Μετάβαση στο περιεχόμενο

Μαγκούστα του βάλτου

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
(Ανακατεύθυνση από Ατίλαξ)
Μαγκούστα του βάλτου

Κατάσταση διατήρησης

Ελαχίστης Ανησυχίας (IUCN 3.1)
Συστηματική ταξινόμηση
Βασίλειο: Ζώα
Συνομοταξία: Χορδωτά
Ομοταξία: Θηλαστικά
Τάξη: Σαρκοφάγα
Οικογένεια: Ερπηστίδες
Υποοικογένεια: Ερπηστίνες
Γένος: Ατίλαξ (Atilax)
Είδος: A. paludinosus
Διώνυμο
Atilax paludinosus
Κυβιέ, 1829

Η μαγκούστα του βάλτου ή μαγκούστα του νερού, (Atilax paludinosus), είναι ένα μεσαίου μεγέθους θηλαστικό, αλλά μία μεγάλη μαγκούστα. Το βάρος της κυμαίνεται από 2 με 5,5 χιλιόγραμμα. Το μήκος της από το κεφάλι έως την βάση της ουράς είναι περίπου 44 με 62 εκατοστά. Η ουρά έχει μήκος 25 με 36 εκατοστά.[1] Ανήκει στην οικογένεια των Ερπηστιδών (μαγκούστες) και είναι το μόνο είδος του γένους Ατίλαξ. Απαντάται στην υποσαχάρια Αφρική, προτιμώντας τους μονίμους οικοτόπους γλυκού νερού κοντά σε πυκνή βλάστηση, όπως βάλτοι, καλαμιώνες και εκβολές ποταμών (αν και έχουν βρεθεί σε ορεινές περιοχές με μικρή ή μηδενική παρουσία υδρόβιων ζώων). Η μαγκούστα του βάλτου είναι ένα σημαντικό μέλος της κοινότητας των ζώων που ζουν στα έλη παπύρου, όπου το αποξυγονωμένο νερό περιορίζει την υδρόβια ζωή σε διάφορα ψάρια που αναπνέουν αέρα, βατράχους, προνύμφες εντόμων, σαλιγκάρια και θηλαστικά.

Η σκούρα καστανή γούνα της μαγκούστας του βάλτου (ανοιχτότερο στο κάτω μέρος), με εξωτερικό τρίχωμα μαύρο στις άκρες, είναι μακριά και χοντρή στο σώμα και κοντή στα χέρια και τα πόδια. Οι πατούσες, χωρίς μεμβράνη με υπανάπτυκτα μαξιλαράκια, είναι μαλακές και ευαίσθητες, παρουσιάζοντας ομοιότητες με αυτές ενός ρακούν, με τον αντίχειρα να ενισχύει παθητικά το κράτημα σε ολισθερές επιφάνειας. Τα νύχια είναι κοντά και αμβλεία και χρησιμοποιούνται για σκάψιμο. Υπάρχουν λίγες τρίχες γύρω από τον πρωκτό και στο άνω χείλος. Συνήθως, υπάρχουν δύο ζεύγη θηλών. Οι κάτω κυνόδοντες είναι καλά σχηματισμένοι, ενώ οι προγόμφιοι είναι παχείς και χρησιμοποιούνται για τη σύνθλιψη σκληρών τροφών. Η φουντωτή ουρά στενεύει λίγο σε ένα σημείο.

Η μαγκούστα του βάλτου είναι ένα αδηφάγο σαρκοφάγο, που καταβροχθίζει οποιαδήποτε μορφή κρέατος μπορεί να πιάσει, καθώς και μια ευρεία ποικιλία φρούτων. Συχνά κολυμπάει στις όχθες των ποταμών, με το κεφάλι της έξω από το νερό, εξετάζοντας υπομονετικά και μεθοδικά υποβρύχιες τρύπες και ρωγμές για να βρει υδρόβια ζώα να φάει. Ένα έξυπνο πλάσμα, η μαγκούστα του βάλτου έχει παρατηρηθεί να χτυπά κάβουρες και σαλιγκάρια σε πέτρες για να σπάσει τα κελύφη. Κάποιες εικασίες ισχυρίζονται ότι η μαγκούστα του βάλτου σηκώνει την ουρά της και σ΄αυτήν την θέση, η ροζ περιοχή του πρωκτού κάνει αντίθεση με την σκούρα γούνα της, παρακινώντας τα πουλιά να πλησιάσουν και να την τσιμπήσουν με το ράμφος τους· μόλις πλησιάσουν, τα σκοτώνει και τα καταβροχθίζει.

Η μαγκούστα του βάλτου είναι μοναχική, δρώντας κυρίως την νύχτα και το λυκόφως, αν και έχουν παρατηρηθεί δραστηριότητές της κατά τη διάρκεια της ημέρας. Αν και είναι εξαιρετικός κολυμβητής, η μαγκούστα του βάλτου προτιμά να κρατάει το κεφάλι της έξω από το νερό, και συχνά στηρίζεται σε τεμάχια χλόης και επιπλέουσα βλάστηση. Κανονικά συνηθίζει να ακολουθεί ομαλές και καλά καθορισμένες διαδρομές κοντά σε ακτές και άλλα υδατικά συστήματα, συχνά κρυμμένη από τη βλάστηση. Οι περιοχές της μαγκούστας του βάλτου επιβάλλονται αυστηρά και συνήθως κατανέμονται κατά μήκος των υδάτων γύρω από τα οποία κατοικούν. Όταν απειλείται, εκπέμπει ένα σιγανό γρύλισμα, το οποίο μπορεί να γίνει δυνατότερο, ακόμα και γάβγισμα αν βρεθεί σε κίνδυνο. Εάν εγκλωβιστεί ή φοβηθεί πολύ, εκτοξεύει ένα βρόμικο, καφέ υγρό από τους πρωκτικούς σάκους. Όταν ενθουσιάζεται, βγάζει μία λεπτή κραυγή ή ένα βέλασμα με ανοιχτό στόμα.

Οι αναπαραγωγικές συνήθειες της μαγκούστας του βάλτου είναι ελάχιστα γνωστές. Γεννά δύο φορές τον χρόνο, συνήθως στην εποχή της ξηρασίας και στη συνέχεια στην εποχή των βροχών. Μια τρύπα, κοντά στο νερό, με κρεβάτι από ξερά χόρτα χρησιμοποιείται συνήθως για τη γέννηση. Όμως αν δεν υπάρχει διαθέσιμη τρύπα κοντά στο νερό, κατασκευάζει φωλιές από καλάμια, γρασίδι, και ξυλαράκια. Σε κάθε γέννα αποκτά το πολύ τρία μικρά, τα οποία ανοίγουν τα μάτια τους σε 9-14 ημέρες και σταματάνε τον θηλασμό σε 30-46 ημέρες. Ένας δεύτερο ενήλικο μπορεί να συνοδεύει την οικογένεια. Λίγο μετά τον απογαλακτισμό το νεαρό αφήνει την οικογένεια.

Ανθρώπινη αλληλεπίδραση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σε κάποιες περιοχές της Αφρικής, η μαγκούστα του βάλτου χρησιμοποιείται ως κατοικίδιο ζώο, και θεωρείται ήμερο και πολύ καθαρό ζώο, εάν εξημερωθεί από νεαρή ηλικία. Σε αιχμαλωσία, έχει καταγραφεί μαγκούστα του βάλτου ου έζησε 17 χρόνια.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]