Калаузлија (Радовишко)

**Калаузлија**
	Калаузлија
	Поглед на селото;
	Калаузлија Местоположба на Калаузлија во Македонија Калаузлија на карта
	Координати 41°40′11″N 22°29′40″E / 41.66972° СГШ; 22.49444° ИГД
Регион	Југоисточен
Општина	Радовиш
Област	Јуруклак
Население	351 жит.; (поп. 2021)
Пошт. бр.	2420
Повик. бр.	032
Шифра на КО	22021
Надм. вис.	610 м
	Калаузлија на општинската карта ; Атарот на Калаузлија во рамките на општината
	Калаузлија на Ризницата

За други истоимени места, погледајте Калаузлија.

Калаузлија — село во Општина Радовиш, во околината на градот Радовиш.

Според пописот од 2002 година, селото имало население од 279 жители,^[2] со што селото се вбројува во мали села во областа на Конче и Радовиш.^[3]

Географија и местоположба

Калаузлија е мало село, сместено во средишниот дел на територијата на Општина Радовиш. Селото е сместено на падините на планината Плачковица, недалеку од градот Радовиш, во североисточна насока.^[4] Селото е планинско, сместено на надморска височина од 610 метри.^[4]

Селото се наоѓа во областа Јуруклак, на падините на планината Плачковица. Оддалечено е 6 километри североисточно од градот Радовиш.

До селото води асфалтен пат.

Историја

Според бројните археолошки наоѓалишта во близина на селото, може да се потврди дека во атарот на селото постоел живот уште во дамнина.^[5]

Стопанство

Атарот на селото зафаќа простор од 8,8 км², при што преовладуваат шумите со површина од 569 хектари, на обработливото земјиште отпаѓаат 133 хектари, а на пасиштата 127 хектари.^[4]

Во основа, селото има полјоделско-шумарска функција. Во селото работи продавница.^[4]

Население

Население во минатото

Година	Нас.	±%
1948	408	—
1953	436	+6.9%
1961	36	−91.7%
1971	64	+77.8%
1981	128	+100.0%

Година	Нас.	±%
1991	219	+71.1%
1994	235	+7.3%
2002	279	+18.7%
2021	351	+25.8%

Според статистиката на Васил К’нчов („Македонија, Етнографија и статистика“) од 1900 година, во Калаузлија живееле 1.065 жители, сите Турци.^[6]

Според Димитар Гаџанов во 1916 година во Кулазлии живееле 570 Турци.^[7]

Според германска карта издадена во 1941 година, а заснована на пописот на Кралството Југославија од 1931 година, селото имало 300 Турци.^[8]

Калаузлија е мало село по големина, но со пораст на населението. Така, во 1961 година броело 36 жители, додека во 1994 година бројот се зголемил на 235 жители, турско население.^[4]

Според пописот од 2002 година, во селото Калаузлија живееле 279 жители, сите Турци (Јуруци).^[2]

Според последниот попис од 2021 година, во селото живеел 351 жител, од кои 341 Турчин и 10 лица без податоци.^[9]

Во табелата во продолжение е направен преглед на населението во сите пописни години:

Година	1900	1905	1948	1953	1961	1971	1981	1991	1994	2002	2021
Население	1.065	—	408	436	36	64	128	219	235	279	351

Извор за 1900 г.: Македонија. Етнографија и статистика.^[10]; за 1905 г.: La Macédoine et sa Population Chrétienne.^[11]; за 1948-2002 г.: Државен завод за статистика на РМ.^[12]; за 2021 г.: Државен завод за статистика на РМ.^[13]

Родови

Калаузлија е турско-јуручко село.

Според истражувањата на Бранислав Русиќ во 1928 година родови во селото:^[14]

Доселеници: Османовци и Демировци (7 к.), Усеиновци и Мешиновци (20 к.), Мустафовци и Османовци (14 к.), Алиловци и Реџеповци (8 к.), Ибраимовци и Аметовци (6 к.), Мамутовци и Дестановци (15 к.), Исмаиловци и Омеровци (6 к.), Шерифовци (5 к.), Адемови (4 к.), Абдуловци (4 к.), Еминовци (3 к.), Беќировци (3 к.) и Абдушовци (2 к.), сите се многу стари доселеници од Коња во Мала Азија.

