mura, at
masustansiyang sangkap sa pagluluto.
2. Naisasaalang-alang ang mga sangkap na makikita sa paligid.
3. Nakapagkukuwenta nang mahusay sa pamamalengke.
ALAMIN NATIN:
Basahin ang maikling sanaysay.
__________________________________________________________________________
_
Materials
Pamimili ng mga Sangkap sa Pagluluto

Ang wasto at maingat na pamimili ng mga sangkap sa
pagluluto ay isang paraan upang matiyak na muta, sariwa, at
masustansiya ang sangkap na gagamitin.
Sumangguni sa inihandang menu bago mamalengke. Sa ganitong
paraan, malalaman kaagad ang mga sangkap na kakailanganin.
Mainam din na ang mga ito ay makikita sa pamayanan.
Bumili ng mga sangkap na napapanahon sapagkat ang mga ito
ay mura na at masustansiya pa. Iwasan ang paggamit sa pagluluto
ng mga sangkap na may “food artificial additives”.
Tingnang mabuti ang timbangan o sukatan upang hindi madaya.
Alamin din ang kasalukuyang halaga ng mga bilihin at sikapin na
makuwenta nang tama ang mga pinamili.
LINANGIN NATIN:
Babasahin ng bawat pangkat: Unang pangkat, ikalawang pangkat,

ikatlong pangkat, at ikaapat na pangkat.
Mga Alituntunin sa Matalinong Pamimili

1. Alamin kung anong sangkap ang dapat bilihin batay sa
inihandang menu.
2. Bumili ng mga sangkap na napapanahon upang makasiguro na
mura at masustansiya pa.
3. Iwasang bumili ng mga sangkap na may “food artificial
additives”.
4. Alamin ang kasalukuyang halaga ng mga bilihin.
5. Kuwentahin ang halaga ng lahat na pinamili.
GAWIN NATIN:
__________________________________________________________________________
_
Materials
A. Lagyan ang guhit ng kung ang pangungusap ay nagsasaad ng

kahuyasan sa pamamalengke at kung hindi.
_________ 1. Pinipili ang sariwang sangkap sa pagluluto.

_________ 2. Bumibili ng mamahaling sangkap.
_________ 3. Inaalam ang mga sangkap na gagamitin.
_________ 4. Hinahanap ang imported na sangkap.
_________ 5. Inaalam ang halaga ng mga pinamili.
B. Kuwentahin ang kabuuang halaga ng pinamili.

1. Ang halaga ng 1 kilong baboy ay Php 190.00. Kung ikaw ay
bibili ng ¾ kilo, magkano ang iyong babayaran?
_____________________________
2. Isulat ang kabuuang halaga ng pinamili
A. Kangkong Php 10.00
Sitaw 8.00
Kamatis 6.00
Okra 10.00
Sampalok 5.00
B. Baboy (karne) Php 190.00

Labanos 10.00
Sili 2.00
Gabi 15.00
Sibuyas 2.00
PAGYAMANIN
NATIN:
Gumawa ng listahan ng mga sangkap na gagamitin sa pagluluto ng

Sinigang na Baboy o Baka. Ilakip ditto ang halaga ng bawat sangkap at
kuwentahin ang kabuuang halaga.
SANGGUNIAN:
__________________________________________________________________________
_
Materials

Agap at Sikap 6
HE
PAGHAHANDA NG MGA SANGKAP SA PAGLULUTO
Aralin 37


Code: EPP5HE-0j-29
__________________________________________________________________________
_
Materials
Layunin:
1. Naihanda ang mga sangkap sa pagluluto.

2. Naisagawa ang paghahanda at pagluluto ng sinigang.
ALAMIN NATIN:
Sinigang na Baboy o Baka
Mga Sangkap:
1 kilo laman ng baboy o baka

1 tasa sampaloc (bunga)
1/2 kutsarang asin
4 piraso kamatis (hiniwa ng tig-aapat)
1 piraso sibuyas (hiniwa ng tig-aapat)
1 tali okra (buo)
1 piraso labanos (hiniwa nang manipis at pabilog)
15 piraso sitaw (pinutol sa 3" ang haba)
1 tali kangkong (pinutol sa 3" ang haba)
2 piraso gabi (hiniwa ng tig-aapat)
2 piraso sili pansigang
Paraan ng Pagluluto:
1. Hugasan at hiwain ang karne sa katamtamang laki.

