Ulica Wierzbięcice w Poznaniu
Wilda | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ulica Wierzbięcice po zakończeniu remontu z lat 2020–2021 (październik 2021) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Państwo | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Miejscowość | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Przebieg | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Poznania | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
52°23′46,3″N 16°55′16,8″E/52,396200 16,921336 |
Wierzbięcice – jedna z głównych arterii Wildy, na terenie jednostki pomocniczej Osiedle Wilda w Poznaniu wytyczona w 1897. Dawna nazwa to ul. Gwardii Ludowej[2]. Nazwa południowego odcinka ul. Gwardii Ludowej między ul. Górna Wilda a ul. Krzyżową została zmieniona w 1991.[3]
Charakter i przebieg
[edytuj | edytuj kod]Ulica rozpoczyna bieg na północy od ul. Królowej Jadwigi, a kończy się na południu przy ul. Krzyżowej, przechodząc wcześniej przez Rynek Wildecki. Zabudowana reprezentacyjnymi, kilkupiętrowymi kamienicami o zwartej i jednolitej strukturze urbanistycznej. Uzupełniona po II wojnie światowej budynkami modernistycznymi (np. kino Wilda), dostosowanymi do reszty zabudowy. Ulica ma charakter handlowo-usługowo-mieszkaniowy. Mimo zmian w sferze handlu utrzymały się na Wierzbięcicach stare zakłady rzemieślnicze, częstokroć wielopokoleniowe.
Nazwa pochodzi od dawnej osady Wierzbięcice, zlokalizowanej w tym rejonie. Całą Wildę włączono do Poznania w 1900 i od tej daty rozpoczął się okres intensywnego rozwoju i zabudowy Wierzbięcic, m.in. przez pierwszą w Poznaniu spółdzielnię mieszkaniową – Spar- und Bauverein. Ulica miała pasy zieleni po obu stronach, po których obecnie nie ma śladu – zastąpiły je parkingi samochodowe.
W latach 2020[4]–2021 trwała gruntowna przebudowa ulicy na odcinku od skrzyżowania z ulicami Górna Wilda i 28 Czerwca 1956 r. do skrzyżowania z ulicami Stanisława Matyi i Niezłomną. W ramach prac dokonano między innymi:
- budowy dwóch jednopasowych jezdni, pomiędzy którymi znajduje się wydzielone torowisko tramwajowe
- przebudowy przystanków tramwajowych z wysepką na tzw. przystanki wiedeńskie
- wymiany oświetlenia ulicznego z lamp sodowych marki Philips[b] na nowe w oparciu o LED.
Dodatkowo obowiązuje tam ograniczenie prędkości do 30 km/h.
Komunikacja
[edytuj | edytuj kod]Ulicą przebiega dwutorowa trasa tramwajowa na Dębiec (linia 10). Dawniej na krótkim północnym odcinku (do ul. Niedziałkowskiego) wykorzystywana była przez linię autobusową 71 (wyłącznie w kierunku południowym) – trasa linii została zmieniona w związku z otwarciem Zintegrowanego Centrum Komunikacyjnego. W północnej części ulicy (po stronie zachodniej) zbudowano w 2010 krótki odcinek drogi dla rowerów.
Obiekty
[edytuj | edytuj kod]- pierzeja zachodnia od północy:
- dworzec PKS (od 1932 do 2013)
- nr 1 – Dwór Hamburski – biurowiec z lat 90. XX wieku (architekci Ewa i Stanisław Sipińscy)
- nr 3 – były Oddział 3 PKO BP (przeniesiony na ulicę Półwiejską nr 47)
- kamienica nr 21 – Spar- und Bauverein (architekt Joseph Leimbach)
- kamienica nr 23 (architekt Richardt Mendelski)
- kamienica nr 27 – od 26 stycznia 1945 do połowy lutego tego roku siedziba Komendy Milicji Miasta Poznania, jednej z formacji ochotniczych, początkowo dowodzonych przez Rosjan, a wcześniej siedziba lokalnej komórki NSDAP[5]
- kamienica nr 29 z 1904 zbudowana dla Ryszarda Sworowskiego – autora malatur klatek schodowych
- zespół mieszkalny pod numerami 49–59
- nr 45 – Urząd Skarbowy Poznań-Wilda
- Rynek Wildecki z kościołem Maryi Królowej (1904–1907, architekt Oskar Hoßfeld)
- rzeźba Michała Archanioła z 2010
- pierzeja wschodnia od północy:
- Park Izabeli i Jarogniewa Drwęskich
- Pomnik Powstańców Wielkopolskich
- pozostałości osiedla Spar- und Bauverein (pierwszego osiedla spółdzielczego w mieście, 1894–1897, nr 20)
- kino Wilda (obecnie market Biedronka)
- Gimnazjum nr 42.