Општествени установи

Основно училиште „Крсте Петков Мисирков“, подрачно петгодишно основно училиште во состав на ОУ „Крсте Петков Мисирков“ - Радовиш

Самоуправа и политика

Во XIX век, Калаузлија било село во Радовишката каза на Отоманското Царство.

Селото влегува во рамките на Општина Радовиш, која била проширена по новата територијална поделба на Македонија во 2004 година со Општина Подареш. Во периодот од 1996-2004 година, селото било исто така во рамките на Општина Радовиш.

Во периодот од 1952 до 1996 година, селото се наоѓало во рамките на големата општина Радовиш.

Во периодот 1950-1952, селото било седиште тогашната Општина Калаузлија, во која влегувале селата Али Лобаси, Држанци, Калаузлија, Каралобоси, Караџалар, Штурово и Чешме Маале.

Избирачко место

Во селото постои избирачкото место бр. 1605 според Државната изборна комисија, сместено во просториите на основното училиште.^[15]

На претседателските избори во 2019 година, на ова избирачко место биле запишани вкупно 219 гласачи.^[16] На локалните избори во 2021 година, на ова избирачко место биле запишани вкупно 229 гласачи.^[17]

Културни и природни знаменитости

Археолошки наоѓалишта^[5]

Бабаше — средновековна некропола;
Манастир — средновековна населба; и
Чаир — средновековна населба.

Џамии^[18]

Џамија — главна селска џамија.

Галерија

Главната селска џамија
Поглед на Јаргулица
Влезот на селото
Панорамски поглед
Селска чешма

Наводи

↑ „Пописна слика на населените места во Македонија, Попис 2021“. Државен завод за статистика. Посетено на 22 декември 2022.
↑ ^2,0 ^2,1 „Попис на Македонија“ (PDF). Завод за статистика на Македонија. 2002. Посетено на 16 јануари 2022.
↑ Атанасов, Зоранчо (2011). Инфраструктурни одлики на населените места во општините Радовиш и Конче (PDF). стр. 65–77. Архивирано од изворникот (PDF) на 2019-04-19. Посетено на 16 јануари 2022.
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 ^4,3 ^4,4 Панов, Митко (1998). Енциклопедија на селата во Република Македонија (PDF). Скопје: Патрија. стр. 143. Посетено на 16 јануари 2022.
↑ ^5,0 ^5,1 Грозданов, Цветан; Коцо, Димче; и др. (1996). Археолошка карта на Република Македонија. Т. 2. Скопје: МАНУ. стр. 327. ISBN 9989-649-28-6.
↑ Кѫнчовъ, Василъ. Македония. Етнография и статистика. София, Българското книжовно дружество, 1900. ISBN 954430424X. с. 234.
↑ Гаджанов, Димитър Г. Мюсюлманското население в Новоосвободените земи, во: Научна експедиция в Македония и Поморавието 1916, Военноиздателски комплекс „Св. Георги Победоносец“, Университетско издателство „Св. Климент Охридски“, София, 1993, стр. 243.
↑ „200K Volkstumskarte Jugoslawien“.
↑ „Оваа категорија опфаќа лица коишто учествуваат во вкупното резидентно население, но поради нивно одбивање да бидат попишани, неможност да бидат најдени на својата адреса на живеење и непотполност во работата на попишувачите не биле официјално попишани, туку за нив податоците биле преземени од административни извори и затоа не учествуваат во изјаснувањето за етничка припадност, вероисповед и мајчин јазик (Прочитајте повеќе...).“
↑ К’нчов, Васил. „Македонија. Етнографија и статистика“. Софија, 1900
↑ Brancoff, D.M. „La Macédoine et sa Population Chrétienne“. Paris, 1905.
↑ „Население по возраст и по пол, по населени места, според пописите спроведени во Република Македонија по Втората светска војна“. Државен завод за статистика.
↑ „Вкупно резидентно население на Република Северна Македонија според етничката припадност, по населени места, Попис, 2021“. Државен завод за статистика.
↑ Русиќ, Бранислав. Радовишка Област. Архивиски фонд на МАНУ к-9,AE 116/II I.
↑ „Описи на ИМ“. Архивирано од изворникот на 2023-08-17. Посетено на 29 декември 2019.
↑ „Претседателски избори 2019“. Архивирано од изворникот на 2019-12-29. Посетено на 29 декември 2019.
↑ „Локални избори 2021“. Архивирано од изворникот на 2021-12-02. Посетено на 16 јануари 2022.
↑ Јелена Павловска, Наташа Ниќифоровиќ и Огнен Коцевски (2011). Валентина Божиновска (уред.). Карта на верски објекти во Македонија. Менора - Скопје: Комисија за односи во верските заедници и религиозните групи. ISBN 978-608-65143-2-7.