2. Pakuluan ang karne kasama ang pampaasim na sampalok, kamatis,
atsibuyas.
3. Hanguin ang pampaasim kapag malambot na, durugin upang makuha
angkatas sa pinakuluang karne.
__________________________________________________________________________
_
Materials
4. Hanguin ang apoy at hayaang kumulo nang atay-atay hanggang sa

lumambotang karne.
5. Ilagay ang gabi at palambutin. Isunod ang mga gulay ayon sa ganitong
pagkakasunod-sunod: sitaw, okra, labanos, kangkong at siling panigang.
6. Timplahan ng asin ayon sa panlasa. Ihain habang mainit.
LINANGIN NATIN:
Pangkalusugan at Pangkaligtasan sa Paghahanda at Pagluluto ng Pagkain
1. Hugasang mabuti ang mga kamay bago at pagkatapos maghanda ng

pagkain.
2. Gumamit ng apron upang hindi marumihan ang damit at maglagay ng
hairnet o bandana sa ulo.
3. Ihanda ang lahat ng gagamiting sangkap at kasangkapan sa pagluluto
upang maiwasan ang abala.
4. Ihanda at lutuin lamang ang dami ng pagkaing kayang ubusin o tama
lang sa mag-anak.
5. Linising mabuti sa umaagos na tubig ang prutas, gulay, isda at karne
bago balatan at hiwain. Iwasang ibabad ito sa tubig upang hindi mawala ang
sustansya.
6. Mag-ingat sa paggamit ng mga matutulis at matatalas na kutsilyo.
7. Maglaan ng hiwalay na basurahan para sa basa at tuyong basurahan
upang hindi magkalat sa lugar na paglulutuan.
8. Huwag iwanan ang niluluto upang maiwasan ang pag-apaw,
pagkatuyo, o pagkasunog nito.
9. Gumamit ng basahan para sa kamay at kagamitan pati na rin potholder
para maiwasan ang pagkapaso.
10. Ilagay sa medium low ang apoy kung ang niluluto ay kumukulo
na,magpapatuloy pa rin ito sa pagkulo kahit mahina na ang apoy. 11.
Timplahan ng tama ang pagkain. Uminom ng kaunting tubig kung muli itong
titikman. Iwasan ang sobrang patis, asin, suka, o betsin.
12. Ilagay ang gulay kung malapit na itong hanguin sa kalan upang maiwasan
ang pagkadurog o pagkalamog at di mawala ang sustansiya.
13. Isara ng maayos ang gas cylinder matapos itong gamitin.
14. Ilagay sa tamang lagayan ang pagkaing niluto at takpan ito.
__________________________________________________________________________
_
Materials
15. Linisin at iligpit ang lahat ng gamit pagkatapos magluto, pati ang lugar na
pinaggawaan.
GAWIN NATIN:
Pangkatang Pagluluto Para sa

Nabuong Resipe.
Makipagtulungan sa bawat kasapi ng iyong pangkat. Sundin ang mga

nakatakdang
sangkap at kagamitan sa pagluluto. Sumunod sa mga alituntuning
pangkalusugan at pangkaligtasan upang maiwasan upang maiwasan ang ano
mang sakuna.
Umpisahan na ang pagluluto. Gamitin ang scoring rubrics sa inyong
isasagawang pagluluto.
Rubics para sa Pagluluto
Kategorya 3 2 1
Kumpletong Lahat mga Isang sangkap at Dalawa o tatlong

sangkap at ng at kagamitan ang sangkap at
kagamitan. sangkap ay kulang. kagamitan ang
kagamitan kulang.
naihanda.
Nakasunod sa Lahat ng Isa sa mga Dalawa o tatlo sa
Tuntuning tuntuning tuntuning mga
Pangkaligtasan pangkaligtasan pangkaligtasan pangunahing
at at at pangkaligtasan
Pangkalusugan. pangkalusugan pangkalusugan at
ay nagawa ay hindi pangkalusugan
o nasunod. nasunod. ang hindi
nasunod.
__________________________________________________________________________
_
Materials
SANGGUNIAN:
Nakasunod sa Lahat ng paraan Isa sa mga Dalawa o tatlo sa

tamang Paraan ay nagawa nang paraan ay hindi mga paraan ay
ng Pagluluto. tama at maayos. nagawa nang hindi nagawa ng
tama at maayos. tama at maayos.
Agap at Sikap 6
__________________________________________________________________________
_
Materials
HE KAAKIT-AKIT NA PAGHAHANDA NG PAGKAIN

