Κίτρινη μαγκούστα
| Κίτρινη μαγκούστα | ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
.jpg) | ||||||||||||||||
| Κατάσταση διατήρησης | ||||||||||||||||
| Συστηματική ταξινόμηση | ||||||||||||||||
| ||||||||||||||||
| Διώνυμο | ||||||||||||||||
| Cynictis penicillata Κυβιέ, 1829 | ||||||||||||||||
 Κατανομή της κίτρινης μαγκούστας
|
Η κίτρινη μαγκούστα, μερικές φορές αναφερόμενη ως κόκκινη σουρικάτα, είναι μικρό θηλαστικό με βάρος περίπου 500 γραμμάρια και μήκος περίπου 50 εκατοστά. Ανήκει στην οικογένεια των Ερπηστιδών, ζει στην ύπαιθρο, από τους ημιερημικούς θαμνώνες στα λιβάδια με τις ψηλές πόες στην Ανγκόλα, στη Μποτσουάνα, στη Νότια Αφρική, στη Ναμίμπια και στη Ζιμπάμπουε.
Ταξονομία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η Cynictis penicillata είναι το μόνο είδος του γένους της, αλλά έχουν περιγραφεί δώδεκα υποείδη της κίτρινης μαγκούστας. Σε γενικές γραμμές, η κίτρινη μαγκούστα παρουσιάζει ανοιχτότερα χαρακτηριστικά στην κοιλιά και στο πηγούνι, φουντωτή ουρά, και πλήρη έλλειψη φυλετικού διμορφισμού. Οι νότιες κίτρινες μαγκούστες είναι μεγαλύτερες, έχουν κίτρινο ή κοκκινωπό τρίχωμα, μακρύτερη γούνα, και μακρύτερη ουρά με χαρακτηριστική λευκή άκρη. Τα βόρεια υποείδη έχουν μικρότερο μέγεθος, γκρίζα απόχρωση, γκρίζα ή σκούρη γκρίζα άκρη στην ουρά και κοντύτερο τρίχωμα καταλληλότερο για ζεστότερο κλίμα.
Συνήθειες
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η κίτρινη μαγκούστα είναι σαρκοφάγο ζώο, τρεφόμενη κυρίως με αρθρόποδα, αλλά και μικρά θηλαστικά, σαύρες, φίδια και αβγά κάθε είδους.
Η κίτρινη μαγκούστα είναι κυρίως ημερόβιο ζώο, αν και έχει παρατηρηθεί και νυκτερινή δραστηριότητα. Ζώντας σε αποικίες έως και 20 ατόμων σε μόνιμο υπόγειο συγκρότημα λαγουμιών, η κίτρινη μαγκούστα συχνά συνυπάρχει με εδαφόβιους σκίουρους του Ακρωτηρίου ή σουρικάτα και να συνεργαστεί μαζί τους στη συντήρηση της φωλιάς, δημιουργώντας νέες σήραγγες και λαγούμια για τις διάφορες ανάγκες. Το σύστημα σηράγγων έχει πολλές εισόδους, σε κοντινή απόσταση που η κίτρινη μαγκούστα τα καθιστά αποχωρητήριά της.
Κοινωνική δομή
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η κοινωνική δομή της κίτρινης μαγκούστας είναι ιεραρχική, βασιζόμενη σε ένα κεντρικό αναπαραγωγικό ζεύγος και τους πιο προσφάτους απογόνους του. Υπάρχουν επίσης ανήλικοι, ηλικιωμένοι, ή ενήλικοι συγγενείς του κεντρικού ζεύγους. Οι κατανομές των αρσενικών τείνουν να επικαλύπτονται, ενώ τα θηλυκά από άλλες φωλιές έχουν σχετικά μη επικαλυπτόμενες κατανομές. Κάθε μέρα, το κυρίαρχο αρσενικό σηματοδοτεί τα μέλη της ομάδας του με εκκρίσεις των πρωκτικών του αδένων, και τα όριά του με εκκρίσεις του προσώπου και του πρωκτού, όπως τα ούρα. Το κυρίαρχο αρσενικό τρίβει επίσης την πλάτη του σε υπερυψωμένα αντικείμενα, αφήνοντας πίσω τρίχες, ως οπτική σήμανση της επικράτειάς του. Άλλα μέλη της ομάδας σηματοδοτούν τις φωλιές τους με εκκρίσεις των παρειών. Τα μέλη της αποικίας μπορεί να είναι 20 έως 40.
Θηρευτές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Θηρευτές της κίτρινης μαγκούστας είναι τα αρπακτικά πτηνά, τα φίδια και τσακάλια. Όταν τρομάζει, η κίτρινη μαγκούστα γρυλίζει και εκκρίνει από τους πρωκτικούς αδένες της. Μπορεί επίσης να ουρλιάξει, να γαβγίσει και να γουργουρίσει, αν και αυτές οι περιπτώσεις αποτελούν εξαιρέσεις, καθώς η κίτρινη μαγκούστα είναι συνήθως ήσυχη και εκφράζει τη διάθεσή της και την κατάστασή της μέσω κινήσεων της ουράς.
Αναπαραγωγική περίοδος
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η περίοδος του ζευγαρώματος της κίτρινης μαγκούστας είναι μεταξύ Ιουλίου και Σεπτεμβρίου. Το θηλυκό γεννά υπογείως μεταξύ Οκτωβρίου και Δεκεμβρίου, χωρίς υλικά στρωμνής, σε ένα καθαρό θάλαμο του συμπλέγματος λαγουμιών. Συνήθως, δύο μικρά γεννώνται ανά εγκυμοσύνη και απογαλακτίζονται μετά από 10 εβδομάδες ενώ φτάνουν στο μέγεθος των ενηλίκων μετά από 10 μήνες.
Cynictis penicillata και λύσσα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Υπάρχει κάποια ανησυχία για το ρόλο της Cynictis penicillata ως φυσικός φορέας της λύσσας. Τα περισσότερα άγρια ζώα της Αφρικής πεθαίνουν μέσα σε μερικές εβδομάδες από μόλυνση λύσσας, αλλά φαίνεται ότι ορισμένες γενετικές ποικιλίες της κίτρινης μαγκούστας μπορούν να τη φέρουν ασυμπτωματικά, αλλά μολυσματικά, για πολλά χρόνια.[2]
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Taylor, P.J. & Hoffmann, M. (2008). Cynictis penicillata. 2008 IUCN Red List of Threatened Species. IUCN 2008. Ανακτήθηκε 22 March 2009. Η καταχώρηση στη βάση δεδομένων περιλαμβάνει μια συνοπτική αιτιολόγηση του γιατί αυτό το είδος είναι ελαχίστης ανησυχίας.
- ↑ Taylor PJ (December 1993). «A systematic and population genetic approach to the rabies problem in the yellow mongoose (Cynictis penicillata)». Onderstepoort J. Vet. Res. 60 (4): 379–87. PMID 7777324.
Επιπλέον βιβλιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- N.L. Avenant; J.A.J. Nel: "Comparison of the diet of the yellow mongoose in a coastal and a Karoo area" in South African Journal of Wildlife Research (1992), Volume: 22, p. 89–93.
- O.A.E. Rasa; B.A. Wenhold; P. Howard; A. Marais: "Reproduction in the yellow mongoose revisited" in South African Journal of Zoology (1992), Vol. 27, No. 4, p. 192.
- B.A. Wenhold; O.A.E. Rasa: "Territorial marking in the Yellow mongoose Cynictis penicillata: sexual advertisement for subordinates?" in Zeitschrift für Säugetierkunde (1994), Vol.59, No.3, p. 129.