Поврзано

Надворешни врски

Калаузлија на Ризницата ^?

[Попис2021-1] „Пописна слика на населените места во Македонија, Попис 2021“. Државен завод за статистика. Посетено на 22 декември 2022.

[попис-2] 2,0 ^2,1 „Попис на Македонија“ (PDF). Завод за статистика на Македонија. 2002. Посетено на 16 јануари 2022.

[книга-3] Атанасов, Зоранчо (2011). Инфраструктурни одлики на населените места во општините Радовиш и Конче (PDF). стр. 65–77. Архивирано од изворникот (PDF) на 2019-04-19. Посетено на 16 јануари 2022.

[енциклопедија-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 ^4,3 ^4,4 Панов, Митко (1998). Енциклопедија на селата во Република Македонија (PDF). Скопје: Патрија. стр. 143. Посетено на 16 јануари 2022.

[АрхеоКарта-5] 5,0 ^5,1 Грозданов, Цветан; Коцо, Димче; и др. (1996). Археолошка карта на Република Македонија. Т. 2. Скопје: МАНУ. стр. 327. ISBN 9989-649-28-6.

[:1-6] Кѫнчовъ, Василъ. Македония. Етнография и статистика. София, Българското книжовно дружество, 1900. ISBN 954430424X. с. 234.

[:0-7] Гаджанов, Димитър Г. Мюсюлманското население в Новоосвободените земи, во: Научна експедиция в Македония и Поморавието 1916, Военноиздателски комплекс „Св. Георги Победоносец“, Университетско издателство „Св. Климент Охридски“, София, 1993, стр. 243.

[8] „200K Volkstumskarte Jugoslawien“.

[9] „Оваа категорија опфаќа лица коишто учествуваат во вкупното резидентно население, но поради нивно одбивање да бидат попишани, неможност да бидат најдени на својата адреса на живеење и непотполност во работата на попишувачите не биле официјално попишани, туку за нив податоците биле преземени од административни извори и затоа не учествуваат во изјаснувањето за етничка припадност, вероисповед и мајчин јазик (Прочитајте повеќе...).“

[К’нчов-10] К’нчов, Васил. „Македонија. Етнографија и статистика“. Софија, 1900

[Бранков-11] Brancoff, D.M. „La Macédoine et sa Population Chrétienne“. Paris, 1905.

[макстат-12] „Население по возраст и по пол, по населени места, според пописите спроведени во Република Македонија по Втората светска војна“. Државен завод за статистика.

[макстат2-13] „Вкупно резидентно население на Република Северна Македонија според етничката припадност, по населени места, Попис, 2021“. Државен завод за статистика.

[14] Русиќ, Бранислав. Радовишка Област. Архивиски фонд на МАНУ к-9,AE 116/II I.

[15] „Описи на ИМ“. Архивирано од изворникот на 2023-08-17. Посетено на 29 декември 2019.

[16] „Претседателски избори 2019“. Архивирано од изворникот на 2019-12-29. Посетено на 29 декември 2019.

[17] „Локални избори 2021“. Архивирано од изворникот на 2021-12-02. Посетено на 16 јануари 2022.

[верски_објекти-18] Јелена Павловска, Наташа Ниќифоровиќ и Огнен Коцевски (2011). Валентина Божиновска (уред.). Карта на верски објекти во Македонија. Менора - Скопје: Комисија за односи во верските заедници и религиозните групи. ISBN 978-608-65143-2-7.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]