Aralin 38 SA HAPAG-KAINAN


Code: EPP5HE-0J-30
LAYUNIN:
1. Naihahanda ang nilutong pagkain sa kaakit-akit na paraan sa hapag-kainan.
2. Nakakalikha ng paraan ng kaakit-akit sa pghahanda ng pagkain.
ALAMIN NATIN:
Naging kaugalian na ng mag-anak na

Pilipinong magsama-sama sa hapag-
__________________________________________________________________________
_
Materials
kainan tuwing kakain. Dahil dito, dapat lamang na tiyakin na maayos at

maganda ang paglalagay at pagdudulot ng pagkain. Tingnan ang mga larawan
sa ibaba.
Ano ang mga sangkap sa pagkain na nasa larawan? Simple lang ba at

madaling bilhin ang mga sangkap? Kinakain mo ba ang mga ito? Ano ang
pagkakaiba sa paghahanda ng iyong ina ng pagkaing ito sa pagkain na
ipinapakita sa larawan?
LINANGIN NATIN:
Mga Paraan Ng Kaakit-Akit na Paghahanda ng Nilutong Pagkain
1. Gumawa ng konsepto o drawing ng pagkain sa plato. Humanap ng

inspirasyon mula sa larawan o bagay at magplano ng gagawing gayak sa
nilutong pagkain.
2. Pumili ng isa hanggang dalawang sangkap na ilalagay sa presentasyon
ng pagkain.Gawing simple lamang ito.
3. Gawing balanse ang nilutong pagkain. Pagtugmain ang mga kulay,
hugis at tekstura ng pagkain na siguradong makaaakit sa mga taong kakain.
4. Tiyaking wasto ang dami/sukat ng mga sangkap at ng nilutong pagkain
bago ilagay sa plato.Ito ay dapat na tumutugma din sa sukat/hugis ng plato.
5. Kailangan na ang pangunahing sangkap ng nilutong pagkain ang
mangingibabaw sakabuuan at hindi ito matatakpan ng mga gayak, sarsa, at iba
pang palamuti sa pagkain.
__________________________________________________________________________
_
Materials
TANDAAN NATIN:
Ang maganda at maayos na paghahain

ng hapag-kainan ay napapagana sa pagkain ng mag-anak.
GAWIN NATIN:
Iguhit ang happy face sa tapat ng larawang nagpapakita ng

kaakitakit na paghahanda ng pagkain at sad face ang hindi nagpapakita ng
tamang paraan ng paghahanda ng nilutong pagkain.
1.
__________________
2.
__________________
3.
__________________
__________________________________________________________________________
_
Materials
4.
__________________
5.
__________________
PAGYAMANIN
NATIN:
Tingnan ang mga sumusunod na larawan. Tukuyin at ibigay paraan ng

paghahain sa hapag-kainan.
________________ 1.
________________ 2.
________________ 3.
__________________________________________________________________________
_
Materials
________________
4.
________________
5.
HE ALITUNTUNIN SA PAGHAHANDA NG MESA AT

Aralin 39 PAGHAHAIN

__________________________________________________________________________
_
Materials

Code: EPP5HE-0j-30
Nilalaman:
Sa araling ito, malalaman ang mga dapat tandaan o mga alituntunin sa

paghahanda ng mesa at paghahain o principles in table setting.Mainam na
malaman natin ang mga ito upang mas maayos, magaan at kaaya-aya ang ating
pagkain.
Layunin:
1. Naipaliliwanag ang dapat tandaan/mga alituntunin sa paghahanda

ng mesa at paghahain (principles in table setting).
2. Natutukoy ang kahalagahan ng pagsunod sa alituntunin sa
paghahanda ng mesa at paghahain.
Ang pagdudulot ng pagkain sa mag-anak ay dapat
gawin sa maayos,
maganda at ALAMIN NATIN: wastong
paraan. Mahalaga ito
upang maging kawili-wili ang pagsalu-salo ng
mag-anak sa hapag-kainan kahit pa mura ang
inilutong pagkain.
Tingnan ang mga larawan. Naranasan mo na bang kumain sa ganitong ayos