Tablice pamiątkowe
[edytuj | edytuj kod]- Wierzbięcice 41a – ku czci Barbary Sobotty (olimpijki zamieszkałej pod tym adresem) o treści: W tym domu urodziła się Barbara Lerczak Janiszewska-Sobotta / 1936-2000 / Olimpijka, sprinterka / Melbourne, Rzym – brązowy medal / Tokio – złota medalistka i miss mistrzostw europy – Sztokholm 1958 i Belgrad 1962 / AZS WZLA.
Osoby związane z Wierzbięcicami
[edytuj | edytuj kod]- Krzysztof Krawczyk – piosenkarz zamieszkały w latach młodości[6]
- Joseph Leimbach – architekt, autor okazałych kamienic przy ulicy
- Jan Raczyborski – sztukator, autor wystroju zewnętrznego kamienic przy ulicy
- Barbara Sobotta – olimpijka zamieszkała pod numerem 41A
Galeria zdjęć
[edytuj | edytuj kod]-
Wierzbięcice 21 – dom Josepha Leimbacha
-
Ulica Wierzbięcice w rejonie Rynku Wildeckiego (2014)
-
Pomnik Powstańców Wielkopolskich
-
Park Drwęskich
-
Wierzbięcice 20 – Budynek Spar- und Bauverein
-
Wierzbięcice 27 – sztukaterie Jana Raczyborskiego
-
Wierzbięcice 49 – 59 – zespół mieszkalny
-
Rynek Wildecki
-
Kościół Maryi Królowej
-
Kamienica, w której znajdowało się kino Wilda. Zdjęcie z 2011 roku
-
Dwór Hamburski
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Do grudnia 2017 jako ulica Marcina Chwiałkowskiego[1].
- ↑ Model SGS204. Zobacz opis i dane techniczne
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Wojewoda Wielkopolski: Zarządzenie zastępcze nr KN-I.4102.28.2017.16 Wojewody Wielkopolskiego z dnia 12 grudnia 2017 r. w sprawie nadania ulicy Marcina Chwiałkowskiego położonej w mieście Poznań nazwy Jana Spychalskiego. 2017-12-12. [dostęp 2018-01-15]. (pol.).
- ↑ Poznań – plan miasta, PPWK, Warszawa-Wrocław, 1983
- ↑ Uchwała Nr XXII/148/91 Rady Miejskiej Poznania z dnia 26 marca 1991 r. w sprawie nazewnictwa miejskiego (Załącznik nr 3 do uchwały)
- ↑ Redakcja: Poznań: Rusza przebudowa torowisk na Wierzbięcicach. TransportPubliczny.pl, 2020-08-08. [dostęp 2021-10-13].
- ↑ Henryk Tycner, Wolność przyszła w czterdziestym piątym, w: Pierwsze lata. Wspomnienia poznaniaków o latach 1945–1948, Wydawnictwo Poznańskie, 1980, ss.313,324, ISBN 83-210-0114-9
- ↑ Marek Zaradniak, Urodzinowa nostalgia: Wilda, Estrada Poznańska, szkoła muzyczna..., w: Głos Wielkopolski, 2.9.2016, s.22
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Poznań – atlas aglomeracji 1:15.000, wyd. CartoMedia/Pietruska & Mierkiewicz, Poznań, 2010, ISBN 978-83-7445-018-8
- Praca zbiorowa, Poznań – przewodnik po zabytkach i historii, Wydawnictwo Miejskie, Poznań, 2003, ss.321-323, ISBN 83-87847-92-5
- Magdalena Mrugalska-Banaszak , Wilda – dzielnica Poznania 1253–1939, Poznań: Wydawnictwo Miejskie, 1999, ISBN 83-87847-20-8, OCLC 177304975 .