ng mga pinggan sa mesa? Sa iyong palagay, nakagagana kayang kumain kung
ang ayos ng mesa ay nasa ganitong ayos?
__________________________________________________________________________
_
Materials
LINANGIN NATIN:
May mga alituntuning dapat sundin sa pag-

aayos ng hapag-kainan upang makatipid sa at panahon. Isa sa mga ito ay ang
pagsigurong ang lahat ng mga gagamitin ay kailangang malinis. Maglagay ng
table cloth sa mesa at placemat sa lugar ng bawat taong kakain. Magiging
kaakit-akit din ang hapag-kainan kapag may bulaklak at trey ng sariwang
prutas sa gitna ng mesa.
Ihanda ang individual cover para sa bawat kakain. Ang cover ay binubuo ng
pinggan, baso, kubyertos, serbilyeta, lalagyan ng tinapay at mantikilya, tasa,
platito, at kutsarita. Kailangan ang agwat ng bawat cover ay 50 hanggang 60
sentimetro upang makakain ng maginhawa ang bawat tao.
Narito ang wastong pagkakasunud-sunod sa pag-aayos ng mga kagamian para

sa bawat cover.
1. Ilagay ang nakatihayang plato sa gitna ng cover na dalawa't kalahating

sentimetro ang layo sa dulo ng mesa o placemat.
2. Ilagay ang kutsilyo sa kanan ng pinggan kahanay ang gilid ng pinggan na
malapit sa taong uupo. Ang talim nito ay ipaharap sa pinggan.
3. Ilagay ang nakatihayang kutsara sa tabi ng kutsilyo kahanay pa rin ang
pinggan.
4. Ilagay ang kutsarita nang nakatihaya sa kanan ng kutsara.
5. Ilagay ang tinidor sa kaliwa ng pinggan, ang mga tulis ay nasa gawing itaas
ng cover.
6. Ilagay ang serbilyeta sa kaliwa ng tinidor. Maaaring ilagay din ito sa kaakit-
akit na paraan sa ibabaw ng pinggan.
__________________________________________________________________________
_
Materials
7. Kung may kakaining tinapay, ilagay ang lalagyan ng tinapay at mantikilya

malapit sa mga tulis ng tinidor.
8. Ilagay ang baso malapit sa dulong itaas ng kutsilyo. Maaaring lagyan na ng
tatlong-kapat na bahaging tubig ang baso ilang minuto bago kumain.
9. Ilagay ang tasang nakapatong sa platito sa gawing kanan ng cover, katabi ang
kutsarita.
Mga Paraan ng Paghahain sa Hapag-Kainan:

1. Smorgasboard - ang lahat ng pagkain ay inihain at pinapakain
hangga't gusto
pang kumain.
2. Russian style - ito'y pormal na pag-aayos ng mesa. Ang bawat kakain ay
bibigyan ng pagkain at tuwing matatapos kumain ay aalisin ang mga
kinakain at papalitan ng isusunod na dapat kainin.
3. Buffet style - ang lahat ng pagkain ay nakahanda sa isang mesa at ang mga
kakain ang kukuha ng kanilang gustong kainin.
4. Family style o English style - ang mesa ay nakaayos ayon sa bilang at dami
ng kakain
na may nakalagay na placement at mga gamit sa pagkain. Ang mga pagkain
ay nasa gitna ng mesa at maaaring abutin ng mga kakanin.
5. Individual cover - pag-aayos para sa isang paghahain sa isang tao.
Ang mga kagamitan sa pagkain ay nakaayos ayon sa tuntunin.
a. Ilagay ang plato nang nakatihaya sa gitna ng placement na may isang

pulgada ang layo mula sa gilid nito.
b. Ihara pang kutsilyo sa plato sa tabi ng kutsara at kutsarita.
Ang baso ay ilagay sa dulo ng itaas ng kutsilyo.
c. Ilagay ang tinidor sa kaliwa ng plato, katabi ang serbilyeta.
d. Ilagay ang platito at tasa sa kanan sa tabi ng kutsarita
e. Kung makakatabi ang aayusan ng bawat hain ay kailangang bigyan ng sapat
TANDAAN
NATIN:
May mga wastong pamamaraan ng paghahanda at pagdudulot ng
__________________________________________________________________________
_
Materials
pagkain na dapat isaalang-alang para makatipid ng oras at panahon.

Kawiliwili ang oras ng pagkain kung ang mga pagkain ay inihanda, iniluto at
idinulot sa wastong paraan.
GAWIN NATIN:
Muling iguhit ang mga larawan sa ibaba at iayos ito ayon sa alituntuning
natutunan sa paghahanda ng hapg-kainan.
PAGYAMANIN NATIN:
Sa pag-uwi sa inyong tahanan. Kumuha ng mga kagamitan sa pagkain tulad ng plato,

kutsara, tinidor, kutsarita, kutsilyo, tasa at baso. Isaayos ang mga kagamitan alinsunod
sa alituntunin nito.
SANGGUNIAN:

Agap at Sikap 6
__________________________________________________________________________
_
Materials
__________________________________________________________________________
_
Materials

Epp5.he Q3.LM

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Epp5.he Q3.LM

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Epp5.he Q3.LM

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Department of Education

Schools City Division

Mary Jane C. Demesa

Alexander D. Neri, Ph.D.

Priscilla D. Sanchez, Ph.D.

reproduced in any means without its explicit consent.

LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT SYSTEM

Naipamamalas ang pang-unawa sa

Bawat isang mag-aaral ay lumalaki, may mga tungkulin ka sa sarili na

LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT SYSTEM

Sa tulong ng mga sumusunod na gawain,

1. Paglilinis at paliligo araw - araw.

Ang bawat isa ay naghahangad ng maayos at kaakit-akit na paningin ng

Basahin at kompletuhin ang sumusunod na pangungusap.

1. Kumain ng ___________________pagkain upang gumanda at lumakas ang

LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT SYSTEM

Magtala ng mga gawi o gawain na makabubuti upang mas maging maayos

Batayang Aklat sa EPP Umunlad sa Paggawa 5

Naipamamalas ang pang-unawa sa

Ating tatalakayin ngayon ang mga pagbabagong pisikal sa panahon ng

LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT SYSTEM

1. Naipaliliwanag ang mga pagbabagong pisikal na nagaganap sa sarili

Maraming pagbabago ang nagaganap sa

Panahon ng pagdadalaga at pagbibinata o puberty ang tawag sa yugto ng

LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT SYSTEM

Mga Pagbabago sa Nagdadalaga at Nagbibinata

LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT SYSTEM

Ang pagbabago sa pisikal na anyo ng

Basahin ang mga sumusunod na pangungusap.

_______ 1. Pagkulubot ng balat sa katawan.

1. Magdala ng iyong bagong larawan na nagpapakita ng mga pagbabago

LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT SYSTEM

2. Isulat sa iyong kwaderno ang mga pagbabagong napansin sa iyong

Batayang Aklat sa EPP 6

LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT SYSTEM

HE MGA PARAANG DAPAT ISAGAWA SA PANAHON NG

Naipamamalas ang pang-unawa sa

Mahalagang maging kaugalian ang wastong pangangalaga sa sarili pagkat

LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT SYSTEM

Ang dumadaloy na dugo ay nagsisimula sa loob ng bahay bata. Ito’y

Sa unang pagdaloy ng dugo o paglabas ng regla ay tunay na

Ang pagtuli ay isinasagawa sa lalaki upang maging makinis at maalis

LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT SYSTEM

Paghahanda sa Panahon ng Pagreregla

LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT SYSTEM

Mahalagang magkaroon ng pansariling kalendaryo ukol sa pagreregla upang

Pag-aralan ang halimbawa sa ibaba.

Si Marion Jane ay nagkaroon ng regla noong ika-12 ng Enero, kalian

Pagpapanatiling Malinis at Maayos sa Panahon ng Pagreregla

Ang tiyak na paraan upang mapanatiling maginhawa ang pakiramdam

Magpalit ng damit at panty bago matulog. Gumamit ng mas makapal

Kumain ng masustansiyang pagkain at uminom ng sariwang katas ng

Kailangang paghandaan ang susunod na pagreregla upang maiwasan

Wastong Paggamit ng Pasador o Sanitary Napkin

LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT SYSTEM

Ginagamit ang pasador o sanitary napkin sa panahon ng pagdadaloy ng dugo

Pangangalaga sa Bagong Tuli

Mga dapat tandaan kapag bagong tuli:

 Magsabon at banlawang mabuti ang mga kamay bago hawakan ang